Zorg periode
3.1
Sociale wetenschappen opdracht 12: Groepsdynamica.
Naam: WPB:
Studentnummer: Coach:
, Klas: Stageschool:
Vak code: PBVB19OZO1 Groep:
Opdracht 12: Groepsdynamica en groepsvorming
Groepsdynamica en groepsvorming
Wanneer je van een klas een groep wilt maken, laat je de leerlingen door verschillende fasen gaan.
Deze start bij forming en eindigt bij adjourning. In deze fases bepalen de groepsleden bewust en
onbewust hoe de groep zich zal gaan gedragen, wie de leiders worden, of er een zondebok
aangewezen wordt, enzovoort (Horeweg, 2014). Dit wordt de groepsvorming genoemd. Deze fasen
lopen in elkaar over en verlopen vaak vanzelf. Toch kun je als leerkracht een beetje bijsturen in de
groep en op die manier zorgen voor een fijn groepsklimaat.
In fase 1 - forming, kennen de leerlingen elkaar nog niet goed en verkennen zij elkaar en bedenken zij
hoe zij zichzelf gaan gedragen in de groep. De leerkracht heeft in deze fase de rol om de veiligheid te
waarborgen.
In fase 2 - stroming, kennen de leerlingen elkaar een tijdje en ontstaan er verschillende rollen binnen
de groep. Doordat de groep een hiërarchische verdeling krijgt en er subgroepen kunnen ontstaan,
kunnen er verschillende soorten groepen ontstaan (positief samenwerkend of juist negatief). Het is
dan ook van belang dat de leerkracht controle houdt over de conflicten die eventueel kunnen
ontstaan binnen de groep.
In fase 3 - norming, wordt er bepaald hoe er in en binnen de groep met elkaar omgegaan wordt. Er
worden ongeschreven regels (normen en waarden) vastgesteld. Als leerkracht kun je in deze fase ook
de geschreven regels aanhalen en positief gedrag bekrachtigen.
In fase 4 - performing, gaat de klas echt functioneren als een groep. Ze zijn klaar om te werken en
met elkaar te spelen. Als leerkracht is in deze fase de rol van onderhouden en bekrachtigen nog
steeds erg belangrijk, omdat de groep terug kan vallen in eerdere fasen.
In fase 5 adjourning, valt de groep uit elkaar. Dit kan langzaam maar ook snel verlopen. De groep
groeit uit elkaar of wil niet meer met elkaar omgaan zoals de beginsamenstelling. De rol van de
leerkracht is in deze fase toezien op de afspraken. Deze gelden namelijk wel tot het einde van het
jaar dus moeten deze nog steeds nageleefd worden.
Bronnen
van Midden, G., & Siebers, W. (2020). Samen sterk met de Gouden Weken! Geraadpleegd van
https://www.kwinkopschool.nl/fileadmin/files/Kwink/downloads/Kwink_Katern_Gouden_W
eken-2020.pdf
Horeweg, A. (2014, 1 juni). Groepsprocessen in de klas. Geraadpleegd van https://wij-
leren.nl/groepsprocessen.php
3.1
Sociale wetenschappen opdracht 12: Groepsdynamica.
Naam: WPB:
Studentnummer: Coach:
, Klas: Stageschool:
Vak code: PBVB19OZO1 Groep:
Opdracht 12: Groepsdynamica en groepsvorming
Groepsdynamica en groepsvorming
Wanneer je van een klas een groep wilt maken, laat je de leerlingen door verschillende fasen gaan.
Deze start bij forming en eindigt bij adjourning. In deze fases bepalen de groepsleden bewust en
onbewust hoe de groep zich zal gaan gedragen, wie de leiders worden, of er een zondebok
aangewezen wordt, enzovoort (Horeweg, 2014). Dit wordt de groepsvorming genoemd. Deze fasen
lopen in elkaar over en verlopen vaak vanzelf. Toch kun je als leerkracht een beetje bijsturen in de
groep en op die manier zorgen voor een fijn groepsklimaat.
In fase 1 - forming, kennen de leerlingen elkaar nog niet goed en verkennen zij elkaar en bedenken zij
hoe zij zichzelf gaan gedragen in de groep. De leerkracht heeft in deze fase de rol om de veiligheid te
waarborgen.
In fase 2 - stroming, kennen de leerlingen elkaar een tijdje en ontstaan er verschillende rollen binnen
de groep. Doordat de groep een hiërarchische verdeling krijgt en er subgroepen kunnen ontstaan,
kunnen er verschillende soorten groepen ontstaan (positief samenwerkend of juist negatief). Het is
dan ook van belang dat de leerkracht controle houdt over de conflicten die eventueel kunnen
ontstaan binnen de groep.
In fase 3 - norming, wordt er bepaald hoe er in en binnen de groep met elkaar omgegaan wordt. Er
worden ongeschreven regels (normen en waarden) vastgesteld. Als leerkracht kun je in deze fase ook
de geschreven regels aanhalen en positief gedrag bekrachtigen.
In fase 4 - performing, gaat de klas echt functioneren als een groep. Ze zijn klaar om te werken en
met elkaar te spelen. Als leerkracht is in deze fase de rol van onderhouden en bekrachtigen nog
steeds erg belangrijk, omdat de groep terug kan vallen in eerdere fasen.
In fase 5 adjourning, valt de groep uit elkaar. Dit kan langzaam maar ook snel verlopen. De groep
groeit uit elkaar of wil niet meer met elkaar omgaan zoals de beginsamenstelling. De rol van de
leerkracht is in deze fase toezien op de afspraken. Deze gelden namelijk wel tot het einde van het
jaar dus moeten deze nog steeds nageleefd worden.
Bronnen
van Midden, G., & Siebers, W. (2020). Samen sterk met de Gouden Weken! Geraadpleegd van
https://www.kwinkopschool.nl/fileadmin/files/Kwink/downloads/Kwink_Katern_Gouden_W
eken-2020.pdf
Horeweg, A. (2014, 1 juni). Groepsprocessen in de klas. Geraadpleegd van https://wij-
leren.nl/groepsprocessen.php
