3. Kleuter
Inhoudsopgave
CO 3.1 modellen/theorieën ontwikkeling motoriek kleuter...................................................................2
CO 3.2 meetinstrument: MABC2............................................................................................................5
CO 3.3 cognitieve en psychosociale ontwikkeling van de kleuter...........................................................7
CO 3.4 motorische controle/motorisch leren kleuter...........................................................................14
CO 3.5 vertraagde en afwijkende motoriek kleuter..............................................................................22
CO 3.6 kindermishandeling...................................................................................................................25
VO 3.1 observeren motoriek kleuter....................................................................................................27
,CO 3.1 modellen/theorieën ontwikkeling motoriek
kleuter
kan de kinesiologische aspecten beschrijven van stabiliserende, locomotorische, manipulatieve
en ballistische bewegingen gedurende de kleuter- en schoolleeftijd.
kan de motorische ontwikkelingsfasen van een kleuter en schoolkind benoemen, interpreteren
en verklaren aan de hand van de verschillende ontwikkelingsfasen volgens Gallahue en Bernstein
Ontwikkelingsfasen:
Prenatale ontwikkeling: reflexen
Zuigeling: mijlpalen kwantiteit
Peuter: minder kwantiteit en meer kwaliteit
Kleuter: steeds meer complexe vaardigheden
Motorische vaardigheden kleuter
- Verplaatsen
- Gooien en vangen
- Fijne motoriek
- Complexe vaardigheden
Van peuter naar kleuter >2e levensjaar: primaire sensorische en motorische gebieden van cortex
zijn volgroeid.
Na 4e levensjaar is cerebellum volgroeid. Hele grote rol in de verfijning en fijne motoriek.
Basisschool: kind gaat skills leren. Aan het einde van de basisschool wordt de motoriek steeds meer
een middel voor zelfstandigheid, competitie en specialisatie.
ONTWIKKELINGSFASEN (GALLAHUE)
de zandloper is je leven. Je begint met je
eerste fase, je reflexen. Elke fase geeft een
stap verder in je motoriek aan.
Fase van de reflexen:
- Start onvrijwillige bewegingactiviteit
- >4mndL verwerken informatie
- Inhibitie van reflexen om
daadwerkelijke tot vrijwillige
bewegingen te komen
Rudimentaire bewegingsfase:
- Start: vlak na de geboorte
- Einde: rond 2jaar
- Steeds meer controle hogere
corticale structuren. Waardoor een kind in staat is vrijwillige bewegingen te maken. Trial and
error! Door het steeds meer te doen, ervaring opdoen. Een kind kan bewuste bewegingen
maken
Fundamentele bewegingsfase:
- Start vanaf ongeveer 2 jaar
- Ontdekken en experimenteren
- Stabiliserende, locomotorische en manipulatieve bewegingen geïsoleerd en dan
gecombineerd. Je bent in staat om alle motorische onderdelen toe te passen die je hebt
geleerd
- Omgeving wordt steeds belangrijker
, Gespecialiseerde bewegingen:
- Scala van complexe bewegingsactiviteiten
- Verfijning, combineren en samenwerken van
fundamentele vaardigheden
- Toename van accuratesse en controle
Triangulated hourglass
In het plaatje is te zien hoe gallehue zijn zandlopen met de
dynamische theorie van newell. Er is een kan dat zand laat lopen
in de zandlopen waar een deksel op zit; genetisch bepaald. En
een kan met de zand uit de omgeving. Op de tweede zit geen
deksel. De eerste heeft een deksel, omdat bij de geboorte al
bepaald is hoeveel zand er in die kan zit aan erfelijk materiaal.
Echter, de omgevingsinvloeden die zijn niet bepaald van te voren. Daarbij zie je in de reflexieve
bewegingsfase dat de kan met erfelijk materiaal meer zand toevoegt dan de omgeving en naarmate
de zandloper vult, wordt de omgeving belangrijker. Vb: een kind heeft thuis tegels, waardoor het
mogelijk langer zal duren voor het kind gaat kruipen, omdat het niet op de knieën op de grond wil
kruipen. De vloer (omgeving) is dan de constraint. Het past de taak aan door bijvoorbeeld niet te
gaan kruipen maar door op handen en voeten te lopen
Wat verandert er?
Kwantitatieve veranderingen: stapgrootte, snelheid van lopen.
Kwalitatieve veranderingen: meer controle en coördinatie. Kinderen zijn meer in staat om
motorische vaardigheden uit te voeren.
Veel meer handelingen worden geautomatiseerd. ! onder andere in de sportvaardigheden
Theorie BERNSTEIN
- Redundantie: grote hoeveelheid vrijheidsgraden (beweegmogelijkheden van het lichaam).
Betekent letterlijk overbodigheid of overtolligheid.
- Bewegingsregulatie : toename controle
- Flexibiliteit: bij veranderde taakeisen andere vrijheidsgraden benutten
- Adaptatievermogen: het kunnen zoeken naar compensaties wanneer er een stoornis
optreedt.
Als je kijkt naar een auto, je hebt 4 wielen. Wanneer je de wielen los van elkaar moet sturen, gaat
heel moeilijk. Om een stang tussen de wielen te plaatsen, is het makkelijker om te sturen. Er zijn
verschillende gradaties om de controle te krijgen. = analogie
Volgens bernstein is het effectief terugdringen van de grote hoeveelheid vrijheidsgraden van het
bewegingssysteem tot een controleerbaar geheel onderdeel van bewegingsregulatie.
4 stadia volgens bernstein:
1. Uitvriezen
2. Ontdooien
3. Relaxatiefase
4. Bevriezen van de spieren
Uitvriezen
- Beperking vrijheidsgraden redundantie
- Aantal bewegingselementen beperken. Door het
vastzetten van ledematen kan het kind het uitvoeren
- Minder controle over aantal gewrichten nodig
- Houterig, niet vloeiend beweging.
Inhoudsopgave
CO 3.1 modellen/theorieën ontwikkeling motoriek kleuter...................................................................2
CO 3.2 meetinstrument: MABC2............................................................................................................5
CO 3.3 cognitieve en psychosociale ontwikkeling van de kleuter...........................................................7
CO 3.4 motorische controle/motorisch leren kleuter...........................................................................14
CO 3.5 vertraagde en afwijkende motoriek kleuter..............................................................................22
CO 3.6 kindermishandeling...................................................................................................................25
VO 3.1 observeren motoriek kleuter....................................................................................................27
,CO 3.1 modellen/theorieën ontwikkeling motoriek
kleuter
kan de kinesiologische aspecten beschrijven van stabiliserende, locomotorische, manipulatieve
en ballistische bewegingen gedurende de kleuter- en schoolleeftijd.
kan de motorische ontwikkelingsfasen van een kleuter en schoolkind benoemen, interpreteren
en verklaren aan de hand van de verschillende ontwikkelingsfasen volgens Gallahue en Bernstein
Ontwikkelingsfasen:
Prenatale ontwikkeling: reflexen
Zuigeling: mijlpalen kwantiteit
Peuter: minder kwantiteit en meer kwaliteit
Kleuter: steeds meer complexe vaardigheden
Motorische vaardigheden kleuter
- Verplaatsen
- Gooien en vangen
- Fijne motoriek
- Complexe vaardigheden
Van peuter naar kleuter >2e levensjaar: primaire sensorische en motorische gebieden van cortex
zijn volgroeid.
Na 4e levensjaar is cerebellum volgroeid. Hele grote rol in de verfijning en fijne motoriek.
Basisschool: kind gaat skills leren. Aan het einde van de basisschool wordt de motoriek steeds meer
een middel voor zelfstandigheid, competitie en specialisatie.
ONTWIKKELINGSFASEN (GALLAHUE)
de zandloper is je leven. Je begint met je
eerste fase, je reflexen. Elke fase geeft een
stap verder in je motoriek aan.
Fase van de reflexen:
- Start onvrijwillige bewegingactiviteit
- >4mndL verwerken informatie
- Inhibitie van reflexen om
daadwerkelijke tot vrijwillige
bewegingen te komen
Rudimentaire bewegingsfase:
- Start: vlak na de geboorte
- Einde: rond 2jaar
- Steeds meer controle hogere
corticale structuren. Waardoor een kind in staat is vrijwillige bewegingen te maken. Trial and
error! Door het steeds meer te doen, ervaring opdoen. Een kind kan bewuste bewegingen
maken
Fundamentele bewegingsfase:
- Start vanaf ongeveer 2 jaar
- Ontdekken en experimenteren
- Stabiliserende, locomotorische en manipulatieve bewegingen geïsoleerd en dan
gecombineerd. Je bent in staat om alle motorische onderdelen toe te passen die je hebt
geleerd
- Omgeving wordt steeds belangrijker
, Gespecialiseerde bewegingen:
- Scala van complexe bewegingsactiviteiten
- Verfijning, combineren en samenwerken van
fundamentele vaardigheden
- Toename van accuratesse en controle
Triangulated hourglass
In het plaatje is te zien hoe gallehue zijn zandlopen met de
dynamische theorie van newell. Er is een kan dat zand laat lopen
in de zandlopen waar een deksel op zit; genetisch bepaald. En
een kan met de zand uit de omgeving. Op de tweede zit geen
deksel. De eerste heeft een deksel, omdat bij de geboorte al
bepaald is hoeveel zand er in die kan zit aan erfelijk materiaal.
Echter, de omgevingsinvloeden die zijn niet bepaald van te voren. Daarbij zie je in de reflexieve
bewegingsfase dat de kan met erfelijk materiaal meer zand toevoegt dan de omgeving en naarmate
de zandloper vult, wordt de omgeving belangrijker. Vb: een kind heeft thuis tegels, waardoor het
mogelijk langer zal duren voor het kind gaat kruipen, omdat het niet op de knieën op de grond wil
kruipen. De vloer (omgeving) is dan de constraint. Het past de taak aan door bijvoorbeeld niet te
gaan kruipen maar door op handen en voeten te lopen
Wat verandert er?
Kwantitatieve veranderingen: stapgrootte, snelheid van lopen.
Kwalitatieve veranderingen: meer controle en coördinatie. Kinderen zijn meer in staat om
motorische vaardigheden uit te voeren.
Veel meer handelingen worden geautomatiseerd. ! onder andere in de sportvaardigheden
Theorie BERNSTEIN
- Redundantie: grote hoeveelheid vrijheidsgraden (beweegmogelijkheden van het lichaam).
Betekent letterlijk overbodigheid of overtolligheid.
- Bewegingsregulatie : toename controle
- Flexibiliteit: bij veranderde taakeisen andere vrijheidsgraden benutten
- Adaptatievermogen: het kunnen zoeken naar compensaties wanneer er een stoornis
optreedt.
Als je kijkt naar een auto, je hebt 4 wielen. Wanneer je de wielen los van elkaar moet sturen, gaat
heel moeilijk. Om een stang tussen de wielen te plaatsen, is het makkelijker om te sturen. Er zijn
verschillende gradaties om de controle te krijgen. = analogie
Volgens bernstein is het effectief terugdringen van de grote hoeveelheid vrijheidsgraden van het
bewegingssysteem tot een controleerbaar geheel onderdeel van bewegingsregulatie.
4 stadia volgens bernstein:
1. Uitvriezen
2. Ontdooien
3. Relaxatiefase
4. Bevriezen van de spieren
Uitvriezen
- Beperking vrijheidsgraden redundantie
- Aantal bewegingselementen beperken. Door het
vastzetten van ledematen kan het kind het uitvoeren
- Minder controle over aantal gewrichten nodig
- Houterig, niet vloeiend beweging.
