6.1 Gezonde voeding
Voedingsstoffen
6 voedingsstoffen
- Vetten (bouwstof/brandstof/reservestof)
- Eiwitten (bouwstof/brandstof)
- Koolhydraten (bouwstof/brandstof/reservestof)
- Water (bouwstof)
- Vitaminen (beschermende stof)
- Mineralen (beschermende stof)
Moedermelk dan wel kunstmatige melk moet alle voedingsstoffen bevatten om een kind goed te
laten groeien. In moedermelk zitten ook antistof en bacteriën
Oppervlakte vs inhoud
-Alles is relatief
- Grote inhoud = klein oppervlakte
- Kleine inhoud = groot oppervlakte
- Bij een relatief groot oppervlakte heb je een hoger metabolisme om jezelf warm te kunnen
houden
Voorbeeld: muis is kleiner dan een olifant, maar heeft in verhouding een heel groot
lichaamsoppervlak tov zijn lichaamsinhoud
Vergelijk met een kubus: 1 kubus heeft 6 zijden (= opp). Als je 1 grote kubus in 4 kleinere
kubussen verdeeld, krijgen al die kleine kubussen ineens 6 zijden.
Gezonde voeding
- Als het voedsel precies in de behoefte van het lichaam voorziet
- Schijf van vijf kan als richtlijn gebruikt worden
Voeding & ziekten
Welvaartsziekten= gevolg van een overmaat aan voedingsstoffen, voornamelijk vetten en
koolhydraten
Gebreksziekten= gevolg van een tekort aan voedingsstoffen (of een enkel voedingsstof). Een
eenzijdig voedingspatroon kan hieraan bijdragen
, 6.2 Verteringsstelsel
Tanden
Mechanische vertering= voedsel in kleinere stukken breken dmv “knippen” en vermalen
(kauwen)
Melkgebit= de tanden en kiezen van een kind
Volwassen gebit= grotere tanden/kiezen én meer kiezen dan het melkgebit (verstandskiezen
komen erbij)
Verteren
- Het kleiner maken van voedsel
- Macromoleculen= grote stoffen (koolhydraten/vetten/eiwitten/DNA) en dus te groot om
rechtstreeks op te nemen
- Polymeren= stoffen die zijn opgebouwd uit een groot aantal vrijwel identieke moleculen
- Verteringsenzymen= de enzymen die polymeren en vetten afbreken totdat ze
opneembaar zijn voor darmcellen
Het verteringskanaal
Mondholte
- Mechanische vertering (kauwen)
- Speeksel (afbraak zetmeel)
Slokdarm
- Voortbeweging voedselbrij
Maag
- Maagzuur (onschadelijk maken bacteriën) & pepsinogeen
(vertering eiwitten)
- Slijm (bescherming maagwand)
- Kneden (voedsel goed mengen met verteringssappen)
Twaalfvingerige darm
- Toevoeging gal & alvleessap (neutralisatie maagzuur)
- Vertering DNA, vetten, overgebleven zetmeel
Dunne darm
- Voltooiing afbraak koolhydraten, eiwitten en DNA
- Opname voedingsstoffen in bloed
(Blinde darm / appendix)
- Herstel darmflora dikke darm