Leerdoelen K1 Verbintenissenrecht 1
Week 1
Literatuur: H15 en H16 (nrs. 448 en 449), Reader nrs. 236-238
Jurisprudentie: Petermann/Frans Maas (ECLI:NL:HR:2001:AA9767)
• aangeven wanneer sprake is van een wilsontbreken;
Bij wilsontbreken is er helemaal geen sprake van een wil. De wil ontbreekt. Volgens art. 3:33 jo.
3:35 BW vereist een rechtshandeling een op een rechtsgevolg gerichte wil die zich door een
verklaring heeft geopenbaard. Indien er een wilsgebrek/wilsontbreken, is er dus ook geen
geldige overeenkomst tot stand gekomen.
Discrepantie tussen wil en verklaring.
> Als er sprake is van wilsontbreken, dan is de overeenkomst nietig.
Gevolg wilsontbreken is géén overeenkomst, TENZIJ uitzondering:
− gerechtvaardigd vertrouwen (art. 3:35 BW) > De acceptant van een overeenkomst kan een
beroep op 'gerechtvaardigd vertrouwen' doen wanneer de aanbieder iets anders wilde
dan dat hij heeft verklaard. De acceptant kan namelijk enkel uitgaan van hetgeen de
aanbieder verklaart, de gedachten (wil) van de aanbieder blijven altijd onbekend bij de
acceptant. Wanneer de acceptant gerechtvaardigd mocht vertrouwen dat de aanbieder
verklaarde wat hij wilde, dan kan er zonder overeenstemming van aanbod en aanvaarding
(bij de aanbieder) toch sprake zijn van een overeenkomst.
− geestelijke stoornis (art. 3:34 BW) > degene kan onder curatele worden gesteld. De
onder curatele gestelde persoon is nu handelingsonbekwaam. Als diegene toch een
rechtshandeling verricht, kan de curator deze vernietigen.
Ook mensen die dronken zijn of onder invloed van drugs zijn kunnen onder een
geestelijke stoornis vallen.
Art. 3:34 BW: “heeft iemand wiens geestvermogens blijvend of tijdelijk zijn gestoord, iets
verklaard, dan wordt een met de verklaring overeenstemmende wil geacht te
ontbreken…”
> Zodanig ontbreken van de wil maakt een rechtshandeling vernietigbaar!
,• aangeven of een aanbod kan worden herroepen of ingetrokken;
Een aanbod kan worden herroepen of ingetrokken als er sprake van een wilsontbreken.
De wil en de verklaring van de persoon komen dan niet overeen. Er kan hier alleen sprake van
zijn als de andere persoon redelijkerwijs niet kon verwachten dat de wil en verklaring
overeenkwamen. (art. 3:33 jo. 3:35 BW)
> Een aanbod kan worden ingetrokken als die persoon de ingetrokken verklaring eerder of
gelijktijdig met de verklaring bereiken (art. 3:33 lid 5 BW)
Is er een termijn van aanvaarding afgesproken? Dan onherroepelijk!!
• beoordelen of een overeenkomst rechtsgeldig tot stand is gekomen;
De totstandkoming van een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en een aanvaarding
daarvan o.g.v. art. 6:217 BW.
Er zijn 2 overeenstemmende wilsverklaringen nodig bij een overeenkomst (= meerzijdige
rechtshandeling). Geldige rechtshandeling: wil en verklaring moeten met elkaar
overeenstemmen o.g.v. art. 3:33 BW.
• beoordelen of algemene voorwaarden rechtsgeldig tot stand zijn gekomen;
➢ Definitie algemene voorwaarden > art. 6:231 sub a BW
Een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te
worden opgenomen, met uitzondering van bedingen die de kern van de prestaties
aangeven, voor zover deze laatstgenoemde bedingen duidelijk en begrijpelijk zijn
geformuleerd (kernedingen, HR Assoud/SNS).
De algemene voorwaarden komen op dezelfde wijze tot stand als een overeenkomst!
❖ Aanbod en aanvaarding (art. 6:217 BW) > de algemene voorwaarden moeten
worden aangebonden en door de wederpartij worden aanvaard.
❖ Art. 6:232 BW = snelle gebondenheid
> Bepaalt dat de wederpartij, die de algemene voorwaarden als geheel heeft
aanvaard, ook de algemene voorwaarden is gebonden als bij het sluiten van de ovk
de gebruiker begrepen of moest begrijpen dat de wederpartij de inhoud ervan niet
kende.
• aangeven wanneer een wederpartij gebonden is aan algemene voorwaarden;
Als de gebruiker zijn algemene voorwaarden van toepassing verklaard op de overeenkomst en
de wederpartij is hiermee akkoord gegaan (d.m.v. het zetten van een handtekening, mondeling
of door een andere gedraging) dan is de wederpartij eraan gebonden.
> Een wederpartij is na aanvaarding van de algemene voorwaarden hieraan verbonden. ZELFS
wanneer de wederpartij de algemene voorwaarden niet heeft gelezen en de gebruiker van de
algemene voorwaarden begreep (of moest begrijpen) dat de wederpartij de inhoud van deze
voorwaarden niet kende.
➢ Art. 6:232 BW
, • bijzondere overeenkomsten onderscheiden van algemene overeenkomsten;
Bijzondere overeenkomsten > overeenkomsten die bijzonder zijn geregeld in de wet,
aanvullende op de algemene regels. De wetgever heeft hiervoor in het BW speciale regels
opgesteld
➢ Vb. koopovereenkomst, arbeidsovereenkomst en huurovereenkomst
• aangeven welke bepalingen van het Burgerlijk Wetboek op een overeenkomst van
toepassing zijn.
Art. 6:217 BW > aanbod en aanvaarding
Art. 3:33 > wil en verklaring
Art. 3:35 > gerechtvaardigd vertrouwen
Art. 3:37 > wilsvertrouwensleer, informatieplicht en ontvangsttheorie
Week 2
Literatuur: H16 nrs. 382 t/m 403, 417 t/m 424, 460 t/m 462, H18 nr. 521, H19 nrs. 562 t/m 568,
Reader: nrs. 239-245, 247, 248-250 en 252
• aangeven welke wilsgebreken er in het BW zijn opgenomen;
Er is sprake van een wilsovereenstemming, MAAR de wil is op een abnormale wijze gevormd. De
wil is gebrekkig gevormd.
> De overeenkomst kan worden vernietigd wanneer men zich op een van de wilsgebreken
beroept.
➢ Dwaling (art. 6:228 BW) > alléén van toepassing op meerzijdige rechtshandeling (=
overeenkomst)
Vereisten:
− Onjuiste voorstelling van zaken > je moet gedacht hebben dat iets zo was, wat
achteraf toch niet zo bleek te zijn.
− Causaal verband (tussen de onjuiste voorstelling en het sluiten van de
overeenkomst)
− 1 van de in lid 1 genoemde (dwalings)gevallen:
a. De dwaling is te wijten aan een inlichting van de wederpartij
(HR Booy/Wisman)
b. De wederpartij had de dwalende uit de droom moeten helpen
c. Beide partijen hebben gelijkelijk gedwaald
− Kenbaarheidsvereiste > voor de wederpartij van de dwalende moet kenbaar zijn
geweest dat de omstandigheid waarover werd gedwaald voor dwalende
essentieel was voor het aangaan van de overeenkomst.
− Dwaling betreft géén uitsluitend toekomstige omstandigheid (> dwaling moet er
zijn op het moment van sluiten van de ovk)
De dwaling mag op grond van de aard van de overeenkomst, de verkeersopvattingen
of de omstandigheden van het geval NIET voor rekening van de dwalende komen.
Als er sprake van lid 2 is, dan betekent dit dat de overeenkomst NIET vernietigd kan
worden!
Week 1
Literatuur: H15 en H16 (nrs. 448 en 449), Reader nrs. 236-238
Jurisprudentie: Petermann/Frans Maas (ECLI:NL:HR:2001:AA9767)
• aangeven wanneer sprake is van een wilsontbreken;
Bij wilsontbreken is er helemaal geen sprake van een wil. De wil ontbreekt. Volgens art. 3:33 jo.
3:35 BW vereist een rechtshandeling een op een rechtsgevolg gerichte wil die zich door een
verklaring heeft geopenbaard. Indien er een wilsgebrek/wilsontbreken, is er dus ook geen
geldige overeenkomst tot stand gekomen.
Discrepantie tussen wil en verklaring.
> Als er sprake is van wilsontbreken, dan is de overeenkomst nietig.
Gevolg wilsontbreken is géén overeenkomst, TENZIJ uitzondering:
− gerechtvaardigd vertrouwen (art. 3:35 BW) > De acceptant van een overeenkomst kan een
beroep op 'gerechtvaardigd vertrouwen' doen wanneer de aanbieder iets anders wilde
dan dat hij heeft verklaard. De acceptant kan namelijk enkel uitgaan van hetgeen de
aanbieder verklaart, de gedachten (wil) van de aanbieder blijven altijd onbekend bij de
acceptant. Wanneer de acceptant gerechtvaardigd mocht vertrouwen dat de aanbieder
verklaarde wat hij wilde, dan kan er zonder overeenstemming van aanbod en aanvaarding
(bij de aanbieder) toch sprake zijn van een overeenkomst.
− geestelijke stoornis (art. 3:34 BW) > degene kan onder curatele worden gesteld. De
onder curatele gestelde persoon is nu handelingsonbekwaam. Als diegene toch een
rechtshandeling verricht, kan de curator deze vernietigen.
Ook mensen die dronken zijn of onder invloed van drugs zijn kunnen onder een
geestelijke stoornis vallen.
Art. 3:34 BW: “heeft iemand wiens geestvermogens blijvend of tijdelijk zijn gestoord, iets
verklaard, dan wordt een met de verklaring overeenstemmende wil geacht te
ontbreken…”
> Zodanig ontbreken van de wil maakt een rechtshandeling vernietigbaar!
,• aangeven of een aanbod kan worden herroepen of ingetrokken;
Een aanbod kan worden herroepen of ingetrokken als er sprake van een wilsontbreken.
De wil en de verklaring van de persoon komen dan niet overeen. Er kan hier alleen sprake van
zijn als de andere persoon redelijkerwijs niet kon verwachten dat de wil en verklaring
overeenkwamen. (art. 3:33 jo. 3:35 BW)
> Een aanbod kan worden ingetrokken als die persoon de ingetrokken verklaring eerder of
gelijktijdig met de verklaring bereiken (art. 3:33 lid 5 BW)
Is er een termijn van aanvaarding afgesproken? Dan onherroepelijk!!
• beoordelen of een overeenkomst rechtsgeldig tot stand is gekomen;
De totstandkoming van een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en een aanvaarding
daarvan o.g.v. art. 6:217 BW.
Er zijn 2 overeenstemmende wilsverklaringen nodig bij een overeenkomst (= meerzijdige
rechtshandeling). Geldige rechtshandeling: wil en verklaring moeten met elkaar
overeenstemmen o.g.v. art. 3:33 BW.
• beoordelen of algemene voorwaarden rechtsgeldig tot stand zijn gekomen;
➢ Definitie algemene voorwaarden > art. 6:231 sub a BW
Een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te
worden opgenomen, met uitzondering van bedingen die de kern van de prestaties
aangeven, voor zover deze laatstgenoemde bedingen duidelijk en begrijpelijk zijn
geformuleerd (kernedingen, HR Assoud/SNS).
De algemene voorwaarden komen op dezelfde wijze tot stand als een overeenkomst!
❖ Aanbod en aanvaarding (art. 6:217 BW) > de algemene voorwaarden moeten
worden aangebonden en door de wederpartij worden aanvaard.
❖ Art. 6:232 BW = snelle gebondenheid
> Bepaalt dat de wederpartij, die de algemene voorwaarden als geheel heeft
aanvaard, ook de algemene voorwaarden is gebonden als bij het sluiten van de ovk
de gebruiker begrepen of moest begrijpen dat de wederpartij de inhoud ervan niet
kende.
• aangeven wanneer een wederpartij gebonden is aan algemene voorwaarden;
Als de gebruiker zijn algemene voorwaarden van toepassing verklaard op de overeenkomst en
de wederpartij is hiermee akkoord gegaan (d.m.v. het zetten van een handtekening, mondeling
of door een andere gedraging) dan is de wederpartij eraan gebonden.
> Een wederpartij is na aanvaarding van de algemene voorwaarden hieraan verbonden. ZELFS
wanneer de wederpartij de algemene voorwaarden niet heeft gelezen en de gebruiker van de
algemene voorwaarden begreep (of moest begrijpen) dat de wederpartij de inhoud van deze
voorwaarden niet kende.
➢ Art. 6:232 BW
, • bijzondere overeenkomsten onderscheiden van algemene overeenkomsten;
Bijzondere overeenkomsten > overeenkomsten die bijzonder zijn geregeld in de wet,
aanvullende op de algemene regels. De wetgever heeft hiervoor in het BW speciale regels
opgesteld
➢ Vb. koopovereenkomst, arbeidsovereenkomst en huurovereenkomst
• aangeven welke bepalingen van het Burgerlijk Wetboek op een overeenkomst van
toepassing zijn.
Art. 6:217 BW > aanbod en aanvaarding
Art. 3:33 > wil en verklaring
Art. 3:35 > gerechtvaardigd vertrouwen
Art. 3:37 > wilsvertrouwensleer, informatieplicht en ontvangsttheorie
Week 2
Literatuur: H16 nrs. 382 t/m 403, 417 t/m 424, 460 t/m 462, H18 nr. 521, H19 nrs. 562 t/m 568,
Reader: nrs. 239-245, 247, 248-250 en 252
• aangeven welke wilsgebreken er in het BW zijn opgenomen;
Er is sprake van een wilsovereenstemming, MAAR de wil is op een abnormale wijze gevormd. De
wil is gebrekkig gevormd.
> De overeenkomst kan worden vernietigd wanneer men zich op een van de wilsgebreken
beroept.
➢ Dwaling (art. 6:228 BW) > alléén van toepassing op meerzijdige rechtshandeling (=
overeenkomst)
Vereisten:
− Onjuiste voorstelling van zaken > je moet gedacht hebben dat iets zo was, wat
achteraf toch niet zo bleek te zijn.
− Causaal verband (tussen de onjuiste voorstelling en het sluiten van de
overeenkomst)
− 1 van de in lid 1 genoemde (dwalings)gevallen:
a. De dwaling is te wijten aan een inlichting van de wederpartij
(HR Booy/Wisman)
b. De wederpartij had de dwalende uit de droom moeten helpen
c. Beide partijen hebben gelijkelijk gedwaald
− Kenbaarheidsvereiste > voor de wederpartij van de dwalende moet kenbaar zijn
geweest dat de omstandigheid waarover werd gedwaald voor dwalende
essentieel was voor het aangaan van de overeenkomst.
− Dwaling betreft géén uitsluitend toekomstige omstandigheid (> dwaling moet er
zijn op het moment van sluiten van de ovk)
De dwaling mag op grond van de aard van de overeenkomst, de verkeersopvattingen
of de omstandigheden van het geval NIET voor rekening van de dwalende komen.
Als er sprake van lid 2 is, dan betekent dit dat de overeenkomst NIET vernietigd kan
worden!
