H1: Inleiding
1. Functies en doelen van muziek
• Emoties uiten.
• Entertainment.
• Religie & rituelen.
• Helen.
• Traditie.
• Communicatie.
• …
1.1 Luistervoorbeelden
Voorbeeld 1 - slide 3:
• Vrolijk geluid.
• Orkest & koor.
• Unisono.
• Nationaal volkslied van Mongolië.
• Nationalistisch gevoel.
Voorbeeld 2: I be so glad when the sun goed down – slide 5:
• Work song.
• Prisoners’ song.
Voorbeeld 3 – slide 7:
• Gitaar stuk.
• Spanje, 19de eeuw.
2. Muziek & rituelen
Luistervoorbeeld (slide 10):
• Klaagvrouwen.
• Rouw is niet privé.
Luistervoorbeeld (slide 11):
• Trouw.
• Klokken.
• Slow.
Luistervoorbeeld:
• Bruid & bruidegom → apart.
• Muzikanten brengen het paar naar elkaar toe.
1
,3. Muziek weerspiegelt cultuur
Bella Ciao:
• Eerst: vrouwenlied → vrouwen op het land.
• 1950: protestlied.
4. Muziek weerspiegelt identiteit
• Bepaalden kledingstijlen horen bij bepaalde muziekgenres.
• …
5. Muziek en symbolisme
Luistervoorbeeld (slide 19):
= Imagine van John Lennon.
• Late jaren 1960.
• Wereldvrede.
• Geen moorden meer.
• Universeel → spreekt alle mensen toe.
• Wordt geassocieerd met tragische gebeurtenissen.
6. Muziek en advertenties
Luistervoorbeeld (slide 20):
• 500 miles.
• Recllame.
• Veel denkwerk: welke muziek gebruiken voor welke reclame.
2
,H2: Muziek en erbij horen
1. Defenitie van identiteit
= hoe we onszelf zien.
= het reflectieve zelfbeeld of zelfbeeld dat we allemaal ontlenen aan ons familie-,
gender-, culturele, etnische & individuele socialisatieproces.
➔ Hoe denken we over onszelf.
1.1 Muziek met een thema
• Familie: bv. Happy birthday.
• Geslacht: bv. Het huwelijk van Figaro – Mozart.
• Cultureel: bv. Belgische muziek: Balthazar, Warhaus, …
• Etnisch: bv. Belgisch volkslied.
• Individuele socialisatie: bv. Sylvie Kreusch.
1.2 Identiteit
= een proces
• We zijn een ander mens dan toen.
• We veranderen voortdurend: we leren, we groeien, ...
Identiteit is niet vast of bepaald:
• Wie we zijn.
• Wie we waren.
• Wie we mogen worden.
Onze identiteit is een verhaal: muziek is een ervaring van identiteit:
• Tegenwoordig is muziek zo beschikbaar, je kan luitsteren naar welke muziek je
maar wilt.
• Muziek is altijd deel van je leven: als je opgroeit in een familie die van pop
houdt, zul je ook veel pop luisteren.
1.3 Individuele zelfidentiteit
• Wie ben ik? Wat is mijn ware aard?
• Wat maakt mij uniek?
Het schrijven van jezelf door muziek (Rice, 2007):
- Muziek helpt ons verlangen, voorkeuren, ideeën vorm te geven.
- Opent mogelijkheden.
Er zijn verschillende soorten identiteiten: cultureel, gemeenschappelijk, sociaal,
...
3
, 1.3.1 Verschillende identiteiten
We kunnen bepaalde identiteiten kiezen, maar niet allemaal:
➔ We zijn anders in bepaalde situaties (school, familie, vrienden).
• Grootschalige gemeenschappen:
- Nationaliteit.
- Etniciteit.
- Geslacht.
- Religie.
- Politieke voorkeur.
➔ Iets wat we eerst leren over iemand vreemd.
• Tot welke sociale groep behoor ik?
Behoren tot een bepaalde gemeenschap:
➔ Afhankelijk van het bezitten van een kenmerk of eigenschap dat elk lid gemeen
heeft.
Manieren om erbij te horen:
• Erbij horen als bezit:
= luisteraar wordt opgenomen, geabsorbeerd, geïntegreerd.
• Behoren als lidmaatschap:
= deel uitmaken van een gemeenschap van componisten, uitvoerders,
luisteraars, ....
1.3.2 Ingebeelde gemeenschappen
= gemeenschappen waarin mensen die elkaar nooit persoonlijk zullen ontmoeten,
elkaar gaan zien als leden van dezelfde 'familie'.
• Mogelijk gemaakt door de moderne media:
- Drukpers.
- Elektronische media.
• Media verspreiden kennis van symbolen door het hele land:
➔ Creëert een basis voor een emotionele gemeenschap.
• Benedict Anderson – 1983 → boek: ‘Imagined communities’.
2. Sociale identiteit
2.1 Essentialistische theorie
• Identiteitspolitiek van nationalisme (bv. volkslied).
• Oppositie tegen de machtigen vanuit subalterne posities gedefinieerd door
etniciteit, ras, klasse & geslacht.
Duurzame kwaliteiten & kenmerken van de groep waarvan men denkt dat ze al
sinds mensenheugenis bestaan.
4
1. Functies en doelen van muziek
• Emoties uiten.
• Entertainment.
• Religie & rituelen.
• Helen.
• Traditie.
• Communicatie.
• …
1.1 Luistervoorbeelden
Voorbeeld 1 - slide 3:
• Vrolijk geluid.
• Orkest & koor.
• Unisono.
• Nationaal volkslied van Mongolië.
• Nationalistisch gevoel.
Voorbeeld 2: I be so glad when the sun goed down – slide 5:
• Work song.
• Prisoners’ song.
Voorbeeld 3 – slide 7:
• Gitaar stuk.
• Spanje, 19de eeuw.
2. Muziek & rituelen
Luistervoorbeeld (slide 10):
• Klaagvrouwen.
• Rouw is niet privé.
Luistervoorbeeld (slide 11):
• Trouw.
• Klokken.
• Slow.
Luistervoorbeeld:
• Bruid & bruidegom → apart.
• Muzikanten brengen het paar naar elkaar toe.
1
,3. Muziek weerspiegelt cultuur
Bella Ciao:
• Eerst: vrouwenlied → vrouwen op het land.
• 1950: protestlied.
4. Muziek weerspiegelt identiteit
• Bepaalden kledingstijlen horen bij bepaalde muziekgenres.
• …
5. Muziek en symbolisme
Luistervoorbeeld (slide 19):
= Imagine van John Lennon.
• Late jaren 1960.
• Wereldvrede.
• Geen moorden meer.
• Universeel → spreekt alle mensen toe.
• Wordt geassocieerd met tragische gebeurtenissen.
6. Muziek en advertenties
Luistervoorbeeld (slide 20):
• 500 miles.
• Recllame.
• Veel denkwerk: welke muziek gebruiken voor welke reclame.
2
,H2: Muziek en erbij horen
1. Defenitie van identiteit
= hoe we onszelf zien.
= het reflectieve zelfbeeld of zelfbeeld dat we allemaal ontlenen aan ons familie-,
gender-, culturele, etnische & individuele socialisatieproces.
➔ Hoe denken we over onszelf.
1.1 Muziek met een thema
• Familie: bv. Happy birthday.
• Geslacht: bv. Het huwelijk van Figaro – Mozart.
• Cultureel: bv. Belgische muziek: Balthazar, Warhaus, …
• Etnisch: bv. Belgisch volkslied.
• Individuele socialisatie: bv. Sylvie Kreusch.
1.2 Identiteit
= een proces
• We zijn een ander mens dan toen.
• We veranderen voortdurend: we leren, we groeien, ...
Identiteit is niet vast of bepaald:
• Wie we zijn.
• Wie we waren.
• Wie we mogen worden.
Onze identiteit is een verhaal: muziek is een ervaring van identiteit:
• Tegenwoordig is muziek zo beschikbaar, je kan luitsteren naar welke muziek je
maar wilt.
• Muziek is altijd deel van je leven: als je opgroeit in een familie die van pop
houdt, zul je ook veel pop luisteren.
1.3 Individuele zelfidentiteit
• Wie ben ik? Wat is mijn ware aard?
• Wat maakt mij uniek?
Het schrijven van jezelf door muziek (Rice, 2007):
- Muziek helpt ons verlangen, voorkeuren, ideeën vorm te geven.
- Opent mogelijkheden.
Er zijn verschillende soorten identiteiten: cultureel, gemeenschappelijk, sociaal,
...
3
, 1.3.1 Verschillende identiteiten
We kunnen bepaalde identiteiten kiezen, maar niet allemaal:
➔ We zijn anders in bepaalde situaties (school, familie, vrienden).
• Grootschalige gemeenschappen:
- Nationaliteit.
- Etniciteit.
- Geslacht.
- Religie.
- Politieke voorkeur.
➔ Iets wat we eerst leren over iemand vreemd.
• Tot welke sociale groep behoor ik?
Behoren tot een bepaalde gemeenschap:
➔ Afhankelijk van het bezitten van een kenmerk of eigenschap dat elk lid gemeen
heeft.
Manieren om erbij te horen:
• Erbij horen als bezit:
= luisteraar wordt opgenomen, geabsorbeerd, geïntegreerd.
• Behoren als lidmaatschap:
= deel uitmaken van een gemeenschap van componisten, uitvoerders,
luisteraars, ....
1.3.2 Ingebeelde gemeenschappen
= gemeenschappen waarin mensen die elkaar nooit persoonlijk zullen ontmoeten,
elkaar gaan zien als leden van dezelfde 'familie'.
• Mogelijk gemaakt door de moderne media:
- Drukpers.
- Elektronische media.
• Media verspreiden kennis van symbolen door het hele land:
➔ Creëert een basis voor een emotionele gemeenschap.
• Benedict Anderson – 1983 → boek: ‘Imagined communities’.
2. Sociale identiteit
2.1 Essentialistische theorie
• Identiteitspolitiek van nationalisme (bv. volkslied).
• Oppositie tegen de machtigen vanuit subalterne posities gedefinieerd door
etniciteit, ras, klasse & geslacht.
Duurzame kwaliteiten & kenmerken van de groep waarvan men denkt dat ze al
sinds mensenheugenis bestaan.
4