Persoon, gezin en recht SV
persoon, gezin en recht (Katholieke Universiteit Leuven)
Scan to open on Studocu
Studocu is not sponsored or endorsed by any college or university
Downloaded by Manon Tierrie ()
,Persoon, gezin en recht m.i.v. discussiecolleges
0. Algemene Informatie......................................................................................................3
1. Inleiding...........................................................................................................................4
1.1. Maatschappelijke en technologische ontwikkelingen........................................................4
1.2. Juridische relevantie............................................................................................................5
1.3. Juridische benadering van ouderschap: van geïntegreerde naar gedesintegreerde
benadering.........................................................................................................................................6
1.4. Het belang van het kind als eerste overweging..................................................................9
2. Juridisch ouderschap – naar een grondrechtenconform afstammingsrecht...............11
2.1. Noodzaak wetgevende hervorming...................................................................................11
2.2. Correcties door de wet van 21 december 2018.................................................................13
2.3. Ongrondwettigheden vastgesteld na wet 21 december 2018..........................................15
2.4. Wetsvoorstellen.................................................................................................................18
3. Medisch begeleide voortplanting – Kinderen en wensouders, donoren en
draagmoeders
19
3.1. Inleiding..............................................................................................................................19
3.2. Toegang tot en voorwaarden voor medisch begeleide voortplanting..............................20
3.3. Juridisch ouderschap na MBV............................................................................................23
3.4. Anonimiteit donoren en recht op kennis van afstammingsinformatie.............................24
3.4.1. Het gebruik van donormateriaal leidt tot complexe vragen..........................................................24
3.4.2. Toenemende maatschappelijke aandacht......................................................................................25
3.4.3. Anoniem donorschap in België......................................................................................................26
3.4.4. Recht op afstammingsinformatie: een grondrecht........................................................................27
3.4.5. Recht op afstammingsinformatie: rechtsvergelijking.....................................................................28
3.4.6. Kaderen in een ruimer geheel........................................................................................................31
3.4.7. Discussiecollege..............................................................................................................................33
3.5. Draagmoederschap............................................................................................................33
3.5.1. Draagmoederschap vandaag: wat, wie, waarom en hoe?.............................................................33
3.5.2. Ethische toelaatbaarheid................................................................................................................34
3.5.3. Rechtsonzekerheid.........................................................................................................................34
4. Trans gezinnen...............................................................................................................38
4.1. Transgender personen in België: gegevens uit rijksregister en ervaringen......................38
4.2. Huidig wettelijk kader in België.........................................................................................39
4.3. Andere mogelijkheden dan M/V in andere landen...........................................................40
4.4. Afstamming ten aanzien van trans ouder.........................................................................42
4.5. Ervaringen kinderen: sociologisch onderzoek...................................................................45
5. Adoptie..........................................................................................................................46
5.1. Desintegratie van gezamenlijk ouderschap na adoptie....................................................46
5.2. Recente evoluties...............................................................................................................47
5.2.1. Partneradoptie: nauwe verwantschap...........................................................................................47
5.2.2. Adoptie door voormalige partner..................................................................................................48
5.2.3. GwH + recente wetgeving..............................................................................................................50
6. Stiefoudergezinnen........................................................................................................51
6.1. Inleiding..............................................................................................................................51
Downloaded by Manon Tierrie ()
,1
6.2. Rechtspositie stiefouder: België.........................................................................................52
6.3. Rechtspositie stiefouder: rechtsvergelijking......................................................................55
6.4. Rechtspositie stiefouder: de lege ferenda.........................................................................57
7. Pleegzorg - gastcollege.................................................................................................59
7.1. Wat is pleegzorg.................................................................................................................59
7.2. Wettelijk kader van pleegzorg als hulpverleningsvorm....................................................60
7.3. Rol voor juristen/advocaten in hulpverlening/pleegzorg..................................................61
7.4. Statuut pleegzorger............................................................................................................62
7.5. Concrete toepassing: wat staat er allemaal in de afsprakennota.....................................64
7.6. Nog enkele pleegzorgvragen..............................................................................................65
8. Intentionele meeroudergezinnen..................................................................................66
8.1. Inleiding & situering...........................................................................................................66
8.2. Juridische positie intentionele meeroudergezinnen: België..............................................67
8.3. Twee-ouderlimiet onder druk: meeroudergezag en meerouderschap.............................67
8.4. Ontwikkeling en welbevinden van kinderen in nieuwe gezinsvormen............................70
9. Kind en ouders na (echt)scheiding................................................................................72
9.1. De verblijfs- en ommegangsregeling, met focus op de niet-naleving (gastcollege).........72
9.1.1. De totstandkoming van een verblijfs- of ommegangsregeling......................................................72
9.1.2. Niet-naleving: cijfers en wetenschappelijk onderzoek...................................................................72
9.1.3. Recht op contact.............................................................................................................................74
9.1.4. Afdwinging van de verblijsregeling: familierechtelijke maatregelen..............................................75
9.1.5. Strafrechtelijke gevolgen bij de niet-naleving van de contactregeling..........................................77
9.1.6. Combinatie van maatregelen.........................................................................................................77
9.1.7. Terugkoppeling naar wetenschappelijk onderzoek........................................................................78
9.2. Broers en zussen na scheiding ouders...............................................................................78
9.2.1. Overzicht wet 20 mei 2021.............................................................................................................78
9.2.2. Toepassingsgebied nieuw hoofdstuk III “Broers en zussen”..........................................................79
9.2.3. Verblijfsregeling broers en zussen na scheiding ouders................................................................79
9.2.4. Broers en zussen bij uiteenvallen van nieuw samengesteld gezin................................................82
9.2.5. Samen plaatsen van broers en zussen in jeugdzorg.......................................................................83
9.3. Procespositie minderjarigen bij geschillen over ouderlijk gezag, verblijf en recht op
persoonlijk contact..........................................................................................................................84
9.3.1. Procesonbekwaamheid minderjarigen...........................................................................................84
9.3.2. Hoorrecht van minderjarige kinderen bij de familierechtbank......................................................84
Downloaded by Manon Tierrie ()
, 2
Downloaded by Manon Tierrie ()
persoon, gezin en recht (Katholieke Universiteit Leuven)
Scan to open on Studocu
Studocu is not sponsored or endorsed by any college or university
Downloaded by Manon Tierrie ()
,Persoon, gezin en recht m.i.v. discussiecolleges
0. Algemene Informatie......................................................................................................3
1. Inleiding...........................................................................................................................4
1.1. Maatschappelijke en technologische ontwikkelingen........................................................4
1.2. Juridische relevantie............................................................................................................5
1.3. Juridische benadering van ouderschap: van geïntegreerde naar gedesintegreerde
benadering.........................................................................................................................................6
1.4. Het belang van het kind als eerste overweging..................................................................9
2. Juridisch ouderschap – naar een grondrechtenconform afstammingsrecht...............11
2.1. Noodzaak wetgevende hervorming...................................................................................11
2.2. Correcties door de wet van 21 december 2018.................................................................13
2.3. Ongrondwettigheden vastgesteld na wet 21 december 2018..........................................15
2.4. Wetsvoorstellen.................................................................................................................18
3. Medisch begeleide voortplanting – Kinderen en wensouders, donoren en
draagmoeders
19
3.1. Inleiding..............................................................................................................................19
3.2. Toegang tot en voorwaarden voor medisch begeleide voortplanting..............................20
3.3. Juridisch ouderschap na MBV............................................................................................23
3.4. Anonimiteit donoren en recht op kennis van afstammingsinformatie.............................24
3.4.1. Het gebruik van donormateriaal leidt tot complexe vragen..........................................................24
3.4.2. Toenemende maatschappelijke aandacht......................................................................................25
3.4.3. Anoniem donorschap in België......................................................................................................26
3.4.4. Recht op afstammingsinformatie: een grondrecht........................................................................27
3.4.5. Recht op afstammingsinformatie: rechtsvergelijking.....................................................................28
3.4.6. Kaderen in een ruimer geheel........................................................................................................31
3.4.7. Discussiecollege..............................................................................................................................33
3.5. Draagmoederschap............................................................................................................33
3.5.1. Draagmoederschap vandaag: wat, wie, waarom en hoe?.............................................................33
3.5.2. Ethische toelaatbaarheid................................................................................................................34
3.5.3. Rechtsonzekerheid.........................................................................................................................34
4. Trans gezinnen...............................................................................................................38
4.1. Transgender personen in België: gegevens uit rijksregister en ervaringen......................38
4.2. Huidig wettelijk kader in België.........................................................................................39
4.3. Andere mogelijkheden dan M/V in andere landen...........................................................40
4.4. Afstamming ten aanzien van trans ouder.........................................................................42
4.5. Ervaringen kinderen: sociologisch onderzoek...................................................................45
5. Adoptie..........................................................................................................................46
5.1. Desintegratie van gezamenlijk ouderschap na adoptie....................................................46
5.2. Recente evoluties...............................................................................................................47
5.2.1. Partneradoptie: nauwe verwantschap...........................................................................................47
5.2.2. Adoptie door voormalige partner..................................................................................................48
5.2.3. GwH + recente wetgeving..............................................................................................................50
6. Stiefoudergezinnen........................................................................................................51
6.1. Inleiding..............................................................................................................................51
Downloaded by Manon Tierrie ()
,1
6.2. Rechtspositie stiefouder: België.........................................................................................52
6.3. Rechtspositie stiefouder: rechtsvergelijking......................................................................55
6.4. Rechtspositie stiefouder: de lege ferenda.........................................................................57
7. Pleegzorg - gastcollege.................................................................................................59
7.1. Wat is pleegzorg.................................................................................................................59
7.2. Wettelijk kader van pleegzorg als hulpverleningsvorm....................................................60
7.3. Rol voor juristen/advocaten in hulpverlening/pleegzorg..................................................61
7.4. Statuut pleegzorger............................................................................................................62
7.5. Concrete toepassing: wat staat er allemaal in de afsprakennota.....................................64
7.6. Nog enkele pleegzorgvragen..............................................................................................65
8. Intentionele meeroudergezinnen..................................................................................66
8.1. Inleiding & situering...........................................................................................................66
8.2. Juridische positie intentionele meeroudergezinnen: België..............................................67
8.3. Twee-ouderlimiet onder druk: meeroudergezag en meerouderschap.............................67
8.4. Ontwikkeling en welbevinden van kinderen in nieuwe gezinsvormen............................70
9. Kind en ouders na (echt)scheiding................................................................................72
9.1. De verblijfs- en ommegangsregeling, met focus op de niet-naleving (gastcollege).........72
9.1.1. De totstandkoming van een verblijfs- of ommegangsregeling......................................................72
9.1.2. Niet-naleving: cijfers en wetenschappelijk onderzoek...................................................................72
9.1.3. Recht op contact.............................................................................................................................74
9.1.4. Afdwinging van de verblijsregeling: familierechtelijke maatregelen..............................................75
9.1.5. Strafrechtelijke gevolgen bij de niet-naleving van de contactregeling..........................................77
9.1.6. Combinatie van maatregelen.........................................................................................................77
9.1.7. Terugkoppeling naar wetenschappelijk onderzoek........................................................................78
9.2. Broers en zussen na scheiding ouders...............................................................................78
9.2.1. Overzicht wet 20 mei 2021.............................................................................................................78
9.2.2. Toepassingsgebied nieuw hoofdstuk III “Broers en zussen”..........................................................79
9.2.3. Verblijfsregeling broers en zussen na scheiding ouders................................................................79
9.2.4. Broers en zussen bij uiteenvallen van nieuw samengesteld gezin................................................82
9.2.5. Samen plaatsen van broers en zussen in jeugdzorg.......................................................................83
9.3. Procespositie minderjarigen bij geschillen over ouderlijk gezag, verblijf en recht op
persoonlijk contact..........................................................................................................................84
9.3.1. Procesonbekwaamheid minderjarigen...........................................................................................84
9.3.2. Hoorrecht van minderjarige kinderen bij de familierechtbank......................................................84
Downloaded by Manon Tierrie ()
, 2
Downloaded by Manon Tierrie ()
