Bronnen en methodologie 1
DEEL 1: ALGEMENE INLEIDING
1. KADERING: INDELING VAN HET RECHT
Privaatrecht Publiekrecht
ü Verhouding tussen de burgers ü Verhouding van de overheid tot
onderling de burgers
ü Voorbeeld: regels over ü Inrichting, werking, onderlinge
contracten verhoudingen van de
overheidsorganen
ü Voorbeeld: fiscaal recht
(belastingen) Overheid
verplicht de burgers tot het
betalen van belastingen, hoe is
ons land georganiseerd?
2. BRONNEN VAN HET RECHT
RECHTSBRON?
= Bron waaruit het geldende recht kan worden gekend
2 SOORTEN RECHT
1. Objectief recht: neutraal en algemeen geldend recht
2. Subjectief recht: recht dat je zelf hebt op basis van het objectief recht
BRONNEN VAN HET OBJECTIEF RECHT:
Materiële rechtsbronnen
o Maatschappelijke gedragingen of factoren die de inhoud van het recht bepalen
(bv. politiek)
o Het gevoel van wat mensen vinden dat recht zou moeten zijn. Het is dus de
mening van de mensen.
o Voorbeeld: gebrekkige samenwerking verschillende politiediensten in de zaak-
Dutroux
Formele rechtsbronnen
o De juridische verschijningsvormen van het recht
o = Juridische bronnen op papier, officieel (wetgeving)
o Voorbeeld zaak-Dutroux: wet 7 december 1998 tot organisatie van een
geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, BS 5 januari
1999, 132.
,3 BELANGRIJKSTE BRONNEN VAN HET FORMELE RECHT:
1. Wetgeving: alle regels die door alle verschillende parlementen en overheden zijn
ingevoerd, belangrijkste bron van het recht
2. Rechtspraak: alle uitspraken en beslissingen van onze rechtbanken in een concreet
geschil of probleem. Bv. een vonnis: uitgeschreven beslissing. Het gaat ons uitleggen
hoe de rechtsregels concreet worden toegepast.
3. Rechtsleer: alles wat rechtsgeleerden, experts hebben geschreven over het recht
, DEEL 2: WETGEVING
1. SITUERING
HET OBJECTIEVE RECHT
Indeling in rechtstakken
Bronnen van het objectieve recht
o Materiële bronnen
o Formele bronnen
Materieel recht Formeel recht
Zeer diverse bronnen die aan de basis Vormen waarin het recht tot uitdrukking
van het ontstaan van het recht liggen: komt:
Ø Sociale bronnen Ø Wetgeving
Ø Filosofische bronnen Ø Rechtspraak
Ø Economische bronnen Ø Rechtsleer
Ø Politieke evoluties Ø Gewoonterecht
Ø Feiten en factoren Ø Algemene rechtsbeginselen
Ø Rapporten en verslagen
WETGEVING
= elk bindend voorschrift dat uitgaat van een bevoegde overheid met een
algemeen en duurzaam karakter
Zowel uitgaand van de wetgevende als van de uitvoerende macht (zie slide 7)
UITGAANDE VAN DE WM
Wet Federaal
Decreet Deelstaten
Ordonnantie Brussel
UITGAANDE VAN DE UM
KB, regionaal regeringsbesluit
MB, besluit van een lid van de gemeenschaps- of gewestregering
TOTSTANDKOMING EN DETAILS? ZIE OPO STAATSRECHT
2. VINDPLAATSEN WETGEVING
DEEL 1: ALGEMENE INLEIDING
1. KADERING: INDELING VAN HET RECHT
Privaatrecht Publiekrecht
ü Verhouding tussen de burgers ü Verhouding van de overheid tot
onderling de burgers
ü Voorbeeld: regels over ü Inrichting, werking, onderlinge
contracten verhoudingen van de
overheidsorganen
ü Voorbeeld: fiscaal recht
(belastingen) Overheid
verplicht de burgers tot het
betalen van belastingen, hoe is
ons land georganiseerd?
2. BRONNEN VAN HET RECHT
RECHTSBRON?
= Bron waaruit het geldende recht kan worden gekend
2 SOORTEN RECHT
1. Objectief recht: neutraal en algemeen geldend recht
2. Subjectief recht: recht dat je zelf hebt op basis van het objectief recht
BRONNEN VAN HET OBJECTIEF RECHT:
Materiële rechtsbronnen
o Maatschappelijke gedragingen of factoren die de inhoud van het recht bepalen
(bv. politiek)
o Het gevoel van wat mensen vinden dat recht zou moeten zijn. Het is dus de
mening van de mensen.
o Voorbeeld: gebrekkige samenwerking verschillende politiediensten in de zaak-
Dutroux
Formele rechtsbronnen
o De juridische verschijningsvormen van het recht
o = Juridische bronnen op papier, officieel (wetgeving)
o Voorbeeld zaak-Dutroux: wet 7 december 1998 tot organisatie van een
geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, BS 5 januari
1999, 132.
,3 BELANGRIJKSTE BRONNEN VAN HET FORMELE RECHT:
1. Wetgeving: alle regels die door alle verschillende parlementen en overheden zijn
ingevoerd, belangrijkste bron van het recht
2. Rechtspraak: alle uitspraken en beslissingen van onze rechtbanken in een concreet
geschil of probleem. Bv. een vonnis: uitgeschreven beslissing. Het gaat ons uitleggen
hoe de rechtsregels concreet worden toegepast.
3. Rechtsleer: alles wat rechtsgeleerden, experts hebben geschreven over het recht
, DEEL 2: WETGEVING
1. SITUERING
HET OBJECTIEVE RECHT
Indeling in rechtstakken
Bronnen van het objectieve recht
o Materiële bronnen
o Formele bronnen
Materieel recht Formeel recht
Zeer diverse bronnen die aan de basis Vormen waarin het recht tot uitdrukking
van het ontstaan van het recht liggen: komt:
Ø Sociale bronnen Ø Wetgeving
Ø Filosofische bronnen Ø Rechtspraak
Ø Economische bronnen Ø Rechtsleer
Ø Politieke evoluties Ø Gewoonterecht
Ø Feiten en factoren Ø Algemene rechtsbeginselen
Ø Rapporten en verslagen
WETGEVING
= elk bindend voorschrift dat uitgaat van een bevoegde overheid met een
algemeen en duurzaam karakter
Zowel uitgaand van de wetgevende als van de uitvoerende macht (zie slide 7)
UITGAANDE VAN DE WM
Wet Federaal
Decreet Deelstaten
Ordonnantie Brussel
UITGAANDE VAN DE UM
KB, regionaal regeringsbesluit
MB, besluit van een lid van de gemeenschaps- of gewestregering
TOTSTANDKOMING EN DETAILS? ZIE OPO STAATSRECHT
2. VINDPLAATSEN WETGEVING