Samenvatting Victimology

Victimology and the criminal justice system
Inhoud
Week 1: victimologie: geschiedenis en perspectieven...................................................................................4
1. Inleiding victimologie.............................................................................................................................. 4
2. Ontstaan victimologie............................................................................................................................. 4
3. Perspectieven........................................................................................................................................ 5
3.1. Criminologisch perspectief............................................................................................................... 5
3.2. Sociaal-psychologisch perspectief...................................................................................................5
3.3. Juridisch perspectief........................................................................................................................ 7
3.4. Klinisch-psychologisch perspectief..................................................................................................8
3.5. Kritisch perspectief.......................................................................................................................... 9
3.6. Narratief perspectief........................................................................................................................ 9
3.7. Internationaal-juridisch perspectief..................................................................................................9
Week 2: wie is het slachtoffer?.................................................................................................................... 10
1. Definitie van ‘slachtoffer’ volgens de wetgeving...................................................................................10
2. Bepalen wie het slachtoffer is............................................................................................................... 11
2.1. Wat is een misdrijf?....................................................................................................................... 11
2.2. Vanaf wanneer is er sprake van een misdrijf?...............................................................................12
2.3. Wie geldt er als slachtoffer van een misdrijf?.................................................................................12
3. Kringen van slachtofferschap............................................................................................................... 15
3.1. Primaire slachtoffers...................................................................................................................... 15
3.2. Secundaire slachtoffers................................................................................................................. 15
3.3. Tertiaire slachtoffers...................................................................................................................... 16
4. Verschillende visies.............................................................................................................................. 16
Week 3: een slachtoffer worden: risico en labelling.....................................................................................18
1. Bronnen van misdaadgegevens........................................................................................................... 18
1.1. Officiële statistieken....................................................................................................................... 18
1.2. Slachtofferenquêtes....................................................................................................................... 23
2. Het voorkomen van slachtofferschap verklaren....................................................................................25
3. Angst voor criminaliteit en strafbaarheid...............................................................................................27
4. Risico op slachtofferschap van kinderen?............................................................................................29
4.1. Ontwikkelingsvictimologie.............................................................................................................. 29
Week 4: de gevolgen van slachtofferschap.................................................................................................31
1. Soorten gevolgen................................................................................................................................. 31
1.1. (Onmiddellijke) medische hulp.......................................................................................................31
1.2. Financiële gevolgen....................................................................................................................... 31
1.3. Emotionele en psychologische gevolgen.......................................................................................31
2. Traumatische stress............................................................................................................................. 32
2.1. Kenmerken van PTSD................................................................................................................... 32
2.2. Prevalentie van PTSD................................................................................................................... 33
2.3. Mechanismen van PTSD............................................................................................................... 34



1

, 3. De betekenis van slachtofferschap.......................................................................................................35
3.1. Uiteenlopende assumpties............................................................................................................. 35
3.2. Posttraumatische groei.................................................................................................................. 35
3.3. Altruïsme en rechtvaardiging......................................................................................................... 36
3.4. Impact op het levensverhaal van slachtoffers: narratieve breuk/afsluiting......................................36
3.5. Het belang van het herschrijven van het verhaal in de nasleep van slachtofferschap....................37
Week 5: reacties op slachtofferschap.......................................................................................................... 38
1. Mechanismen in de reactie op slachtofferschap...................................................................................38
1.1. Moralisatiekloof.............................................................................................................................. 38
1.2. Rechtvaardigheidsmotief............................................................................................................... 40
1.3. Framing en stereotypering............................................................................................................. 42
2. Hoe praten we over slachtofferschap?.................................................................................................44
2.1. Waarom lijken we de voorkeur te geven aan 'ideale' slachtoffers?................................................45
Week 6: slachtofferbeleid: herstelrecht........................................................................................................49
1. Definitie van herstelrecht...................................................................................................................... 49
2. Situering van herstelrecht..................................................................................................................... 49
3. Het proces van herstelrecht................................................................................................................. 50
4. Onderliggende theorieën over herstelrecht..........................................................................................51
4.1. Abolitionisme L. Hulsman.............................................................................................................. 51
4.2. Conflicten als eigendom N. Christie...............................................................................................52
4.3. Re-integratieschaamte J. Braithwaite............................................................................................53
4.4. ‘Veranderende lenzen’ H. Zehr......................................................................................................54
5. Slachtoffers en herstelrecht.................................................................................................................. 55
Week 7: slachtoffers in actie........................................................................................................................ 58
1. Hulpzoekend gedrag............................................................................................................................ 58
2. Melding aan de autoriteiten.................................................................................................................. 59
3. Acties van slachtoffers binnen het strafrechtelijk proces......................................................................61
3.1. Procesgericht................................................................................................................................. 61
3.2. Resultaatgericht............................................................................................................................. 63
4. Acties van het slachtoffer jegens de dader...........................................................................................65
4.1. Wraak............................................................................................................................................ 65
4.2. Vergeving...................................................................................................................................... 67
4.3. Wisselwerking wraak en vergeving................................................................................................68
Week 8: slachtofferbeleid: strafrecht en slachtofferhulp...............................................................................68
1. Slachtoffer – staat................................................................................................................................ 69
1.1. Informatie....................................................................................................................................... 69
1.2. Slachtofferhulp............................................................................................................................... 69
1.3. Schadevergoeding......................................................................................................................... 71
2. Dader/ verdachte – staat...................................................................................................................... 72
2.1. Redenering slachtoffers in strafrechtelijk proces............................................................................72
2.2. Complexiteit van deze redeneringen..............................................................................................73
2.3. Controverse................................................................................................................................... 73
2.4. Voorbeelden belangrijkste rechten van het slachtoffer...................................................................74


2

, 3. Slachtoffer – dader/ verdachte............................................................................................................. 77
3.1. Schadevergoeding......................................................................................................................... 77
3.2. Beschermende maatregelen.......................................................................................................... 77
Week 9: bijzondere vormen van slachtofferschap........................................................................................79
1. Verschillende types van slachtofferschap.............................................................................................79
1.1. Mede-slachtoffer van moord.......................................................................................................... 79
1.2. Slachtoffers van seksueel geweld..................................................................................................80
1.3. Slachtoffers van cybercriminaliteit..................................................................................................82
1.4. Slachtoffers van terrorisme............................................................................................................ 84
2. Collectieve acties................................................................................................................................. 88
2.1. Ondersteuning door lotgenoten.....................................................................................................88
2.2. Sociale bewegingen....................................................................................................................... 88
2.3. Politieke actie en geweld............................................................................................................... 89
Week 10: Victimologie: waarom nu?............................................................................................................ 90
1. Mogelijke verklaringen.......................................................................................................................... 91
2. Lessen van de klassiekers................................................................................................................... 91
2.1. Durkheim....................................................................................................................................... 91
2.2. Weber............................................................................................................................................ 94
2.3. Marx.............................................................................................................................................. 95
Examen....................................................................................................................................................... 97




3

,Week 1: victimologie: geschiedenis en perspectieven
1. Inleiding victimologie
Sinds wanneer bestaat victimologie?
 1948; is niet gerelateerd aan WO (komt later nog aan bod waarom deze datum)

Andere data:
 33n.C.: kruisiging van jezus --> connectie met “sacrifisial lamb” = vandaar het woord slachtoffer!!
 1885: begin criminologie

Rusland heeft hoogste risico cijfer voor slachtofferschap:




Verschillende perspectieven voor victimologie:
 Criminologisch perspectief
 Sociaal-psychologisch perspectief
 Juridisch perspectief
 Klinisch-psychologisch perspectief
 Kritisch perspectief
 Narratief perspectief
 Internationaal-juridisch perspectief?

2. Ontstaan victimologie
Ontstaan van de term ‘victimologie’: Benjamin Mendelsohn (Roemeense advocaat).

Hans Von Hentig:
 Duitse hoogleraar in strafrecht
 Gevlucht naar Amerika door de Duitse nazi’s
 ‘the criminal and his victim’ van 1948
o Geschreven naar aanleiding van de oorlog
o Boek wordt gezien als startpunt van victimologie, ook al gingen veel hoofdstukken over
daderschap
 Wordt bezien als de grondlegger van victimologie
o “Wat doet het slachtoffer opdat hij slachtoffer wordt?”
 “Why in history has everyone always focused on the guy with the big stick, the hero, the activist, to
the neglect of the poor slob who is at the end of the stick, the victim, the passivist – or maybe, the
poor slob (in bandages) isn’t all that much of a passivist victim – maybe he asked for it?”
o Legde nadruk op het belang van de rol van de slachtoffers
o Het gaat niet per se over de gevolgen van slachtofferschap, zoals bij een groot deel van de
victimologie na hem, of om de oorzaken in het algemeen, maar over de rol die individuele
slachtoffers spelen in de totstandkoming van criminaliteit
o ‘victim precipitation’ heeft vanuit het oogpunt van het slachtoffer zowel pos als neg aspecten:
 Positieve aspecten: preventie v slachtofferschap, preventie v criminaliteit, uitgaan van
slachtoffers kracht,…
 Negatieve aspecten: slachtoffers de schuld geven, erom vragen,…
 Vb. Amir: ‘Patterns in forcible rape’: benadrukking van de rol van slachtoffers bij
verkrachting


4

,3. Perspectieven
3.1. Criminologisch perspectief
Wie wordt het meest als slachtoffer gezien? Oma of volwassen man?
 Oma zou een makkelijker slachtoffer zijn en wordt ook sneller als slachtoffer gezien, maar in de
realiteit zijn volwassen mannen vaker het slachtoffer vb. vechtpartij tussen mannen

Andere problemen bij criminologische victimologie:
 ‘Fear of crime’
 Impact van slachtofferschap op bestraffing
 Herhaaldelijk slachtofferschap
à Hoe weten we dit? ‘Crime victim surveys’
o Wat is het doel van ‘crime victim surveys’? Meet het volume (prevalentie en incidentie) van
criminaliteit, inclusief het 'dark number’

Beperkingen van de officiële statistieken:
 ‘dark number’
o Niet alle misdrijven worden gemeld of door de politie ontdekt
o Niet alle gemelde misdrijven worden naar deftig geregistreerd
o Veel misdrijven zijn afhankelijk van aangiften van slachtoffers vb. verkrachting
o Hoeveel misdrijven blijven verborgen/hoeveel slachtoffers van misdrijven zijn er???
 ‘accuracy’ (= nauwkeurigheid)
o Verschillen in/wijzigingen in definities
o Afhankelijk van de bereidheid/het vermogen om te registreren
o Kan worden gemanipuleerd -> politie
 Moeilijkheden bij het vergelijken van landen en het begrijpen van trends
 Gebrek aan variabelen voor verder onderzoek

Nog enkele problemen: veel hangt af van de vragen die gesteld worden:
 Vb. prevalentie van seksueel geweld in België
 Pieters et al 2010 -> prevalentie over hele levensduur 5,6% bij vrouwen en 0,8% bij mannen
 Schapanksy et al 2021 -> prevalentie over hele levensduur 81% bij vrouwen en 47% bij mannen
 Waarom? Schapanksy et al gebruikt BSQ: ‘behavior specific questions’: “Heeft iemand je tegen je
wil gekust? / Heeft iemand je tegen je wil uitgekleed?”

Uitgangspunt voor criminologische perspectieven op slachtofferschap:
 Hoeveel criminaliteit is er en welke rol spelen slachtoffers bij criminaliteit?
 Grotendeels relatief routinematige vormen van criminaliteit
3.2. Sociaal-psychologisch perspectief
Klassieke experimenten in sociale-psychologie:
 Milgram Gehoorzaamheidsonderzoek
 Zimbardo’s Stanford Prison Experiment
 Sherif’s Robbers Cave Experiment
 Zie ook Darley’s Bijstanders-effect
à Geworteld in de wens om gebeurtenissen uit WOII te verklaren: het idee van gewone mannen is hier
belangrijk: in hoeverre bepalen sociale krachten en rollen uiteindelijk wie een moordenaar is en wie een
slachtoffer?

Specifieke maar relevante problemen bij sociale-psychologie:
 Lerner en Simmons (1968): het geloof in een rechtvaardige wereld
 Thibaut en Walker (1975): de rol van procedures bij het verkrijgen van rechtvaardige resultaten
 Baumeister en collega's (1990): de omvangverschillen tussen ‘daders en slachtoffers’
 Haslam (2006): ontmenselijking
 Noor et al (2012): competitief slachtofferschap




5

,Baumeister,Stillwell en Wortman (1990):
 Analyse van uitspraken: iedereen heeft een ander verhaal over dezelfde situatie afhankelijk van hun
positie als slachtoffer of als aanvaller
 Vb. “de boosheid van het slachtoffer is terecht”: 94% van soortgelijke slachtoffers zullen zeggen van
wel, maar 54% van soortgelijke daders zullen zeggen van wel




‘The Moralization Gap’ (= de morele kloof) (Baumeister, 1997):
 Verschillen in morele toon
o De dader ziet rechtvaardigingen, slachtoffers zien de daden als volkomen ongerechtvaardigd
 Verschillen in impact
o De dader minimaliseert de omvang, ziet de impact als herstelbaar, het slachtoffer benadrukt
de ernst en het onherstelbare karakter van het misdrijf
 Verschillen in de rol van de context
o De dader schrijft de gebeurtenis toe aan contextfactoren, het slachtoffer schrijft de
gebeurtenis toe aan de dader
 Verschillen in tijdsbestek
o De dader ziet voorlopers en nasleep als beperkt in tijdsbestek, het verhaal van het slachtoffer
strekt zich uit over een langere periode
à Verhaal van de dader (S. Pinker, 2011, The better angels of our nature)
o “The story starts with the event that caused the damage. At that moment I had good cause to
do what I did. Maybe I reacted to a provocation. And likely I reacted like anyone would in that
situation. It is a bit unfair to blame me for what happened. The damage was limited and can
be easily repaired. It is time for us to move on, let sleeping dogs lie.”
à Verhaal van het slachtoffer (Pinker, 2011)
o “The story begins long before the harmful act, which was just the latest incident in a long
history of mistreatment. The perpetrator’s actions were incoherent, senseless,
incomprehensible. Either that or he was an abnormal sadist, motivated only be a desire to
see me suffer, though I was completely innocent. The harm he did is grievous and
irreparable, with effects that will last forever. None of us should ever forget it.”

o Moeilijk om te achterhalen wie de waarheid spreekt
o Verschillen in verhalen vormen een deel van de verklaring voor cycli van wraak
o Zelfs wanneer de wraak precies in evenwicht is, zal het verhaal dat niet zijn
o Zie ook “The Myth of Pure Evil” -> daders bekijken door het ‘verhaal van de dader’

Uitgangspunt voor sociaalpsychologische perspectieven op slachtofferschap:
 Processen van slachtofferschap worden grotendeels bepaald door sociale krachten en sociale rollen
 Dit geldt ook voor onze reacties op slachtofferschap
 Het doel is om de universele causale determinanten van processen van daderschap en
slachtofferschap in kaart te brengen




6

,3.3. Juridisch perspectief
Het verschil tussen contradictoire en inquisitoriale systemen:
 ‘adversarial’ = contradictoir
o Geen rol voor ‘burgerlijke partijen’ in strafrechtelijke processen
 Geen rol voor slachtoffers, verder beperkt door pleidooiovereenkomsten
o Nadruk op de rechtszitting als plaats voor het presenteren van bewijs
o Getuigen in de rechtbank als bron van “secundair” slachtofferschap
 In dit systeem zijn expliciete slachtofferrechten ontstaan:
 Omdat hier de positie van slachtoffers het zwakst was
 De noodzaak om de legitimiteit van het strafrechtelijk proces te handhaven en de
medewerking van slachtoffers aan strafrechtelijke procedures te behouden
 ‘inquisitorial’ = inquisitoriaal
o Wel burgerlijke partijen/aangesloten partijen/hulp-aanklagers
 Slachtoffers als burgerlijke partijen
o Vooronderzoek door magistraat
o Getuigen in een heronderzoek minder belastend dan in de rechtbank (?)
o Vb. België

1950-1970:
 Aanvankelijke activiteiten in de Angelsaksische landen
o Slachtofferrechten in de VS
o Slachtofferhulp in het Verenigd Koninkrijk
o Schadevergoeding voor slachtoffers (door de staat) in Nieuw-Zeeland
 Nieuw-Zeeland: bewijs van de rol van een bepaalde campagnevoerder: Marjory Fry
 Het verschil tussen de VS en het VK blijft tot op de dag van vandaag bestaan: belangrijk
onderscheid tussen de prioriteit voor dienstverlening aan slachtoffers en de rechten van slachtoffers

1970: verdere wereldwijde uitbreiding:
 ‘International Symposia’ over victimologie sinds 1973
 Wereldvereniging voor Victimologie in 1979
 VN-verklaring van basisbeginselen van rechtvaardigheid voor slachtoffers van misdrijven en
machtsmisbruik in 1985
 EU-kaderbesluit van 2001
 EU-slachtofferrichtlijn van 2012

Belangrijkste slachtofferrechten:
 Respect en erkenning in alle stadia van de strafrechtelijke procedure
 Informatie en inlichtingen ontvangen over de voortgang van de zaak
 Informatie verstrekken aan ambtenaren die verantwoordelijk zijn voor beslissingen m.b.t. de dader
 Rechtsbijstand krijgen
 Bescherming van de privacy en de fysieke veiligheid van slachtoffers
 Schadevergoeding van de dader en de staat
 Slachtofferhulp krijgen
 Bemiddeling
 Nog steeds zichtbaar vandaag de dag!

Grote problemen in het juridisch perspectief:
 De rol van compensatie en schadevergoeding (Fry, 1962)
 Secundair slachtofferschap: de last van interactie met het rechtssysteem (Brownmiller, 1975)
 Procedurele rechtvaardigheid: het belang van het proces zelf (Thibaut en Walker, 1975)
 Visie v slachtoffers op de uitkomst -> zie ook opkomst v slachtofferverklaringen (Roberts en Erez,
2004)
 Slachtoffers en de rol van emoties in het strafrecht (Bandes, 1996)
 De visie van slachtoffers en hun verband met wraak en vergelding (Wenzel et al, 2008)
 De ontwikkeling van slachtofferrechten (Elias, 1993)
 ... ook in internationale contexten (Groenhuijsen, 2014) -> zie de EU-richtlijn van 2012
 De vorm, functie en het doel van slachtofferparticipatie -> grotendeels geïnspireerd door herstelrecht
(Christie, 1977; Braithwaite, 1989; Zehr, 1990)


7

,Uitgangspunt voor rechtvaardigheidsperspectieven op slachtofferschap:
 De rol van slachtoffers in en rond strafrechtelijke processen
 Wat kunnen en moeten strafrechtelijke processen voor slachtoffers betekenen?
 Wat moet er veranderen?
3.4. Klinisch-psychologisch perspectief
Trauma van 1974 (en 2010):
 De term ‘trauma’, dat tegenwoordig vaak en in verschillende betekenissen wordt gebruikt, was
enkele decennia geleden vrijwel onbekend. Voorbeeld van verschuiving in Nederland is wat bekend
staat als het trauma van 1974.
 Het Nederlandse voetbalteam verloor de finale, hoewel ze goed speelden, van het
wereldkampioenschap v West-Duitsland.
 In 2010 maakte het Nederlandse volk een soortgelijke ervaring mee: Spanje versloeg hen en won de
titel, maar de mate waarin dit traumatisch was, werd zeker verminderd door het feit dat Spanje (veel)
beter was en het Nederlandse team ongewoon gewelddadig was!
à Trauma en slachtofferschap zijn sterk met elkaar verbonden. Slachtoffers worden vaak beschreven of
gezien als getraumatiseerd, en de posttraumatische stressstoornis wordt gezien als de
‘slachtofferziekte’.
à In die tijd werd de term trauma nog niet algemeen gebruikt om dit soort psychische angst te beschrijven

Klinisch-psychologisch perspectief:
 Oorzaken van PTSD vb. soldaten die terugkwamen van oorlog in Vietnam
 Geen extreme psychologische reactie op Vietnam, maar vertraagde ontsteking
o Extreme vormen van overlevingsschuld
o Zich als zondebok voelen/verraden door het land
o Woede jegens de samenleving
o Emotionele gevoelloosheid
o Geen verbinding met andere mensen
o Onvermogen om lief te hebben
 Gebrek aan steun voor veteranen
 Onderdeel van hun feitelijke zondebokkenrol
o En v/h feit dat psychologische problemen al bestonden en niet het gevolg waren v Vietnam
o Of onderdeel van een poging om voordelen te verkrijgen door zich ziek te melden
 Psychiaters vonden dat ze moesten helpen
o Maar hoe?

Hoe helpen?
 Poging om een ‘objectieve’ categorie te ontwikkelen, waardoor veteranen in aanmerking zouden
komen voor een recht op ondersteuning en uitkeringen
o Ook gerelateerd aan de bredere manier waarop sociale problemen in de jaren zeventig in de
Verenigde Staten werden aangepakt
o Gebruik van objectieve categorieën en op rechten gebaseerde benaderingen
 ‘Post-Vietnam-syndroom’

Eerste poging faalde:
 Niet door de APA geaccepteerd voor opname in de DSM
 Argument gedekt door andere diagnoses
 Tegen specifieke etiologie van psychische aandoening
 Een diagnose gerelateerd aan één historische gebeurtenis?

Van de oorlogservaring naar andere ervaringen:
 Verband met andere gebeurtenissen: kindermishandeling, seksueel misbruik, overlevenden van de
Holocaust.
o Zie ook de publicatie van Horowitz' Stress response syndromes (1976).
o Medische diagnose gezien als onderdeel van de erkenning van hun voortdurende lijden.
 Opgenomen/gedefinieerde symptomen (criteria B (intrusie), C (vermijding) en D (hyperarousal)) op
een manier die (leek te) passen bij verschillende situaties.
 Genoemd als posttraumatische stressstoornis in DSM-III (1980).



8

,Klinisch psychologisch perspectief:
 Prevalentie van PTSD (Kessler et al, 1995)
 Mechanismen van PTSD (Brewin, 1996; Ehlers en Clark, 2000)
 Ontwikkeling van technieken om PTSD te bestrijden (Foa & Rothbaum, 1998, waaronder EMDR,
Shapiro, 1995)
 Posttraumatische groei (Tedeschi & Calhoun, 2004)
 PTSD en het rechtsproces: zie ook ‘therapeutische rechtspraak’ (Wexler & Winick, 1996, Herman,
2003)

Kritieken:
 PTSD en sociale context? (Maercker en Horn, 2013)
 PTSD en culturele context? (Hinton & Good, 2016)
 PTSD en ‘therapiecultuur’? (Furedi, 2004)

Uitgangspunt voor klinisch-psychologische perspectieven op slachtofferschap:
 Impact van slachtofferschap (niet alleen door misdaad en morele overtredingen) op de geestelijke
gezondheid van slachtoffers
3.5. Kritisch perspectief
Behandel enkele kwesties met betrekking tot de vorige perspectieven (Mawby en Walklate, 1994):
 Wie bepaalt wat slachtofferschap is?
 Moeten we slachtoffers bekijken vanuit het perspectief van het systeem, in plaats van vanuit hun
eigen perspectief? Welke rol speelt institutionele macht in deze processen?
 Wat gebeurt er als we slachtoffers bijvoorbeeld bekijken vanuit het perspectief van een klinische
stoornis?
 Doen onze benaderingen van het bestuderen van slachtofferschap voldoende recht aan de
ervaringen van slachtoffers?

Problemen in het kritisch perspectief:
 Wie is het slachtoffer (Quinney, 1972)
 Mythes over verkrachting (Burt, 1980)
o Enkel bepaalde types vrouwen worden verkracht
o Vrouwen zijn vaak deels verantwoordelijk voor hun verkrachting
o Vrouwen noemen iets verkrachting als ze spijt hebben om hun (seksuele) reputatie te
beschermen
 Secundair slachtofferschap (Williams, 1984)
 Het ideale slachtoffer (Christie, 1986)
 Politieke manipulatie van slachtofferskwesties (Elias, 1993)
 Slachtofferculturen (Furedi, 2004, Cambell & Manning, 2018)
3.6. Narratief perspectief
Narratief perspectief:
 Gerelateerd aan kritische perspectieven
 Het belang van het verhaalachtige karakter van slachtofferschap

Verhalen van onrechtvaardigheid:
 Vier gebieden die relevant zijn voor narratieve victimologie (Pemberton et al, 2019)
o De impact van slachtofferschap op de levensverhalen van slachtoffers
 Slachtofferschap als een ‘narratieve breuk’ (Crossley, 2000)
o Het verhaalachtige karakter van de nasleep van slachtofferschap: hoe slachtoffers over hun
ervaringen praten (Van de Ven, 2022)
o Narratieve victimologie en het rechtsproces (Pemberton, 2015)
o Verhalen als eigendom: omgaan met verschillende verhalen in de nasleep van
slachtofferschap (Pemberton et al, 2019)
 Zie ook de moralisatiekloof, het rechtvaardigheidsmotief en kwesties rond framing.


3.7. Internationaal-juridisch perspectief
1948: Lemkin: het misdrijf ‘genocide’ (Sands, 2016):


9

,  Genocideverdrag:
o Internationale misdrijven/Misdrijven tegen de menselijkheid
 Nooit legaal om een genocide te plegen
 Debat: kan je iemand verantwoordelijk houden voor iets dat geen misdaad was toen hij het deed
(want dat is in WOII gebeurd)

1947: ‘If this is a man’:
 Primo Levi: als dit een mens is, ook bekend als Overleven in Auschwitz
 Zie ook Jean Amery ‘At the minds limits’
 Ervaringen met de Shoah als belangrijk victimologisch werk

Internationaal-juridisch perspectief:
 Waarheidscommissies -> bekendste voorbeeld is de Waarheids- en Verzoeningscommissie van
Zuid-Afrika
 Internationale Straftribunalen voor Joegoslavië en Rwanda in de jaren 90.
 Statuut van Rome 1998
 Supranationale victimologie/criminologie: zeer recent -> het meeste werk op dit gebied verwijst niet
naar victimologie




Week 2: wie is het slachtoffer?
1. Definitie van ‘slachtoffer’ volgens de wetgeving
EU-richtlijn inzake slachtoffers/aanbeveling van de Cof E inzake slachtoffers:
 Slachtoffer betekent:


10