KUNSTCRIMINALITEIT
INLEIDING
Kunstcriminaliteit is zowel in België als Nederland steeds eerder belangrijk
geweest. Maar op 27 februari 2023 werd het ‘GRACE’ opgericht: Ghent
Research institute for Art & cultural heritage Crime and Law Enforcement.
De mediatieke aandacht gaat vooral naar kunstdiefstal en vervalsing. In
de literatuur bouwden alle latere boeken en tijdschriften voort op de
fundamenten van John Conklin met zin boek ‘Art Crime’ (1994).
KUNSTCRIMINALITEIT ALS FENOMEEN
Kunst is algemeen erkend als een artistiek middel. Onder ‘schone kunsten’
verstaan we schilderijen, foto’s, tekeningen, beeldhouwwerken… die door
hun schaarsheid, bijzonderheid, niet-reproduceerbaarheid en exclusiviteit
een subjectieve economische waarde hebben en hierdoor deel kunnen
uitmaken van een legale en criminele economie.
Vrij recent is er een verschuiving gebeurd van ‘art crime’ naar ‘cultural
heritage crime’ waarmee men wil benadrukken dat het niet alleen om de
esthetiek gaat, maar ook om het culturele, historische of symbolische
belang. Bv iconoclasme: het vernielen van cultuurgoederen vanwege
de betekenis of macht die ze uitdragen.
Kunstcriminaliteit wordt soms omschreven als een van de meest
winstgevende vormen van criminaliteit. Maar hierover onderzoek doen is
moeilijk door het gebrek aan data.
Kunstcriminaliteit laat zich niet makkelijk definiëren, maar we hebben dit
onderverdeeld in een aantal fenomenen: diefstal, vervalsing,
plundering, fraude en vandalisme. Kunst kan ook een middel zijn om
criminaliteit te gaan plegen. denk maar aan ‘Artnapping’, afpersing,
witwassen, cybercriminaliteit en fiscale misdrijven (verzekering), de
samenhang van de legale boven- en illegale onderwereld.
We hebben een bestaande kunsteconomie. De vaagheid van die boven- en
onderwereld zien we vooral terug bij veilinghuizen en ‘freeports’. Een
aantal van deze 2 soorten aanvaarden het verhandelen van illegaal
verkregen cultuurgoederen waardoor ze op de legale markt terecht komen
= ‘secret backroom handel’. Ook musea kunnen meedoen in deze
schimmige handel door geen certificatie … op te vragen.
INLEIDING
Kunstcriminaliteit is zowel in België als Nederland steeds eerder belangrijk
geweest. Maar op 27 februari 2023 werd het ‘GRACE’ opgericht: Ghent
Research institute for Art & cultural heritage Crime and Law Enforcement.
De mediatieke aandacht gaat vooral naar kunstdiefstal en vervalsing. In
de literatuur bouwden alle latere boeken en tijdschriften voort op de
fundamenten van John Conklin met zin boek ‘Art Crime’ (1994).
KUNSTCRIMINALITEIT ALS FENOMEEN
Kunst is algemeen erkend als een artistiek middel. Onder ‘schone kunsten’
verstaan we schilderijen, foto’s, tekeningen, beeldhouwwerken… die door
hun schaarsheid, bijzonderheid, niet-reproduceerbaarheid en exclusiviteit
een subjectieve economische waarde hebben en hierdoor deel kunnen
uitmaken van een legale en criminele economie.
Vrij recent is er een verschuiving gebeurd van ‘art crime’ naar ‘cultural
heritage crime’ waarmee men wil benadrukken dat het niet alleen om de
esthetiek gaat, maar ook om het culturele, historische of symbolische
belang. Bv iconoclasme: het vernielen van cultuurgoederen vanwege
de betekenis of macht die ze uitdragen.
Kunstcriminaliteit wordt soms omschreven als een van de meest
winstgevende vormen van criminaliteit. Maar hierover onderzoek doen is
moeilijk door het gebrek aan data.
Kunstcriminaliteit laat zich niet makkelijk definiëren, maar we hebben dit
onderverdeeld in een aantal fenomenen: diefstal, vervalsing,
plundering, fraude en vandalisme. Kunst kan ook een middel zijn om
criminaliteit te gaan plegen. denk maar aan ‘Artnapping’, afpersing,
witwassen, cybercriminaliteit en fiscale misdrijven (verzekering), de
samenhang van de legale boven- en illegale onderwereld.
We hebben een bestaande kunsteconomie. De vaagheid van die boven- en
onderwereld zien we vooral terug bij veilinghuizen en ‘freeports’. Een
aantal van deze 2 soorten aanvaarden het verhandelen van illegaal
verkregen cultuurgoederen waardoor ze op de legale markt terecht komen
= ‘secret backroom handel’. Ook musea kunnen meedoen in deze
schimmige handel door geen certificatie … op te vragen.
