HT1 – Organische chemie
Organische chemie = koolstofchemie
= Studie van verbindingen waarin C-atomen de ruggengraat, of het skelet, van de molecule vormen
Onze voedingsmiddelen bestaan uit een groot deel uit organische zaken
Koolstof is de basis van organische chemie.
Moleculen bevatten de elementen C en H
Organische moleculen kunnen we hierdoor ook koolwatersto en (KWSen) gaan noemen
Vaak ook de elementen N, O, S, P
Soms ook andere elementen zoals Si, Cl, Br, ...
DUS : Gaan covalente bindingen aan, want zijn allemaal niet-metalen.
Inleiding
> 14 miljoen organische verbindingen gekend
Het koolstof atoom – C
Atoommassa van 12 g/mol + Elektronegativiteit = 2,5 (staat beide in PSE)
Hoofdgroep IV
4 valentie-elektronen
4 covalente bindingen
(kunnen ook dubbele of driedubbele bindingen zijn)
1
,Koolstof heeft 4 valentie-elektronen
= de elektronen die kunnen binden met een ander elektron om samen een nieuwe binding te vormen.
Koolstof gaat ALTIJD 4 bindingen aan!
4 covalente binding = bindingen waarbij elektronen gedeeld worden
Hybridisatie koolstof
= belangrijk voor visuele weergave
MAAR
Niet kunnen uitleggen
WEL : Hybridisatie kunnen koppelen aan een koolstofatoom
Hybridisatie is een aangeslagen toestand van koolstof
4 opties waarin een koolstof atoom kan binden
Heeft ze echt niets over gezegd eigenlijk, gewoon voorbeelden
2
,1 / Enkelvoudige binding (σ)
H H
H C C H
H H
De hoeken tussen de bindingen zijn altijd hetzelfde
Je kan roteren
Heeft een koolstof 4 enkelvoudige bindingen = sp3 hybridisatie = uitzicht is tetraëder
Dubbele binding : σ en π binding
H H
C C
H H
Waterstof kan nooit gehybridiseerd zijn, WANT heeft maar 1 valentie-elektron.
Dubbele binding tussen de 2 koolstofatomen = Koolstofatomen zijn in sp2-hybridisatie
= structuur is trigonaal vlak
Driedubbele binding: σ en 2 π bindingen
H C C H
Driedubbele binding = Ethyn-binding sp-hybridisatie lineaire structuur
3
, Samengevat
Wanneer koolstof 4 bindingpartners heeft = ALTIJD Sp3-hybridisatie = tetraëder
Wanneer koolstof 3 bindingspartners heeft = ALTIJD Sp2-hybridisatie = trigonaal vlak
Wanneer koolstof 2 bindingspartners heeft = ALTIJD Sp-hybridisatie = lineaire structuur
Chemische formules
We zijn niets met bruto-formules in de organische chemie
WEL structuurformule gaan gebruiken!
Structuurformule bepalen
Brutoformule
Aard en aantal atomen van een molecule, maar niet de rangschikking van de atomen.
Structuurformule
Aard en aantal atomen in een moleculen én de wijze waarop de atomen molecule gerangschikt zijn.
Voorbeeld
4