FARMACOTHERAPIE & FARMACEUTISCHE ZORG II
, 3. GI Klachten Bij Kinderen & Zwangerschap 1
9. Zelfzorg Bij Spier & Gewrichts-Pijn 9
10. Zenuwstelsel 13
10.1 Epilepsie 13
10.2 Hoofdpijn 21
10.3 Depressie 29
10.4 Bipolaire & Psychotische Stoornissen 35
10.5 Hypnotica, Sedativa & Anxiolytica 45
10.6 Ziekte van Parkinson 49
10.7 Rookstop 55
15. Dermatologie 59
15.1 Acné 59
15.2 Eczeem 62
15.3 Psoriasis 67
15.4 Urticaria (netelroos) 67
15.5 Schurft (scabies) 67
15.5 Luizen 69
15.7 Zwemmerseczeem 70
15.8 Wratten 71
15.9 Koorstblazen 72
15.10 Periorale Dermatitis 72
15.11 Huidkanker 73
15.12 Tekenbeet 74
16. Oftalmologie 75
17. Neus-Keel-Oor 79
17.1 Rhinitis/ rhinosinusitis 79
17.2 Zelfzorg bij verkoudheid & griep 85
17.3 A evering rhinitismedicatie 97
17.4 Zelfzorg bij allergische rhinitis 101
ALGEMEEN 107
fl
, 3. GI KLACHTEN BIJ KINDEREN & ZWANGERSCHAP
Casus 1: baby van 2,5 maanden:
- Omeprazole suspensie voor pediatrie 2 mg/ml (100 ml) (3 ml 1x/dag) → re uxklachten
- Belladonna pro gel I dt 30 gel (3 x 1/dag) → darmkrampen
- Opzoeken: kinderformularium → 1 mg/kg/dag in 1 dosis. Max: 3 mg/kg/dag omeprazole = OK
(o -label gebruik < 1 jaar; niet te vinden in bijsluiter)
- Fysiologische vs pathologische re ux:
- Fysiologische re ux of gastro-oesofagale re ux (GER):
→ baby’s die wat re ux hebben na eten = normaal (“happy spitter”)
- enkel regurgitatie zonder complicaties of alarmsymptomen
- baby groeit en eet goed en ontwikkelt zich normaal (“happy spitter”)
- normaal fysiologisch proces veroorzaakt door:
- onvolgroeide onderste oesofagale s ncter
- grote vloeisto nname (~ 14L/dag voor volwassene)
- meestal neerliggen
- Erg frequent– meestal spontane verdwijning tegen einde 1e levensjaar
- 0-3 mnd: 50% heeft min. 1x/dag regurgitatie
- 4 mnd: 67%
- 6-7 mnd: 21%
- 10-12 mnd: 5%
- “verborgen re ux” = bij regurgitatie komt de maaginhoud niet altijd tot in de mond
→ maaginhoud kan ook enkel tot in de keel komen en dan terug naar beneden zakken
- Gastro-oesofagale re uxziekte (GERD):
- regurgitatie + verontrustende symptomen of complicaties
abnormale gewichtsevolutie, veel oesofagitis, respiratoire problemen
& ontroostbaar huilen, voedselweigering
- Richtlijnen re ux baby’s:
- Fysiologisch: geruststellen, ondersteunende maatregelen, indikken voeding
- GERD: bijkomende onderzoeken, maagzuursecretie-inhibitors +
- Algemene maatregelen:
- Geruststellen ouders
- Rust & regelmaat
- Voeden op verzoek → advies: website kind & gezin
- Indikken vd voeding (beperkte invloed)
- Buikligging niet aanbevolen (verhoogd hoofdeinde: geen invloed)
- Medicamenteuze behandeling:
- Gastroprokinetica = domperidone, metoclopramide: NIET
→ extrapiramidale reacties bij kinderen + QT-interval verlenging (torsades de pointes)
- Antacidum: NIET bij kinderen: zit zeer veel zout in = te grote zoutbelasting voor jonge
kinderen → accumulatie aluminiumconc in plasma → neurotoxiciteit
- Protonpompinhibitoren & H2-antihistaminica: bij oesofagitis PPI > H2-antihistaminica
→ let op PPIs ook BW: langdurig gebruik = ↑ risico op infecties
(w veel teveel gebruikt in België terwijl dat niet nodig is)
1
ff fiflfl fl fl fl fifl fl fl
, - Omeprazole suspensie:
- TMF formule: slechte smaak
- Syrspend: makkelijk te bereiden → bevat zoetstof, duurder
- Op basis van xanthaangom / guargom → bevat suiker
- Bewaring: in koelkast, niet id deur!! (Bij kleurverandering: weggooien)
- EUB omeprazole:
- Intake:
“Heeft uw baby deze medicatie reeds eerder gebruikt?”
“Wat heeft uw dokter u reeds verteld over de medicatie?”
- Indicatie:- “Tegen re ux”
+ noteer indicatie op verpakking (“re ux”)
+ geef folder over re ux bij baby’s mee (bv. van thuisarts.nl)
- Werking: “Omeprazole remt de aanmaak van maagzuur. Maagzuurremmers behandelen niet
de re ux zelf. Ze zorgen er alleen voor dat het maagzuur minder zuur is.
De maaginhoud kan dus nog steeds omhoog komen in de slokdarm.
Maar doordat de maaginhoud minder zuur is, zal de slokdarmwand niet beschadigd raken /
kunnen genezen.”
- Gebruiksinstructies:
- Hoeveel & wanneer?
- 3 ml suspensie; geef doseerspuit mee; es schudden voor gebruik!
- Fles bewaren in koelkast (best onderaan en niet in de deur), vermeld houdbaarheid
- Tijdstip toediening maakt niet uit – best vast tijdstip – indien 1dd: best ‘s morgens indien
2dd: ‘s morgens en ‘s avonds
- Noteer gebruiksinstructie op verpakking
- Belang therapietrouw benadrukken
- Hoe? Mogelijk slechte smaak
- Met spuitje achteraan mond tegen binnenkant wang spuiten (zodat het niet op de
smaakpapillen vd tong komt) en dan in het gezicht blazen (= wekt slikre ex op)
- Fopspeen om vloeibare GM aan baby’s toe te dienen: bv. ‘Numi-med’ (0-6 & 6-18 mnd)
- Mups tablet: kleine gecoate pellets samen in tablet geperst → laten uiteenvallen in glas
water → glas gwn drinken = makkelijkere toediening
- Capsules: kan je opendoen (granulaten) → in half glas water / zuur fruitsap, appelmoes,
yoghurt: enterische coating mag niet kapotgaan (↑ viscositeit = makkelijker inslikken)
- Hoelang? Vraag wat de arts verteld heeft over de duur van de therapie.
- Bijwerkingen: geen vermelden
- Niet-medicamenteus advies:
- Geruststellen: re ux komt vaak voor bij baby’s. Vanaf leeftijd van 6 à 7 mnd vermindert het,
en vanaf 1 jaar is het doorgaans de nitief over.
- Rust en regelmaat
- Voeden op verzoek + hoe dit verzoek juist te interpreteren (kindengezin.be > ‘Voeding’ >
‘Borstvoeding’ > ‘Hoe geef je borstvoeding?’ kindengezin.be > ‘Voeding’ > ‘Flesvoeding’
- Evt. indikken voeding (igv esvoeding)
- Na voeding baby 10 à 20 min rechtop houden
- Kleine, frequente voedingen (vooral igv esvoeding)
- Feedback: alles duidelijk? welke vragen heeft u nog? + met vragen kan u bij mij terecht
- Schriftelijke info meegeven: apotheek.nl > ‘omeprazol bij kinderen’
- Registratie in patiëntdossier: belangrijke opmerkingen vd patiënt die relevant kn zijn vr
verdere opvolging
2
fl fl flfl fl fifl fl fl
, - Darmkrampen (Belladonna):
- De nitie: onverklaarbaar huilen min. 3 u/dag op min. 3 dagen/week gedurende min. 3 weken
bij een voor de rest gezonde baby jonger dan 3 maanden
- Pathogenese ongekend (enkele hypothesen, o.a. mbt samenstelling darm ora)
- Piek rond leeftijd van 6 weken
- Klachten verdwijnen spontaan bij leeftijd van 3 à 4 maanden
- Benigne, wel reden tot ongerustheid/frustratie bij de ouders
- Richtlijnen: ouders geruststellen
- Zeggen dat het veel voorkomt en vanzelf overgaat na paar maanden
- Uitleggen dat het niet veroorzaakt w dr iets wat de ouders verkeerd doen!!!!
- Plastic zakje in esje dat wnr de kinderen de melk drinken het zakje vacuum getrokken w
= minder lucht happen (onduidelijk of het werkt of niet)
- Fopspeen, wandeling maken, rondje maken in auto, wiegen, omgeving veranderen, warm
bad, schommelstoel, inbakeren = in doek draaien met vrije beweging vn heupen & benen,
audiotape vn hartslag, white noise: stofzuiger, wasmachine,…
- Dieetformules, probiotica, lactase, sucrose, massage, kruiden / andere medicatie
= niet bewezen & kn BW hebben!!!!! (Ook geen venkel!)
- EUB Belladonna:
- Intake:
“Heeft uw baby deze medicatie reeds eerder gebruikt?”
“Wat heeft uw dokter u reeds verteld over de medicatie?”
- Indicatie:- “Tegen darmkrampen” + noteer indicatie op verpakking (“darmkrampen”)
+ schriftelijke info: kindengezin.be > ‘Gezondheid en vaccineren’ > ‘Ziek?’ > ‘Krampen’
- Werking: “Belladonna remt darmbeweging, waardoor er minder krampen optreden.”
- Gebruiksinstructies:
- Hoeveel & wanneer?; 1 capsule ‘s morgens, 1 ‘s middags en 1 ‘s avonds (cf. VS, dosering
moeilijk te controleren) Mag onafhankelijk vd maaltijden → noteer op verpakking
- Hoe?: Meng inhoud vd capsule met beetje melk en dien toe (met spuitje /fopspeen)
- Hoelang? Vraag wat de arts verteld heeft over de duur van de therapie.
- Bijwerkingen: Er kan constipatie/verstopping optreden (dr verminderde darmbeweging)!
- Niet-medicamenteus advies: praktische tips voor omgaan met huilen: kindengezin.be
- Feedback: welke vragen heeft u nog ? Met vragen kan u bij mij terecht
- Schriftelijke info meegeven: hier moeilijk, want magistrale bereiding
- Registratie in patiëntdossier: belangrijke opmerkingen vd patiënt die relevant kn zijn
Casus 2: baby van 8 maand, 9 kg die diarree heeft: sinds deze morgen, geen
uitdrogingsverschijnselen, ook overgegeven vandaag, geen andere medicatie, geen bloed
- Op zich hier niet zo uitzonderlijk, geruststellen, voeding verder zetten en NIET verdunnen!
- Doorverwijscriteria diarree kind
- Spoed: - Huisarts:
- Suf / niet makkelijk wakker te krijgen - Halve dag niet geplast (dehydratatie)
- In de war, andere reactie - Drinkt minder dan de helft vn normaal
- Valt (bijna) auw - Droge mond
- Ademt snel - Huilt zonder tranen
- Koude armen & benen - Snelle hartslag
- Diabetes type 1 - Koorts > 38°C
- Blijft overgeven / erge buikpijn houden
- Bloed bij stoelgang of braaksel
- < 2 jaar, 1 dag
- > 2 jaar, 3 dagen
3
fi fl fl fl
, - Aanpak acute diarree bij kinderen:
- Veel rehydratatie
- Voedselinname niet beperken / verdunnen!!! → melk verder geven
- ORS: bij waterige diarree, > 6 ontlastingen/dag + braken / < 7 kg, lage osmolaliteit, geen
suiker etc toevoegen!!
- Preventie: 10 ml/kg per episode van diarree
- Dehydratatie: 50 à 75 ml/kg over 4 à 6h, vooral bij braken (lepel per lepel) (vlak vr voeding)
- Medicamenteus: antibiotica, loperamide (ernstige BW), probiotica*: allemaal afgeraden!
* zeker niet bij immuungedeprimeerde kinderen!!!
- Afhandeling casus 2: ORS meegeven, schriftelijke info meegeven: thuisarts.nl, apotheek.nl,
voeding verder doorgeven + 5 questions!
1. Werking: kort & eenvoudig (wat doet het GM): inzetten op uitdroging (zout & suikers)
= grootste risico, doet niks aan de diarree zelf
2. Hoe, wnr & hoe lang innemen & hoeveel: oplossen in glas water, 10 ml/kg per
ontlasting; in de loop van de dag volledig glas geven lepeltje per lepeltje
3. Eventuele bijzonderheden betreffende gebruik / interacties andere GM: diarree =
besmettelijk, niets veranderen aan voeding!
4. Eventuele BW: geen
5. Wnr moet de patiënt arts contacteren: niet per see vanavond, wacht af
morgenvoormiddag + thuisarts.nl
- Anti-emetica: niet gebruiken! → ernstige BW
Casus 3: zoontje van 18 maand: wekenlang meerdere x per dag diarree (grote hoeveelheden,
soms met resten onverteerd voedsel erbij)
W: kind vn 18 maand
H: sinds 6 weken diarree, geen koorts / braken / uitdroging
A: geen zelfzorg gedaan
M: geen andere medicatie
- Peuterdiarree
- Kinderen van 1 tot 4 jaar
- Symptomen:
- 's nachts is er geen ontlasting
- 1ste ontlasting van de dag is het meest gebonden
- onverteerde voedselresten in de ontlasting
- soms is er sprake van buikpijn
- verder zijn de kinderen gezond: ze eten en drinken goed, groeien goed en hebben normale
dagelijkse activiteiten
- Verstoorde darmmotiliteit + ↑ gevoeligheid vr onevenwichtige verdeling vn macronutriënten
id voeding → sterke verkorting vd darmpassagetijd → osmotische diarree (niet-
geresorbeerde nutriënten) + prikkeling vh colon dr galzuren & gefermenteerde niet-
geresorbeerde oligosacchariden
(Vaak dr appelsap: veel fructose en gefermenteerde vezels)
- Advies: 4Vs → binnen 2 weken verbetering (anders huisarts)
- Meer vetsto en (volle melkproducten, margarine op boterham) → vertraagd maaglediging
- Meer vezels (bruin brood, groenten & fruit)
- Minder vocht (1 L vocht per dag is voldoende)
- Minder vruchtensappen (vooral appelsap vermijden)
4
ff
, 3. GI Klachten Bij Kinderen & Zwangerschap 1
9. Zelfzorg Bij Spier & Gewrichts-Pijn 9
10. Zenuwstelsel 13
10.1 Epilepsie 13
10.2 Hoofdpijn 21
10.3 Depressie 29
10.4 Bipolaire & Psychotische Stoornissen 35
10.5 Hypnotica, Sedativa & Anxiolytica 45
10.6 Ziekte van Parkinson 49
10.7 Rookstop 55
15. Dermatologie 59
15.1 Acné 59
15.2 Eczeem 62
15.3 Psoriasis 67
15.4 Urticaria (netelroos) 67
15.5 Schurft (scabies) 67
15.5 Luizen 69
15.7 Zwemmerseczeem 70
15.8 Wratten 71
15.9 Koorstblazen 72
15.10 Periorale Dermatitis 72
15.11 Huidkanker 73
15.12 Tekenbeet 74
16. Oftalmologie 75
17. Neus-Keel-Oor 79
17.1 Rhinitis/ rhinosinusitis 79
17.2 Zelfzorg bij verkoudheid & griep 85
17.3 A evering rhinitismedicatie 97
17.4 Zelfzorg bij allergische rhinitis 101
ALGEMEEN 107
fl
, 3. GI KLACHTEN BIJ KINDEREN & ZWANGERSCHAP
Casus 1: baby van 2,5 maanden:
- Omeprazole suspensie voor pediatrie 2 mg/ml (100 ml) (3 ml 1x/dag) → re uxklachten
- Belladonna pro gel I dt 30 gel (3 x 1/dag) → darmkrampen
- Opzoeken: kinderformularium → 1 mg/kg/dag in 1 dosis. Max: 3 mg/kg/dag omeprazole = OK
(o -label gebruik < 1 jaar; niet te vinden in bijsluiter)
- Fysiologische vs pathologische re ux:
- Fysiologische re ux of gastro-oesofagale re ux (GER):
→ baby’s die wat re ux hebben na eten = normaal (“happy spitter”)
- enkel regurgitatie zonder complicaties of alarmsymptomen
- baby groeit en eet goed en ontwikkelt zich normaal (“happy spitter”)
- normaal fysiologisch proces veroorzaakt door:
- onvolgroeide onderste oesofagale s ncter
- grote vloeisto nname (~ 14L/dag voor volwassene)
- meestal neerliggen
- Erg frequent– meestal spontane verdwijning tegen einde 1e levensjaar
- 0-3 mnd: 50% heeft min. 1x/dag regurgitatie
- 4 mnd: 67%
- 6-7 mnd: 21%
- 10-12 mnd: 5%
- “verborgen re ux” = bij regurgitatie komt de maaginhoud niet altijd tot in de mond
→ maaginhoud kan ook enkel tot in de keel komen en dan terug naar beneden zakken
- Gastro-oesofagale re uxziekte (GERD):
- regurgitatie + verontrustende symptomen of complicaties
abnormale gewichtsevolutie, veel oesofagitis, respiratoire problemen
& ontroostbaar huilen, voedselweigering
- Richtlijnen re ux baby’s:
- Fysiologisch: geruststellen, ondersteunende maatregelen, indikken voeding
- GERD: bijkomende onderzoeken, maagzuursecretie-inhibitors +
- Algemene maatregelen:
- Geruststellen ouders
- Rust & regelmaat
- Voeden op verzoek → advies: website kind & gezin
- Indikken vd voeding (beperkte invloed)
- Buikligging niet aanbevolen (verhoogd hoofdeinde: geen invloed)
- Medicamenteuze behandeling:
- Gastroprokinetica = domperidone, metoclopramide: NIET
→ extrapiramidale reacties bij kinderen + QT-interval verlenging (torsades de pointes)
- Antacidum: NIET bij kinderen: zit zeer veel zout in = te grote zoutbelasting voor jonge
kinderen → accumulatie aluminiumconc in plasma → neurotoxiciteit
- Protonpompinhibitoren & H2-antihistaminica: bij oesofagitis PPI > H2-antihistaminica
→ let op PPIs ook BW: langdurig gebruik = ↑ risico op infecties
(w veel teveel gebruikt in België terwijl dat niet nodig is)
1
ff fiflfl fl fl fl fifl fl fl
, - Omeprazole suspensie:
- TMF formule: slechte smaak
- Syrspend: makkelijk te bereiden → bevat zoetstof, duurder
- Op basis van xanthaangom / guargom → bevat suiker
- Bewaring: in koelkast, niet id deur!! (Bij kleurverandering: weggooien)
- EUB omeprazole:
- Intake:
“Heeft uw baby deze medicatie reeds eerder gebruikt?”
“Wat heeft uw dokter u reeds verteld over de medicatie?”
- Indicatie:- “Tegen re ux”
+ noteer indicatie op verpakking (“re ux”)
+ geef folder over re ux bij baby’s mee (bv. van thuisarts.nl)
- Werking: “Omeprazole remt de aanmaak van maagzuur. Maagzuurremmers behandelen niet
de re ux zelf. Ze zorgen er alleen voor dat het maagzuur minder zuur is.
De maaginhoud kan dus nog steeds omhoog komen in de slokdarm.
Maar doordat de maaginhoud minder zuur is, zal de slokdarmwand niet beschadigd raken /
kunnen genezen.”
- Gebruiksinstructies:
- Hoeveel & wanneer?
- 3 ml suspensie; geef doseerspuit mee; es schudden voor gebruik!
- Fles bewaren in koelkast (best onderaan en niet in de deur), vermeld houdbaarheid
- Tijdstip toediening maakt niet uit – best vast tijdstip – indien 1dd: best ‘s morgens indien
2dd: ‘s morgens en ‘s avonds
- Noteer gebruiksinstructie op verpakking
- Belang therapietrouw benadrukken
- Hoe? Mogelijk slechte smaak
- Met spuitje achteraan mond tegen binnenkant wang spuiten (zodat het niet op de
smaakpapillen vd tong komt) en dan in het gezicht blazen (= wekt slikre ex op)
- Fopspeen om vloeibare GM aan baby’s toe te dienen: bv. ‘Numi-med’ (0-6 & 6-18 mnd)
- Mups tablet: kleine gecoate pellets samen in tablet geperst → laten uiteenvallen in glas
water → glas gwn drinken = makkelijkere toediening
- Capsules: kan je opendoen (granulaten) → in half glas water / zuur fruitsap, appelmoes,
yoghurt: enterische coating mag niet kapotgaan (↑ viscositeit = makkelijker inslikken)
- Hoelang? Vraag wat de arts verteld heeft over de duur van de therapie.
- Bijwerkingen: geen vermelden
- Niet-medicamenteus advies:
- Geruststellen: re ux komt vaak voor bij baby’s. Vanaf leeftijd van 6 à 7 mnd vermindert het,
en vanaf 1 jaar is het doorgaans de nitief over.
- Rust en regelmaat
- Voeden op verzoek + hoe dit verzoek juist te interpreteren (kindengezin.be > ‘Voeding’ >
‘Borstvoeding’ > ‘Hoe geef je borstvoeding?’ kindengezin.be > ‘Voeding’ > ‘Flesvoeding’
- Evt. indikken voeding (igv esvoeding)
- Na voeding baby 10 à 20 min rechtop houden
- Kleine, frequente voedingen (vooral igv esvoeding)
- Feedback: alles duidelijk? welke vragen heeft u nog? + met vragen kan u bij mij terecht
- Schriftelijke info meegeven: apotheek.nl > ‘omeprazol bij kinderen’
- Registratie in patiëntdossier: belangrijke opmerkingen vd patiënt die relevant kn zijn vr
verdere opvolging
2
fl fl flfl fl fifl fl fl
, - Darmkrampen (Belladonna):
- De nitie: onverklaarbaar huilen min. 3 u/dag op min. 3 dagen/week gedurende min. 3 weken
bij een voor de rest gezonde baby jonger dan 3 maanden
- Pathogenese ongekend (enkele hypothesen, o.a. mbt samenstelling darm ora)
- Piek rond leeftijd van 6 weken
- Klachten verdwijnen spontaan bij leeftijd van 3 à 4 maanden
- Benigne, wel reden tot ongerustheid/frustratie bij de ouders
- Richtlijnen: ouders geruststellen
- Zeggen dat het veel voorkomt en vanzelf overgaat na paar maanden
- Uitleggen dat het niet veroorzaakt w dr iets wat de ouders verkeerd doen!!!!
- Plastic zakje in esje dat wnr de kinderen de melk drinken het zakje vacuum getrokken w
= minder lucht happen (onduidelijk of het werkt of niet)
- Fopspeen, wandeling maken, rondje maken in auto, wiegen, omgeving veranderen, warm
bad, schommelstoel, inbakeren = in doek draaien met vrije beweging vn heupen & benen,
audiotape vn hartslag, white noise: stofzuiger, wasmachine,…
- Dieetformules, probiotica, lactase, sucrose, massage, kruiden / andere medicatie
= niet bewezen & kn BW hebben!!!!! (Ook geen venkel!)
- EUB Belladonna:
- Intake:
“Heeft uw baby deze medicatie reeds eerder gebruikt?”
“Wat heeft uw dokter u reeds verteld over de medicatie?”
- Indicatie:- “Tegen darmkrampen” + noteer indicatie op verpakking (“darmkrampen”)
+ schriftelijke info: kindengezin.be > ‘Gezondheid en vaccineren’ > ‘Ziek?’ > ‘Krampen’
- Werking: “Belladonna remt darmbeweging, waardoor er minder krampen optreden.”
- Gebruiksinstructies:
- Hoeveel & wanneer?; 1 capsule ‘s morgens, 1 ‘s middags en 1 ‘s avonds (cf. VS, dosering
moeilijk te controleren) Mag onafhankelijk vd maaltijden → noteer op verpakking
- Hoe?: Meng inhoud vd capsule met beetje melk en dien toe (met spuitje /fopspeen)
- Hoelang? Vraag wat de arts verteld heeft over de duur van de therapie.
- Bijwerkingen: Er kan constipatie/verstopping optreden (dr verminderde darmbeweging)!
- Niet-medicamenteus advies: praktische tips voor omgaan met huilen: kindengezin.be
- Feedback: welke vragen heeft u nog ? Met vragen kan u bij mij terecht
- Schriftelijke info meegeven: hier moeilijk, want magistrale bereiding
- Registratie in patiëntdossier: belangrijke opmerkingen vd patiënt die relevant kn zijn
Casus 2: baby van 8 maand, 9 kg die diarree heeft: sinds deze morgen, geen
uitdrogingsverschijnselen, ook overgegeven vandaag, geen andere medicatie, geen bloed
- Op zich hier niet zo uitzonderlijk, geruststellen, voeding verder zetten en NIET verdunnen!
- Doorverwijscriteria diarree kind
- Spoed: - Huisarts:
- Suf / niet makkelijk wakker te krijgen - Halve dag niet geplast (dehydratatie)
- In de war, andere reactie - Drinkt minder dan de helft vn normaal
- Valt (bijna) auw - Droge mond
- Ademt snel - Huilt zonder tranen
- Koude armen & benen - Snelle hartslag
- Diabetes type 1 - Koorts > 38°C
- Blijft overgeven / erge buikpijn houden
- Bloed bij stoelgang of braaksel
- < 2 jaar, 1 dag
- > 2 jaar, 3 dagen
3
fi fl fl fl
, - Aanpak acute diarree bij kinderen:
- Veel rehydratatie
- Voedselinname niet beperken / verdunnen!!! → melk verder geven
- ORS: bij waterige diarree, > 6 ontlastingen/dag + braken / < 7 kg, lage osmolaliteit, geen
suiker etc toevoegen!!
- Preventie: 10 ml/kg per episode van diarree
- Dehydratatie: 50 à 75 ml/kg over 4 à 6h, vooral bij braken (lepel per lepel) (vlak vr voeding)
- Medicamenteus: antibiotica, loperamide (ernstige BW), probiotica*: allemaal afgeraden!
* zeker niet bij immuungedeprimeerde kinderen!!!
- Afhandeling casus 2: ORS meegeven, schriftelijke info meegeven: thuisarts.nl, apotheek.nl,
voeding verder doorgeven + 5 questions!
1. Werking: kort & eenvoudig (wat doet het GM): inzetten op uitdroging (zout & suikers)
= grootste risico, doet niks aan de diarree zelf
2. Hoe, wnr & hoe lang innemen & hoeveel: oplossen in glas water, 10 ml/kg per
ontlasting; in de loop van de dag volledig glas geven lepeltje per lepeltje
3. Eventuele bijzonderheden betreffende gebruik / interacties andere GM: diarree =
besmettelijk, niets veranderen aan voeding!
4. Eventuele BW: geen
5. Wnr moet de patiënt arts contacteren: niet per see vanavond, wacht af
morgenvoormiddag + thuisarts.nl
- Anti-emetica: niet gebruiken! → ernstige BW
Casus 3: zoontje van 18 maand: wekenlang meerdere x per dag diarree (grote hoeveelheden,
soms met resten onverteerd voedsel erbij)
W: kind vn 18 maand
H: sinds 6 weken diarree, geen koorts / braken / uitdroging
A: geen zelfzorg gedaan
M: geen andere medicatie
- Peuterdiarree
- Kinderen van 1 tot 4 jaar
- Symptomen:
- 's nachts is er geen ontlasting
- 1ste ontlasting van de dag is het meest gebonden
- onverteerde voedselresten in de ontlasting
- soms is er sprake van buikpijn
- verder zijn de kinderen gezond: ze eten en drinken goed, groeien goed en hebben normale
dagelijkse activiteiten
- Verstoorde darmmotiliteit + ↑ gevoeligheid vr onevenwichtige verdeling vn macronutriënten
id voeding → sterke verkorting vd darmpassagetijd → osmotische diarree (niet-
geresorbeerde nutriënten) + prikkeling vh colon dr galzuren & gefermenteerde niet-
geresorbeerde oligosacchariden
(Vaak dr appelsap: veel fructose en gefermenteerde vezels)
- Advies: 4Vs → binnen 2 weken verbetering (anders huisarts)
- Meer vetsto en (volle melkproducten, margarine op boterham) → vertraagd maaglediging
- Meer vezels (bruin brood, groenten & fruit)
- Minder vocht (1 L vocht per dag is voldoende)
- Minder vruchtensappen (vooral appelsap vermijden)
4
ff
