Proefdierkunde
,DIERPROEVEN: WETTELIJKE ASPECTEN
• Wetgevende instanties:
o Raad van Europa
o Europese Unie
o Belgische wetgeving (federaal)
• Raad van Europa
o Dierenbescherming: sedert jaren ‘60
o Europese conventie voor de bescherming van gewervelde dieren die voor experimentele
en andere wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt: ETS 12
• ETS 123
o Sinds 1986
o Doel 1: reductie van het aantal dieren dat voor wetenschap en onderzoek wordt gebruikt
o Doel 2: dierenwelzijn
WETGEVING
• Proefdier
o De levende koppotigen
▪ Oa octopussen, inktvissen en zeekatten
▪ Organen of weefsels voor wetenschappelijke doeleinden
o De levende niet-menselijke gewervelden
▪ Alle andere gewervelde dieren behalve mensen
▪ Ook larvale vormen die zelfstandig kunnen eten
▪ foetale vormen van zoogdieren vanaf het laatste derde van hun ontwikkeling
, • dierproef
o elke invasief of niet-invasief gebruik van een dier voor experimentele, wetenschappelijke
of onderwijsdoeleinden
o ook wanneer het resultaat nog niet bekend is
o zodra het dier daardoor pijn, lijden, angst of blijvende kan ervaren
o handelingen die leiden tot geboorte of uit het ei komen van dieren
o in stand houden van genetisch gemodificeerde dieren
o NIET INBEGREPEN
▪ Het doden van dieren enkel om hun organen of weefsels te gebruiken
WET VAN 14 AUGUSTUS
• Gericht op
o Gebruikers/ fokkers/ leveranciers
▪ Erkenning
o Herkomst van de dieren
▪ Erkende leveranciers
o Alternatieven
▪ Vervanging/ vermindering/ verfijning
o Ethische commissies
▪ Nationaal: deontologisch comité ➔ nu Vlaamse proefdiercommissie
▪ Lokale ethische commissies
• KB 29/05/2013
o gebruikers/fokkers/leveranciers: registratie + erkenning
o Verzorging en welzijn van de proefdieren
o Herkomst en identificatie van de dieren
o Registratie van het proefdiergebruik + de statistieken
o Deontologisch comité
o Lokale ethische commissie
o Opleiding van personen die met proefdieren werken
, OVERZICHT VAN DE BELGISCHE WETGEVING
• Algemene organisatie en controle
o Procedures voor erkenning als gebruiker of fokker
o Herkomst van proefdieren
o Registers binnen het laboratorium
o Statistische gegevens
• Ethiek/ dierenwelzijn
o Opleiding van personeel
o Deskundige voor het dierenwelzijn
o Dierenwelzijnscel
o Lokale ethische commissie
o Nationale ethische commissie (deontologisch comité/VPC)
• 3V principe
• Erkenningsnummers
o Laboratorium: LA 1
o Kweekstations: LA 2
o Leveranciers: LA 3
• Herkomst van de proefdieren
o Proefdieren moeten van erkende leverancier/ kweker komen
o Sommige soorten moeten verplicht gekweekt worden (specifiek doel als proefdier)
o Uitzondering enkel mogelijk na specifieke aanvraag bij Vlaamse proefdiercommissie
o Geen wilde, verloren gelopen of zwerfdieren
• Bij te houden registers binnen het labo
o Identificatie
▪ Honden, katten en primaten moeten individueel, permanent en pijnloos geïden-
tificeerd worden
o Register in het labo
▪ Datum, aantal en herkomst van inkomende dieren (+ identificatie indien van toe-
passing)
▪ Gebruik van dieren/ uitgaand register: dierproef, euthanasie, natuurlijke dood,
nieuwe eigenaar
▪ Best ook: soort experiment (doel) ➔ statistieken
,DIERPROEVEN: WETTELIJKE ASPECTEN
• Wetgevende instanties:
o Raad van Europa
o Europese Unie
o Belgische wetgeving (federaal)
• Raad van Europa
o Dierenbescherming: sedert jaren ‘60
o Europese conventie voor de bescherming van gewervelde dieren die voor experimentele
en andere wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt: ETS 12
• ETS 123
o Sinds 1986
o Doel 1: reductie van het aantal dieren dat voor wetenschap en onderzoek wordt gebruikt
o Doel 2: dierenwelzijn
WETGEVING
• Proefdier
o De levende koppotigen
▪ Oa octopussen, inktvissen en zeekatten
▪ Organen of weefsels voor wetenschappelijke doeleinden
o De levende niet-menselijke gewervelden
▪ Alle andere gewervelde dieren behalve mensen
▪ Ook larvale vormen die zelfstandig kunnen eten
▪ foetale vormen van zoogdieren vanaf het laatste derde van hun ontwikkeling
, • dierproef
o elke invasief of niet-invasief gebruik van een dier voor experimentele, wetenschappelijke
of onderwijsdoeleinden
o ook wanneer het resultaat nog niet bekend is
o zodra het dier daardoor pijn, lijden, angst of blijvende kan ervaren
o handelingen die leiden tot geboorte of uit het ei komen van dieren
o in stand houden van genetisch gemodificeerde dieren
o NIET INBEGREPEN
▪ Het doden van dieren enkel om hun organen of weefsels te gebruiken
WET VAN 14 AUGUSTUS
• Gericht op
o Gebruikers/ fokkers/ leveranciers
▪ Erkenning
o Herkomst van de dieren
▪ Erkende leveranciers
o Alternatieven
▪ Vervanging/ vermindering/ verfijning
o Ethische commissies
▪ Nationaal: deontologisch comité ➔ nu Vlaamse proefdiercommissie
▪ Lokale ethische commissies
• KB 29/05/2013
o gebruikers/fokkers/leveranciers: registratie + erkenning
o Verzorging en welzijn van de proefdieren
o Herkomst en identificatie van de dieren
o Registratie van het proefdiergebruik + de statistieken
o Deontologisch comité
o Lokale ethische commissie
o Opleiding van personen die met proefdieren werken
, OVERZICHT VAN DE BELGISCHE WETGEVING
• Algemene organisatie en controle
o Procedures voor erkenning als gebruiker of fokker
o Herkomst van proefdieren
o Registers binnen het laboratorium
o Statistische gegevens
• Ethiek/ dierenwelzijn
o Opleiding van personeel
o Deskundige voor het dierenwelzijn
o Dierenwelzijnscel
o Lokale ethische commissie
o Nationale ethische commissie (deontologisch comité/VPC)
• 3V principe
• Erkenningsnummers
o Laboratorium: LA 1
o Kweekstations: LA 2
o Leveranciers: LA 3
• Herkomst van de proefdieren
o Proefdieren moeten van erkende leverancier/ kweker komen
o Sommige soorten moeten verplicht gekweekt worden (specifiek doel als proefdier)
o Uitzondering enkel mogelijk na specifieke aanvraag bij Vlaamse proefdiercommissie
o Geen wilde, verloren gelopen of zwerfdieren
• Bij te houden registers binnen het labo
o Identificatie
▪ Honden, katten en primaten moeten individueel, permanent en pijnloos geïden-
tificeerd worden
o Register in het labo
▪ Datum, aantal en herkomst van inkomende dieren (+ identificatie indien van toe-
passing)
▪ Gebruik van dieren/ uitgaand register: dierproef, euthanasie, natuurlijke dood,
nieuwe eigenaar
▪ Best ook: soort experiment (doel) ➔ statistieken