1
DEEL I : INTRODUCTIE
- Wat is een digitale overheid?
- Waar zit digitaal ingebed in de verschillende overheidsniveaus in België?
INLEIDING
- Gidsland : Estland (vb. belastingbrief invullen op 5min.)
- Technologie dat faalt staat altijd in combinatie met menselijke fouten
o Vb. fout bij stemmen (jongeren konden voor 3 niveaus stemmen)
DIGITALE OVERHEID
Waarden (Hood, 1GG1)
- Efficiëntie, effectiviteit, doelgerichtheid, zuinigheid (om alles sneller en beter te laten werken)
o = economy and leanness
- Eerlijk en rechtvaardig, transparant
o = honesty, fairness and transparency
- Robuustheid, veiligheid en zekerheid (crisisbestendigheid vd oh, heel critisch naar digitalisering
kijken)
o = resilience and robustness
PUBLIEKE WAARDEN (table)!!
- Je kan nooit om op alle drie de types waarden te focussen, op 2 van de 3 lukt nog wel
- In media minder focus op theta warden, tenzij in negatieve zin
o Vb. Theta : toeslagen affaire in Nederland : mensen aangeklaagd voor fraude
terwijl ze foutief uitkeringen kregen toegekend
- Voorbeeld 1 : X-road uit Estland (gidsland)
o Data-delen op gedecentraliseerde manier, geen centrale database
Elke agentschap houdt relevante data bij voor dit agentschap en indien
nodig data- deling over domeinen heen
Lambda-waarden : bewaren van integriteit van de data
Sigma-waarden : tijdsbesparing
Examenvraag: die x roads wordt die data centraal of decentraal (op examen dat anders
dan x road) data wordt hier niet zomaar gecentraliseerd, agensahppen verzamelen
zelf data en houden dat bij (uitwisseling is suuper belangrijk) in die uitwisseling moet
alles veilig gebeuren
- Voorbeeld 2 : schooltoeslagen
o Aanvraag schooltoeslag tot 5 jaar geleden nog op papier
o Gebeurt nu automatisch voor wie hier recht op heeft
o Wie het ontvangt, krijgt melding op Mijn Burgerprofiel
Sigma-waarden : efficiënt, minder papierwer
Theta-waarden : transparantie gegarandeerd door automatische toekenning,
communicatie via Mijn Burgerprofiel, bereiken van mensen die digitaal niet
sterk staan
- Voorbeeld 3 : Antwerpse stadsdiensten gehacked
,2
o Veiligheid en zekerheid is heel belangrijk voor digitale overheid
Lambda-waarden : falen van het systeem, catastrofe voor wie er werkte en woonde
,3
Evolutie in manier waarop IT wordt ingezet in OV
- Evolutie doorheen de tijd in die waarden
- NPG = samenwerking en participatie staan voorop
- Geen of-of verhaal : zaken bestaan naast elkaar (er is nog altijd bureaucratie)
E-GOVERNMENT
Introductie
- Website gemeente bezoeken voor informatie op te zoeken
o Vb. dienstverlening die lokaal bestuur aanbiedt
o Vb. bouwvergunningen en andere vergunningen
o Vb. openingsuren zwembad
o Vb. evenementen
- Overheidsapplicaties
o Vb. De Lijn, NMBS, CoZo, Student@Work, Mijn Burgerprofiel, Destelbergen
o !! Itsme is geen overheidsapplicatie (zie later)
- SMS-ticket bij De Lijn
o Sms-ticket was ooit innovatief, maar nu achterhaald door tickets in de app
o Via bank kan je ook tickets kopen, aanbod verruimen om meer mensen naar app te
trekken
Idem redenering voor parkeren
- eBox
o Actieve eBox = actieve opvolging van post, OV gaat er vanuit dat je deze post krijgt
Veel mensen activeerden deze tijdens corona, maar zijn dit vergeten
o Digitale brieven kan je lezen via mail, bankapplicatie, burgerprofiel, …
o Je krijgt meldingen als je nieuwe post hebt
, 4
Veilig inloggen
- Sterke authenticatie
o Veilig inloggen door meerdere stappen
Two-factor autentication : je hebt iets en je weet iets (vb. eID en code)
o Zekerheid dat je effectief de persoon in kwestie bent
o = authentiseren van de toegang, ik ben hier effectief en wil toegangµ
o = bewijzen van identiteit
- Inlogschermen bij het inloggen met sterke authenticatie
o Federaal en Vlaams bestuursniveau hebben eigen platformen dubbele investering
Lokale besturen kunnen kiezen
Burgerprofiel zit achter Vlaams authenticatie platform
- Digitale sleutels
o = elektronische methode om toegang te verlenen tot een systeem, apparaat of gebouw
o Gebruik van encryptie (zoals vb. Itsme)
- Single sign-on
o = slechts eenmalig inloggen en indien nog eens nodig, zijn we nog altijd zeker dat jij het
bent
o Vb. burger logt in, maar stel de burger moet achteraf nog een formulier
invullen waarbij die zich ook moet authentiseren dan moet die zich niet
opnieuw authentiseren
Enkele onderzoeksresultaten
- Project Plaats- en kanaalonafhankelijke authenticatie:
Survey bij 1002 Vlamingen gespreid over heel Vlaanderen uitgevoerd in kader van het project
‘Plaats- en kanaalonafhankelijke sterke authenticatie’. In opdracht van Stad Gent en
Stad Roeselare. Dit project ‘Plaats- en kanaalonafhankelijke sterke authenticatie’ werd
mogelijk gemaakt dankzij subsidiëring door Gemeente zonder Gemeentehuis, een
project
van Vlaamse Veerkracht, het relancebeleid van de Vlaamse Regering dat gefinancierd werd
door de Europese Unie via NextGenerationEU.
- Project gesubsidieerd door VOV met EU middelen : gemeente zonder gemeentehuis
o Projecten waarmee digitalisering over lokale besturen heen kunnen boosten
o Pushen van digitale innovatie van dienstverlening post-covid
- Als u tijdens het videogesprek uw identiteit zou moeten bewijzen (via uw eID en
kaartlezer of itsme®), denkt u dat u dit dan zelfstandig zou kunnen? (%)
o Vooral jongere generatie antwoord procentueel minder ja
- Kent u itsme®? (%) Zo ja, heeft u itsme® ooit al gebruikt? (%)
o Drempel sterke authenticatie overwonnen door de coronaperiode (vaccins en certificaten)
o Itsme is geen overheidsapp, maar samenwerking tussen banken en telecomoperatoren
Banken lezen eID in en telecomoperator geeft jou een telefoonnummer
Two-factor authentication : bank weet iets, telecom zorgt dat je iets hebt
DEEL I : INTRODUCTIE
- Wat is een digitale overheid?
- Waar zit digitaal ingebed in de verschillende overheidsniveaus in België?
INLEIDING
- Gidsland : Estland (vb. belastingbrief invullen op 5min.)
- Technologie dat faalt staat altijd in combinatie met menselijke fouten
o Vb. fout bij stemmen (jongeren konden voor 3 niveaus stemmen)
DIGITALE OVERHEID
Waarden (Hood, 1GG1)
- Efficiëntie, effectiviteit, doelgerichtheid, zuinigheid (om alles sneller en beter te laten werken)
o = economy and leanness
- Eerlijk en rechtvaardig, transparant
o = honesty, fairness and transparency
- Robuustheid, veiligheid en zekerheid (crisisbestendigheid vd oh, heel critisch naar digitalisering
kijken)
o = resilience and robustness
PUBLIEKE WAARDEN (table)!!
- Je kan nooit om op alle drie de types waarden te focussen, op 2 van de 3 lukt nog wel
- In media minder focus op theta warden, tenzij in negatieve zin
o Vb. Theta : toeslagen affaire in Nederland : mensen aangeklaagd voor fraude
terwijl ze foutief uitkeringen kregen toegekend
- Voorbeeld 1 : X-road uit Estland (gidsland)
o Data-delen op gedecentraliseerde manier, geen centrale database
Elke agentschap houdt relevante data bij voor dit agentschap en indien
nodig data- deling over domeinen heen
Lambda-waarden : bewaren van integriteit van de data
Sigma-waarden : tijdsbesparing
Examenvraag: die x roads wordt die data centraal of decentraal (op examen dat anders
dan x road) data wordt hier niet zomaar gecentraliseerd, agensahppen verzamelen
zelf data en houden dat bij (uitwisseling is suuper belangrijk) in die uitwisseling moet
alles veilig gebeuren
- Voorbeeld 2 : schooltoeslagen
o Aanvraag schooltoeslag tot 5 jaar geleden nog op papier
o Gebeurt nu automatisch voor wie hier recht op heeft
o Wie het ontvangt, krijgt melding op Mijn Burgerprofiel
Sigma-waarden : efficiënt, minder papierwer
Theta-waarden : transparantie gegarandeerd door automatische toekenning,
communicatie via Mijn Burgerprofiel, bereiken van mensen die digitaal niet
sterk staan
- Voorbeeld 3 : Antwerpse stadsdiensten gehacked
,2
o Veiligheid en zekerheid is heel belangrijk voor digitale overheid
Lambda-waarden : falen van het systeem, catastrofe voor wie er werkte en woonde
,3
Evolutie in manier waarop IT wordt ingezet in OV
- Evolutie doorheen de tijd in die waarden
- NPG = samenwerking en participatie staan voorop
- Geen of-of verhaal : zaken bestaan naast elkaar (er is nog altijd bureaucratie)
E-GOVERNMENT
Introductie
- Website gemeente bezoeken voor informatie op te zoeken
o Vb. dienstverlening die lokaal bestuur aanbiedt
o Vb. bouwvergunningen en andere vergunningen
o Vb. openingsuren zwembad
o Vb. evenementen
- Overheidsapplicaties
o Vb. De Lijn, NMBS, CoZo, Student@Work, Mijn Burgerprofiel, Destelbergen
o !! Itsme is geen overheidsapplicatie (zie later)
- SMS-ticket bij De Lijn
o Sms-ticket was ooit innovatief, maar nu achterhaald door tickets in de app
o Via bank kan je ook tickets kopen, aanbod verruimen om meer mensen naar app te
trekken
Idem redenering voor parkeren
- eBox
o Actieve eBox = actieve opvolging van post, OV gaat er vanuit dat je deze post krijgt
Veel mensen activeerden deze tijdens corona, maar zijn dit vergeten
o Digitale brieven kan je lezen via mail, bankapplicatie, burgerprofiel, …
o Je krijgt meldingen als je nieuwe post hebt
, 4
Veilig inloggen
- Sterke authenticatie
o Veilig inloggen door meerdere stappen
Two-factor autentication : je hebt iets en je weet iets (vb. eID en code)
o Zekerheid dat je effectief de persoon in kwestie bent
o = authentiseren van de toegang, ik ben hier effectief en wil toegangµ
o = bewijzen van identiteit
- Inlogschermen bij het inloggen met sterke authenticatie
o Federaal en Vlaams bestuursniveau hebben eigen platformen dubbele investering
Lokale besturen kunnen kiezen
Burgerprofiel zit achter Vlaams authenticatie platform
- Digitale sleutels
o = elektronische methode om toegang te verlenen tot een systeem, apparaat of gebouw
o Gebruik van encryptie (zoals vb. Itsme)
- Single sign-on
o = slechts eenmalig inloggen en indien nog eens nodig, zijn we nog altijd zeker dat jij het
bent
o Vb. burger logt in, maar stel de burger moet achteraf nog een formulier
invullen waarbij die zich ook moet authentiseren dan moet die zich niet
opnieuw authentiseren
Enkele onderzoeksresultaten
- Project Plaats- en kanaalonafhankelijke authenticatie:
Survey bij 1002 Vlamingen gespreid over heel Vlaanderen uitgevoerd in kader van het project
‘Plaats- en kanaalonafhankelijke sterke authenticatie’. In opdracht van Stad Gent en
Stad Roeselare. Dit project ‘Plaats- en kanaalonafhankelijke sterke authenticatie’ werd
mogelijk gemaakt dankzij subsidiëring door Gemeente zonder Gemeentehuis, een
project
van Vlaamse Veerkracht, het relancebeleid van de Vlaamse Regering dat gefinancierd werd
door de Europese Unie via NextGenerationEU.
- Project gesubsidieerd door VOV met EU middelen : gemeente zonder gemeentehuis
o Projecten waarmee digitalisering over lokale besturen heen kunnen boosten
o Pushen van digitale innovatie van dienstverlening post-covid
- Als u tijdens het videogesprek uw identiteit zou moeten bewijzen (via uw eID en
kaartlezer of itsme®), denkt u dat u dit dan zelfstandig zou kunnen? (%)
o Vooral jongere generatie antwoord procentueel minder ja
- Kent u itsme®? (%) Zo ja, heeft u itsme® ooit al gebruikt? (%)
o Drempel sterke authenticatie overwonnen door de coronaperiode (vaccins en certificaten)
o Itsme is geen overheidsapp, maar samenwerking tussen banken en telecomoperatoren
Banken lezen eID in en telecomoperator geeft jou een telefoonnummer
Two-factor authentication : bank weet iets, telecom zorgt dat je iets hebt