Verken – Krachtvector
Een kracht heeft 2 soorten effecten:
1) Dynamisch effect: een verandering van bewegingstoestand
2) Statisch effect: een verandering van vorm
Je kan onderscheid maken tussen 2 soorten krachten:
1) Veldkracht → een kracht zonder rechtstreeks contact
2) Contactkracht → een kracht wanneer er contact is tussen 2 voorwerpen.
Vectoriële grootheid
→
Kracht | 𝐹 Newton | N
Hoofdstuk 1 – Wat is zwaartekracht?
1 Welke kenmerken heeft de zwaartekracht? .
De aarde voert een kracht uit op elk voorwerp in haar buurt → ook zonder contact
- Zwaartekracht = veldkracht → werkt op alle voorwerpen in een zwaarteveld.
- Zwaartekracht = aantrekkingskracht → voorwerpen in omgeving aantrekken
→
De zwaartekracht is een vectoriële grootheid → voorgesteld met 𝐹 .
→
→ Gaat het over zwaartekracht? → voeg de letter z toe: 𝐹𝑧
- Aangrijpingspunt: het zwaartepunt (Z) van het voorwerp
- Richting: verticaal (loodrecht op het wateroppervlak)
- Zin: naar het middelpunt van de aarde (of ander hemellichaam)
- Grootte: Fz , afhankelijk van het voorwerp
, 2 Hoe groot is de zwaartekracht? .
→
De grootte 𝐹 van de zwaartekracht op een voorwerp is recht evenredig met de massa
(m)
Zwaartekracht
Zwaarteveldsterkte | g (gravity) Newton per kilogram |
𝑁
𝐾𝑔
De grootte van de zwaartekracht bereken je als volgt:
𝑁
𝐹𝑧 = 𝑚 · 𝑔 waarbij g = 9.81 𝐾𝑔
(dit is een constante, KENNEN!)
𝑁
In België → g = 9.81 𝐾𝑔 , dus 1 kg wordt aangetrokken met 9.81 newton.
Maar niet overal 9,81 N door bijvoorbeeld: hoogteverschillen, de aanwezigheid van
verschillende stenen en de rotatie van de aarde om haar as.
Zwaartekracht = veldvector → geen contact met aardoppervlak nodig.
- De grootte van zwaartekracht vermindert, hoe verder je van de aarde weg gaat.
- Het gebied waar er zwaartekracht is, noem je het zwaarteveld
- Elk hemellichaam heeft zijn eigen zwaarteveldsterkte
Zwaarteveldsterkte = de sterkte van de aantrekkingskracht van een hemellichaam
3 Wat is het verband tussen massa, gewicht en zwaartekracht? .
Massa ≠ Gewicht (verschillende grootheden)
- Massa = hoeveelheid materie waaruit een voorwerp bestaat
- Massa = scalaire grootheid
- Een scalaire grootheid heeft geen zin, richting of aangrijpingspunt.
- De massa wordt bepaald met een balans
Massa
Massa | m Kilogram | kg (SI-eenheid)