NIEUW WERELDSYSTEEM
Structuur & Conflict in het Globale Z
Koenraad Bo
Vakgroep Conflict en Ontwikkelingsst
Koenraad.Bogaert@Uge
, KEERPUNT
• Columbus “ontdekt” Amerika (de Nieuwe Wereld)
– Ontdekking legt basis voor globalisering/moderniteit
– Betekent NIET ontstaan ervan
– Ontstaan van het kapitalisme als Europese fase/uitvinding?
– Resultaat van Europees ondernemingszin (protestantse spirit)?
• WEL ontwikkeling van één Wereldsysteem (16de eeuw)
– Eerst vooral handelskapitalisme (d.i. Mercantilisme)
– Later industrieel kapitalisme (einde 18de eeuw)
• MAAR:
– Proto-kapitalistische vormen aanwezig in andere delen van de wereld
Bv. havenstad Malakka in het huidige Maleisië
– “Ontdekking van Amerika” leidt tot Europese deelname aan wereldhandel
, AZIATISCH WERELDSYSTEEM
• Niet één wereldsysteem maar meerdere
– Eurazië en de verschillende culturele gebieden/wereldrijken
Bv. Chinese Rijk, Indische Rijk, Islamitische/Ottomaanse Rijk
– Pre-Columbiaans Amerika
Bv. Azteken, Inca’s, Maya’s
• Chinese Rijk als dominant in wereldsysteem Azië
– Groot aanbod aan schaarse goederen (d.i. Zijde, porselein, …)
– Gigantische steden en landbouwstructuren
– Europese vorstendommen als periferie (d.i. Enkel interactie binnen Azië)
– Zijderoutes als dominant en gaven structuur aan systeem
– Handel van zijde, specerijen, ideeën en religiën tussen Midden-Oosten en Azië
• “Dark Ages” (5de tot 15de eeuw)
– Omvatte enkel Europa (d.i. Periferie)
– Negeerde belangrijke invloed van de Arabische wetenschap, filosofie, …
– Kleinere steden en minder landbouw (d.i. Kleinere bevolking)
, AZIATISCH WERELDSYSTEEM
• Zheng He (1371-1435)
– Ontdekkingsexpedities in opdracht van Mingkeizer Yongle
– Vloot van 200 – 317 schepen
– Vlaggenschip als grootste houten schip ooit
• Positie van Afrika
– Eveneens perifeer gebied t.o.v. Azië
– Noord-Afrika als deel van Islamitische/Ottomaanse Rijk
– Onderdeel van Trans-Sahariaanse handel
– Mansa Moussa (13de – 14de eeuw) in Mali-Empire