VOEDING
Honger – dorst
Honger en dorst zijn regelmechanismen
- Behoefte aan vocht: 2000-2800 ml
- Behoefte aan voeding: 2000-3000 kcal
Man heeft meer kcal nodig dan vrouw (ook afhankelijk van lichaamsbeweging)
- Honger vanuit hypothalamus (= stofwisselingsbehoefte)
- Eetlust vanuit hersenschors (= psychisch regelmechanisme)
Alleen glucose-opname stilt eetlust en hongergevoel, voor andere voedingsstoffen
(bv: vitamine pilletjes) geldt dit niet
Dorst
Dorst regelt vochtopname
- Buitentemp: warm -> meer zweten -> minder circulerend vochtvolume -> meer
behoefte aan drinken
- Vochtigheidsgraad
- Arbeidsprestatie
- Aard van voedsel: zout, gekruid -> dorstgevoel
Verhoogd dorstgevoel door stijging vochtverlies (braken, diarree, koorts…)
Verlaagd dorstgevoel:
- Ouderen hebben de dorstprikkel niet meer -> drinken aanbieden
- Terminale fase: geen behoefte om te drinken -> niet pushen
Voedselkeuze
Wordt bepaalt door:
- Kennis over gezonde voeding
- Opleiding: hoger opgeleiden eten gezonder en gevarieerder
- Financiële situatie
- Cultuur, religie
o Moslima eten geen varkensvlees
o Koosjer eten: vlees en zuivelproducten scheiden
o Vaste frietjesdag
o Vegetariërs
- Nieuwe trends: ‘nieuw geloof’
, o Bv: vegetariërs, veganisten, kleurstofvrij eten, geen voedsel koken,….
- Reclame
- …
Gegevens voedingstoestand
Observatie van:
- Lichaamsbouw: mager, struiser
- Spiermassa: struiser door vet of spieren?
- Huidturgor = spanning van de huid: vochtigheid
- Huidskleur
- Slijmvliezen: goed bevochtigd en roze
- Haar: gezond haar is voldoende dik en heeft glanzende schijn
- Ogen: levendige of gesloten blik
- Humeur: hangry, onrustig
- Concentratie
- Eetlust: weinig of veel eetlust -> wordt gestimuleerd bij sommige medicatie
- Algemene toestand: infecties, vermoeidheid,…
Gegevens verzamelen over voeding
Observatie
Meten lengte, gewicht, BMI
Registratie voedingsopname: belangrijk bij kinderen, geriatrie, oncologie en pt met
slikprobleem
Vochtbalans: opname + uitscheiding vocht
Labotests (cholesterol, suikerwaarde, vitamine tekorten)
Voeding- en vochtopname
Ondervoeding
1 op 4 ernstig ondervoed in zorginstellingen
1 op 3 matig ondervoed
Vooral ouderen
Anorexie: verminderde eetlust -> onvoldoende voedingsstoffen opnemen
Cachexie: extreme vermagering -> spieren afgebroken -> algemene zwakte en geen
E om dagelijkse activiteiten uit te voeren
(anemie, spieratrofie, algehele zwakte)
Honger – dorst
Honger en dorst zijn regelmechanismen
- Behoefte aan vocht: 2000-2800 ml
- Behoefte aan voeding: 2000-3000 kcal
Man heeft meer kcal nodig dan vrouw (ook afhankelijk van lichaamsbeweging)
- Honger vanuit hypothalamus (= stofwisselingsbehoefte)
- Eetlust vanuit hersenschors (= psychisch regelmechanisme)
Alleen glucose-opname stilt eetlust en hongergevoel, voor andere voedingsstoffen
(bv: vitamine pilletjes) geldt dit niet
Dorst
Dorst regelt vochtopname
- Buitentemp: warm -> meer zweten -> minder circulerend vochtvolume -> meer
behoefte aan drinken
- Vochtigheidsgraad
- Arbeidsprestatie
- Aard van voedsel: zout, gekruid -> dorstgevoel
Verhoogd dorstgevoel door stijging vochtverlies (braken, diarree, koorts…)
Verlaagd dorstgevoel:
- Ouderen hebben de dorstprikkel niet meer -> drinken aanbieden
- Terminale fase: geen behoefte om te drinken -> niet pushen
Voedselkeuze
Wordt bepaalt door:
- Kennis over gezonde voeding
- Opleiding: hoger opgeleiden eten gezonder en gevarieerder
- Financiële situatie
- Cultuur, religie
o Moslima eten geen varkensvlees
o Koosjer eten: vlees en zuivelproducten scheiden
o Vaste frietjesdag
o Vegetariërs
- Nieuwe trends: ‘nieuw geloof’
, o Bv: vegetariërs, veganisten, kleurstofvrij eten, geen voedsel koken,….
- Reclame
- …
Gegevens voedingstoestand
Observatie van:
- Lichaamsbouw: mager, struiser
- Spiermassa: struiser door vet of spieren?
- Huidturgor = spanning van de huid: vochtigheid
- Huidskleur
- Slijmvliezen: goed bevochtigd en roze
- Haar: gezond haar is voldoende dik en heeft glanzende schijn
- Ogen: levendige of gesloten blik
- Humeur: hangry, onrustig
- Concentratie
- Eetlust: weinig of veel eetlust -> wordt gestimuleerd bij sommige medicatie
- Algemene toestand: infecties, vermoeidheid,…
Gegevens verzamelen over voeding
Observatie
Meten lengte, gewicht, BMI
Registratie voedingsopname: belangrijk bij kinderen, geriatrie, oncologie en pt met
slikprobleem
Vochtbalans: opname + uitscheiding vocht
Labotests (cholesterol, suikerwaarde, vitamine tekorten)
Voeding- en vochtopname
Ondervoeding
1 op 4 ernstig ondervoed in zorginstellingen
1 op 3 matig ondervoed
Vooral ouderen
Anorexie: verminderde eetlust -> onvoldoende voedingsstoffen opnemen
Cachexie: extreme vermagering -> spieren afgebroken -> algemene zwakte en geen
E om dagelijkse activiteiten uit te voeren
(anemie, spieratrofie, algehele zwakte)
