Samenvatting Voortplanting en verloskunde

Voorplanting en verloskunde


DEEL 1: VOORTPLANTING
1.Anatomie en fysiologie van de voorplantingsorganen

HET GEBOORTEKANAAL
= bekkenkanaal, de plaats waar een jong door moet bij de geboorte.

 Afgeknotte kegel
- Grootste doorsnede craniaal
= stugge, gesloten en
beenderige ring
- kleinste doorsnede caudaal
= zitbeenboog, brede
bekkenbanden
Os sacrum en staartwervels
 is vervormbaar (nodig voor
geboorte)


Verschil diersoorten
 honden en katten = ruim geboortekanaal
 Varkens= nauw geboortekanaal
 Maar hebben kleine biggen, dus geen probleem
 Rund= gekantelde bekken —> kleiner geboortenaam
 Bevallingen verlopen moeilijker

Vorm bekken
 Hangt af van foetus
 Veulen is hoger dan het Breed is, dus de merrie haar bekken
zijn hoger dan breed.
 Kalf is het breedste punt de bekken, voorste deel van de
geboorte loopt daardoor vaak vlot en achterste moeilijk door
brede bekken van de koe.

DE EIERSTOK ( = OVARIUM)
 Klein orgaan (afhankelijk van het diersoort)
 Links en rechts een eierstok
 Actief dekseizoen = actief ovarium
 Opgebouwd uit bindweefsel met eicellen ertussen

FUNCTIE : gametognese en hormoonproductie

 Het ovarium wordt weer kleiner als het litteken van de
eisprong op de eileider zich gaat omvormen tot een geel
lichaam die aanwezig blijft de hele dracht of tot de volgende
cyclus.

,Verschil diersoorten
 Rund: liggen in de bekken, langwerpig
 Kleine herkauwers + hond en kat: idem als rund maar kleiner
 Zeug: druiventrosvormig + rood tot paars
- Varken heeft vaak 15-16 biggen
- Ze hebben grote follikels
- De kleur komt door de sterke doorbloeding
 Paard: dieper in de buik, onder lendenen, tunica albuginea
(bindweefselkapsel) hebben een ovulatiegroeve
- Tunica albuginea= wit vlies rond eierstok die zorgt dat zelfs met
follikels het glas zal zijn.




Pyometra:
 Baarmoeder is gevuld met etter die
kan vrijkomen in de buik
 Dier heeft vaak veel pijn, en kan
leiden tot nierontsteking.
 Steeds medische zorg nodig


CYCLUS: doorsnede ovarium

1) Onrijpe follikel
2) Follikel groeit: primaire follikel:
beschermend laagje
3) Ontwikkelende follikel: je zier
hier al verschillende zaken
(atrium = holte)
4) Rijpe follikel: er zit vocht in en is
klaar om open te springen. Het
vocht drukt tegen de buitenste
laag




Verschil paard:
 Vlies van het paard is heel sterk —> follikel kan nooit door
openbarsten
 Oplossing: ovulatie groeve (= plaats waar follikels vrijkomen)
hierdoor kan het paard nooit buiten de baarmoeder bevrucht
zijn.

,EILEIDER
3 benamingen
Oviduct: meeste diersoorten
Salphinx: voor pluimvee
Tuba fallopii: Engelstalige (literatuur)

 Verbinding tussen ovarium en uterus
 Symmetrisch
 Dun, sterk gekronkelende buis
 Nauwelijks zichtbaar

4 ONDERDELEN
1: Het infundibulum: trechtervormige verwijding met fransjes die het
ovarium omsluit, geovuleerde eicel komt hier toe
2: de ampulla: omvat grootse deel van de eileider en vormt het deelvan
de eileider met de grote diameter, hier loopt de trechter naar toe
3: de isthmus: omvat deel van de eileider
met de nauwste diameter en verbind de
ampulla met het intramuraal deel van de
uterus.
4: het intramuraal deel: (=baarmoeder)
deel van het oviduct is het laatste gedeelte
en zorgt voor een verbinding tussen de
isthmus en de uterus



 Bevruchting vind plaats in de ampulla
 Moet naar de baarmoeder
getransporteerd worden, maar trilharen werken tegen
 DOEL: richting de baarmoeder: de spermacellen moeten
tegen de richting in van de trilharen om aan de eicel te komen
 Secretiecellen: bevrucht? —> nodige voedingstoffen om te
gaan delen en aan embryo te kunnen gaan vormen

BAARMOEDER (=uterus)
Bestaat uit:
 baarmoederlichaam (=corpus)
 2 baarmoederhoornen (=uteri bicornis)
(uitzonderingen)

Uternuswand = gespierd:
3 lagen
1) sereuze membraan (=perimetrium)
2) Myometrium
3) Endometrium

, Sereuze membraan
= buitenste laag

Myometrium
= bestaat uit 3 lagen, is verantwoordelijk voor de weeën, spierlaag
 Door dekking komen hormonen vrij die de spierlaag gaat
triggeren, hierdoor gaan zaadcellen snel getransporteerd
worden naar de eileider waar de bevruchting plaats vind.

Endometrium
= produceren secreet en is verantwoordelijk voor innesteling voor
voedingstoffen te geven aan de bevruchte eicel

UITZONDERINGEN
Konijn en rat = uterus duplex
 1 vagina
 2 aparte cervices
 2 aparte uteri
 Ze hebben 2 aparte openingen. Elke
Stephix geeft toegang tot een
baarmoederhoorn.



Mens = uterus simplex
 Geen hoornen
 Alleen corpus
 Eileider mond rechtstreeks uit in 1
baarmoederlichaam




Herkauwers (koe, schaap, geit) = uterus bicornis
 2 hoornen opgekruld als de hoornen van een ram
 Corpus = klein

Merrie = uterus bicornis
 2 hoornen T-vorming
 Corpus = zeer goed
ontwikkeld




Zeug = uterus bicornis