LP A – HCO Wondzorg - Chirurgische & traumatische wonden
6. Chirurgische wonden
6.1 Definitie
- Een chirurgische wonde = een wonde die ontstaat na een chirurgische behandeling.
6.2 Soorten chirurgische wonden
- gesloten chirurgische wonde
● chirurgische sutuur
● chirurgische sutuur met gesloten drainagesysteem
● chirurgische sutuur met open drainagesysteem
- open chirurgische wonde
● chirurgische sutuur wordt opengelaten
● chirurgische sutuur valt open door wondcomplicatie (wonddehiscentie)
● huidtransplantatie: huidgreffe, donorsite
Gesloten chirurgische wonde
- chirurgische sutuur
- gehechte chirurgische incisie van huid en
- subcutaan vetweefsel
- wondranden zijn recht
- genezing per primam
- hechtingsmateriaal
- draadhechtingen
- haakjes
- wondstrips
- verwijderen hechtingsmateriaal
Open chirurgische wonde
- huidtransplantatie
- behandeling van grote oppervlakkige wonden bv. brandwonden
- huidgreffe: op een andere locatie huid wegnemen en aanbrengen op de wonde
- donorsite: de plaats waar de huid wordt weggehaald
1
,6.2.1 Chirurgische situur
Inleiding
- keuze soort hechting afh van
● aard van weefsel
● lokalisatie van wonde
● type chirurgie
● grootte van wonde
● zorgvragergebonden factoren
Draadhechting
- hechtingsdraad voor de huid
● verschillende materialen: zijde, katoen, nylon,...
● resorbeerbaar of niet-resorbeerbaar
a. niet-resorbeerbaar: na heling verwijderen
b. resorbeerbaar
- afgebroken door lichaam, niet verwijderen
- resorptie: volledig omgeven door weefsel na wonddehiscentie wel zichtbaar, wel
verwijderen
- hechtingstype: enkelvoudige onderbroken hechtingen
● bovenste deel hechting: volledig uitwendig
● onderste deel hechting: volledig inwendig
Haakhechtingen of skin staples
- indicaties
● grote incisies
● na langdurige ingreep
● slechte doorbloeding van wondranden
● bv. abdominale wonden, heup en knie
Haakhechtingen of skin staples
- wondstrips:
- dunne, steriele kleefstroken, dwars aanbrengen over snijvlakken
- merknaam: steristrip®
Wondstrips
2
, - indicaties
● oppervlakkige chirurgische of traumatische wonden waarbij
● geen draadhechting of haakjes nodig zijn
● ondersteuning van wonden met intradermale hechting
- voordelen
● pijnloos aan te brengen en te verwijderen
● minimale littekenvorming, geen insteekpunten
● minder ontstekingsreactie, geen vreemd materiaal
- nadelen
● laten los als ze nat worden
● kleefkracht is beperkt
● moeilijker aan te brengen op behaarde huid
Weefselkleefstof
- wondlijm
● componenten verharden in contact met wondvocht
● lost vanzelf op na 5 tot 10 dagen
● geen hechtingsmateriaal verwijderen
● wondranden verder uit elkaar
● combineren met intradermische hechting met resorbeerbare draad
- patiënteneducatie
● douchen na 24u
● bad afgeraden eerste 10 dagen na hechting
● niet krabben of trekken aan lijm
6.2.2 Chirurgische wonde met drain
- Drain = kunstmatige verbinding tussen holte (na operatie, abces,...) en de buitenwereld
- doel
● afvoer exsudaat, bloed, pus
● voorkomen van vochtcollecties en surinfecties thv vochtcollectie
● = bijkomende bacteriële infectie en verspreiding ervan in lichaam
- open systeem
● drain met afloop (meestal in verband)
● bv. lamel in open drainage
- gesloten systeem
● drain verbonden met opvangrecipiënt of aspiratietoestel
● bv. redon
3
6. Chirurgische wonden
6.1 Definitie
- Een chirurgische wonde = een wonde die ontstaat na een chirurgische behandeling.
6.2 Soorten chirurgische wonden
- gesloten chirurgische wonde
● chirurgische sutuur
● chirurgische sutuur met gesloten drainagesysteem
● chirurgische sutuur met open drainagesysteem
- open chirurgische wonde
● chirurgische sutuur wordt opengelaten
● chirurgische sutuur valt open door wondcomplicatie (wonddehiscentie)
● huidtransplantatie: huidgreffe, donorsite
Gesloten chirurgische wonde
- chirurgische sutuur
- gehechte chirurgische incisie van huid en
- subcutaan vetweefsel
- wondranden zijn recht
- genezing per primam
- hechtingsmateriaal
- draadhechtingen
- haakjes
- wondstrips
- verwijderen hechtingsmateriaal
Open chirurgische wonde
- huidtransplantatie
- behandeling van grote oppervlakkige wonden bv. brandwonden
- huidgreffe: op een andere locatie huid wegnemen en aanbrengen op de wonde
- donorsite: de plaats waar de huid wordt weggehaald
1
,6.2.1 Chirurgische situur
Inleiding
- keuze soort hechting afh van
● aard van weefsel
● lokalisatie van wonde
● type chirurgie
● grootte van wonde
● zorgvragergebonden factoren
Draadhechting
- hechtingsdraad voor de huid
● verschillende materialen: zijde, katoen, nylon,...
● resorbeerbaar of niet-resorbeerbaar
a. niet-resorbeerbaar: na heling verwijderen
b. resorbeerbaar
- afgebroken door lichaam, niet verwijderen
- resorptie: volledig omgeven door weefsel na wonddehiscentie wel zichtbaar, wel
verwijderen
- hechtingstype: enkelvoudige onderbroken hechtingen
● bovenste deel hechting: volledig uitwendig
● onderste deel hechting: volledig inwendig
Haakhechtingen of skin staples
- indicaties
● grote incisies
● na langdurige ingreep
● slechte doorbloeding van wondranden
● bv. abdominale wonden, heup en knie
Haakhechtingen of skin staples
- wondstrips:
- dunne, steriele kleefstroken, dwars aanbrengen over snijvlakken
- merknaam: steristrip®
Wondstrips
2
, - indicaties
● oppervlakkige chirurgische of traumatische wonden waarbij
● geen draadhechting of haakjes nodig zijn
● ondersteuning van wonden met intradermale hechting
- voordelen
● pijnloos aan te brengen en te verwijderen
● minimale littekenvorming, geen insteekpunten
● minder ontstekingsreactie, geen vreemd materiaal
- nadelen
● laten los als ze nat worden
● kleefkracht is beperkt
● moeilijker aan te brengen op behaarde huid
Weefselkleefstof
- wondlijm
● componenten verharden in contact met wondvocht
● lost vanzelf op na 5 tot 10 dagen
● geen hechtingsmateriaal verwijderen
● wondranden verder uit elkaar
● combineren met intradermische hechting met resorbeerbare draad
- patiënteneducatie
● douchen na 24u
● bad afgeraden eerste 10 dagen na hechting
● niet krabben of trekken aan lijm
6.2.2 Chirurgische wonde met drain
- Drain = kunstmatige verbinding tussen holte (na operatie, abces,...) en de buitenwereld
- doel
● afvoer exsudaat, bloed, pus
● voorkomen van vochtcollecties en surinfecties thv vochtcollectie
● = bijkomende bacteriële infectie en verspreiding ervan in lichaam
- open systeem
● drain met afloop (meestal in verband)
● bv. lamel in open drainage
- gesloten systeem
● drain verbonden met opvangrecipiënt of aspiratietoestel
● bv. redon
3