Samenvatting - brede kijk 1 (deel A)

BREDE KIJK 1 :
KIJKEN VANUIT MENS EN
SAMENLEVING:
HET MENSELIJK LICHAAM
Waarom is dit onderwerp van belang?
Je moet begrijpen hoe het lichaam werkt om de lichamelijke en motorische ontwikkeling
van kleuters te begeleiden, gezonde gewoonten aan te leren en op een verantwoorde
manier over het lichaam praten.
1. HOE ZIET HET ERUIT?

Lichaamsdelen : Het gezicht :




2. HOE WERKT HET?

1. Skelet :
Functies van het geraamte :
 Ondersteuning = stevigheid
 Bescherming van belangrijke organen
 Aanhechting van de spieren
Kalk weg uit bot = stevigheid weg
Info uit video :
 Schedelbeenderen beschermen de schedel
 Schedel wordt gedragen door de wervelkolom
 Wervelkolom = verschillende wervels, het heiligbeen en het staartbeen
 Borstkas = de borstwervels, de ribbe en het borstbeen  beschermd hart en
longen
 Schoudergordel = schouderbladen en sleutelbeenderen
 Bekken = heupbeenderen
 Ledematen = armen en benen
 Onderarm = 2 botten
o Ellepijp = kant van pink

, o Spaakbeen = kant van duim
Weetjes :
 Geboren met meer dan 300 botten, volwassenen 206 botten = botten groeien later
aan elkaar
 Grootste bot = dijbeen
 Kleinste bot = stijgbeugel stijgbeugel :




Kraakbeen :
 Schokdemper van het lichaam
 Taai, heel sterk, buigzaam en kan terugveren
 Functie :
o Beschermen van het bot
o Zorgt voor glijbeweging,
soepele beweging
o Denk aan lopers die kniepijn
hebben = slijtage
Gewrichten :
 Belang ?
o Vlot kunnen bewegen
 3 soorten :
o Rolgewricht  pols
o Scharniergewricht  knie, elleboog
o Kogelgewricht  heup
Kraakbeenverbinding = tussen de wervels zitten tussenwervelschijven van kraakbeen
2. Het beweging- en spierstelsel :
Definitie :
= een spier is een orgaan dat bestaat uit bundels van
spiervezels die zich kunnen samentrekken (korter worden) en
zo kracht uitoefenen om beweging mogelijk te maken
Aan elk bot zitten 2 spieren waarom?
 De ene trekt in de ene richting en de andere in
tegenovergestelde richting.
 De spieren zitten aan de botten vast met elastisch
weefsel  de pezen
Functies :
 Houden onderdelen op de juiste plaats
 Belangrijke rol bij functie van organen :

, o Hartspier  bloed voortstuwen door het lichaam
o Spier in darmwand  voedsel voortbewegen door een ritmische
samentrekking
o Spier in bloedvatwanden  bloedvoorziening aan de verschillende delen
van het lichaam
3. Het zenuwstelsel :
Wat ?
 Hersenen
 Ruggenmerg
 Zenuwen
Functie ?
 Zorgt voor verbindingen tussen de verschillende hersengebieden onderling
 Coördineren van handelingen
o Aansturen van prikkels
o Zintuigelijke prikkels
o Emotionele en verstandelijke processen verwerken
Hoe opgebouwd ?
Centrale zenuwstelsel :
 Grote hersenen
= verwerken impulsen van sensorische zenuwcellen,
reguleren vrijwillige bewegingen. Daar vinden emotionele
en verstandelijke processen plaats  logisch redeneren,
plannen, geheugen en emotie
 Kleine hersenen
= zijn ongeveer even groot als een perzik. Liggen onder en achter de grote
hersenen. Coördineren de bewegingen en bewaren het evenwicht.
 Hersenstam
= verbindt de hersenen met het ruggenmerg. Regelt de hartslag, ademhaling,
lichaamstemperatuur en bloeddruk. Verantwoordelijk voor de automatische
reflexen.
 Ruggenmerg
= bundel van zenuwbanen die in de wervelkolom prikkels geleiden van de
hersenen naar het lichaam en terug.
Perifere zenuwstelsel :
= is het deel van het zenuwstelsel dat buiten de hersenen en het ruggenmerg ligt.
 Motorische zenuwen  geven informatie van de hersenen aan de spieren door
 Sensorische zenuwen  geven informatie aan de hersenen door pijn, warmte, kou
en de positie van ledematen  zintuigelijke waarnemingen
4. De huid  bij de zintuigen
5. Het hormonenstelsel :
 Hormonen = chemische stoffen
 Adrenaline, insuline, …
 Worden vervoerd via bloedsomloop
 Specifieke functie voor bepaalde organen en weefsels

,  Worden op verschillende plaatsen aangemaakt
De schildklier :
Wat ?
 Vorm = vlinder
 Voorkant van de hals
 Het is een belangrijke hormoonklier die verschillende
processen in ons lichaam reguleert
Functie :
 Regelt :
o Energievoorziening van ons lichaam
o Snelheid van stofwisseling


 Invloed op :
o Snelheid waarmee botten en haar groeien
o Het lichaamsgewicht
o Temperatuurniveau
o Hart en spijsvertering
6. het spijsverteringsstelsel : de weg van ons voedsel :
Wat ?
De afbraak van het voedsel :
1. De mond :
 Het voedsel wordt gemengd met speeksel
 De tong + het gebit  kleinere
voedselbrokken
2. De slokdarm :
 Het voedsel wordt doorgeslikt en
voortbewogen
 Ritmische samentrekkingen van de spieren
van de darmwand
3. De maag (gespierde zak)
 Voedsel  ziektekiemvrij gemaakt  zoutzuur
 Afbraak eiwitten
 Slijm als glijmiddel wordt aan het voedsel toegevoegd  gemakkelijk en
geleidelijk de dunne darm inlopen
 Waarom knort je maag?
o Het geluid = borborygmi
o Als lucht samen met voedsel en vloeistoffen door de holle organen gaan
klinken de wanden van de darm als een klankkast
4. De dunne darm
 Toevoeging enzymen
 Vertering van voedsel wordt voltooid
5. De blinde darm (aan het einde  appendix  wormvorming aanhangsel)
6. De dikke darm