Examensamenvatting veredelen
HF0: speciale inkten
Samenstelling
De samenstelling van een inkt is steeds: pigmenten, bindmiddelen & toevoegingen.
Het pigment is de kleurstof van de inkt. Het percentage van een bepaald pigment
bepaalt mee de kwaliteit. Hoe hoger het percentage pigment, hoe hoger de dekking zal
zijn. Deze bepaalt dus ook mee de uiteindelijke kleur.
Het bindmiddel heeft in mindere mate te maken met de kleur, maar is voornamelijk de
drager van het pigment. Deze transporteert het pigment en zijn vaak minerale of
plantaardige olieën op water- of solventbasis.
De toevoegingen zijn chemische zaken die de inkt optimaliseren, ze geven de inkt
bepaalde eigenschappen zoals gladheid, slijtvastheid,… Voorbeelden van toevoegingen
zijn oplos- & verdunningsmiddelen.
Soorten inkten
- Scratch-off inkt - Krijtbord inkt
- Thermochromatische inkt - Aquarel inkt
- Abrasieve, schurende inkt - Face paint inkt
- Magnetische inkt - Blacklight inkt
- Fosforiserende inkt - Gommerings inkt
- Geur inkt - Soft touch inkt
- Glitter inkt
Scratch-off inkt
De offset wordt altijd eerst gedrukt, en daarna wordt de scratchlaag aangebracht met
zeefdruk. Deze wordt altijd aangebracht op een originele print. Het is een extra
druktechniek op een bestaand drukwerk.
1
,Je kan de inkt afkrassen met een muntje of je vingernagel. Het wordt het meeste
gebruikt bij een loterij ticket. Het kleurgamma beperkt zich tot zilver & goud
(dekkende kleuren).
OPMERKINGEN
- Het substraat moet altijd gestreken zijn
- Het substraat is meestal offset gedrukt, aangezien digitaal druk sneller doorschijnt
- Vanwege de dikke inktlaag bekom je een hoge dekkracht
- Je beperkt het doorzicht zodat je niet kan zien wat eronder is. Dit bekom je door:
- het gramgewicht van de drukdrager te verhogen
- een beeld te kiezen met weinig contrast
- een extra bedrukking aan de achterzijde.
- Er wordt steeds vernis aangebracht op het drukwerk en daarna pas de scratch-off
laag zodat het beeld beschermd wordt
Thermochromatische inkt (thermo inkt)
Het is een temperatuurgevoelige inkt waarbij het drukbeeld zichtbaar wordt als je
wrijft op de inkt (en deze wordt dan transparant). Als de wrijving (warmte) stopt, dan
wordt de inkt terug zichtbaar. Het is dus een omkeerbaar proces.
OPMERKINGEN
- Het moment wanneer de inkt transparant wordt kan men in zekere mate regelen
door de samenstelling van de inkt te wijzigen.
- Een variant op deze inkt is de koude thermochrome inkt. Deze zal transparant
worden of een andere kleur krijgen als je hem in de frigo legt.
Abrasieve of schurende inkt
Het is een ruw oppervlak dat wordt aangebracht. Het kleurengamma beperkt zich tot
rood-bruin, donkerbruin of zwart. Het is een sterk dekkende laag.
Bijvoorbeeld: de schurende strip bij luciferdoosjes
2
,Magnetische inkt
Het is een ijzerhoudende inkt waarbij het gamma zich beperkt tot grijs of donkere
tinten. Er wordt dus ijzer toegevoegd, waardoor je als resultaat een inkt bekomt die
dus magnetisch is. Als je een drukwerk zou bedrukken met deze inkt in zeefdruk, kan je
hier dus magneten op gebruiken.
Fosforiserende inkt / glow-in-the-dark
Deze inkt absorbeert licht, die werkt met zowel daglicht als kunstlicht. Wanneer die
lichtbron wegvalt, dan straalt de inkt gedurende een beperkte periode licht uit. De inkt
zelf bestaat uit fosforiserende pigmenten. Dit zijn zeer jne kristallen die energie
kunnen opnemen, opslaan en terug vrijgeven. Het effect van deze inkt blijft zo’n 5 tot
10 jaar na het drukken. De inkt licht dus op nadat de pigmenten de straling hebben
geabsorbeerd.
In de natuur bestaat dit ook, denk aan plankton. Deze mens heeft deze inkt dus niet
uitgevonden, maar wel toegepast. Het wordt vaak gebruikt bij wegaanduidingen (zoals
bijvoorbeeld nooduitgang).
Geurinkt
Opnieuw een zeer dikke inktlaag met zeefdruk aangebracht. De geurcapsules worden
kapot gewreven & worden blootgesteld aan zuurstof, hierdoor komt een geur vrij. De
inkt wordt vaak partieel gedrukt & bestaat uit 2 lagen:
- Geurcapsules: transparante microcapsules met speci eke geuren op basis van
natuurproducten
- Beschermlaag: sterke, duurzame en reukloze beschermlaag
Men opteert voor sprekende geuren, omdat de kans bestaat dat de offsetinktgeur
primeert. Dit kan enigzins verholpen worden door gebruik te maken van geurarme
offsetinkten. De geur heeft een chemische samenstelling, dus je krijgt niet altijd het
gewenste resultaat. De geur of het aroma is ingesloten in een soort plastic of gelatine.
Naarmate er meer en meer over de geurinkt gewreven is geweest, zal de geurkracht
ook afnemen tot het punt dat nagenoeg alle capsules gebroken zijn.
Een variant is geurvernis, deze kan worden aangebracht in offset op de laktoren.
3
fi fi
, Glitterinkt
Het is een UV-vernis met smalle metalen deeltjes. Het is een transparante, dikke inkt
met als additief glitters, die ook met zeefdruk wordt gedrukt. Het is dus transparant, en
ook sneldrogend. Hoe meer glitters, hoe duurder de inkt.
Krijtbord inkt
Het is een UV-vernis waarbij een grof matteringspoeder wordt toegevoegd. Er kan ook
een pigment worden toevoegd om het een speci eke kleur te geven. Om een volledig
dekkende kleur te krijgen, wordt er dekwit toegevoegd.
Aquarel inkt
Inkt die naderhand met een nat penseel opgelost kan worden en op deze wijze kan men
een voorgedrukte tekening inkleuren. Het is een inkt op waterbasis, aangebracht met
zeefdruk.
Facepaint inkt
De inkt wordt gedrukt op een gecoat drukwerk, wat na droging geschikt is om te
gebruiken als schmink voor de huid. Het is speciaal gemaakt als toepassing op de huid
en is dus dermatologisch goedgekeurd. Het is een inkt op waterbasis, aangebracht met
zeefdruk.
Blacklight inkt
Deze inkt heeft blacklight nodig om tot een bepaald effect te komen. Dit wordt vaak
gebruikt op fuiven.
Gommeringsinkt
Gommeren is minder populair en wordt voornamelijk gebruikt op enveloppes. De
gommering bevindt zich aan de achterkant waar je de strip moet natmaken om
vervolgens het te kunnen dicht kleven.
4
fi
HF0: speciale inkten
Samenstelling
De samenstelling van een inkt is steeds: pigmenten, bindmiddelen & toevoegingen.
Het pigment is de kleurstof van de inkt. Het percentage van een bepaald pigment
bepaalt mee de kwaliteit. Hoe hoger het percentage pigment, hoe hoger de dekking zal
zijn. Deze bepaalt dus ook mee de uiteindelijke kleur.
Het bindmiddel heeft in mindere mate te maken met de kleur, maar is voornamelijk de
drager van het pigment. Deze transporteert het pigment en zijn vaak minerale of
plantaardige olieën op water- of solventbasis.
De toevoegingen zijn chemische zaken die de inkt optimaliseren, ze geven de inkt
bepaalde eigenschappen zoals gladheid, slijtvastheid,… Voorbeelden van toevoegingen
zijn oplos- & verdunningsmiddelen.
Soorten inkten
- Scratch-off inkt - Krijtbord inkt
- Thermochromatische inkt - Aquarel inkt
- Abrasieve, schurende inkt - Face paint inkt
- Magnetische inkt - Blacklight inkt
- Fosforiserende inkt - Gommerings inkt
- Geur inkt - Soft touch inkt
- Glitter inkt
Scratch-off inkt
De offset wordt altijd eerst gedrukt, en daarna wordt de scratchlaag aangebracht met
zeefdruk. Deze wordt altijd aangebracht op een originele print. Het is een extra
druktechniek op een bestaand drukwerk.
1
,Je kan de inkt afkrassen met een muntje of je vingernagel. Het wordt het meeste
gebruikt bij een loterij ticket. Het kleurgamma beperkt zich tot zilver & goud
(dekkende kleuren).
OPMERKINGEN
- Het substraat moet altijd gestreken zijn
- Het substraat is meestal offset gedrukt, aangezien digitaal druk sneller doorschijnt
- Vanwege de dikke inktlaag bekom je een hoge dekkracht
- Je beperkt het doorzicht zodat je niet kan zien wat eronder is. Dit bekom je door:
- het gramgewicht van de drukdrager te verhogen
- een beeld te kiezen met weinig contrast
- een extra bedrukking aan de achterzijde.
- Er wordt steeds vernis aangebracht op het drukwerk en daarna pas de scratch-off
laag zodat het beeld beschermd wordt
Thermochromatische inkt (thermo inkt)
Het is een temperatuurgevoelige inkt waarbij het drukbeeld zichtbaar wordt als je
wrijft op de inkt (en deze wordt dan transparant). Als de wrijving (warmte) stopt, dan
wordt de inkt terug zichtbaar. Het is dus een omkeerbaar proces.
OPMERKINGEN
- Het moment wanneer de inkt transparant wordt kan men in zekere mate regelen
door de samenstelling van de inkt te wijzigen.
- Een variant op deze inkt is de koude thermochrome inkt. Deze zal transparant
worden of een andere kleur krijgen als je hem in de frigo legt.
Abrasieve of schurende inkt
Het is een ruw oppervlak dat wordt aangebracht. Het kleurengamma beperkt zich tot
rood-bruin, donkerbruin of zwart. Het is een sterk dekkende laag.
Bijvoorbeeld: de schurende strip bij luciferdoosjes
2
,Magnetische inkt
Het is een ijzerhoudende inkt waarbij het gamma zich beperkt tot grijs of donkere
tinten. Er wordt dus ijzer toegevoegd, waardoor je als resultaat een inkt bekomt die
dus magnetisch is. Als je een drukwerk zou bedrukken met deze inkt in zeefdruk, kan je
hier dus magneten op gebruiken.
Fosforiserende inkt / glow-in-the-dark
Deze inkt absorbeert licht, die werkt met zowel daglicht als kunstlicht. Wanneer die
lichtbron wegvalt, dan straalt de inkt gedurende een beperkte periode licht uit. De inkt
zelf bestaat uit fosforiserende pigmenten. Dit zijn zeer jne kristallen die energie
kunnen opnemen, opslaan en terug vrijgeven. Het effect van deze inkt blijft zo’n 5 tot
10 jaar na het drukken. De inkt licht dus op nadat de pigmenten de straling hebben
geabsorbeerd.
In de natuur bestaat dit ook, denk aan plankton. Deze mens heeft deze inkt dus niet
uitgevonden, maar wel toegepast. Het wordt vaak gebruikt bij wegaanduidingen (zoals
bijvoorbeeld nooduitgang).
Geurinkt
Opnieuw een zeer dikke inktlaag met zeefdruk aangebracht. De geurcapsules worden
kapot gewreven & worden blootgesteld aan zuurstof, hierdoor komt een geur vrij. De
inkt wordt vaak partieel gedrukt & bestaat uit 2 lagen:
- Geurcapsules: transparante microcapsules met speci eke geuren op basis van
natuurproducten
- Beschermlaag: sterke, duurzame en reukloze beschermlaag
Men opteert voor sprekende geuren, omdat de kans bestaat dat de offsetinktgeur
primeert. Dit kan enigzins verholpen worden door gebruik te maken van geurarme
offsetinkten. De geur heeft een chemische samenstelling, dus je krijgt niet altijd het
gewenste resultaat. De geur of het aroma is ingesloten in een soort plastic of gelatine.
Naarmate er meer en meer over de geurinkt gewreven is geweest, zal de geurkracht
ook afnemen tot het punt dat nagenoeg alle capsules gebroken zijn.
Een variant is geurvernis, deze kan worden aangebracht in offset op de laktoren.
3
fi fi
, Glitterinkt
Het is een UV-vernis met smalle metalen deeltjes. Het is een transparante, dikke inkt
met als additief glitters, die ook met zeefdruk wordt gedrukt. Het is dus transparant, en
ook sneldrogend. Hoe meer glitters, hoe duurder de inkt.
Krijtbord inkt
Het is een UV-vernis waarbij een grof matteringspoeder wordt toegevoegd. Er kan ook
een pigment worden toevoegd om het een speci eke kleur te geven. Om een volledig
dekkende kleur te krijgen, wordt er dekwit toegevoegd.
Aquarel inkt
Inkt die naderhand met een nat penseel opgelost kan worden en op deze wijze kan men
een voorgedrukte tekening inkleuren. Het is een inkt op waterbasis, aangebracht met
zeefdruk.
Facepaint inkt
De inkt wordt gedrukt op een gecoat drukwerk, wat na droging geschikt is om te
gebruiken als schmink voor de huid. Het is speciaal gemaakt als toepassing op de huid
en is dus dermatologisch goedgekeurd. Het is een inkt op waterbasis, aangebracht met
zeefdruk.
Blacklight inkt
Deze inkt heeft blacklight nodig om tot een bepaald effect te komen. Dit wordt vaak
gebruikt op fuiven.
Gommeringsinkt
Gommeren is minder populair en wordt voornamelijk gebruikt op enveloppes. De
gommering bevindt zich aan de achterkant waar je de strip moet natmaken om
vervolgens het te kunnen dicht kleven.
4
fi
