Samenvatting kennislijn, module empowerment,
sociologie & recht
Les 1. Sociologie: intersectionaliteit categorieën van uitsluiting
Abstract denken = helpt je om morele keuzes te maken en om het plaatje als geheel te zien.
Kruispuntdenken/intersectionaliteit = verschillende delen van jouw identiteit beïnvloeden elkaar. In
een analyse van ongelijkheid gaat het nooit enkel over één van die stukjes van identiteit. De manier
waarop je in de maatschappij staat is afhankelijk van alle stukjes identiteit. Alle identiteiten zijn
wegen waarbij je op een kruispunt staat waar al die identiteiten samenkomen.
Kruispuntdenken/intersectionaliteit biedt handvatten om meer inclusief te werken in de
hulpverlening. Je kijkt erg breed: ook naar het hele netwerk en de samenleving. Je vergroot hiermee
de zichtbaarheid van mensen, door aandacht te besteden aan verschillende identiteitsvlakken
(gender, geschiedenis, religie etc.).
Voorbeeld = er zijn twee moeders die twee kinderen hebben. Ook zijn ze beide vrouw. Maar dat de
ene moeder in India is geboren en de andere in Nederland, geeft een wereld aan verschil. Iemand die
in een rolstoel zit is niet alleen iemands identiteit.
Elementen die uitsluiting bepalen:
1) Relativiteit = uitsluiting kan alleen worden beoordeeld door naar iemands omstandigheden
te kijken in relatie tot anderen in een gegeven situatie en tijd.
Voorbeeld: het is geen rechtvaardige manier om te kijken naar uitsluiting door te zeggen: “je
bent niet arm, mensen in Afrika zijn arm.” Of “we zijn nu niet arm, vroeger was men veel
armer.” , dat is geen eerlijke vergelijking. Relativiteit gaat erover dat je kijkt naar de tijd in
het hier en nu, niet naar andere landen en situaties of tijden.
2) Tijdsperspectief = sociale uitsluiting wordt niet alleen veroorzaakt door huidige
omstandigheden maar ook door het ontbreken van toekomstperspectief.
Verschil klassiek en intersectioneel denken
Categorieën = een categorie waarvanuit jouw identiteit is opgebouwd
Klassiek denken Intersectioneel denken
Verschil categorieën zijn dichotoom (zwart-wit) Verschil categorieën zijn hybride: het is én én, je
en sluiten elkaar uit: het is het één of het ander. kunt vrouw zijn en van mannendingen houden,
je kunt migrant zijn maar toch jezelf verbonden
voelen met Nederland
Verschil categorieën zijn eendimensionaal Verschil categorieën hebben meerdere lagen:
bepaald: kijken vanuit één perspectief, iemand ieder aspect kan op een bepaald moment een
met een beperking of iemand die de taal niet andere betekenis hebben.
machtig is.
Verschil categorieën zijn machtsneutraal Verschil categorieën impliceert
machtsdynamiek: of je vrouw bent of een
bepaalde leeftijd hebt, heeft invloed op jouw
situatie. Wanneer je iemand bent uit een
hogere klasse heb je meer macht. Als je
volwassen bent heb je meer macht dan een
tiener.
sociologie & recht
Les 1. Sociologie: intersectionaliteit categorieën van uitsluiting
Abstract denken = helpt je om morele keuzes te maken en om het plaatje als geheel te zien.
Kruispuntdenken/intersectionaliteit = verschillende delen van jouw identiteit beïnvloeden elkaar. In
een analyse van ongelijkheid gaat het nooit enkel over één van die stukjes van identiteit. De manier
waarop je in de maatschappij staat is afhankelijk van alle stukjes identiteit. Alle identiteiten zijn
wegen waarbij je op een kruispunt staat waar al die identiteiten samenkomen.
Kruispuntdenken/intersectionaliteit biedt handvatten om meer inclusief te werken in de
hulpverlening. Je kijkt erg breed: ook naar het hele netwerk en de samenleving. Je vergroot hiermee
de zichtbaarheid van mensen, door aandacht te besteden aan verschillende identiteitsvlakken
(gender, geschiedenis, religie etc.).
Voorbeeld = er zijn twee moeders die twee kinderen hebben. Ook zijn ze beide vrouw. Maar dat de
ene moeder in India is geboren en de andere in Nederland, geeft een wereld aan verschil. Iemand die
in een rolstoel zit is niet alleen iemands identiteit.
Elementen die uitsluiting bepalen:
1) Relativiteit = uitsluiting kan alleen worden beoordeeld door naar iemands omstandigheden
te kijken in relatie tot anderen in een gegeven situatie en tijd.
Voorbeeld: het is geen rechtvaardige manier om te kijken naar uitsluiting door te zeggen: “je
bent niet arm, mensen in Afrika zijn arm.” Of “we zijn nu niet arm, vroeger was men veel
armer.” , dat is geen eerlijke vergelijking. Relativiteit gaat erover dat je kijkt naar de tijd in
het hier en nu, niet naar andere landen en situaties of tijden.
2) Tijdsperspectief = sociale uitsluiting wordt niet alleen veroorzaakt door huidige
omstandigheden maar ook door het ontbreken van toekomstperspectief.
Verschil klassiek en intersectioneel denken
Categorieën = een categorie waarvanuit jouw identiteit is opgebouwd
Klassiek denken Intersectioneel denken
Verschil categorieën zijn dichotoom (zwart-wit) Verschil categorieën zijn hybride: het is én én, je
en sluiten elkaar uit: het is het één of het ander. kunt vrouw zijn en van mannendingen houden,
je kunt migrant zijn maar toch jezelf verbonden
voelen met Nederland
Verschil categorieën zijn eendimensionaal Verschil categorieën hebben meerdere lagen:
bepaald: kijken vanuit één perspectief, iemand ieder aspect kan op een bepaald moment een
met een beperking of iemand die de taal niet andere betekenis hebben.
machtig is.
Verschil categorieën zijn machtsneutraal Verschil categorieën impliceert
machtsdynamiek: of je vrouw bent of een
bepaalde leeftijd hebt, heeft invloed op jouw
situatie. Wanneer je iemand bent uit een
hogere klasse heb je meer macht. Als je
volwassen bent heb je meer macht dan een
tiener.
