PATHOLOGIE IN BEWEGINGSAPPARAAT
LES 1: ORTHOPEDIE
Patiëntenpopulatie?
- Acuut
- Chronisch
- Postoperatieve revalidatie
Orthopedie = Is een (para)medisch specialisme dat zich bezighoudt met de behandeling van afwijkingen en
ziekten van het steun- en bewegingsapparaat.
Orthopedisch letsel = Is eigenlijk een verzamelnaam voor aandoeningen en letsels aan het steun - en
bewegingsapparaat. Het kan gaan om botten, spieren, ligamenten, gewrichten. De letsel kunnen acuut zijn (
breuken of sportletsels), verworven (artrose, heupdysplasie) of aangeboren zijn (scoliose, spondylolisthese,
klompvoeten).
ETIOLOGIE
geslacht kan verschil maken
biomechanische factoren kunnen ook een invloed
hebben
intrisieke risico factoren
extrinsieke risico factoren
cyclus van kwetsuren
best zo volledig mogelijk zijn en kijken naar de extra factoren kijken die samenhangen.
DIAGNOSE VAN ORTHOPEDISCH LETSEL
Gebrek aan structuur kan foute diagnose te geven
- Anamnese (vraaggesprek)
o Meest belangrijkste
o Meeste info
o Vormen van hypothese
o Aandacht voor ADL
o Verschillende vragen zie pp
- Observatie
- Klinisch onderzoek (basisonderzoek)
o Doel= bevestigen of uitsluiten van hypothese
o Actief → passief→ weerstand
o Structuur in brengen
o Actief → rotatie, extensie,…
o Passief → kijken van bewegingsbereik
o Weerstand onderzoek, zie pp
, - Functioneel onderzoek (bv. Hoe iemand rechtstaat)
o Toegevoegde testen
o Functionele bewegingen (ADL)
- Neurologisch onderzoek
o Dermatonen → huid
o Miatomen → spieren
- Palpatie
o Voelen naar structuren
- Radiologie
- Labo
RX PROJECTIONAL RADIOGRAPHY
Nadelen
- Geen kraakbeen zien, vooral opgebouwd uit water
- Metaal → bot→ zachte weefsels → water → vet → lucht (goed zichtbaar → niet zichtbaar)
Doel: fracturen uitsluiten, ligament kan je niet zien op de foto’s
Uitsluiten van zware pathologie
- Osteomyelitis
- Spondylitis ankylosans (rug begint samen te groeien)
- Tumoren
Andere pathologieën afleiden
- Osteoporose
- Calcificaties
- Artrose
CT SCAN = COMPUTERTOMOGRAFIE
- Doorsnede dmv röntgenstralen
- Computer maak 2D beeld = slice
+ = veel scherpere weergave, osteosynthese
-= straling ( 200 keer meer straling dan RX), kosten en artefacten
NMR/ MRI
- Nucleaire magnetische resonantie
- Magnetic resonance imaging
+ = geen röntgenstralen en geen magnetische stralen, scherpe weergave
-= lange wachten, kosten en claustrofobie
,Werking
- Kernspinrotatie van waterstofionen
- Signaal wordt opgevangen en omgevormd tot 3D beeld
- Magnetisch veld verstoren moleculen begint te bewegen dan gaan ze die terug aanzetten
- Ze meten de tijd tot wanneer molecule terug in zijn vorm ligt
- Dan omvormen tot 3D beeld
ECHOGRAFIE
- Geluidsgolven
- Transducer+ tussenstof
- Tijd tot terugkeren van het signaal
- Specialisten werk, moeilijk
+= geen straling, geen bijwerkingen, visualtie met bewegingen, real-time
En lokalisatie pijnpunt
-= beperkte resolutie, beperkte diepte, smal kijkveld, geen penetratie van bot en getraind radioloog
BOTSCAN
- Vloeistof in lichaam gespoten
- Hotspot, die hebben extra energie nodig
+= hoogsensitief voor botabnormaliteiten, stressfacturen
-= Iv injectie en wachttijd
ARTOSCOPIE
= kijkoperatie
+= directe visualisatie en overgaan tot ingreep
-= operatie, sneller lijdt tot artrose
MEDISCHE OVERCONSUMPTIE
Afwijkingen gaan bezien, scan van meerdere patienten
Vaak wat ze zien op scan niet overeen komt met de klachten of Andersom
“Wat verandert dat aan u behandeling?”
Let goed op hoe je dingen verwoord
BEHANDELING VAN ORTHOPEDISCHE LETSEL
Doel: verbeteren of behouden van de functie van het bewegingsstelsel
Preventief = voorkomen, bv: hef en til preventie
Conservatief= alles dat niet operatief is, wat wij doen aan
, - Medicamenteus
o 1: niet opioiden (lichte tot matige pijn)
▪ Paracetamol
▪ Salicylaten
▪ NSAID (onstekingsremmers)
o 2: zwak werkende ( iets zwaardere medicamenten)
▪ Opioiden
o 3: sterk werkende ( kan verslaafd aan geraken)
▪ Opioiden (morfine)
o Antithrombotica
o Corticosteroiden
INJECTIES
- Anaesthetica
- Corticosteroiden (onstekingsremmer)
- Hyaluronzuur (gelspuit, onderdelen van u kraakbeen(gags))
IMMOBILISATIE
- Gipsen, brees
OPERATIEVE INGREPEN
- Osteosynthese
o Alle plaatjes en schroeven
- Osteotomie
o Bij stand afwijking
o Stuk bot weghalen
- Distractie osteogenese/ epifysiolyse
o Met behulp van ilizarov (mentale stel langs buiten)
- Bottransplantatie
o Bij speciale breuken
o Vaak ter hoogte van de bekken
o Vertraagd of geen genezings proces
OPERATIE VAN GEWRICHTEN
- Artotomie
o Open
o Invasief
o Veel meer risico’s
o Grotere kijk
- Artoscopie
o Gesloten
o Minimaal invasief
o Minder beperkte kijkveld
- Artodese
o Iets versleten vast zetten
o Zeer uitzonderlijk
- Artroplastie
o Vervangen van gewricht of deel van gewricht
LES 1: ORTHOPEDIE
Patiëntenpopulatie?
- Acuut
- Chronisch
- Postoperatieve revalidatie
Orthopedie = Is een (para)medisch specialisme dat zich bezighoudt met de behandeling van afwijkingen en
ziekten van het steun- en bewegingsapparaat.
Orthopedisch letsel = Is eigenlijk een verzamelnaam voor aandoeningen en letsels aan het steun - en
bewegingsapparaat. Het kan gaan om botten, spieren, ligamenten, gewrichten. De letsel kunnen acuut zijn (
breuken of sportletsels), verworven (artrose, heupdysplasie) of aangeboren zijn (scoliose, spondylolisthese,
klompvoeten).
ETIOLOGIE
geslacht kan verschil maken
biomechanische factoren kunnen ook een invloed
hebben
intrisieke risico factoren
extrinsieke risico factoren
cyclus van kwetsuren
best zo volledig mogelijk zijn en kijken naar de extra factoren kijken die samenhangen.
DIAGNOSE VAN ORTHOPEDISCH LETSEL
Gebrek aan structuur kan foute diagnose te geven
- Anamnese (vraaggesprek)
o Meest belangrijkste
o Meeste info
o Vormen van hypothese
o Aandacht voor ADL
o Verschillende vragen zie pp
- Observatie
- Klinisch onderzoek (basisonderzoek)
o Doel= bevestigen of uitsluiten van hypothese
o Actief → passief→ weerstand
o Structuur in brengen
o Actief → rotatie, extensie,…
o Passief → kijken van bewegingsbereik
o Weerstand onderzoek, zie pp
, - Functioneel onderzoek (bv. Hoe iemand rechtstaat)
o Toegevoegde testen
o Functionele bewegingen (ADL)
- Neurologisch onderzoek
o Dermatonen → huid
o Miatomen → spieren
- Palpatie
o Voelen naar structuren
- Radiologie
- Labo
RX PROJECTIONAL RADIOGRAPHY
Nadelen
- Geen kraakbeen zien, vooral opgebouwd uit water
- Metaal → bot→ zachte weefsels → water → vet → lucht (goed zichtbaar → niet zichtbaar)
Doel: fracturen uitsluiten, ligament kan je niet zien op de foto’s
Uitsluiten van zware pathologie
- Osteomyelitis
- Spondylitis ankylosans (rug begint samen te groeien)
- Tumoren
Andere pathologieën afleiden
- Osteoporose
- Calcificaties
- Artrose
CT SCAN = COMPUTERTOMOGRAFIE
- Doorsnede dmv röntgenstralen
- Computer maak 2D beeld = slice
+ = veel scherpere weergave, osteosynthese
-= straling ( 200 keer meer straling dan RX), kosten en artefacten
NMR/ MRI
- Nucleaire magnetische resonantie
- Magnetic resonance imaging
+ = geen röntgenstralen en geen magnetische stralen, scherpe weergave
-= lange wachten, kosten en claustrofobie
,Werking
- Kernspinrotatie van waterstofionen
- Signaal wordt opgevangen en omgevormd tot 3D beeld
- Magnetisch veld verstoren moleculen begint te bewegen dan gaan ze die terug aanzetten
- Ze meten de tijd tot wanneer molecule terug in zijn vorm ligt
- Dan omvormen tot 3D beeld
ECHOGRAFIE
- Geluidsgolven
- Transducer+ tussenstof
- Tijd tot terugkeren van het signaal
- Specialisten werk, moeilijk
+= geen straling, geen bijwerkingen, visualtie met bewegingen, real-time
En lokalisatie pijnpunt
-= beperkte resolutie, beperkte diepte, smal kijkveld, geen penetratie van bot en getraind radioloog
BOTSCAN
- Vloeistof in lichaam gespoten
- Hotspot, die hebben extra energie nodig
+= hoogsensitief voor botabnormaliteiten, stressfacturen
-= Iv injectie en wachttijd
ARTOSCOPIE
= kijkoperatie
+= directe visualisatie en overgaan tot ingreep
-= operatie, sneller lijdt tot artrose
MEDISCHE OVERCONSUMPTIE
Afwijkingen gaan bezien, scan van meerdere patienten
Vaak wat ze zien op scan niet overeen komt met de klachten of Andersom
“Wat verandert dat aan u behandeling?”
Let goed op hoe je dingen verwoord
BEHANDELING VAN ORTHOPEDISCHE LETSEL
Doel: verbeteren of behouden van de functie van het bewegingsstelsel
Preventief = voorkomen, bv: hef en til preventie
Conservatief= alles dat niet operatief is, wat wij doen aan
, - Medicamenteus
o 1: niet opioiden (lichte tot matige pijn)
▪ Paracetamol
▪ Salicylaten
▪ NSAID (onstekingsremmers)
o 2: zwak werkende ( iets zwaardere medicamenten)
▪ Opioiden
o 3: sterk werkende ( kan verslaafd aan geraken)
▪ Opioiden (morfine)
o Antithrombotica
o Corticosteroiden
INJECTIES
- Anaesthetica
- Corticosteroiden (onstekingsremmer)
- Hyaluronzuur (gelspuit, onderdelen van u kraakbeen(gags))
IMMOBILISATIE
- Gipsen, brees
OPERATIEVE INGREPEN
- Osteosynthese
o Alle plaatjes en schroeven
- Osteotomie
o Bij stand afwijking
o Stuk bot weghalen
- Distractie osteogenese/ epifysiolyse
o Met behulp van ilizarov (mentale stel langs buiten)
- Bottransplantatie
o Bij speciale breuken
o Vaak ter hoogte van de bekken
o Vertraagd of geen genezings proces
OPERATIE VAN GEWRICHTEN
- Artotomie
o Open
o Invasief
o Veel meer risico’s
o Grotere kijk
- Artoscopie
o Gesloten
o Minimaal invasief
o Minder beperkte kijkveld
- Artodese
o Iets versleten vast zetten
o Zeer uitzonderlijk
- Artroplastie
o Vervangen van gewricht of deel van gewricht
