1
Samenvatting: Digitalisering en
Technologische Evoluties Binnen de
Tandheelkunde: CAD-CAM en CEREC in
de Tandheelkunde:
Restauraties door het labo vervaardigd (vroeger):
• Restauraties en prothetiek werd vroeger vervaardigd via verloren wastechniek
o Restauraties werden gemodelleerd in was
• Wasmodel werd ingebed in gips
o Was wordt uitgesmolten door metaal
• Opmerking:
o Heel veel verschillende stappen noodzakelijk
▪ In iedere stap kan er een fout insluipen
• Mogelijks door:
o Vervormingen
o Temperatuurverschillen…
o 50% van de fouten gebeuren reeds voor de productie van het model
o 50% van de fouten gebeuren bij het maken van de frame en opbak
Afwijkingen bij verloren wastechniek:
• Afwijkingen ontstaan door vervormingen van materiaal
o Vervormingen leiden tot verschil in dimensie
▪ Kan tot 0,5 mm gaan
• Mogelijkse stress in restauratie
o Afwijkingen van 50-75 µm zijn acceptabel
▪ Hogere waarden zijn niet-acceptabel
• Opmerking:
o Gemiddelde afwijking bij CAD-CAM ligt iets hoger dan conventionele methode
▪ Conventionele methode is niet gelimiteerd door hulpmiddelen
• Afmetingen zijn afhankelijk van de diameter van de boor
▪ Scherpe hoeken zijn zeer moeilijk uit te frezen
• Limiet is de grootte van de boren
Samenvatting: Digitalisering en Technologische Evoluties Binnen de Tandheelkunde: CAD-CAM
en CEREC in de Tandheelkunde:
, 2
Elementen CAD-CAM:
• Digitizer:
o Situatie wordt gescanned
▪ OF via optica (licht of laser)
▪ OF via mechanische methode
• Bolletje tast oppervlak af
o Methode:
▪ OF via lab-scanner
▪ OF via intra-orale scanner
• Design:
o Via specifieke software kan restauratie gedesigned worden
o Methode:
▪ OF via wax-up
• Via pre-preparatiescan wordt vormgeving in database gebracht
voor finale restauratie
▪ OF via virtueel design
• Design wordt volledig met de computer uitgetekend
• Production:
o Soorten beschikbare materialen:
▪ Metaal
▪ Keramische materialen
▪ Composiet
▪ Hybride materialen
o Methode:
▪ OF via milling
• Via 3-, 4- of 5-assige frees
▪ OF via 3D-printing
• Laser sintering
Scanners:
• Heel veel toestellen ter beschikking
o Verschillen op meerdere vlakken:
▪ Aanwezigheid contrastpoeder
▪ Aanwezigheid kleur
▪ Kostprijs
▪ Scantijd
o Gelijke manier van werken
• Concept:
o Scankop met lichtprojectie voor 3D-reconstructie van gebitselementen
▪ Scan van de bovenkaak
▪ Scan van de onderkaak
▪ Scan van de occlusie via buccale vlakken
• Ter alignatie van de bovenkaakscan en onderkaakscan
• Indicatie gaat breder dan het labo:
o Scan kan gebruikt worden als diagnostisch middel voor bruxisme
o Scan kan gebruikt worden in orthodontie- en implantaatplanning
Samenvatting: Digitalisering en Technologische Evoluties Binnen de Tandheelkunde: CAD-CAM
en CEREC in de Tandheelkunde:
, 3
File-formats na intra-orale scanner:
• Verschillende bestandsoorten zijn mogelijk
• Meest bekende file-format :
o STL-file
▪ Open bestandsformaat
• Kan door bijna elk programma gelezen worden
• Gebruiksvriendelijk
• Basisinformatie van elke file is hetzelfde:
o Enkel 3D-geometrie zal aanwezig zijn
▪ Afhankelijk van file-soort is er extra informatie aanwezig
• OF kleur
• OF textuur
Proces na scan van situatie:
• Aanduiden van preparatiegrens
o Ter aanduiding van de rand van de kroon
▪ Via volle lijn
• Vervaardigen van secties
o Software kan stompen van elkaar splitsen
▪ Handig voor vervaardigen van modellen in latere stappen
• Design van de restauratie
o Buitenste contouren worden bepaald met software
▪ Manueel kan de restauratie gefinaliseerd worden in de software
o Voordeel:
▪ Gebruiksvriendelijke software
▪ Grootte van scherm is instelbaar
• Minieme details zijn mogelijks aan te brengen
• Vervaardiging van restauratie in labo
• Opmerking:
o 3 zittijden worden gecombineerd in 1 zittijd
▪ Alginaatafdrukken, definitieve afdruk en beetregistratie worden in 1 zittijd
uitgevoerd
o Door computerprogramma is de grootte van het model instelbaar
▪ Minieme details kunnen aangebracht worden
Mogelijkse scantechnieken:
• Triangulatie
• Confocale imaging
• Actieve wavefront sampling
• Stereofotogrammetrie
Triangulatie:
• Lichtpatroon wordt geprojecteerd op object (tandenboog)
o Veranderingen in lichtpatroon worden gecapteerd met de lens
• Door veranderingen in positie wordt 3D-object samengesteld
o Zelfde punten worden op een andere manier geprojecteerd
Samenvatting: Digitalisering en Technologische Evoluties Binnen de Tandheelkunde: CAD-CAM
en CEREC in de Tandheelkunde:
Samenvatting: Digitalisering en
Technologische Evoluties Binnen de
Tandheelkunde: CAD-CAM en CEREC in
de Tandheelkunde:
Restauraties door het labo vervaardigd (vroeger):
• Restauraties en prothetiek werd vroeger vervaardigd via verloren wastechniek
o Restauraties werden gemodelleerd in was
• Wasmodel werd ingebed in gips
o Was wordt uitgesmolten door metaal
• Opmerking:
o Heel veel verschillende stappen noodzakelijk
▪ In iedere stap kan er een fout insluipen
• Mogelijks door:
o Vervormingen
o Temperatuurverschillen…
o 50% van de fouten gebeuren reeds voor de productie van het model
o 50% van de fouten gebeuren bij het maken van de frame en opbak
Afwijkingen bij verloren wastechniek:
• Afwijkingen ontstaan door vervormingen van materiaal
o Vervormingen leiden tot verschil in dimensie
▪ Kan tot 0,5 mm gaan
• Mogelijkse stress in restauratie
o Afwijkingen van 50-75 µm zijn acceptabel
▪ Hogere waarden zijn niet-acceptabel
• Opmerking:
o Gemiddelde afwijking bij CAD-CAM ligt iets hoger dan conventionele methode
▪ Conventionele methode is niet gelimiteerd door hulpmiddelen
• Afmetingen zijn afhankelijk van de diameter van de boor
▪ Scherpe hoeken zijn zeer moeilijk uit te frezen
• Limiet is de grootte van de boren
Samenvatting: Digitalisering en Technologische Evoluties Binnen de Tandheelkunde: CAD-CAM
en CEREC in de Tandheelkunde:
, 2
Elementen CAD-CAM:
• Digitizer:
o Situatie wordt gescanned
▪ OF via optica (licht of laser)
▪ OF via mechanische methode
• Bolletje tast oppervlak af
o Methode:
▪ OF via lab-scanner
▪ OF via intra-orale scanner
• Design:
o Via specifieke software kan restauratie gedesigned worden
o Methode:
▪ OF via wax-up
• Via pre-preparatiescan wordt vormgeving in database gebracht
voor finale restauratie
▪ OF via virtueel design
• Design wordt volledig met de computer uitgetekend
• Production:
o Soorten beschikbare materialen:
▪ Metaal
▪ Keramische materialen
▪ Composiet
▪ Hybride materialen
o Methode:
▪ OF via milling
• Via 3-, 4- of 5-assige frees
▪ OF via 3D-printing
• Laser sintering
Scanners:
• Heel veel toestellen ter beschikking
o Verschillen op meerdere vlakken:
▪ Aanwezigheid contrastpoeder
▪ Aanwezigheid kleur
▪ Kostprijs
▪ Scantijd
o Gelijke manier van werken
• Concept:
o Scankop met lichtprojectie voor 3D-reconstructie van gebitselementen
▪ Scan van de bovenkaak
▪ Scan van de onderkaak
▪ Scan van de occlusie via buccale vlakken
• Ter alignatie van de bovenkaakscan en onderkaakscan
• Indicatie gaat breder dan het labo:
o Scan kan gebruikt worden als diagnostisch middel voor bruxisme
o Scan kan gebruikt worden in orthodontie- en implantaatplanning
Samenvatting: Digitalisering en Technologische Evoluties Binnen de Tandheelkunde: CAD-CAM
en CEREC in de Tandheelkunde:
, 3
File-formats na intra-orale scanner:
• Verschillende bestandsoorten zijn mogelijk
• Meest bekende file-format :
o STL-file
▪ Open bestandsformaat
• Kan door bijna elk programma gelezen worden
• Gebruiksvriendelijk
• Basisinformatie van elke file is hetzelfde:
o Enkel 3D-geometrie zal aanwezig zijn
▪ Afhankelijk van file-soort is er extra informatie aanwezig
• OF kleur
• OF textuur
Proces na scan van situatie:
• Aanduiden van preparatiegrens
o Ter aanduiding van de rand van de kroon
▪ Via volle lijn
• Vervaardigen van secties
o Software kan stompen van elkaar splitsen
▪ Handig voor vervaardigen van modellen in latere stappen
• Design van de restauratie
o Buitenste contouren worden bepaald met software
▪ Manueel kan de restauratie gefinaliseerd worden in de software
o Voordeel:
▪ Gebruiksvriendelijke software
▪ Grootte van scherm is instelbaar
• Minieme details zijn mogelijks aan te brengen
• Vervaardiging van restauratie in labo
• Opmerking:
o 3 zittijden worden gecombineerd in 1 zittijd
▪ Alginaatafdrukken, definitieve afdruk en beetregistratie worden in 1 zittijd
uitgevoerd
o Door computerprogramma is de grootte van het model instelbaar
▪ Minieme details kunnen aangebracht worden
Mogelijkse scantechnieken:
• Triangulatie
• Confocale imaging
• Actieve wavefront sampling
• Stereofotogrammetrie
Triangulatie:
• Lichtpatroon wordt geprojecteerd op object (tandenboog)
o Veranderingen in lichtpatroon worden gecapteerd met de lens
• Door veranderingen in positie wordt 3D-object samengesteld
o Zelfde punten worden op een andere manier geprojecteerd
Samenvatting: Digitalisering en Technologische Evoluties Binnen de Tandheelkunde: CAD-CAM
en CEREC in de Tandheelkunde:
