Functieleer Wagemans Johan
FUNCTIELEER
LES 1:
1. Situering van de psychologie als wetenschap en van de functieleer als
basisdomein in de psychologie
OORSPRONKELIJKE DEFINITE VAN PSYCHOLOGIE VANUIT TRADITIONELE OPVATTINGEN
(GEEST-LICHAAM)
Psychologie
= veel verschillende betekenissen
- Psychologie van de man/vrouw in de straat
= niet wetenschappelijk, verkeerde intuïties, kruipt in de geest van andere mensen om te
proberen begrijpen wat erachter schuilt
- Toegepaste psychologie
= klinische therapie, arbeidspsychologie, sportpsychologie, …
- Psychologie als wetenschap
= gedrag verklaren, de basis
Filmpje kind hond dia 39
= kind met downsyndroom, hond zoekt toenadering, kind kruipt steeds weg,
hond geeft ruimte
Psychologie
= psyche: ziel/geest
= logos: woord/verhandeling à kennis, kunde
Etymologische betekenis: zielkunde
“Hoe werkt de geest?” = wetenschap van de geest
Essentieel: onderscheid geest-lichaam
- Plato: onderhevig aan andere (natuur)wetten
- De rol van de vrije wil (geest wel, lichaam niet door bv zwaartekracht)
à keuze om te springen (geest), in de lucht: lichaam onderhevig aan andere wetten zoals
zwaartekracht
- Het zogenaamde “mind-body probleem”
René Descartes
,Functieleer Wagemans Johan
- Dualisme
= geest en lichaam zijn gescheiden
= res cogitans (geest) vs res extensa (lichaam)
à res cogitans: verwijst naar de denkende substantie, het geestelijke of mentale aspect van de
mens (vb bewustzijn, gedachten, gevoelens)
= geest kan onafhankelijk functioneren van de fysieke wereld
à res extensa: verwijst naar de uitgebreide substantie, de materiële wereld die ruimte en massa
heeft (vb alles wat fysiek en meetbaar is)
è geest is immaterieel en niet te reduceren tot fysieke processen
è lichaam is materieel en onderhevig aan de wetten van de natuur
= interactie in pijnappelklier (= epifyse)
• Plek waar geest en lichaam met elkaar interageren
• Hij geloofde: klier functie in het verbinden van de geest met het lichaam
à centraal gelegen = niet gelateraliseerd (melatonine-productie)
• hormoon biologische klok regelen
• link: biologische processen van het lichaam en mentale toestanden
• niet gelateraliseerd = unieke, centrale structuur à ‘schakelcentrum’
• schakelcentrum voor de interactie tussen geest en lichaam
Persoon kijkt naar prikkel buitenaf, via ogen binnen, verwerking in de
epifyse, via vezels naar vinger: wijzen
Stimulus à centrale verwerking à actie
= wisselwerking: handelen
Vb pupilgrootte in functie van interesse:
,Functieleer Wagemans Johan
= reflexmatige controle van hoeveelheid lichtinval
- Puur lichamelijk verschijnsels MAAR volgt natuurkundige wetten
- Oog beschermen tegen te grote hoeveelheid licht
MAAR ook afhankelijk van interesse à mentaal fenomeen met psychologische aspecten
- Functie van inhoud van de beelden
- Functie van de persoon die ernaar kijkt
- Interessante interacties
Man Vrouw
Mondriaan-schilderijen
, Functieleer Wagemans Johan
à pupilopening bij het zien van de kunst: hoe groter, hoe meer interesse
Toepassing:
à bij reclame: koopgedrag beïnvloeden
Vb: auto’s, whisky’s, parfum, … è mensen aantrekken
Mondriaan-schilderijen
Bron: Johnson et al. (2010). Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 4(3), 161-167. 47
Monisme <-> dualisme
FUNCTIELEER
LES 1:
1. Situering van de psychologie als wetenschap en van de functieleer als
basisdomein in de psychologie
OORSPRONKELIJKE DEFINITE VAN PSYCHOLOGIE VANUIT TRADITIONELE OPVATTINGEN
(GEEST-LICHAAM)
Psychologie
= veel verschillende betekenissen
- Psychologie van de man/vrouw in de straat
= niet wetenschappelijk, verkeerde intuïties, kruipt in de geest van andere mensen om te
proberen begrijpen wat erachter schuilt
- Toegepaste psychologie
= klinische therapie, arbeidspsychologie, sportpsychologie, …
- Psychologie als wetenschap
= gedrag verklaren, de basis
Filmpje kind hond dia 39
= kind met downsyndroom, hond zoekt toenadering, kind kruipt steeds weg,
hond geeft ruimte
Psychologie
= psyche: ziel/geest
= logos: woord/verhandeling à kennis, kunde
Etymologische betekenis: zielkunde
“Hoe werkt de geest?” = wetenschap van de geest
Essentieel: onderscheid geest-lichaam
- Plato: onderhevig aan andere (natuur)wetten
- De rol van de vrije wil (geest wel, lichaam niet door bv zwaartekracht)
à keuze om te springen (geest), in de lucht: lichaam onderhevig aan andere wetten zoals
zwaartekracht
- Het zogenaamde “mind-body probleem”
René Descartes
,Functieleer Wagemans Johan
- Dualisme
= geest en lichaam zijn gescheiden
= res cogitans (geest) vs res extensa (lichaam)
à res cogitans: verwijst naar de denkende substantie, het geestelijke of mentale aspect van de
mens (vb bewustzijn, gedachten, gevoelens)
= geest kan onafhankelijk functioneren van de fysieke wereld
à res extensa: verwijst naar de uitgebreide substantie, de materiële wereld die ruimte en massa
heeft (vb alles wat fysiek en meetbaar is)
è geest is immaterieel en niet te reduceren tot fysieke processen
è lichaam is materieel en onderhevig aan de wetten van de natuur
= interactie in pijnappelklier (= epifyse)
• Plek waar geest en lichaam met elkaar interageren
• Hij geloofde: klier functie in het verbinden van de geest met het lichaam
à centraal gelegen = niet gelateraliseerd (melatonine-productie)
• hormoon biologische klok regelen
• link: biologische processen van het lichaam en mentale toestanden
• niet gelateraliseerd = unieke, centrale structuur à ‘schakelcentrum’
• schakelcentrum voor de interactie tussen geest en lichaam
Persoon kijkt naar prikkel buitenaf, via ogen binnen, verwerking in de
epifyse, via vezels naar vinger: wijzen
Stimulus à centrale verwerking à actie
= wisselwerking: handelen
Vb pupilgrootte in functie van interesse:
,Functieleer Wagemans Johan
= reflexmatige controle van hoeveelheid lichtinval
- Puur lichamelijk verschijnsels MAAR volgt natuurkundige wetten
- Oog beschermen tegen te grote hoeveelheid licht
MAAR ook afhankelijk van interesse à mentaal fenomeen met psychologische aspecten
- Functie van inhoud van de beelden
- Functie van de persoon die ernaar kijkt
- Interessante interacties
Man Vrouw
Mondriaan-schilderijen
, Functieleer Wagemans Johan
à pupilopening bij het zien van de kunst: hoe groter, hoe meer interesse
Toepassing:
à bij reclame: koopgedrag beïnvloeden
Vb: auto’s, whisky’s, parfum, … è mensen aantrekken
Mondriaan-schilderijen
Bron: Johnson et al. (2010). Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 4(3), 161-167. 47
Monisme <-> dualisme
