HC visies op de mens en patient samenvatting

HC humane wetenschappen

Visies op de mens en gezondheid
Modellen = richtlijnen die worden gehandhaafd

 Spirituele modellen:
- 1ste en oudste poging tot het verklaren van ziekte en
gezondheid
- Ordening van de wereld in termen van ‘goed’ en
‘kwaad’
- Ziekte is vaak verbonden aan invloed van het kwade
gedrag van de mens
- Behandeling valt in de handen van religieuze
professionals

Vb. hoofdpijn
Hoe kan het dat ik hoofdpijn heb?
Ik heb op een manier niet goed de religieuze regels nageleefd en ik word
hiervoor gestraft. Ik moet aan een religieuze professional die mij de straf heeft
gegeven vragen om mijn hoofdpijn weg te
nemen.

 Wiskundige/statische modellen:
- Gezond of ongezond = normaal of abnormaal
zijn tegenover het gemiddelde
- Hoe meer je lijkt op of handelt als… hoe
normaler je bent
- Alles wat binnen de normale curve ligt is
gezond, alles wat er buiten ligt en zorgt voor
moeilijker of niet kunnen functioneren is ongezond

Statische modellen = hoe kijken wij naar de gezondheid?
Gezond = wat het meeste voorkomt

 Humanisme
- Wordt voorgesteld als de nieuwe religie maar dit is fout, het is eerder een
levensbeschouwing. Ze kijken naar de gezondheid als ‘kunnen blijven groeien’
 Fysiek, emotioneel en sociaal kunnen groeien is gezond
 Als 1 van die vlakken je tegenhoud om te groeien is dat ongezond
 Nadruk ligt op de eigen capaciteiten en de keuze vrijheid van een
persoon, om te kiezen hoe deze zich wil ontwikkelen en hoe deze wilt
blijven groeien

Bv. overgewicht
 Je kan iemand een gastric bypass geven omdat deze persoon veel te zwaar
is. Wat niet perse gezond is want er zijn veel risico’s en op lang termijn is
het probleem niet opgelost.
 Je kan iemand de keuze geven om te gaan sporten, gezond te eten. Dit is
een gezondere oplossing en deze houdt op langer termijn wel misschien in
stand.




1

,  Medisch model
- Onderzoek naar de oorzaak van een aandoening

Als je klachten hebt dan is er een dokter die de klachten wegneemt door
de oorzaak van de klachten te vinden en deze aan te pakken met
medicatie of dergelijke. Mochten er daarna toch nog klachten zijn dan
zorgt de dokter voor een manier die de klachten zo draaglijk mogelijk
maakt

 Psychologisch model
- Met dit model breng je vooral het mentale aspect van een individu in kaart. Dit
model heeft onderverdelingen
 Biologisch perspectief : genen
 Behavioristisch perspectief: uiterlijk waarneembare feiten ‘hoe gedraagt
hij zich?’
 Cognitief perspectief: mentale processen
 Sociaal perspectief: context
 Ontwikkelingsperspectief : ontwikkelingspatroon



Problemen met beide modellen:
Wat als ze een partner hebben die alcohol verslaafd is en regelmatig te
hardhandig zijn met hun partner? Wat als hun familie eigenlijk niet zo blij is met
hun zwangerschap?

- Alleen vanuit een model kijken zorgt voor problemen op andere vlakken



 Biopsychosociaal model
- Integratie van verschillende modellen
- Combinatie van biologisch, psychologisch en sociaal perspectief
- Ziekte en gezondheid is bepaald door een complexe combinatie van deze 3
factoren (evenwicht)
- Behandeling dient rekening te houden met het totaal plaatje
- Belang van de combinatie van deze 3 factoren verschilt van casus tot casus
- Deze dimensies hebben invloed op elkaar: onevenwicht in 1 van deze factoren
leid tot onevenwicht in de andere factoren




2