NEUROWETENSCHAPPEN
INHOUDSOPGAVE
Inleiding ....................................................................................................................................... 3
Neuroanatomie ............................................................................................................................ 5
1 – Cerebrale topografie ...................................................................................................................5
Oppervlakte anatomie .................................................................................................................5
Interne anatomie cerebrum ........................................................................................................ 17
Leerdoelen ................................................................................................................................ 25
Oefenmateriaal ......................................................................................................................... 25
2 – Hersenstam, ruggenmerg, stijgende & dalende banen ................................................................. 28
Herstenstam ............................................................................................................................. 28
Mesencephalon .................................................................................................................... 28
Pons ..................................................................................................................................... 31
Medulla oblongata................................................................................................................. 32
Medulla spinalis (ruggenmerg) .................................................................................................... 34
Stijgende & dalende banen ......................................................................................................... 37
Dalende motorische banen: corticospinale baan .................................................................... 37
Stijgende sensorische banen ................................................................................................. 41
Integratie van sensorische input – motorische output .............................................................. 48
3 – Craniale zenuwen ..................................................................................................................... 49
N. I – olfactorius ........................................................................................................................ 50
N. II – opticus ............................................................................................................................ 50
N. III – oculomotorius ................................................................................................................. 52
N. IV – trochlearis ...................................................................................................................... 54
N. VI – abducens........................................................................................................................ 55
N. V – trigeminus ....................................................................................................................... 56
N. VII – facialis ........................................................................................................................... 57
N. VIII – vestibulocochlearis ....................................................................................................... 60
N. IX – glossopharyngeus ........................................................................................................... 61
N. X – vagus ............................................................................................................................... 62
N. VI – accessorius .................................................................................................................... 64
N. VII – hypoglossus ................................................................................................................... 65
Oefeningen ............................................................................................................................... 67
4 – Vasculaire anatomie ................................................................................................................. 69
Arteriële bloedvoorziening van de hersenen ................................................................................ 69
Veneuze drainage van de hersenen ............................................................................................. 84
Bloedvaten van het ruggenmerg ................................................................................................. 88
Oefeningen ............................................................................................................................... 90
5 – Toegepaste neuroanatomie ....................................................................................................... 92
Casus 1 .................................................................................................................................... 92
Casus 2 .................................................................................................................................... 94
Casus 3 .................................................................................................................................... 94
Casus 4 .................................................................................................................................... 95
1
, Casus 5 .................................................................................................................................... 96
Casus 6 .................................................................................................................................... 96
Casus 7 .................................................................................................................................... 97
Casus 8 .................................................................................................................................... 98
Voorbeeldvragen ....................................................................................................................... 98
Oude examenvragen .................................................................................................................... 107
Neurofysiologie ......................................................................................................................... 108
Reflexen ...................................................................................................................................... 108
EEG & hersengolven ..................................................................................................................... 119
Geëvoceerde potentialen (evoked potentials = EP) ........................................................................ 131
Somatische sensibiliteit – exteroceptie ......................................................................................... 140
Motorisch systeem ...................................................................................................................... 150
Autonoom zenuwstelsel ............................................................................................................... 160
Hypothalamus ........................................................................................................................ 161
Perifeer autonoom zenuwstelsel .............................................................................................. 164
Neurotransmitters in AZS ......................................................................................................... 166
Eindorganen autonoom zenuwstelsel ....................................................................................... 167
Bijniermerg ............................................................................................................................. 168
Effectorcellen: gladde spiercellen ............................................................................................ 169
Oude examenvragen .................................................................................................................... 173
2
,INLEIDING
• Eindcompetenties
o Versch neuroanatomische structuren herkennen en benoemen
o Fcts van diverse neuroanatomische structuren & zenuwbanen
onderscheiden
o Klinische aspecten van de besproken neuroanatomische structuren &
zenuwbanen verklaren
o Elektrofysiologische metingen (EEG, geëvokeerde potentialen) toelichten
miv de interpretatie van klinische toepassingen
o Neurofysiologische aspecten van oa het autonome zenuwstelsel, reflexen
& motoriek, somatische sensibiliteit beschrijven en verklaren
o In teamverband neurofysiologische onderzoeksmethoden & technieken
op een correcte, nauwkeurige en veilige wijze uitvoeren
▪ Resultaten van het OZ interpreteren, steunend op de verworven
neuroanatomische & neurofysiologische kennis
▪ Resultaten & analyse rapporteren op een wetenschappelijk
integere wijze
• Examen NW
o Neuroanatomie (NA) 50%
▪ Formatieve toets op einde van lessenreeks adhv poll
▪ Anatomische kennis wordt getoetst adhv stellingen, schema’s &
beeldmateriaal (figuren, anatomische preparaten, radiografie)
▪ Schriftelijk examen theorie (2/3 score NA)
MCQ met 5 mogelijkheden
Hogere cesuur
▪ Practicumexamen (1/3 score NA)
20 anatomische structuren op figuren
bvb
– 1 = cerebrum
– 2 = cerebellum
– 3 = plexus brachialis
o Neurofysiologie (NF) 50%
▪ Schriftelijk examen (2/3 score NF)
Stellingen: JUIST of FOUT?
– Via MCQ antwoordformulier
Indien FOUT
– Waarom?
– Verbeter tot correcte stelling
▪ Practicumverslagen (1/3 score NF)
Groepsverslagen + self/peer assessment correctie
3
, o ≥ 8/20 op beide schriftelijke examens (NA & NF)
→ berekening totaalscore cfr bovenstaande puntenverdeling
o < 8/20 op minstens 1 van de schriftelijke examenonderdelen
→ laagste score = totaalscore
• Practica
o Verdeling in groepen door faculteit
▪ Verdere verdeling in kleinere groepjes van 3-4 studenten
▪ Informatie via Bb
o NA
▪ SisA → 1 halve dag per facultaire groep (n = 6 groepen)
o NF
▪ SisA → 3x 2u per facultaire groep (n = 3 groepen)
o Informatie/handouts/verplichte voorbereidingen via Bb
▪ Lees regelmatig meldingen
o Verslagen NF
▪ Verslagen – in groep – peer assessment – individuele score
▪ Plagiaat = fraude
▪ Geen inspiratie halen uit bronnen via stuvia, studocu, …
4
,NEUROANATOMIE
• Algemene leerdoelen
o Anatomische nomenclatuur kennen die gebruikt wordt om de structuren
van het centrale & perifere zenuwstelsel te beschrijven
o In staat zijn om de macro- & microscopische anatomische structuren van
het centrale & perifere zenuwstelsel te herkennen en te benoemen op
figuren, preparaten, schema’s en medische beeldvorming
o Inzicht hebben in functies van de diverse neuro-anatomische structuren
en -banen
o Klinische relevantie kennen van de besproken structuren en klinische
bevindingen anatomisch kunnen verklaren
1 – CEREBRALE TOPOGRAFIE
OPPERVLAKTE ANATOMIE
• Het zenuwstelsel wordt verdeeld in:
o Centraal zenuwstelsel = hersenen & ruggenmerg
o Perifeer zenuwstelsel = de 12 paren (van elk 2) van craniale zenuwen, de
andere zenuwen van het lichaam & hun bijhorende cellichamen (die wel in
het ruggenmerg gelegen zijn)
• De hersenen worden op embryologische basis verdeeld in:
o Telencephalon
o Diencephalon
o Mesencephalon
o Pons & cerebellum
o Medulla oblongata
• Componenten van het zenuwstelsel
o Cerebrum
o Cerebellum
o Hersenstam
▪ Mesencephalon (bovenste hersenstam)
▪ Pons (middelste hersenstam)
▪ Medulla oblongata (verlengde merg, onderste hersenstam)
o Medulla spinalis
o Perifeer zenuwstelsel
5
,• Anatomische oriëntatie
o Wat voor doorsnede, horizontaal, sagittaal, …
o Wat ligt er boven, onder, naast, …
o Oraal/rostraal: embryologie
o Lengte-as in rood aangegeven → als we deze gebruiken als referentie voor
oriëntatie:
▪ Craniaal, oraal
▪ Naar onder toe: caudaal
• Anatomische vlakken
o Wat voor figuur hebben we voor ons en wat
voor type doorsnede
o Paars: gebruiken we meest = horizontale vlak
▪ Dan krijg je doorsnede zoals op MRI
(zie afb)
▪ L = links
o Coronale vlak = blauw
▪ Doorsnede van oor tot oor
▪ Plakjes meer van voor naar
achter toe (zie afb bovenaan
Re)
Meer naar voor:
doorsnede oogbollen
o Sagittale vlak = groen
▪ Mid-sagittale vlak bevindt
zich in midden van het hoofd
in verlengde van de neus
▪ Parasagittaal:
doorsnedevlak dat een
beetje meer naar Li of Re
opschuift
6
,• Oppervlakte anatomie: cerebrum
o Hemisferen (2)
▪ 1 hemisfeer bestaat uit 5 verschillende kwabben/lobben
▪ Hersenoppervlak is niet glad: bestaat uit groeven en windingen =
sulci (groeven, fissuren) & gyri (windingen)
o Lobben of kwabben (5)
o Fissuren, sulci, gyri
▪ Centrale sulcus
(Rolandische fissuur)
Herken je op
zijvlak van de
hersenen
Afb
– Re =
occipitaal
– Li =
frontaal
= grens tussen verschillende kwabben
▪ Laterale sulcus (Sylvische fissuur)
Cerebrum kent C-vormige groei in schedel door
oppervlaktetoename dis je herkent deze structuur erin
▪ Pariëto-occipitale sulcus
▪ Longitudinale fissuur
Zie je beter in coronale richting
Vormt middenvlak van beide hemisferen, is middellijn waar
2 hemisferen tegen elkaar komen
o Corpus callosum
7
,• Gyri & sulci
o Pariëto-occipitale sulcus zie je goed op mediale afb
o Voor sulcus centralis: frontale kwab
o Achter sulcus centralis: pariëtale kwab
o Onder sulcus lateralis: temporale kwab
o Achter pariëto-occipitale sulcus: occiptale kwab
o Sulci = anatomische grenzen van hersenkwabben!
o In de diepte hersenschors terug te vinden
o Door C-vormige expansie zie je temporale kwab meer naar voor komen
o Operculum = afgrenzingen laterale sulcus → als je deze openplooit val je
in de diepte nog op cortex
▪ Cortex in diepte = insula/eiland
• Insula
o ‘Eiland’
o Binnenwaartse plooi van de hersenschors
o Op bodem van de laterale fissuur
o Begrenzing: cerebrale cortex van frontale kwabben
= operculum
▪ Frontaal, pariëtaal, temporaal operculum
▪ Midden = coronale doorsnede
▪ Li = horizontale doorsnede
8
,• Hersenkwabben (lobben)
o Sulci = grenzen verschillende hersenkwabben
o Verschillende kwabben in verschillende
kleuren
o Mediaal
▪ Paarse zone = limbisch systeem
(limbische kwab)
o Onderaanzicht/inferior
▪ Temporale kwab reikt ver, hier beter te
zien
• Functionele anatomie
o Prefrontale kwab/cortex: belangrijke fct in impulscontrole, bep cognitieve
processen, intelligentie
o Premotore cortex: hoofd- en oogbewegingen
▪ Deviatie hoofd & ogen naar kant van letsel bij schade
o Motore cortex vs sensorische cortex
▪ Motore voor en sensorische achter sulcus
9
, o In dominante hemisfeer (voor meesten Li hemisfeer): taal- &
spraakfuncties
o Olfactorische cortex: nauw samengelegen met nervus olfactorius
(reukzenuw)
• Frontale kwab
o Frontaal voor centrale sulcus
o Precentrale (motore) gyrus
o Anterieur deel paracentrale kwab
o Superieure, middelste & inferieure gyrus
o Elk paar hersenen ziet er niet exact
hetzelfde uit
▪ Kleine variaties
▪ Belangrijkste punten onderscheid je
gemakkelijk → handig om je te
situeren tov andere windingen &
groeven
o Cingulate gyrus
o Orbitale gyrus
o Planning & uitvoering van taken
o Motorische controle
o Persoonlijkheid & gedragsregulatie
▪ Inhibitie die aanwezig is op gedrag,
zoals sociale remmingen
o Taalfuncties
o Aandacht & concentratie
▪ Kan verstoord zijn wanneer er
letsels optreden aan frontale kwab
• Phineas Gage’s Accident
o Trauma aan frontale kwab
o Problemen met impulsbeheersing &
besluitvorming
o Ongepast gedrag in sociale situaties
o Moeite met plannen van toekomstige
activiteiten
o Problemen op gebied van sociaal gedrag & organisatie in dagelijks leven
10
INHOUDSOPGAVE
Inleiding ....................................................................................................................................... 3
Neuroanatomie ............................................................................................................................ 5
1 – Cerebrale topografie ...................................................................................................................5
Oppervlakte anatomie .................................................................................................................5
Interne anatomie cerebrum ........................................................................................................ 17
Leerdoelen ................................................................................................................................ 25
Oefenmateriaal ......................................................................................................................... 25
2 – Hersenstam, ruggenmerg, stijgende & dalende banen ................................................................. 28
Herstenstam ............................................................................................................................. 28
Mesencephalon .................................................................................................................... 28
Pons ..................................................................................................................................... 31
Medulla oblongata................................................................................................................. 32
Medulla spinalis (ruggenmerg) .................................................................................................... 34
Stijgende & dalende banen ......................................................................................................... 37
Dalende motorische banen: corticospinale baan .................................................................... 37
Stijgende sensorische banen ................................................................................................. 41
Integratie van sensorische input – motorische output .............................................................. 48
3 – Craniale zenuwen ..................................................................................................................... 49
N. I – olfactorius ........................................................................................................................ 50
N. II – opticus ............................................................................................................................ 50
N. III – oculomotorius ................................................................................................................. 52
N. IV – trochlearis ...................................................................................................................... 54
N. VI – abducens........................................................................................................................ 55
N. V – trigeminus ....................................................................................................................... 56
N. VII – facialis ........................................................................................................................... 57
N. VIII – vestibulocochlearis ....................................................................................................... 60
N. IX – glossopharyngeus ........................................................................................................... 61
N. X – vagus ............................................................................................................................... 62
N. VI – accessorius .................................................................................................................... 64
N. VII – hypoglossus ................................................................................................................... 65
Oefeningen ............................................................................................................................... 67
4 – Vasculaire anatomie ................................................................................................................. 69
Arteriële bloedvoorziening van de hersenen ................................................................................ 69
Veneuze drainage van de hersenen ............................................................................................. 84
Bloedvaten van het ruggenmerg ................................................................................................. 88
Oefeningen ............................................................................................................................... 90
5 – Toegepaste neuroanatomie ....................................................................................................... 92
Casus 1 .................................................................................................................................... 92
Casus 2 .................................................................................................................................... 94
Casus 3 .................................................................................................................................... 94
Casus 4 .................................................................................................................................... 95
1
, Casus 5 .................................................................................................................................... 96
Casus 6 .................................................................................................................................... 96
Casus 7 .................................................................................................................................... 97
Casus 8 .................................................................................................................................... 98
Voorbeeldvragen ....................................................................................................................... 98
Oude examenvragen .................................................................................................................... 107
Neurofysiologie ......................................................................................................................... 108
Reflexen ...................................................................................................................................... 108
EEG & hersengolven ..................................................................................................................... 119
Geëvoceerde potentialen (evoked potentials = EP) ........................................................................ 131
Somatische sensibiliteit – exteroceptie ......................................................................................... 140
Motorisch systeem ...................................................................................................................... 150
Autonoom zenuwstelsel ............................................................................................................... 160
Hypothalamus ........................................................................................................................ 161
Perifeer autonoom zenuwstelsel .............................................................................................. 164
Neurotransmitters in AZS ......................................................................................................... 166
Eindorganen autonoom zenuwstelsel ....................................................................................... 167
Bijniermerg ............................................................................................................................. 168
Effectorcellen: gladde spiercellen ............................................................................................ 169
Oude examenvragen .................................................................................................................... 173
2
,INLEIDING
• Eindcompetenties
o Versch neuroanatomische structuren herkennen en benoemen
o Fcts van diverse neuroanatomische structuren & zenuwbanen
onderscheiden
o Klinische aspecten van de besproken neuroanatomische structuren &
zenuwbanen verklaren
o Elektrofysiologische metingen (EEG, geëvokeerde potentialen) toelichten
miv de interpretatie van klinische toepassingen
o Neurofysiologische aspecten van oa het autonome zenuwstelsel, reflexen
& motoriek, somatische sensibiliteit beschrijven en verklaren
o In teamverband neurofysiologische onderzoeksmethoden & technieken
op een correcte, nauwkeurige en veilige wijze uitvoeren
▪ Resultaten van het OZ interpreteren, steunend op de verworven
neuroanatomische & neurofysiologische kennis
▪ Resultaten & analyse rapporteren op een wetenschappelijk
integere wijze
• Examen NW
o Neuroanatomie (NA) 50%
▪ Formatieve toets op einde van lessenreeks adhv poll
▪ Anatomische kennis wordt getoetst adhv stellingen, schema’s &
beeldmateriaal (figuren, anatomische preparaten, radiografie)
▪ Schriftelijk examen theorie (2/3 score NA)
MCQ met 5 mogelijkheden
Hogere cesuur
▪ Practicumexamen (1/3 score NA)
20 anatomische structuren op figuren
bvb
– 1 = cerebrum
– 2 = cerebellum
– 3 = plexus brachialis
o Neurofysiologie (NF) 50%
▪ Schriftelijk examen (2/3 score NF)
Stellingen: JUIST of FOUT?
– Via MCQ antwoordformulier
Indien FOUT
– Waarom?
– Verbeter tot correcte stelling
▪ Practicumverslagen (1/3 score NF)
Groepsverslagen + self/peer assessment correctie
3
, o ≥ 8/20 op beide schriftelijke examens (NA & NF)
→ berekening totaalscore cfr bovenstaande puntenverdeling
o < 8/20 op minstens 1 van de schriftelijke examenonderdelen
→ laagste score = totaalscore
• Practica
o Verdeling in groepen door faculteit
▪ Verdere verdeling in kleinere groepjes van 3-4 studenten
▪ Informatie via Bb
o NA
▪ SisA → 1 halve dag per facultaire groep (n = 6 groepen)
o NF
▪ SisA → 3x 2u per facultaire groep (n = 3 groepen)
o Informatie/handouts/verplichte voorbereidingen via Bb
▪ Lees regelmatig meldingen
o Verslagen NF
▪ Verslagen – in groep – peer assessment – individuele score
▪ Plagiaat = fraude
▪ Geen inspiratie halen uit bronnen via stuvia, studocu, …
4
,NEUROANATOMIE
• Algemene leerdoelen
o Anatomische nomenclatuur kennen die gebruikt wordt om de structuren
van het centrale & perifere zenuwstelsel te beschrijven
o In staat zijn om de macro- & microscopische anatomische structuren van
het centrale & perifere zenuwstelsel te herkennen en te benoemen op
figuren, preparaten, schema’s en medische beeldvorming
o Inzicht hebben in functies van de diverse neuro-anatomische structuren
en -banen
o Klinische relevantie kennen van de besproken structuren en klinische
bevindingen anatomisch kunnen verklaren
1 – CEREBRALE TOPOGRAFIE
OPPERVLAKTE ANATOMIE
• Het zenuwstelsel wordt verdeeld in:
o Centraal zenuwstelsel = hersenen & ruggenmerg
o Perifeer zenuwstelsel = de 12 paren (van elk 2) van craniale zenuwen, de
andere zenuwen van het lichaam & hun bijhorende cellichamen (die wel in
het ruggenmerg gelegen zijn)
• De hersenen worden op embryologische basis verdeeld in:
o Telencephalon
o Diencephalon
o Mesencephalon
o Pons & cerebellum
o Medulla oblongata
• Componenten van het zenuwstelsel
o Cerebrum
o Cerebellum
o Hersenstam
▪ Mesencephalon (bovenste hersenstam)
▪ Pons (middelste hersenstam)
▪ Medulla oblongata (verlengde merg, onderste hersenstam)
o Medulla spinalis
o Perifeer zenuwstelsel
5
,• Anatomische oriëntatie
o Wat voor doorsnede, horizontaal, sagittaal, …
o Wat ligt er boven, onder, naast, …
o Oraal/rostraal: embryologie
o Lengte-as in rood aangegeven → als we deze gebruiken als referentie voor
oriëntatie:
▪ Craniaal, oraal
▪ Naar onder toe: caudaal
• Anatomische vlakken
o Wat voor figuur hebben we voor ons en wat
voor type doorsnede
o Paars: gebruiken we meest = horizontale vlak
▪ Dan krijg je doorsnede zoals op MRI
(zie afb)
▪ L = links
o Coronale vlak = blauw
▪ Doorsnede van oor tot oor
▪ Plakjes meer van voor naar
achter toe (zie afb bovenaan
Re)
Meer naar voor:
doorsnede oogbollen
o Sagittale vlak = groen
▪ Mid-sagittale vlak bevindt
zich in midden van het hoofd
in verlengde van de neus
▪ Parasagittaal:
doorsnedevlak dat een
beetje meer naar Li of Re
opschuift
6
,• Oppervlakte anatomie: cerebrum
o Hemisferen (2)
▪ 1 hemisfeer bestaat uit 5 verschillende kwabben/lobben
▪ Hersenoppervlak is niet glad: bestaat uit groeven en windingen =
sulci (groeven, fissuren) & gyri (windingen)
o Lobben of kwabben (5)
o Fissuren, sulci, gyri
▪ Centrale sulcus
(Rolandische fissuur)
Herken je op
zijvlak van de
hersenen
Afb
– Re =
occipitaal
– Li =
frontaal
= grens tussen verschillende kwabben
▪ Laterale sulcus (Sylvische fissuur)
Cerebrum kent C-vormige groei in schedel door
oppervlaktetoename dis je herkent deze structuur erin
▪ Pariëto-occipitale sulcus
▪ Longitudinale fissuur
Zie je beter in coronale richting
Vormt middenvlak van beide hemisferen, is middellijn waar
2 hemisferen tegen elkaar komen
o Corpus callosum
7
,• Gyri & sulci
o Pariëto-occipitale sulcus zie je goed op mediale afb
o Voor sulcus centralis: frontale kwab
o Achter sulcus centralis: pariëtale kwab
o Onder sulcus lateralis: temporale kwab
o Achter pariëto-occipitale sulcus: occiptale kwab
o Sulci = anatomische grenzen van hersenkwabben!
o In de diepte hersenschors terug te vinden
o Door C-vormige expansie zie je temporale kwab meer naar voor komen
o Operculum = afgrenzingen laterale sulcus → als je deze openplooit val je
in de diepte nog op cortex
▪ Cortex in diepte = insula/eiland
• Insula
o ‘Eiland’
o Binnenwaartse plooi van de hersenschors
o Op bodem van de laterale fissuur
o Begrenzing: cerebrale cortex van frontale kwabben
= operculum
▪ Frontaal, pariëtaal, temporaal operculum
▪ Midden = coronale doorsnede
▪ Li = horizontale doorsnede
8
,• Hersenkwabben (lobben)
o Sulci = grenzen verschillende hersenkwabben
o Verschillende kwabben in verschillende
kleuren
o Mediaal
▪ Paarse zone = limbisch systeem
(limbische kwab)
o Onderaanzicht/inferior
▪ Temporale kwab reikt ver, hier beter te
zien
• Functionele anatomie
o Prefrontale kwab/cortex: belangrijke fct in impulscontrole, bep cognitieve
processen, intelligentie
o Premotore cortex: hoofd- en oogbewegingen
▪ Deviatie hoofd & ogen naar kant van letsel bij schade
o Motore cortex vs sensorische cortex
▪ Motore voor en sensorische achter sulcus
9
, o In dominante hemisfeer (voor meesten Li hemisfeer): taal- &
spraakfuncties
o Olfactorische cortex: nauw samengelegen met nervus olfactorius
(reukzenuw)
• Frontale kwab
o Frontaal voor centrale sulcus
o Precentrale (motore) gyrus
o Anterieur deel paracentrale kwab
o Superieure, middelste & inferieure gyrus
o Elk paar hersenen ziet er niet exact
hetzelfde uit
▪ Kleine variaties
▪ Belangrijkste punten onderscheid je
gemakkelijk → handig om je te
situeren tov andere windingen &
groeven
o Cingulate gyrus
o Orbitale gyrus
o Planning & uitvoering van taken
o Motorische controle
o Persoonlijkheid & gedragsregulatie
▪ Inhibitie die aanwezig is op gedrag,
zoals sociale remmingen
o Taalfuncties
o Aandacht & concentratie
▪ Kan verstoord zijn wanneer er
letsels optreden aan frontale kwab
• Phineas Gage’s Accident
o Trauma aan frontale kwab
o Problemen met impulsbeheersing &
besluitvorming
o Ongepast gedrag in sociale situaties
o Moeite met plannen van toekomstige
activiteiten
o Problemen op gebied van sociaal gedrag & organisatie in dagelijks leven
10