Deel IV KENNISMAKING MET HET BURGERLIJK PROCESRECHT
HOOFDSTUK 1 Inleiding
De zaak Leen Puttemans
Studente rijdt met fiets over een baan waar Stad Gent de eigenaar van is en valt
doordat een riooldeksel omhoog zit en er een put na komt
! Kwam niet van haar werk: ‘arbeidsongeval’ => werkgever zou dan tsskomen
Schade Puttenmans
Schade Mutualiteit
Medische kosten en hospitalisatie: € 1350
PV opgesteld dr (toen nog) rijkswacht
Wie is aansprakelijke?
P: schuld v Stad Gent dr slechte infrastructuur
SG: P was onoplettend, geen enkele weg is perfect
PV werd nr het parket vd PDK gestuurd
Advocaat P schreef een brief aan het parket vd PDK
Antwoord: wij hebben andere prioriteiten
=> Geseponeerd = zonder gevolg geklasseerd
Wat zou de uitspraak gwst zn vh parket indien de zaak vr de rechter kwam (opgelet
rehcters verschillen en feiten zn niet precies dezlefde)
=> Pol Brugge 18 feb 2004
Eigenrichting
= Methode om uw gelijk te halen in een MP die niet geciviliseerd, georganiseerd of
gestructureerd is, waar het ‘elk voor zich is’ en waar je dus zelf je recht verschaft en de
wet vd sterkste geldt
Bv. P had iets kunnen pakken uit de bureau vd burgemeester v Gent
Mag niet in onze MP (rechtsstaat): enkel overheid mag dwang gebruiken nadat
de rechtbank een oordeel velt en nadat de SA de SE niet spontaan heeft vergoed
Overheidsrechter
Rechtsstaat => toegang tot een rechter
Beslecht a.d.h.v. rechtsregels op bindende wijze
Spreken recht
Rechtsspraak
2 betekenissen:
Rechtsprekende handeling vd rechter
Gerechtelijke uitspraken
Rechterlijke macht
Betekenis
Organieke betekenis‘gewone’ hoven en rechtbanken = Judiciële = justitiële
rechtscolleges
Gt uit vd Natie (art. 40 1ste lid Gw.)
Interacties tss de machten
W macht: recht v onderz
Bv. parlementaire onderzoekscommissie die na ‘Godvergeten’
onderz deed
Vonissen en arresten in de naam vd Koning ten uitvoer gelegd (art. 40 2 de lid
Gw.)
Koning benoemt rechters en sommige magistraten w dr hem aangewezen (art.
151 §4-5 Gw.)
1
, Functionele betekenis: opdracht vd rechter: beslechten v rechtsgeschillen
Niet exclusief bij ‘gwne’ rechtbanken en hoven (art. 142, 144, 145, 146, 160 en
161 Gw.)
Uitgeoefend dr
Grondwettelijk Hof
Vroegere Arbitragehof
1 oktober 1984
Art. 142 Gw. + bijz wet v 6 januarie 1989
Taken
Grenzen v W macht afbakenen
Wetten, decreten en ordonnanties toetsen aan belangrijke bepalingen vd Gw. Bv.
art. 10, 11, 24, …
Beroept tot vernietiging dr ieder bij wet aangewezen overheid of eenieder
die belang hierbij heeft
Afwachting uitspraak: (deelse) schorsing
Bv. aantal artikelen uit de wet v 14 oktober 2018 tot Wijziging vh
Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten (p. 263)
Prejudiciële vraagstelling
= Rechter beslecht een geschil en wil een rechtnorm toepassen
waarv hij twijfelt of ht strookt mt de Gw.
Rechter is verplicht dit te laten toetsen
Afwachting uitspraak: rechter schort behandeling vd zaak op
Rechtscollege dat de zaak verder gt behandelen (en die
gelijkaardige zaken mt dezelfde rechtnorm in de toekomst gn
behandelen) moet de opl vh GW hof respecteren
Bv. zie boek p 264 (helpt niet echt fzo)
Gwne hoven en rechtbanken
2
, Administratieve rechtbanken
Art. 145-146 en 161 Gw.
Bevoegdheden dr wet omgeschreven
Voorbeelden:
Raad vr Vreemdelingenbetwistingen
= Beroepen v beslissingen vh Commissariaat-generaal vr Vluchtelingen en
de Staatlozen tegen de beslissingen vd Dienst Vreemdelingenzaken en die
v alle andere mt toepassing vd Vreemdelingenwet
Raad vr betwistingen inzake studievoortgangsbeslissingen
= Geschillen studievooruitgangsbeslissingen in hoger onderwijs
Raad vr verkiezingsbetwistingen
= Bezwaren op lokale verkiezingen
Tuchtrechtcolleges
Tuchtrecht = gedragsregels binnen een bep groep v beroepsgenoten bv.
artsen die gerespecteerd moeten w vr de interne cohesie en
samenwerking
Afdeling bestuursrechtspraak vd Raad v State
! Alg, onbep bevoegdheid tot nietigverklaring (en schorsing) v
bestuurshandelingen
Bestuurshandelingen = rechtshandelingen v administratieve
overheden die eenzijdig verbindend en onmiddellijk uitvoerbaar zn
Internationale rechtscolleges
Europees Hof vr de Rechten vd Mens
Hof v Justitie vd Europese Unie
Benelux-Gerechtshof
Rechtsgeschil
= Geding tss 2 rechtssubjecten (=procespartijen)
P = fysieke persoon
SG heeft volgens haar, haar fysieke integriteit aangetaste (slagen en
verwondingen)
SG = rechtspersoon
Hoeft niet altijd vr de rechtbank gebracht te w (rechtspraak)
Rechtsbescherming/rechtshandhaving
= Afdwingen van rechten door de rechter
Rechtstak die ons ook laat zien dat rechten van titularissen kunnen miskent w
P: fysieke integriteit
Rechten zijn een mooi idee maar werken enkel als men een goed syst heeft om die af
te dwingen
HOE GROOT IS HET VERTROUWEN IN DE INSTELLINGEN?
EVRM: fundamenteel recht: iedd heeft recht op een gelijk proces
3
HOOFDSTUK 1 Inleiding
De zaak Leen Puttemans
Studente rijdt met fiets over een baan waar Stad Gent de eigenaar van is en valt
doordat een riooldeksel omhoog zit en er een put na komt
! Kwam niet van haar werk: ‘arbeidsongeval’ => werkgever zou dan tsskomen
Schade Puttenmans
Schade Mutualiteit
Medische kosten en hospitalisatie: € 1350
PV opgesteld dr (toen nog) rijkswacht
Wie is aansprakelijke?
P: schuld v Stad Gent dr slechte infrastructuur
SG: P was onoplettend, geen enkele weg is perfect
PV werd nr het parket vd PDK gestuurd
Advocaat P schreef een brief aan het parket vd PDK
Antwoord: wij hebben andere prioriteiten
=> Geseponeerd = zonder gevolg geklasseerd
Wat zou de uitspraak gwst zn vh parket indien de zaak vr de rechter kwam (opgelet
rehcters verschillen en feiten zn niet precies dezlefde)
=> Pol Brugge 18 feb 2004
Eigenrichting
= Methode om uw gelijk te halen in een MP die niet geciviliseerd, georganiseerd of
gestructureerd is, waar het ‘elk voor zich is’ en waar je dus zelf je recht verschaft en de
wet vd sterkste geldt
Bv. P had iets kunnen pakken uit de bureau vd burgemeester v Gent
Mag niet in onze MP (rechtsstaat): enkel overheid mag dwang gebruiken nadat
de rechtbank een oordeel velt en nadat de SA de SE niet spontaan heeft vergoed
Overheidsrechter
Rechtsstaat => toegang tot een rechter
Beslecht a.d.h.v. rechtsregels op bindende wijze
Spreken recht
Rechtsspraak
2 betekenissen:
Rechtsprekende handeling vd rechter
Gerechtelijke uitspraken
Rechterlijke macht
Betekenis
Organieke betekenis‘gewone’ hoven en rechtbanken = Judiciële = justitiële
rechtscolleges
Gt uit vd Natie (art. 40 1ste lid Gw.)
Interacties tss de machten
W macht: recht v onderz
Bv. parlementaire onderzoekscommissie die na ‘Godvergeten’
onderz deed
Vonissen en arresten in de naam vd Koning ten uitvoer gelegd (art. 40 2 de lid
Gw.)
Koning benoemt rechters en sommige magistraten w dr hem aangewezen (art.
151 §4-5 Gw.)
1
, Functionele betekenis: opdracht vd rechter: beslechten v rechtsgeschillen
Niet exclusief bij ‘gwne’ rechtbanken en hoven (art. 142, 144, 145, 146, 160 en
161 Gw.)
Uitgeoefend dr
Grondwettelijk Hof
Vroegere Arbitragehof
1 oktober 1984
Art. 142 Gw. + bijz wet v 6 januarie 1989
Taken
Grenzen v W macht afbakenen
Wetten, decreten en ordonnanties toetsen aan belangrijke bepalingen vd Gw. Bv.
art. 10, 11, 24, …
Beroept tot vernietiging dr ieder bij wet aangewezen overheid of eenieder
die belang hierbij heeft
Afwachting uitspraak: (deelse) schorsing
Bv. aantal artikelen uit de wet v 14 oktober 2018 tot Wijziging vh
Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten (p. 263)
Prejudiciële vraagstelling
= Rechter beslecht een geschil en wil een rechtnorm toepassen
waarv hij twijfelt of ht strookt mt de Gw.
Rechter is verplicht dit te laten toetsen
Afwachting uitspraak: rechter schort behandeling vd zaak op
Rechtscollege dat de zaak verder gt behandelen (en die
gelijkaardige zaken mt dezelfde rechtnorm in de toekomst gn
behandelen) moet de opl vh GW hof respecteren
Bv. zie boek p 264 (helpt niet echt fzo)
Gwne hoven en rechtbanken
2
, Administratieve rechtbanken
Art. 145-146 en 161 Gw.
Bevoegdheden dr wet omgeschreven
Voorbeelden:
Raad vr Vreemdelingenbetwistingen
= Beroepen v beslissingen vh Commissariaat-generaal vr Vluchtelingen en
de Staatlozen tegen de beslissingen vd Dienst Vreemdelingenzaken en die
v alle andere mt toepassing vd Vreemdelingenwet
Raad vr betwistingen inzake studievoortgangsbeslissingen
= Geschillen studievooruitgangsbeslissingen in hoger onderwijs
Raad vr verkiezingsbetwistingen
= Bezwaren op lokale verkiezingen
Tuchtrechtcolleges
Tuchtrecht = gedragsregels binnen een bep groep v beroepsgenoten bv.
artsen die gerespecteerd moeten w vr de interne cohesie en
samenwerking
Afdeling bestuursrechtspraak vd Raad v State
! Alg, onbep bevoegdheid tot nietigverklaring (en schorsing) v
bestuurshandelingen
Bestuurshandelingen = rechtshandelingen v administratieve
overheden die eenzijdig verbindend en onmiddellijk uitvoerbaar zn
Internationale rechtscolleges
Europees Hof vr de Rechten vd Mens
Hof v Justitie vd Europese Unie
Benelux-Gerechtshof
Rechtsgeschil
= Geding tss 2 rechtssubjecten (=procespartijen)
P = fysieke persoon
SG heeft volgens haar, haar fysieke integriteit aangetaste (slagen en
verwondingen)
SG = rechtspersoon
Hoeft niet altijd vr de rechtbank gebracht te w (rechtspraak)
Rechtsbescherming/rechtshandhaving
= Afdwingen van rechten door de rechter
Rechtstak die ons ook laat zien dat rechten van titularissen kunnen miskent w
P: fysieke integriteit
Rechten zijn een mooi idee maar werken enkel als men een goed syst heeft om die af
te dwingen
HOE GROOT IS HET VERTROUWEN IN DE INSTELLINGEN?
EVRM: fundamenteel recht: iedd heeft recht op een gelijk proces
3