Samenvatting Hoorcolleges
ILS – Arbeidsrecht in de Onderneming
Leiden Universiteit
,Hoorcollege 1
DE VENNOOTSCHAP EN ONDERNEMING
Gaat over het rechtspersonenrecht en het vennootschapsrecht.
Kennis van ondernemingsrecht is goed in de arbeidsrechtspraktijk en hoe die 2 gebieden
met elkaar verweven zijn.
De vennootschap
Meeste ondernemers hebben NV of BV. Daar focussen we vooral op.
Rechtspersonenrecht is deels ook vennootschapsrecht.
Vennootschap is rechtspersoon: Drager van rechten, plichten,
aansprakelijkheden, het zijn niet organen/personen.
Net als natuurlijke personen.
Het is de rechtspersoon zelf die contracten moet nakomen. Het is jegens de
rechtspersoon dat de werknemer verplicht is zijn aok en
geheimhoudingsbeding na te leven. En aansprakelijkheden voor schade die
rusten dus in beginsel op de rechtspersoon, niet op de personen die
werkzaam zijn voor de rechtspersoon of organen van de rechtspersoon. Er
zijn uitzonderingen op.
Het is dus een vennootschap die dmv natuurlijke personen en organen
(waarin die natuurlijke personen zitten) deelneemt aan het rechtsverkeer en
daarvan ook de vruchten plukt en de lasten draagt in juridische zin. De
vennootschap is een rechtspersoon. Die natuurlijke personen zitten in een
orgaan van de rechtspersoon of zijn in dienst van de rechtspersoon en zijn
vertegenwoordigingsbevoegde.
In boek Schilvengaarde: uitleg BV en NV en algemene rechtspersonenrecht.
Boek 2 BW:
Art 2:1-25 BW: Algemeen voor rechtspersonen
Bv: Hoe besluiten tot stand komen en hoofdregels waaraan
rechtspersonen moeten voldoen, willen ze rechtsgeldig aan het
rechtsverkeer deel kunnen nemen.
Art 2:360 BW: Jaarrekening
Art 2:344 BW: Enquête
Geldt dus ook voor rechtspersonen in het algemeen.
Corporate Governance Code (CGC)
Regelset die algemene regels voor rechtspersonen wat nader invult.
Eigenlijk toegesneden op NV’s en BV’s.
Niet strikt genomen bindend. Is typisch Nederlands polderproduct. Grote
ondernemers/rechtspersonen met een betrokkenheid van deskundigen en
vakbonden hebben regels/aanwijzingen opgesteld hoe je een groot
rechtspersoon en een daaraan verbonden onderneming moet runnen.
Art 2:8 BW: algemene normen. Dat de betrokkenen van een
rechtspersoon jegens elkander de R&B in acht moeten nemen, die
kun je via die Corporate governance Code invullen.
Die CGC bevat ook weer een aantal open normen of een aanbeveling, maar
, daar mag je van afwijken.
Filosofie van die code is: Pas toe of leg uit. Dus dan staat er een
hoofdregel in maar je mag ook wat anders doen, maar dat moet je
dan wel motiveren.
Art 2:64 BW: NV en Art 2:175 BW: BV
+111 artikels tellen is de regel voor de bv vaak.
Concern (‘groep’: art 2:24 b)
Structuur-NV (2:153 BW)
1 detail waarop in de artikelen NV en BV een verschil is het structuur
regime: hele grote nv’s, met name houdster maatschappijen met
allerlei dochtervennootschappen die kunnen de structuurstatus
hebben. Dat bevat afwijkende regels over de besluitvorming binnen
de vennootschap.
Als hoofdregel wordt in een vennootschap een belangrijk deel
van de besluiten genomen door de algemene
aandeelhoudersvergadering en wordt het toezicht op het
bestuur uitgeoefend door diezelfde algemene
aandeelhoudersvergadering.
In grotere nv’s, de structuur nv (wanneer je groot genoeg bent
staat in art 2:153) dan heeft de raad van commissarissen of
raad van toezicht een grotere rol bij toezicht op de directie en
bij het nemen van een aantal besluiten.
Organen van een vennootschap
Een vennootschap bestaat in feite op papier, met oprichtingsakte, statuten, via notaris
opgericht. Hoe je het opricht en beëindigd is geregeld in art 1-25 van boek 2 BW, maar
aan het rechtsverkeer deelnemen doet zo’n vennootschap via organen en via werknemers
die vertegenwoordigingsbevoegd zijn. Er is wel een verschil tussen iemand die
vertegenwoordigingsbevoegd is en wie een orgaan is van de vennootschap. Lang niet
allen die een rechtspersoon in rechte kunnen vertegenwoordigen zijn organen (caissière is
werkzaam voor AH NV, geen orgaan, toch is de koop die ze met u sluit wel bindend maar
het geldt niet als een ‘besluit’ van de rechtspersoon). Je moet
vertegenwoordigingsbevoegdheid hebben en het orgaan zijn wel proberen te scheiden.
Orgaan vennootschap = “Een instantie aan ‘wie’ door de wet of de statuten de
bevoegdheid is toegekend om besluiten te nemen die rechtens gelden als besluiten van
de rechtspersoon.’ Die kwalificatie is van belang, omdat er speciale regels gelden voor de
manier waarop besluiten van zo’n orgaan tot stand komen en toezicht daarop.
Art 2:14-16 BW: Kwalificatie als orgaan van belang vanwege nietigheid/vernietigbaarheid
van besluiten van organen.
Deze artikelen bepalen wanneer een besluit vernietigbaar/nietig is omdat het in
strijd is met de wet, of in strijd met de eigen regels die de rechtspersoon over
zichzelf heeft opgesteld in zijn statuten.
Deze artikelen regelen ook de nietigheden en vernietigbaarheden intern.
Art 2:14 BW: bepaalde besluiten in strijd met de wet of statuten zijn nietig tenzij de
, wet anders bepaalt.
Bepaalt ook dat als een besluit dat door het ene orgaan (bijv raad van
commissarissen) niet genomen had mogen worden, kan geheeld worden als
het tot het besluit bevoegde orgaan (de aandeelhoudersvergadering of de
raad van bestuur) dat besluit alsnog dekt/heelt.
Art 2:15: Uitzondering op 2:14 BW: Besluiten die genomen zijn in strijd met regels
in de statuten over de vormvoorschriften in de statuten over besluitvorming, zijn
vernietigbaar en niet nietig.
2 belangrijke bepalingen in het algemene rechtspersonenrecht:
Art 2:7 BW: Doeloverschrijding
Rechtspersoon die handelt in strijd met zijn eigen doelomschrijving. In de statuten
moet staan waartoe de rechtspersoon op aarde is, waartoe de rechtspersoon aan
het rechtsverkeer deelneemt. Al die handelingen moeten binnen het doel van de
vennootschap blijven. De aandeelhoudersvergadering kan dat doel veranderen,
maar zolang dat doel X is mag je niet meer doen dan X.
In de praktijk zie je in veel statuten dat het doel heel ruim omschreven wordt zodat
je bijna nooit daarmee in strijd handelt.
Art 2:7 regelt de rechtsgevolgen tov derden als dat toch misgaat.
Art 2:8 BW: R&B in de vennootschap
Ook belangrijk in kader van CGC
Dit hebben de organen van de vennootschap jegens elkaar in acht te nemen.
Welke organen in de rechtspersoon, of in elk geval in de vennootschap?
Algemene vergadering van aandeelhouders
Taak (bij een niet-structuur nv):
Toezicht op het bestuur
Vaststellen en bewaken van de identiteit, dus het doel en de kern van
de rechtspersoon, waartoe die op aarde is.
“Ongeregeld”: alles wat niet aan andere organen is opgedragen.
Persoon: Aandeelhouders
Natuurlijke personen, die zijn geen orgaan van de rechtspersoon.
Alleen de algemene vergadering zelf is een orgaan, niet
aandeelhouders die erin zitten.
Merk op: aandeelhouders zijn niet altijd natuurlijke personen,
het kan ook dat de aandelen worden gehouden door de andere
rechtspersoon. En dan is die de aandeelhouder en heeft die
rechtspersoon via vertegenwoordigers of via zijn eigen organen,
bevoegdheden in de rechtspersoon.
Raad van Bestuur/Directie
Taak:
Strategie,
Beleid (uitvoering strategie),
ILS – Arbeidsrecht in de Onderneming
Leiden Universiteit
,Hoorcollege 1
DE VENNOOTSCHAP EN ONDERNEMING
Gaat over het rechtspersonenrecht en het vennootschapsrecht.
Kennis van ondernemingsrecht is goed in de arbeidsrechtspraktijk en hoe die 2 gebieden
met elkaar verweven zijn.
De vennootschap
Meeste ondernemers hebben NV of BV. Daar focussen we vooral op.
Rechtspersonenrecht is deels ook vennootschapsrecht.
Vennootschap is rechtspersoon: Drager van rechten, plichten,
aansprakelijkheden, het zijn niet organen/personen.
Net als natuurlijke personen.
Het is de rechtspersoon zelf die contracten moet nakomen. Het is jegens de
rechtspersoon dat de werknemer verplicht is zijn aok en
geheimhoudingsbeding na te leven. En aansprakelijkheden voor schade die
rusten dus in beginsel op de rechtspersoon, niet op de personen die
werkzaam zijn voor de rechtspersoon of organen van de rechtspersoon. Er
zijn uitzonderingen op.
Het is dus een vennootschap die dmv natuurlijke personen en organen
(waarin die natuurlijke personen zitten) deelneemt aan het rechtsverkeer en
daarvan ook de vruchten plukt en de lasten draagt in juridische zin. De
vennootschap is een rechtspersoon. Die natuurlijke personen zitten in een
orgaan van de rechtspersoon of zijn in dienst van de rechtspersoon en zijn
vertegenwoordigingsbevoegde.
In boek Schilvengaarde: uitleg BV en NV en algemene rechtspersonenrecht.
Boek 2 BW:
Art 2:1-25 BW: Algemeen voor rechtspersonen
Bv: Hoe besluiten tot stand komen en hoofdregels waaraan
rechtspersonen moeten voldoen, willen ze rechtsgeldig aan het
rechtsverkeer deel kunnen nemen.
Art 2:360 BW: Jaarrekening
Art 2:344 BW: Enquête
Geldt dus ook voor rechtspersonen in het algemeen.
Corporate Governance Code (CGC)
Regelset die algemene regels voor rechtspersonen wat nader invult.
Eigenlijk toegesneden op NV’s en BV’s.
Niet strikt genomen bindend. Is typisch Nederlands polderproduct. Grote
ondernemers/rechtspersonen met een betrokkenheid van deskundigen en
vakbonden hebben regels/aanwijzingen opgesteld hoe je een groot
rechtspersoon en een daaraan verbonden onderneming moet runnen.
Art 2:8 BW: algemene normen. Dat de betrokkenen van een
rechtspersoon jegens elkander de R&B in acht moeten nemen, die
kun je via die Corporate governance Code invullen.
Die CGC bevat ook weer een aantal open normen of een aanbeveling, maar
, daar mag je van afwijken.
Filosofie van die code is: Pas toe of leg uit. Dus dan staat er een
hoofdregel in maar je mag ook wat anders doen, maar dat moet je
dan wel motiveren.
Art 2:64 BW: NV en Art 2:175 BW: BV
+111 artikels tellen is de regel voor de bv vaak.
Concern (‘groep’: art 2:24 b)
Structuur-NV (2:153 BW)
1 detail waarop in de artikelen NV en BV een verschil is het structuur
regime: hele grote nv’s, met name houdster maatschappijen met
allerlei dochtervennootschappen die kunnen de structuurstatus
hebben. Dat bevat afwijkende regels over de besluitvorming binnen
de vennootschap.
Als hoofdregel wordt in een vennootschap een belangrijk deel
van de besluiten genomen door de algemene
aandeelhoudersvergadering en wordt het toezicht op het
bestuur uitgeoefend door diezelfde algemene
aandeelhoudersvergadering.
In grotere nv’s, de structuur nv (wanneer je groot genoeg bent
staat in art 2:153) dan heeft de raad van commissarissen of
raad van toezicht een grotere rol bij toezicht op de directie en
bij het nemen van een aantal besluiten.
Organen van een vennootschap
Een vennootschap bestaat in feite op papier, met oprichtingsakte, statuten, via notaris
opgericht. Hoe je het opricht en beëindigd is geregeld in art 1-25 van boek 2 BW, maar
aan het rechtsverkeer deelnemen doet zo’n vennootschap via organen en via werknemers
die vertegenwoordigingsbevoegd zijn. Er is wel een verschil tussen iemand die
vertegenwoordigingsbevoegd is en wie een orgaan is van de vennootschap. Lang niet
allen die een rechtspersoon in rechte kunnen vertegenwoordigen zijn organen (caissière is
werkzaam voor AH NV, geen orgaan, toch is de koop die ze met u sluit wel bindend maar
het geldt niet als een ‘besluit’ van de rechtspersoon). Je moet
vertegenwoordigingsbevoegdheid hebben en het orgaan zijn wel proberen te scheiden.
Orgaan vennootschap = “Een instantie aan ‘wie’ door de wet of de statuten de
bevoegdheid is toegekend om besluiten te nemen die rechtens gelden als besluiten van
de rechtspersoon.’ Die kwalificatie is van belang, omdat er speciale regels gelden voor de
manier waarop besluiten van zo’n orgaan tot stand komen en toezicht daarop.
Art 2:14-16 BW: Kwalificatie als orgaan van belang vanwege nietigheid/vernietigbaarheid
van besluiten van organen.
Deze artikelen bepalen wanneer een besluit vernietigbaar/nietig is omdat het in
strijd is met de wet, of in strijd met de eigen regels die de rechtspersoon over
zichzelf heeft opgesteld in zijn statuten.
Deze artikelen regelen ook de nietigheden en vernietigbaarheden intern.
Art 2:14 BW: bepaalde besluiten in strijd met de wet of statuten zijn nietig tenzij de
, wet anders bepaalt.
Bepaalt ook dat als een besluit dat door het ene orgaan (bijv raad van
commissarissen) niet genomen had mogen worden, kan geheeld worden als
het tot het besluit bevoegde orgaan (de aandeelhoudersvergadering of de
raad van bestuur) dat besluit alsnog dekt/heelt.
Art 2:15: Uitzondering op 2:14 BW: Besluiten die genomen zijn in strijd met regels
in de statuten over de vormvoorschriften in de statuten over besluitvorming, zijn
vernietigbaar en niet nietig.
2 belangrijke bepalingen in het algemene rechtspersonenrecht:
Art 2:7 BW: Doeloverschrijding
Rechtspersoon die handelt in strijd met zijn eigen doelomschrijving. In de statuten
moet staan waartoe de rechtspersoon op aarde is, waartoe de rechtspersoon aan
het rechtsverkeer deelneemt. Al die handelingen moeten binnen het doel van de
vennootschap blijven. De aandeelhoudersvergadering kan dat doel veranderen,
maar zolang dat doel X is mag je niet meer doen dan X.
In de praktijk zie je in veel statuten dat het doel heel ruim omschreven wordt zodat
je bijna nooit daarmee in strijd handelt.
Art 2:7 regelt de rechtsgevolgen tov derden als dat toch misgaat.
Art 2:8 BW: R&B in de vennootschap
Ook belangrijk in kader van CGC
Dit hebben de organen van de vennootschap jegens elkaar in acht te nemen.
Welke organen in de rechtspersoon, of in elk geval in de vennootschap?
Algemene vergadering van aandeelhouders
Taak (bij een niet-structuur nv):
Toezicht op het bestuur
Vaststellen en bewaken van de identiteit, dus het doel en de kern van
de rechtspersoon, waartoe die op aarde is.
“Ongeregeld”: alles wat niet aan andere organen is opgedragen.
Persoon: Aandeelhouders
Natuurlijke personen, die zijn geen orgaan van de rechtspersoon.
Alleen de algemene vergadering zelf is een orgaan, niet
aandeelhouders die erin zitten.
Merk op: aandeelhouders zijn niet altijd natuurlijke personen,
het kan ook dat de aandelen worden gehouden door de andere
rechtspersoon. En dan is die de aandeelhouder en heeft die
rechtspersoon via vertegenwoordigers of via zijn eigen organen,
bevoegdheden in de rechtspersoon.
Raad van Bestuur/Directie
Taak:
Strategie,
Beleid (uitvoering strategie),
