VII M ogen w e on szelf verbeteren ?
Sluit aan bij cluster v hoofdstukken over Nietsche (ook hier een sterk morele inslag, + sluit
aan bij verhaal over ubermensch( verbetering?) maar er w niet gezegd dat N aan
verbetering doet
Recente Studie: Human enhancement gene editing = rechtstreesk ingrijpen in het
genetische materiaal vh ongeboren kind
- Wenselijk deze technieken in te zetten om bv ziektes te genezen? 71% vindt dat een
rechtvaardig gebuik v deze techniek
- Gebruiken om baby aantrekkelijker te maken? Meeste mensen zijn daar tegen
maar het gaat toch om dezelfde techniek? => eenzelfde techniek kan op weerstand
stoten in de ene context & aangemoedigd worden in de andere context debat v
genezing en verbetering (2 taken vd geneeskunde)
0. Inleiding
200 jaar geleden: grote kindersterfte aan ziektes die wij praktisch niet meer kennen
(tyfus, tering) Levensverwachting in anderhalve eeuw: x2
Critici: de succesverhalen van de geneeskunde maakte haar arrogant:
De verschillende taken vd geneeskunde:
Geneeskunde: Medicalisering + pathologisering
- Medicalisering = niet langer genezen en voorkomen van ziekten, houdt
zich ook bezig met beschrijven, verklaren en behandelen van
levensproblemen (verlegenheid, zwaarlijvigheid…); nog de minst
problematische trend
- Pathalogiseren = problemen tot ziekten maken
o zwaarlijvigheid=>obesitas
o slechte adem: halitosis
o verlegen => sociale fobie
o …
Vb uit het DSM FSIAD: ziekte of levensprobleem of gewoon ongewoon? + waarom
enkel bij vrouwen?
- Soms is medicaliseren goed (lijden verminderen/voorkomen) zoals bij
zwangerschap en bevallingen maar soms ook schade (bijwerkingen,
preventieve episiotomie (knip) )+ ontneemt autonomie om voor zichzelf te
zorgen & om te gaan met tegenslagen!
Geneeskunde: ook human enhancement (gezonde mensen beter dan goed maken)
meest problematisch
o Amerikaans Onderzoek (Pew Research Center):
Bevolking tegen verbetertechnieken bij gezonde individuen voor
verbetertechnieken bij zieke /gehandicapte mensen
o Gene-editing (=ingrijpen in DNA) tegen bij gezonde voor bij zieke
Dit hoofdstuk: bespreken van filosofische problemen die te maken hebben met het verbeteren v menselijke
eigenschappen
1) Definitie: wat is human enhancement
1
, 2) 3 morele bezwarentegen verbetertechnieken
3) Streven naar verbetering hoort tot de menselijke natuur
4) Conceptuele problemen: proberen te komen tot een helder onderscheid tussen verbetering en
genezing1
1. Wat is verbetering (human enhancement)?
Mensen gebruiken allerlei technieken om zichzelf te verbeteren:
- Sommigen onschuldig vanuit moreel & wettelijk oogpunt:
o Uithouding verhogen door veel te sporten
o Bril om beter te zien
o School om intelligentie te doen groeien
- Anderen liggen moeilijker: doping
Eerste definitie: verbetering = het gebruik van biomedische technieken en
interventies om lichamelijke + psychologische eigenschappen of capaciteiten te
verbeteren, voorbij het herstellen of het bewaren van gezondheid of normaliteit
!!Degenen die pro zijn = transhumanisten (een minderheid)
Degenen die contra zijn = bio-conservatieven
=>vragen:
1) Wat is gezondheid precies?
o Gezondheid ziekte maar het is moeilijk om daar een harde lijn tussen
te trekken… en als dat al moeilijk is staat verbetering ook onder druk
o Gezondheid > afwezigheid van ziekte:
De grote gezondheid (Nietzsche) =/= vrij zijn v ziekten maar de
mogelijkheid om zichzelf te ontplooien, te floreren
2) Wat zijn ‘biomedische technieken’?
In de literatuur: focus op technieken die biologische verandering
inbrengen in het menselijk lichaam, incl. de hersenen , zoals
farmaceutische, chirurgische en genetische technieken
maar oook niet-biomedische verbetertechnieken (bv implanteren
van computerchips in brein): toch veel weerstand
Hoe biomedische van niet-biomedische technieken onderscheiden?
Vb cafeïne: sinds 15de eeuw sociaal aanvaarde verbeterpraktijk,
maar ook geneesmiddel bij behandeling slaapapneu vroeggeboren
kinderen (Gencebok) + behandeling van hoofdpijn na durale punctie
Wat als iemand Gencebok neemt om deadline te halen? =wel/geen verbetering?
o Duidelijke voorbeelden van human enhancement: 3 domeinen
1) Physical enhancement = verbetering v lichaam
- Doping: artsen zetten medische kennis buiten de wet in om prestaties v
atleten te verbeteren
- Studenten + scholieren gebruiken psychostimulatia (methylfenidaat) tijdens
de examenperiode
- chirugie om verminkingen of vergroeiingen te herstellen maar ook om
onaantrekkelijke eigenschappen te verhelpen (plastische chirurgie
booming business: neuscorrectie, liposuctie..)
2
Sluit aan bij cluster v hoofdstukken over Nietsche (ook hier een sterk morele inslag, + sluit
aan bij verhaal over ubermensch( verbetering?) maar er w niet gezegd dat N aan
verbetering doet
Recente Studie: Human enhancement gene editing = rechtstreesk ingrijpen in het
genetische materiaal vh ongeboren kind
- Wenselijk deze technieken in te zetten om bv ziektes te genezen? 71% vindt dat een
rechtvaardig gebuik v deze techniek
- Gebruiken om baby aantrekkelijker te maken? Meeste mensen zijn daar tegen
maar het gaat toch om dezelfde techniek? => eenzelfde techniek kan op weerstand
stoten in de ene context & aangemoedigd worden in de andere context debat v
genezing en verbetering (2 taken vd geneeskunde)
0. Inleiding
200 jaar geleden: grote kindersterfte aan ziektes die wij praktisch niet meer kennen
(tyfus, tering) Levensverwachting in anderhalve eeuw: x2
Critici: de succesverhalen van de geneeskunde maakte haar arrogant:
De verschillende taken vd geneeskunde:
Geneeskunde: Medicalisering + pathologisering
- Medicalisering = niet langer genezen en voorkomen van ziekten, houdt
zich ook bezig met beschrijven, verklaren en behandelen van
levensproblemen (verlegenheid, zwaarlijvigheid…); nog de minst
problematische trend
- Pathalogiseren = problemen tot ziekten maken
o zwaarlijvigheid=>obesitas
o slechte adem: halitosis
o verlegen => sociale fobie
o …
Vb uit het DSM FSIAD: ziekte of levensprobleem of gewoon ongewoon? + waarom
enkel bij vrouwen?
- Soms is medicaliseren goed (lijden verminderen/voorkomen) zoals bij
zwangerschap en bevallingen maar soms ook schade (bijwerkingen,
preventieve episiotomie (knip) )+ ontneemt autonomie om voor zichzelf te
zorgen & om te gaan met tegenslagen!
Geneeskunde: ook human enhancement (gezonde mensen beter dan goed maken)
meest problematisch
o Amerikaans Onderzoek (Pew Research Center):
Bevolking tegen verbetertechnieken bij gezonde individuen voor
verbetertechnieken bij zieke /gehandicapte mensen
o Gene-editing (=ingrijpen in DNA) tegen bij gezonde voor bij zieke
Dit hoofdstuk: bespreken van filosofische problemen die te maken hebben met het verbeteren v menselijke
eigenschappen
1) Definitie: wat is human enhancement
1
, 2) 3 morele bezwarentegen verbetertechnieken
3) Streven naar verbetering hoort tot de menselijke natuur
4) Conceptuele problemen: proberen te komen tot een helder onderscheid tussen verbetering en
genezing1
1. Wat is verbetering (human enhancement)?
Mensen gebruiken allerlei technieken om zichzelf te verbeteren:
- Sommigen onschuldig vanuit moreel & wettelijk oogpunt:
o Uithouding verhogen door veel te sporten
o Bril om beter te zien
o School om intelligentie te doen groeien
- Anderen liggen moeilijker: doping
Eerste definitie: verbetering = het gebruik van biomedische technieken en
interventies om lichamelijke + psychologische eigenschappen of capaciteiten te
verbeteren, voorbij het herstellen of het bewaren van gezondheid of normaliteit
!!Degenen die pro zijn = transhumanisten (een minderheid)
Degenen die contra zijn = bio-conservatieven
=>vragen:
1) Wat is gezondheid precies?
o Gezondheid ziekte maar het is moeilijk om daar een harde lijn tussen
te trekken… en als dat al moeilijk is staat verbetering ook onder druk
o Gezondheid > afwezigheid van ziekte:
De grote gezondheid (Nietzsche) =/= vrij zijn v ziekten maar de
mogelijkheid om zichzelf te ontplooien, te floreren
2) Wat zijn ‘biomedische technieken’?
In de literatuur: focus op technieken die biologische verandering
inbrengen in het menselijk lichaam, incl. de hersenen , zoals
farmaceutische, chirurgische en genetische technieken
maar oook niet-biomedische verbetertechnieken (bv implanteren
van computerchips in brein): toch veel weerstand
Hoe biomedische van niet-biomedische technieken onderscheiden?
Vb cafeïne: sinds 15de eeuw sociaal aanvaarde verbeterpraktijk,
maar ook geneesmiddel bij behandeling slaapapneu vroeggeboren
kinderen (Gencebok) + behandeling van hoofdpijn na durale punctie
Wat als iemand Gencebok neemt om deadline te halen? =wel/geen verbetering?
o Duidelijke voorbeelden van human enhancement: 3 domeinen
1) Physical enhancement = verbetering v lichaam
- Doping: artsen zetten medische kennis buiten de wet in om prestaties v
atleten te verbeteren
- Studenten + scholieren gebruiken psychostimulatia (methylfenidaat) tijdens
de examenperiode
- chirugie om verminkingen of vergroeiingen te herstellen maar ook om
onaantrekkelijke eigenschappen te verhelpen (plastische chirurgie
booming business: neuscorrectie, liposuctie..)
2
