Voeding en Mondgezondheid - Samenvatting

Voeding en mondgezondheid
Algemene voedingsleer:
Macronutriënten: Voedingsstoffen die energie leveren

 Koolhydraten (KH)
 Vetten
 Eiwitten
 (Alcohol)

Micronutriënten: Optimaal functioneren lichaamsprocessen

 Vitamines
 Mineralen
 Spoorelementen

Voedingsvezels en bioactieve stoffen: Beschermende rol

 Carotenoïden
 Flavonoïden
 Glucosinolaten
 Indolen
 Voedingsvezels



Voedingsstoffen en hun functies:

Energie en energieleverende stoffen:

Elk individu heeft een andere hoeveelheid nodig, de energie-inname moet gelijk zijn aan het
energieverbruik.

Dit hangt af van:

 Geslacht
 Lengte en gewicht
 Leeftijd
 Activiteit
 Fysiologische factoren

Hierbij geldt ook:

 1g Vet = 9 kcal
 1g KH = 4 kcal
 1g eiwitten = 4 kcal
 (1g alcohol = 7 kcal)

De hoeveelheden van deze voedingsstoffen moeten ook in evenwicht zijn:

 50-55% KH
 30-35% vetten
 10-15% eiwitten

Bouwstoffen:

,Groei en aanmaak nieuwe cellen en weefsels.  Eiwitten, mineralen en water

Beschermende stoffen:

Helpen lichaamsprocessen en gebeuren in waterig milieu  Vitaminen en mineralen

Voedingsvezels:

Hebben belangrijke gunstige effecten en functies in het maagdarmstelsel.



Een tekort of overmaat van deze stoffen kan ernstige gezondheidsrisico’s met zich meebrengen.



Toepassing:

Een volwassene heeft een energiebehoefte van 2000 kcal/d. Bereken hoeveel gram KH, vetten en
eiwitten de voeding van deze persoon moet omvatten.

 KH = 55% = 1100 kcal = 275g
 Vetten = 30-35% = 600-700 kcal = 66,6-77,7g
 Eiwitten = 10-15% = 200-300 kcal = 50-75g



Spijsvertering:

Om de energie van de macronutriënten te gebruiken moeten ze afgebroken worden tot kleinere
moleculen die door de darmwand in de bloedcirculatie opgenomen worden.

Verteren =

 Afbraak (vertering)
 Opname (absorptie)
 Verwerking en uitscheiding van afvalstoffen (excretie)




KH en voedingsvezels:

, Koolhydraten:

KH = sachariden (suikers in volksmond)

Chemische structuur en indeling van KH:

KH zijn opgebouwd uit C, H en O tot een chemische verbinding met formule (CH2O)n. KH hebben
steeds 6 C atomen!

Naargelang de ketenlengte verdelen we de KH in verschillende soorten.



 Monosachariden (suiker in VM)
o 1 monosacharide molecule
o Glucose, fructose en galactose
Voorbeelden: Druivensuiker/dextrose, fruit en melk




 Disachariden
o 2 monosacharide moleculen
VB: sacharose (of sucrose), lactose (melksuiker) en maltose
(moutsuiker)



Melkproducten zijn een belangrijke bron van lactose (galactose +
glucose)

Sacharose is opgebouwd uit glucose + fructose en zit in suikerrijke producten.



 Oligosachariden
o Bestaan uit meerdere monosachariden
VB: dextrines (afbraakproduct zetmeel)
Ook vaak in poeders gebruikt in mondzorg



 Polysachariden (granen en volkoren in VM)
o Bestaan uit duizenden monosachariden
VB: zetmeel (uit planten), glycogeen (lever en spieren)




Functies van KH: