Hoofdstuk 1 – Wegtransport: een overzicht
Wegvervoer = transport van goederen/personen via de weg met
motorvoertuigen.
Belangrijkste kenmerken:
Hoge commerciële snelheid (sneller dan trein/binnenvaart).
Flexibel: last-minute wijzigingen mogelijk.
Groot bereik: uitgebreid Europees wegennet.
Door-to-door service → uniek voordeel.
Klantgericht, maar lage winstmarges → sterke concurrentie.
Wegvervoer voor :
Politics : BREXIT (grenscontroles), TIR
Economie : Concurrentie, e-commerce, brandstofprijzen
Sociaal : Sociale dumping (Mobiliteitspakket), arbeidsomstandigheden,
….
Technologie : Platooing, autonome driving, digitalisering,…
Legal : Sociale wetgeving, verkeerswetgeving, …
Environment : Emissies, congestie, kilometerheffing, …
Belgische context (2024)
Cijfer Situatie
Bedrijven 10.863 transportfirma’s
Voertuigen 90.807 ingeschreven trucks
80% = kleine bedrijven (1-5
KMO’s
voertuigen)
Impact door:
COVID 19: stimulatie van synchromodal vervoer, chauffeurs te kort
(quarantaine), magazijn personeel te kort = vertragingen
Synchromodal vervoer: Gebruik van netwerk waarin leveranciers moeten
de verantwoordelijkheid aan transportfirma’s laten om de last minute te
kunnen uitvoeren
BREXIT: Engeland uit de EU = Grenscontrole
Vluchtelingcrisis : Meer controles, vluchtelingen wouden in containers of
vrachtwagens krappen om naar EU of UK te geraken
Problemen & uitdagingen:
Chauffeurstekort → 1/3 bedrijven zoekt dringend chauffeurs.
Kosten stijgen: brandstof, lonen, tol, onderhoud.
Vrachtprijzen blijven gelijk → marges onder druk.
Veel faillissementen, overleven vaak via onderaanneming of
vrachtplatformen.
Global Imago:
Kil imago = Mensen kunne geen gezicht aan wegvervoer koppelen
, Tegenstanders= wegvervoer kan vervangen worden door andere vervoer
modis
Negatieve perceptie vooral door mobiliteit, veiligheid en milieu
Nut van wegvervoer
Global Sourcing : Heeft gestimuleerd de groei van goederenvervoer =>
container toeneemt
Lage loonlanden : Hoe verder de fabriek van de plaats van verbruik ligt,
hoe groter de transportafstanden waaronder de goederen worden
vervoerd.
Just-in-Time logistiek: Vermindert voorraden en verhoogt het aantal
transporten hoewel de volumens kleiner zijn.
Gewijzigde Compsumtie gewoonten; Zoals seizoensverschrijdende vraag
naar producten en e-commerce, hebben een aantal individuele levering
via wegvervoer vergroot.
Wegvervoer : Flexibel, sneller en vertrouwbaarder dan spoorvervoer of
binnenvaart wat bijdraagt aan het groeiende aandeel in het
goederenvervoer in EU
België : Marktaandeel lager dan gemiddeld door de ontwikkeld
binnevaartnetwerk, maar wegvervoer blijft essentieel voor snelle, deur-to-
deur.
Mobiliteit:
Negatieve perceptie: 1 op 4 Belgen vinden vrachtwagens
verkeersopstoppingen veroorzaken, en de helft denk dat de wegvervoer
de mobiliteit negatief beïnvloedt.
Oorzaken van de files : Vrachtwagens dragen bij aan opstoppingen, maar
personenwagens en wegknetknelpunten spelen een grote rol.
Beperkingen voor vrachtwagens :
Externe factor: Laden en lossen = venstertijden = spitsuren
Regulering rijdtijden: Rijdtijd en rusttijd wordt strikt gecontroleerd
wat kan de planning beïnvloeden en tot vertraging leiden bij
opstoppingen.
Oplossing: Uitbreiding van leveringsperiodes buitenspitsuren, voraal in
industriele en havengebieden, zou files verminderen als de hele logistieke
keten meewerkt.
Succesfactoren van wegvervoer
Global sourcing → goederen uit de hele wereld.
Lageloonlanden → productie verplaatst → langere transportafstanden.
Just-in-time productie → geen voorraad → transport = magazijn.
Consumptiegewoonten → bv. aardbeien in winter, e-commerce → meer
pakketjes.
Betrouwbaarheid → IT-systemen voor tracking, venstertijden en
communicatie.
Vergelijking met alternatieven
Transportmodus Sterk in Zwak in
Spoor Bulk, containers, lange Weinig aansluitingen, overslag
, Transportmodus Sterk in Zwak in
afstand nodig, weinig flexibel
Beperkt tot havens &
Binnenvaart Bulk, containers
waterwegen
Wegvervoer Deur-tot-deur, snel, flexibel Files, CO₂-uitstoot, hoge kosten
Uitdagingen
1. Mobiliteit
Files → vrachtwagens vaak als oorzaak gezien, maar personenwagens =
grotere rol.
Beperkingen:
o Rij- en rusttijden (Verordening EG 561/2006).
o Venstertijden van klanten/gemeentes.
2. Veiligheid
Perceptie: vrachtwagens = gevaarlijk.
Studie (ETAC): in 75% van ongevallen niet de vrachtwagenchauffeur de
hoofdschuldige.
Oorzaken: vooral menselijke factoren.
Oplossingen: tachograaf, permanente opleiding (Code 95), hulpsystemen.
3. Milieu
Transport = 23,4% van totale uitstoot EU (2022).
Wegvervoer = 96% van dat aandeel.
Verbeteringen:
o Schonere brandstoffen (10 ppm zwavel sinds 2009).
o Euro-normen: -86% NOx, -98% fijnstof.
o Minder lawaai (65 dB vandaag vs. 1980 = 15x luider).
Innovaties: LNG, waterstof, elektrisch, eco-driving, LZV’s (Langere en
Zwaardere Vrachtwagens).
Toekomstperspectief
Handelsvolumes stijgen → meer transport.
EU Green Deal: -90% emissies transport tegen 2050.
Mogelijke oplossingen:
o Rekeningrijden (“de gebruiker betaalt”).
o Innovaties: autonoom rijden, platooning, digitalisering.
o Modal shift → meer naar spoor & binnenvaart.
Hoofdstuk 2 – Historiek (Niet voor exam te kennen!)