Zakelijke en juridische communicatie 3/4
Hoofdstuk 2: Tekstsoorten
2.1 Academische teksten
Gebruik Google Scholar!
Niet kennen, wel herkennen!
Onderzoeksrapport
=Een omvangrijke schriftelijke publicatie tussen de resultaten van een origineel
wetenschappelijk onderzoek rapporteert.
→Vertrekt vanuit een onderzoeksvraag, bevat deelonderzoeksvragen.
→Vaste structuur: inleiding (opzet, onderzoeksdoel, methodologie), midden (resultaten), slot
(conclusies uit de resultaten)
Adviesrapport
=Een schriftelijk document dat specifieke aanbevelingen doet op basis van een grondige
analyse van een probleem, situatie of vraagstuk.
→Structuur: inleiding (context), midden (analyse huidige toestand), slot (aanbevelingen
onderbouwd met argumenten en bewijsmateriaal)
→Doel: onderbouwd pad voor actie bieden
Essay
=Ook verhandeling genoemd, is een zakelijke tekst waarin een auteur zijn visie op een specifiek
onderwerp presenteert.
→Vertellen waarom een bepaalde stelling van een auteur klopt.
Wetenschappelijk artikel
=Vloeit vaak voort uit een diepgaand onderzoeksrapport, een thesis of scriptie, die de
onderzoeker eerst geschreven heeft, maar is veel korter.
→Vaste structuur: inleiding (onderzoeksvraag), midden (vraag nauwkeurig uitwerken), slot
(conclusie).
→Bronvermelding is een essentieel onderdeel.
Populairwetenschappelijk artikel
=Wordt gebruikt om niet-vakgenoten te informeren over de stand van het onderzoek of de
recente ontwikkelingen in het vakgebied.
→Doel: resultaten wetenschappelijk onderzoek met de buitenwereld delen.
→Geen vaste structuur!
→Bronvermeldingen zijn minder belangrijk maar niet toegestaan om werk van anderen over te
nemen.
Casestudy
,=Diepgaande analyse van een specifieke situatie, gebeurtenis of organisatie.
→Inzicht krijgen in verschijnselen en factoren die de besluitvorming beïnvloeden.
→Structuur: inleiding (casus inleiden), midden (beschrijving context), slot (analyse met
interpretaties).
→Doel: lessen trekken, patronen identificeren, beleidsaanbevelingen doen.
2.2 Journalistieke teksten
Belgapress!
Raadplegen, maar niet schrijven.
Nieuwsbericht
=Een actueel nieuwsfeit wordt verteld in een beperkt aantal regels.
6 W’s= Wat, Wie, Waar, Wanneer, Waarom, Hoe
Principe van de omgekeerde piramide, principe van de oprolbaarheid (zie pwp)
+voorbeeld: VRT nieuws 19:00
Nieuwsanalyse
=Een nieuwsanalyse of duidingsartikel gaat uit van een actueel feit, maar de auteur houdt zich
niet bezig met dat feit zelf, maar wel met de betekenis ervan.
→Bredere context / ruimer perspectief
→Lezer kan zelf een mening vormen
→Auteur is een specialist
→Hoe is het zover kunnen komen?
+voorbeeld: Terzake
Achtergrondartikel
=Gaat niet over het nieuwsfeit, maar over de achtergronden, oorzaken en mogelijke gevolgen
ervan.
→De auteur weet vooraf de antwoorden op de vragen die hij wil beantwoorden nog niet.
→Behoefte aan meer uitleg.
→Artikel voegt meer kennis toe aan datgene dat hij al weet over het onderwerp.
Opiniestuk
=Geeft de mening weer van een deskundige of publieke persoonlijkheid over een nieuwsfeit.
→Overtuigende tekstsoort
→Doel: mening van de lezer beïnvloeden
→Zelden in de ik-vorm geschreven
→Vaste structuur: kop is standpunt tussen aanhalingstekens, gevolgd door de argumentatie.
Commentaar
=Een opiniërend artikel dat de visie ‘van de krant’ tegenover een belangrijk nieuwsfeit uit de
actualiteit vertegenwoordigt.
→”editoriaal”
,→Door de hoofdredacteur geschreven
→Verschil opiniestuk: Minder de bedoeling om lezers te overtuigen.
→Lezers niet afschrikken!
→Structuur: welk nieuws becommentariëren, gevolgd door (standpunt + argumenten ;
argumenten + conclusie)
Interviewartikel
=Vraag en antwoord, maar geen letterlijke weergave van hoe het gesprek verlopen is en wat er
gezegd is geweest.
→Een bewerkte, geherstructureerde tekst.
→Kop: quote uit het gesprek + naam geïnterviewde
3 doelen:
→Portret schetsen van de geïnterviewde
→Informatie krijgen van de geïnterviewde
→Opinie van de geïnterviewde analyseren
Recensie
=Een kranten- of tijdschriftenartikel waarin een nieuw(e) boek, voorstelling, film of dergelijke
wordt beoordeeld.
→Recensent: iemand die wegens kennis/ervaring geloofwaardig is voor het lezerspubliek.
→Doel: overtuigen
Hoofdstuk 3: Tekststructuur
3.1 Ordeningsmethoden
=samenhangende tekst maken
=uiterlijke structuur van een tekst
1) Chronologische indeling
Beschrijving van een situatie van vroeger tot nu, of omgekeerd
2) Geografische indeling
Er wordt een situatieschets per continent, land, gebied of afdeling weergegeven
Volgorde van de plaatsen kan willekeurig zijn
3) (Sub)thematische indeling
Valt uiteen in verschillende subthema’s die in een aparte alinea of paragraaf behandeld
worden.
Toelichting vanuit verschillende invalshoeken
4) Methodische indeling
Structuur o.b.v. opeenvolgende stappen in een redenering
Probleem of maatregel
=logische ordening naar gelang wat je gaat bespreken
❖ Probleemstructuur
Wat is het probleem?
Waarom is het een probleem?
, Voor wie is het een probleem?
Wat zijn de oorzaken ervan?
Wat is ertegen te doen?
❖ Maatregelstructuur
Wat is de maatregel?
Waarom is de maatregel nodig?
Hoe wordt de maatregel uitgevoerd?
Wat zijn de effecten van de maatregel?
❖ Evaluatiestructuur
Wat zijn de relevante eigenschappen?
Wat zijn de relevante beoordelingscriteria ervoor?
Wat zijn de positieve/negatieve aspecten?
Hoe luidt het totaaloordeel?
❖ De ontwerpstructuur (=een idee, plan, voorstel,...)
Waartoe dient het?
Aan welke eisen moet het voldoen?
Welke middelen moeten worden gekozen?
Hoe ziet het ontwerp eruit?
Wat is de waarde van het ontwerp?
❖ Onderzoeksstructuur (=zelf onderzoeken)
Wat wordt er precies onderzocht?
Waarom wordt het onderzocht?
Volgens welke methoden wordt het onderzocht?
Wat zijn de resultaten/conclusies?
❖ Argumentatiestructuur
Wat is het onderwerp?
Wat is het standpunt van de auteur?
Wat zijn de standpunten die het argument ondersteunen/verzwakken?
Wat is de conclusie/aanbeveling van de auteur?
+oefening 1, 2 p.19-20
3.2 Alinea’s
a.Definiëring
Een alinea: een verzameling van zinnen die informatie geven over één thema. Een goede
alinea bevat één kernidee.
=vaak één alinea thema
Eerste zin= kernzin / topiczin
Laatste zin= verwijzing naar de kernzin
Hoofdstuk bestaat uit meerdere parafen
Paraaf bestaat uit meerdere alinea’s
b.Vormelijke kenmerken
Onderverdeling alinea’s visueel duidelijk maken
=een regel wit laten
Hoofdstuk 2: Tekstsoorten
2.1 Academische teksten
Gebruik Google Scholar!
Niet kennen, wel herkennen!
Onderzoeksrapport
=Een omvangrijke schriftelijke publicatie tussen de resultaten van een origineel
wetenschappelijk onderzoek rapporteert.
→Vertrekt vanuit een onderzoeksvraag, bevat deelonderzoeksvragen.
→Vaste structuur: inleiding (opzet, onderzoeksdoel, methodologie), midden (resultaten), slot
(conclusies uit de resultaten)
Adviesrapport
=Een schriftelijk document dat specifieke aanbevelingen doet op basis van een grondige
analyse van een probleem, situatie of vraagstuk.
→Structuur: inleiding (context), midden (analyse huidige toestand), slot (aanbevelingen
onderbouwd met argumenten en bewijsmateriaal)
→Doel: onderbouwd pad voor actie bieden
Essay
=Ook verhandeling genoemd, is een zakelijke tekst waarin een auteur zijn visie op een specifiek
onderwerp presenteert.
→Vertellen waarom een bepaalde stelling van een auteur klopt.
Wetenschappelijk artikel
=Vloeit vaak voort uit een diepgaand onderzoeksrapport, een thesis of scriptie, die de
onderzoeker eerst geschreven heeft, maar is veel korter.
→Vaste structuur: inleiding (onderzoeksvraag), midden (vraag nauwkeurig uitwerken), slot
(conclusie).
→Bronvermelding is een essentieel onderdeel.
Populairwetenschappelijk artikel
=Wordt gebruikt om niet-vakgenoten te informeren over de stand van het onderzoek of de
recente ontwikkelingen in het vakgebied.
→Doel: resultaten wetenschappelijk onderzoek met de buitenwereld delen.
→Geen vaste structuur!
→Bronvermeldingen zijn minder belangrijk maar niet toegestaan om werk van anderen over te
nemen.
Casestudy
,=Diepgaande analyse van een specifieke situatie, gebeurtenis of organisatie.
→Inzicht krijgen in verschijnselen en factoren die de besluitvorming beïnvloeden.
→Structuur: inleiding (casus inleiden), midden (beschrijving context), slot (analyse met
interpretaties).
→Doel: lessen trekken, patronen identificeren, beleidsaanbevelingen doen.
2.2 Journalistieke teksten
Belgapress!
Raadplegen, maar niet schrijven.
Nieuwsbericht
=Een actueel nieuwsfeit wordt verteld in een beperkt aantal regels.
6 W’s= Wat, Wie, Waar, Wanneer, Waarom, Hoe
Principe van de omgekeerde piramide, principe van de oprolbaarheid (zie pwp)
+voorbeeld: VRT nieuws 19:00
Nieuwsanalyse
=Een nieuwsanalyse of duidingsartikel gaat uit van een actueel feit, maar de auteur houdt zich
niet bezig met dat feit zelf, maar wel met de betekenis ervan.
→Bredere context / ruimer perspectief
→Lezer kan zelf een mening vormen
→Auteur is een specialist
→Hoe is het zover kunnen komen?
+voorbeeld: Terzake
Achtergrondartikel
=Gaat niet over het nieuwsfeit, maar over de achtergronden, oorzaken en mogelijke gevolgen
ervan.
→De auteur weet vooraf de antwoorden op de vragen die hij wil beantwoorden nog niet.
→Behoefte aan meer uitleg.
→Artikel voegt meer kennis toe aan datgene dat hij al weet over het onderwerp.
Opiniestuk
=Geeft de mening weer van een deskundige of publieke persoonlijkheid over een nieuwsfeit.
→Overtuigende tekstsoort
→Doel: mening van de lezer beïnvloeden
→Zelden in de ik-vorm geschreven
→Vaste structuur: kop is standpunt tussen aanhalingstekens, gevolgd door de argumentatie.
Commentaar
=Een opiniërend artikel dat de visie ‘van de krant’ tegenover een belangrijk nieuwsfeit uit de
actualiteit vertegenwoordigt.
→”editoriaal”
,→Door de hoofdredacteur geschreven
→Verschil opiniestuk: Minder de bedoeling om lezers te overtuigen.
→Lezers niet afschrikken!
→Structuur: welk nieuws becommentariëren, gevolgd door (standpunt + argumenten ;
argumenten + conclusie)
Interviewartikel
=Vraag en antwoord, maar geen letterlijke weergave van hoe het gesprek verlopen is en wat er
gezegd is geweest.
→Een bewerkte, geherstructureerde tekst.
→Kop: quote uit het gesprek + naam geïnterviewde
3 doelen:
→Portret schetsen van de geïnterviewde
→Informatie krijgen van de geïnterviewde
→Opinie van de geïnterviewde analyseren
Recensie
=Een kranten- of tijdschriftenartikel waarin een nieuw(e) boek, voorstelling, film of dergelijke
wordt beoordeeld.
→Recensent: iemand die wegens kennis/ervaring geloofwaardig is voor het lezerspubliek.
→Doel: overtuigen
Hoofdstuk 3: Tekststructuur
3.1 Ordeningsmethoden
=samenhangende tekst maken
=uiterlijke structuur van een tekst
1) Chronologische indeling
Beschrijving van een situatie van vroeger tot nu, of omgekeerd
2) Geografische indeling
Er wordt een situatieschets per continent, land, gebied of afdeling weergegeven
Volgorde van de plaatsen kan willekeurig zijn
3) (Sub)thematische indeling
Valt uiteen in verschillende subthema’s die in een aparte alinea of paragraaf behandeld
worden.
Toelichting vanuit verschillende invalshoeken
4) Methodische indeling
Structuur o.b.v. opeenvolgende stappen in een redenering
Probleem of maatregel
=logische ordening naar gelang wat je gaat bespreken
❖ Probleemstructuur
Wat is het probleem?
Waarom is het een probleem?
, Voor wie is het een probleem?
Wat zijn de oorzaken ervan?
Wat is ertegen te doen?
❖ Maatregelstructuur
Wat is de maatregel?
Waarom is de maatregel nodig?
Hoe wordt de maatregel uitgevoerd?
Wat zijn de effecten van de maatregel?
❖ Evaluatiestructuur
Wat zijn de relevante eigenschappen?
Wat zijn de relevante beoordelingscriteria ervoor?
Wat zijn de positieve/negatieve aspecten?
Hoe luidt het totaaloordeel?
❖ De ontwerpstructuur (=een idee, plan, voorstel,...)
Waartoe dient het?
Aan welke eisen moet het voldoen?
Welke middelen moeten worden gekozen?
Hoe ziet het ontwerp eruit?
Wat is de waarde van het ontwerp?
❖ Onderzoeksstructuur (=zelf onderzoeken)
Wat wordt er precies onderzocht?
Waarom wordt het onderzocht?
Volgens welke methoden wordt het onderzocht?
Wat zijn de resultaten/conclusies?
❖ Argumentatiestructuur
Wat is het onderwerp?
Wat is het standpunt van de auteur?
Wat zijn de standpunten die het argument ondersteunen/verzwakken?
Wat is de conclusie/aanbeveling van de auteur?
+oefening 1, 2 p.19-20
3.2 Alinea’s
a.Definiëring
Een alinea: een verzameling van zinnen die informatie geven over één thema. Een goede
alinea bevat één kernidee.
=vaak één alinea thema
Eerste zin= kernzin / topiczin
Laatste zin= verwijzing naar de kernzin
Hoofdstuk bestaat uit meerdere parafen
Paraaf bestaat uit meerdere alinea’s
b.Vormelijke kenmerken
Onderverdeling alinea’s visueel duidelijk maken
=een regel wit laten
