Betekenis het optreden van epileptische aanvallen (insulten) als gevolg van een tijdelijk verstoorde elektrische
hersenactiviteit. Kan bij alle leeftijden voorkomen, maar duidelijk meer bij jonge kinderen en >60.
Risicofactoren Aandoeningen van de hersenen, zoals CVA, aangeboren vaat- of hersenafwijkingen, traumatisch
hoofdletsel, hersentumor, meningitis, encefalitis.
Hersenschade door chronisch overmatig alcohol- of drugsgebruik
Verstandelijke beperking
Insult of koortsstuip in voorgeschiedenis
Familiale anamnese
Etiologie Bij epilepsie gaat normale hersenactiviteit plotseling over in een epileptische aanval. De aanval is het gevolg
van een verhoogde prikkelbaarheid van de hersencellen die leidt tot een gelijktijdige ontlading = soort
‘kortsluiting’ in de hersenen. Bij de verhoogde prikkelbaarheid spelen de ionenkanalen in de celmembraan en
neurotransmitters een rol.
Symptomen Aura zien
Sterretjes of lichtflitsen zien
Verminderde gewaarwording
Diagnostiek Onderzoek: EEG, MRI-scan voor oorzaken epilepsie en herhalingsrisico. Soms ook bloedonderzoek en
hartonderzoek.
Behandeling Anti-epileptica
Dieet
Operatie
Verpl. aspecten Signaleren mogelijke risicofactoren epilepsie
Letten op schaamte-, angst of vrees gevoel bij zorgvrager door onvoorspelbare aard.
Preventie door voorlichting geven over uitlokkende factoren en hulp bieden bij het aanpakken van
deze.
Zorgvrager en naasten informeren bij onvoldoende kennis, uitleg medicatie, therapietrouw bevorderen
en hulpmogelijkheden aanbieden.
H1: Neurologie en endocrinologie
,Aandoening Hypothyreoïdie Hyperthyreodie
Betekenis = te langzaam of onvoldoende werkende schildklier = te snel en overmatig werkende schildklier
Risicofactoren - Auto-immuunaandoening - Erfelijk
- Behandeling hyper → - Auto-immuunaandoening
- Doorgemaakte thyreoiditis - Gebruik GM
- Gebruik GM lithium
- Erfelijk
- Afwijking hypofyse
- Jodiumgebrek
Etiologie Ziekte van Hashimoto (auto-immuunaandoening) Ziekte van Graves (auto-immuunaandoening)
→ schildklierweefsel wordt vernietigd. → Antilichamen worden aangemaakt die zich hechten aan de
Gevolg: er wordt te weinig T3 & T4 geproduceerd, waardoor deze TSH receptor in de schildklier.
spiegel laag is, door (-) feedback zal de TSH-spiegel verhogen. Dit Gevolg: door de binding produceert de schildklier te veel T4 en
zorgt voor een toename van schildklierweefsel = struma. T3. Hierdoor een te hoge spiegel = thyreotoxicose. Door (-)
feedback verlaagd de TSH spiegel.
Symptomen - Moeheid, energieverlies - CZS: gejaagd, nervositeit, ongeduld, angst, slecht slapen,
- CZS: traag, geheugen- en concentratie stoornis, psychose, somber, vermoeidheid, spierzwakte, trillen
tintelingen, spierzwakte, wisselende emoties. - Atriumfibrilleren, hart- en vaatstelsel tachycardie, dyspneu (bij
- Bradycardie inspanning)
- Gewichtstoename, obstipatie - Gewichtsverlies, toegenomen eetlust, diarree
- Opgezet gelaat, droge huid - Zweten, last van warmte
- Veranderde menstruatie - Veranderde menstruatie
- Koud intolerantie - Exoftalmus: uitpuilen van de ogen door oedeem van de
- Struma oogspieren.
- Droog breekbaar haar - Struma
- Brokkelige nagels
Diagnostiek - Anamnese en lichamelijk oz - Ontstekingsparameters en TSH receptor antilichamen
- Bloedonderzoek naar TSH en T4 spiegel - Zwelling? punctie om kanker uit te sluiten
- Struma? → echografie - Anamnese en lichamelijk oz
- Punctie om kanker uit te sluiten - Bloedonderzoek naar TSH en T4 spiegel
Behandeling Med: levothyroxine Med: thiamazol, legt de werking stil of vermindert. Bij stilleggen
polytherapie + levothyroxine CAVE: hypo
, Radioactief jodium: afstand bewaren
Schildklieroperatie, waarbij weefselonderzoek
Verpl. - Alert op symptomen voor vroegsignalering - Opletten bij medicatie behandeling op ontstaan hypo
aandacht - Voedingslijst door risico op overgewicht - Voedingslijst door risico op ondervoeding
- Helpen met omgaan met symptomen - Oogverzorging bij exoftalmus
- Advies en ondersteuning - Helpen met omgaan met symptomen
- Advies en ondersteuning
- Alert op symptomen voor vroegsignalering
Aandoening: Diabetes mellitus type 1 Diabetes mellitus type 2
, Betekenis = absoluut tekort aan insuline = insulineresistentie + verminderde productie
Risicofactoren combi: erfelijke factoren en omgevingsfactoren - Hogere leeftijd
- familiale anamnese
- afkomst
- leefstijlfactoren
- voorgaande zwangerschapsdiabetes
- hypertensie of hypercholesterolemie
Etiologie Auto Immuunziekte waarbij het eigen afweersysteem de bètacellen van de eilandjes Bij insulineresistentie worden lichaamscellen
van Langerhans in de pancreas vernietigt. Insuline handhaaft de glucosehuishouding steeds minder gevoelig voor insuline
door opname van glucose in de cellen
Gevolg:
Hyperglykemie: te hoog glucosegehalte
Ketoacidose: door tekort aan insuline gaan lichaamscellen minder goed
functioneren, hierdoor gaan vetten verbrand worden. Hierbij komen ketonen vrij
en die zijn schadelijk voor de hersencellen. Sommige worden omgezet in
aceton → aceton geur. Het leidt tot verzuring van het bloed en de lage pH
prikkelt het ademcentrum en leidt tot toename van de ademhalingssnelheid en
diepte → Kussmaul AH
Symptomen - Polyurie Je hebt de symptomen van een hyper, alleen
- Polydipsie het treedt niet op de voorgrond, omdat het zeer
- Uitdroging geleidelijk ontwikkeld.
- Droge mond en tong
- Snel gewichtsverlies
- Vermoeidheid
- Snel geagiteerd
Diagnostiek - Anamnese en lichamelijk oz - bloedglucosewaarde
- Bepalen glucosegehalte in bloed voor risico-inventarisatie:
- Bepaling BMI
- BD meting
- voetonderzoek
- bloedonderzoek
- urineonderzoek
- fundoscopie (beoordeling netvlies)