Jeroen Debleu 2IV
Samenvatting Milieu 3: Bodem
Pagina 1 van 58
,Deel Bodem
Hoofdstuk 3: Bodem
3.1 Definities en begrippen
Bodem is resultaat van:
- Afbraak van organisch materiaal
- Mineraal materfiaal afkomstig van verwering van moedergesteente
- Materiaal aangebracht via water of wind
Moedergesteente = mineraal materiaal waarop de bodem rust
Biosfeer = gedeelte van aarde waar leven mogelijk is
(- Enkele meters diep in vaste aardbodem
- Acht km hoof in de lucht
- Tot 11 km in het water)
3.2 Bodemorganisatie
3.3 Bodemstructuur en -textuur
Grond tussen handen wrijven => valt uiteen in kluitjes = “aggregaten”
Bodemstructuur = manier waarop aggregaten en lege ruimtes geordend zijn
Pagina 2 van 58
,3.4 De bodem: een omgeving bestaande uit vast materiaal en holtes
- Water in de bodem = “bodemoplossing”
- Lucht in de bodem = “de bodematmosfeer”
3.4.1 De minerale bestanddelen
- Afkomstig van:
=> Verwering v/h moedergesteente
=> Los moedermateriaal aangevoerd door water of wind
- Textuur
=> Grootte bodemdeeltje bepaalt textuurfractie
Pagina 3 van 58
, 3.4.2 De waterfase
- Verzadigingsgraad Sc = Volume water / totaal poriënvolume
- Onverzadigde zone = Poriën zowel met water als met lucht gevuld (Sc < 1)
- Verzadigde zone = Alle poriën met water gevuld (Sc = 1)
3.4.3 De organische bestanddelen
= levende of dode organismen uit de bodem
4 categorieën:
- Levende planten, dieren en micro-organismen (schimmels, bacteriën)
- Dierlijke uitwerpselen en net afgestorven planten en dieren
- Dode dieren en planten die in afbraak zijn
- Humus (laatste afbraakstadium van planten die rijk zijn aan koolstof)
3.5 Bodemvorming
3.5.1 Eerste stadium: Afbraak v/h moedergesteente
- Fysische of mechanische verwering van gesteente dat uiteenvalt in grove minerale delen
o.i.v.:
=> Temperatuurverschillen
=> Afwisseling vries-dooi
=> Afwisseling droogte-vochtigheid
- Chemische verwering = transformatie van mineralen in de gesteenten o.i.v:
=> Oplossingsreacties
=> Hydrolyse
=> Hydratatie
(= verweringscomplex)
Pagina 4 van 58
Samenvatting Milieu 3: Bodem
Pagina 1 van 58
,Deel Bodem
Hoofdstuk 3: Bodem
3.1 Definities en begrippen
Bodem is resultaat van:
- Afbraak van organisch materiaal
- Mineraal materfiaal afkomstig van verwering van moedergesteente
- Materiaal aangebracht via water of wind
Moedergesteente = mineraal materiaal waarop de bodem rust
Biosfeer = gedeelte van aarde waar leven mogelijk is
(- Enkele meters diep in vaste aardbodem
- Acht km hoof in de lucht
- Tot 11 km in het water)
3.2 Bodemorganisatie
3.3 Bodemstructuur en -textuur
Grond tussen handen wrijven => valt uiteen in kluitjes = “aggregaten”
Bodemstructuur = manier waarop aggregaten en lege ruimtes geordend zijn
Pagina 2 van 58
,3.4 De bodem: een omgeving bestaande uit vast materiaal en holtes
- Water in de bodem = “bodemoplossing”
- Lucht in de bodem = “de bodematmosfeer”
3.4.1 De minerale bestanddelen
- Afkomstig van:
=> Verwering v/h moedergesteente
=> Los moedermateriaal aangevoerd door water of wind
- Textuur
=> Grootte bodemdeeltje bepaalt textuurfractie
Pagina 3 van 58
, 3.4.2 De waterfase
- Verzadigingsgraad Sc = Volume water / totaal poriënvolume
- Onverzadigde zone = Poriën zowel met water als met lucht gevuld (Sc < 1)
- Verzadigde zone = Alle poriën met water gevuld (Sc = 1)
3.4.3 De organische bestanddelen
= levende of dode organismen uit de bodem
4 categorieën:
- Levende planten, dieren en micro-organismen (schimmels, bacteriën)
- Dierlijke uitwerpselen en net afgestorven planten en dieren
- Dode dieren en planten die in afbraak zijn
- Humus (laatste afbraakstadium van planten die rijk zijn aan koolstof)
3.5 Bodemvorming
3.5.1 Eerste stadium: Afbraak v/h moedergesteente
- Fysische of mechanische verwering van gesteente dat uiteenvalt in grove minerale delen
o.i.v.:
=> Temperatuurverschillen
=> Afwisseling vries-dooi
=> Afwisseling droogte-vochtigheid
- Chemische verwering = transformatie van mineralen in de gesteenten o.i.v:
=> Oplossingsreacties
=> Hydrolyse
=> Hydratatie
(= verweringscomplex)
Pagina 4 van 58
