Financieel Management en Financiering samenvatting

Hoofdstuk 1 – Treasury management en de financiële functie
Paragraaf 1.1 De financiële functie
Soorten controllers:
 Financial controller
o Houdt zich vooral bezig met processen rondom de primaire vastlegging van financiële feiten
en rapporteert daarover naar het management of de managerial controller.
 Managerial controller
o Houdt zich bezig met het ontwerpen van kritische prestatie-indicatoren en maakt overzichten
die kunnen dienen als input bij de beoordeling van bedrijven of bij beslissingen.
 Business controller
o Kent de organisatie en is de rechterhand van de directie of maakt zelfs deel uit van de
directie.

De activiteiten van controllers moeten leiden tot het creëren van waarde (met name op tactisch niveau). Op
operationeel niveau is de controller vooral bezig met het verhogen van de effectiviteit en efficiency.

Paragraaf 1.2 Treasury management
De belangrijkste taak van de treasurer is het creëren en in stand houden van financiële randvoorwaarden voor
de ontwikkeling van het kernbedrijf en de doelstellingen van ondernemingen. (= treasury management)
=> Functie is meer extern dan intern gericht.

Bovenstaande taak is concreet uitgewerkt in de volgende drie aandachtsgebieden:
 Zorg dragen voor verkrijgen en handhaving van toegang tot de vermogensmarkt (Investor Relations en
Corporate Finance)
 Optimaliseren van de financiële logistiek (Cashmanagement)
 Beschermen van vermogen en resultaat tegen financiële risico’s (Valuta- en Renterisicobeheer)

Financial Risk management bestaat uit:
 De bepaling van de omvang van het risico
 De ontwikkeling van een beleid ter beheersing van de geconstateerde risico’s
 De uitvoering van transacties en het opnieuw vaststellen van de risico’s en het vastleggen van de
genomen acties

Paragraaf 1.3 Financiële overzichten
1.3.1 Inleiding, balansopstelling en structuur van de balans
De balans en de resultatenrekening horen tot het standaardrepertoire van de controller. Treasurers zweren bij
het kasstroomoverzicht.

Waardevermeerderingen en -verminderingen komen ten bate/laste van het eigen vermogen.

De resultatenrekening is in feite de hulprekening van de post eigen vermogen. Opbrengsten en kosten zijn
onderhevig aan interpretatieverschillen (oftewel daar kan mee gesjoemeld worden).

Voorraadgrootheden zijn posten waarvan je op ieder moment precies de waarde kunt vaststellen door de
hoeveelheden op dat moment te tellen en te koppelen aan de dan geldende prijs. Stroomgrootheden
daarentegen zijn grootheden waarvan de hoeveelheid gekoppeld is aan de tijd.
Het kasstroomoverzicht is een overzicht waarin de geldstromen (ontvangsten en uitgaven) in een bepaalde
periode worden vastgelegd.

1.3.2 Balans
Een balans is een schematisch overzicht van bezittingen en de wijze waarop deze bezittingen in de vorm van
schulden en eigen vermogen zijn gefinancierd.

Bij de activa wordt onderscheidt gemaakt in:
 Vaste activa
o De bezittingen van een organisatie die langer dan één productieproces mee gaan:

,  Materiële vaste activa
 Bezittingen die langer dan één productieproces meegaan en die je kunt zien
en vastpakken. (het economisch eigendom geeft de doorslag of een post op
de balans wordt opgenomen)
 Immateriële vaste activa
 Traceerbare, niet fysieke zaken die voor de organisatie of derden een
waarde hebben en van belang zijn voor de kernactiviteiten van het bedrijf.
 Financiële vaste activa
 Overtollige liquide middelen die tijdelijk, maar langer dan één jaar belegd
zijn in aandelen of obligaties.
 Vlottende activa
o Alle bezittingen die binnen één jaar of één productieproces worden verbruikt en binnen het
jaar van de balans verdwijnen.

Aan de passivakant van de balans wordt onderscheid gemaakt in:
 Eigen vermogen
o Het vermogen dat voor onbepaalde tijd aan de onderneming voor de financiering van activa
ter beschikking is gesteld.
 Vreemd vermogen
o Het vermogen dat tijdelijk door vermogensverschaffers aan de onderneming is versterkt.
 Schulden: een verplichting die het bedrijf is aangegaan om het verkregen bedrag of
de waarde op het afgesproken moment terug te betalen.
 Lang vreemd vermogen
 Kort vreemd vermogen
 Voorzieningen: een post op de balans die wordt gevoerd door periodiek uit het
resultaat van een bedrijf bedragen toe te voegen om ten laste van deze post
toekomstige verwachte uitgaven te kunnen doen.

Het eigen vermogen bestaat uit de volgende onderdelen:
 In geval van een persoonlijke onderneming (eenmanszaak): het verschil tussen de bezittingen en de
schulden.
 In geval van een bv of nv: het aandelenkapitaal en de reserves.
o Het aandelenkapitaal is het totaal van het aantal uitgegeven aandelen vermenigvuldigd met
de nominale waarde per aandeel.
o De reserves zijn het gedeelte van het eigen vermogen dat niet kan worden toegerekend aan
het aandelenkapitaal.

Vreemd vermogen kan onderscheiden worden in:
 Geïnduceerd vermogen
o Het vermogen dat door het uitoefenen van de normale bedrijfsactiviteiten aan een
organisatie door derden (vreemd vermogen) of door eigenaars zelf (in de vorm van
ingehouden winsten) ter beschikking worden gesteld.
 Autonoom vermogen
o Het vermogen dat op basis van lening- of andere overeenkomsten aan de onderneming ter
beschikking is gesteld.

Het onderscheid autonoom en geïnduceerd vermogen is zeer belangrijk omdat bij de beoordeling van
organisaties het geïnduceerd vermogen in mindering op de vlottende activa wordt gebracht.

1.3.4 Kasstroomoverzicht
Een kasstroomoverzicht is een systematische weergave van alle ontvangsten en uitgaven van de onderneming.
De uitkomst van een compleet kasstroomoverzicht is de verklaring van de verandering van de post liquide
middelen.

Daarnaast wordt het kasstroomoverzicht ook gebruikt als overzicht om toekomstige te verwachte kasstromen
te bepalen met als doel het bepalen in hoeverre er voldoende liquide middelen zijn om aan de verplichtingen
te kunnen voldoen of om te bepalen of investeringsplannen voldoende rendabel zijn.

, Men gaat uit van de kasstroom op winstbasis.
 Bedrijfsresultaat na belasting + afschrijving + overige aanpassingen bedrijfsresultaat en balansposten
(bijvoorbeeld mutatie voorziening en leasing)

Kasstroom op operatiebasis
 kasstroom op winstbasis +/- mutatie geïnduceerd werkkapitaal.

Uitgangspunt voor de investeringsanalyse is de vrije kasstroom. Deze kasstroom geeft aan hoeveel geld er in
een bepaalde periode beschikbaar is voor de vermogensverschaffers.

Het opstellen van een kasstroomoverzicht kan op twee manieren:
 Directe methode
 Indirecte methode

Paragraaf 1.4 Uitgangspunten van het vak financiering en waarderen op basis van
kasstromen
1. Principe van tijdsvoorkeur oftewel de tijdswaarde van geld.
 Een euro die je vandaag ontvangt vertegenwoordigt meer waarde dan een euro die je over
een jaar zou ontvangen.
2. Cash is King
 Met winstcijfers valt te sjoemelen
3. Verhouding rendement en risico
 Voor een risicovol project mag je een hoger rendement eisen/verwachten dan van een
project waarvan de uitkomsten zeker zijn.
4. Waarderen doe je door de verwachte kasstromen te disconteren
 Waarde = verwachte kasstroom t / (1 + disconteringsvoet) t
5. Vermogensmarkten zijn efficient
 Er ontstaat handel al ser bij kopers en verkopers een verschil is tussen de aan een product of
dienst toegekende waarde en de prijs.
 Een markt is efficient als alle informatie in de prijs is verwerkt en vice versa.

6. Het draait om aandeelhouderswaarde
 Rijnlands model: een bestuurder wordt geacht in de besluitvorming rekening te houden met
de belangen van alle stakeholders van een organisatie.
 Angelsaksisch model: de onderneming en daarmee ook de bestuurder is een verlengstuk van
de aandeelhouder.
o Voordelen van deze benadering:
 Aandeelhouders staan bij het krijgen van een vergoeding achteraan
in de rij.
 Het bestuur heft in feite maar op één criterium waar ze op
afgerekend kan worden.

Hoofdstuk 2 – Investeringsselectie
Paragraaf 2.1 Besluitvorming
Operations Research/Management Science (OR/MS) worden gebruikt om investeringsbeslissingen te
onderbouwen en te verantwoorden.

Paragraaf 2.2 Investeringsanalyse
Ethiek staat tegenwoordig hoog op de agenda – aandacht voor duurzaamheid en het wegen van alle belangen
in beslissingen.

Rappaport (1986) is verantwoordelijk voor het meest beroemde model omtrent het creëren van
aandeelhouderswaarde. In zijn concept gaat hij uit van het idee dat het management bij het striven naar het
creëren van waarde op drie terreinen wezenlijke beslissingen moet nemen. Deze terreinen zijn:
 De markt waarin men wil opereren (operationeel)