Het orgaanstelsel: fysiologie (gezonde mens)
1. Wat doet het orgaanstelsel?
Een orgaanstelsel is een verzameling van organen die samenwerken om specifieke functies
uit te voeren die essentieel zijn voor het functioneren van het menselijk lichaam. Elk
orgaanstelsel heeft zijn eigen gespecialiseerde taken, maar ze werken vaak nauw samen
om homeostase (evenwicht) te behouden in een gezond lichaam.
2. Hoe werkt het orgaanstelsel?
Elk orgaanstelsel functioneert door middel van:
● Organen: Specifieke structuren die samen een taak vervullen.
● Samenwerking: Organen binnen hetzelfde stelsel werken samen, maar ook met
andere stelsels.
● Regulatie: De controle gebeurt door signalen van het zenuwstelsel en hormonen via
het endocriene systeem.
Belangrijke orgaanstelsels en hun functies (gezonde mens)
1. Het zenuwstelsel
○ Functie: Coördineren en aansturen van het lichaam door elektrische
signalen.
○ Belangrijke organen:
■ Hersen: Verwerken informatie en sturen functies aan.
■ Ruggenmerg: Verbinding tussen hersenen en perifere zenuwen.
■ Zenuwen: Geven prikkels door naar spieren en organen.
○ Link: Werkt nauw samen met het endocriene systeem voor hormoonregulatie
en met het spierstelsel voor beweging.
2. Het cardiovasculair stelsel (bloedvatenstelsel)
○ Functie: Transporteren van zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen door het
lichaam.
○ Belangrijke organen:
■ Hart: Pomp die bloed door het lichaam stuwt.
■ Bloedvaten: Slagaders, aders en haarvaten voor transport.
■ Bloed: Transporteert zuurstof en voedingsstoffen.
○ Link: Werkt samen met het ademhalingsstelsel om zuurstof op te nemen en
koolstofdioxide af te voeren.
3. Het ademhalingsstelsel
○ Functie: Zuurstof opnemen en koolstofdioxide uitscheiden.
○ Belangrijke organen:
■ Longen: Zorgen voor gasuitwisseling.
■ Luchtwegen: Neusholte, keelholte, luchtpijp en bronchiën.
○ Link: Werkt nauw samen met het bloedvatenstelsel om zuurstof via het bloed
te transporteren.
, 4. Het spijsverteringsstelsel
○ Functie: Voedsel afbreken, voedingsstoffen opnemen en afvalstoffen
uitscheiden.
○ Belangrijke organen:
■ Maag: Breekt voedsel af.
■ Darmen: Vertering en opname van voedingsstoffen.
■ Lever: Helpt bij ontgifting en productie van gal.
○ Link: Werkt samen met het bloedvatenstelsel om voedingsstoffen in het bloed
te transporteren.
5. Het bewegingsstelsel
○ Functie: Beweging mogelijk maken, lichaam ondersteunen en beschermen.
○ Belangrijke organen:
■ Spieren: Zorgen voor beweging.
■ Botten: Steun en bescherming.
■ Gewrichten: Beweging mogelijk maken.
○ Link: Werkt samen met het zenuwstelsel voor aansturing en controle van
beweging.
6. Het urinewegstelsel
○ Functie: Afvalstoffen uit het bloed filteren en uitscheiden.
○ Belangrijke organen:
■ Nieren: Filteren het bloed.
■ Blaas: Slaat de urine tijdelijk op.
■ Urethra: Voert urine af.
○ Link: Werkt samen met het bloedvatenstelsel om bloed te zuiveren.
7. Het endocriene stelsel
○ Functie: Hormonen produceren om processen in het lichaam te reguleren.
○ Belangrijke organen:
■ Hypofyse: Stuurt andere klieren aan.
■ Schildklier: Reguleert stofwisseling.
■ Alvleesklier: Produceert insuline en glucagon.
○ Link: Werkt nauw samen met het zenuwstelsel voor coördinatie.
8. Het lymfatische en immuunstelsel
○ Functie: Bestrijden van infecties en het afvoeren van overtollig vocht.
○ Belangrijke organen:
■ Lymfeklieren: Filteren lymfevloeistof.
■ Milt: Produceert afweercellen.
■ Lymfevaten: Voeren vocht af.
○ Link: Werkt samen met het bloedvatenstelsel voor afweer en vochtbalans.
Structuur en link met andere orgaanstelsels
De orgaanstelsels werken nooit los van elkaar, maar vormen een geïntegreerd netwerk.
Enkele belangrijke relaties:
1. Wat doet het orgaanstelsel?
Een orgaanstelsel is een verzameling van organen die samenwerken om specifieke functies
uit te voeren die essentieel zijn voor het functioneren van het menselijk lichaam. Elk
orgaanstelsel heeft zijn eigen gespecialiseerde taken, maar ze werken vaak nauw samen
om homeostase (evenwicht) te behouden in een gezond lichaam.
2. Hoe werkt het orgaanstelsel?
Elk orgaanstelsel functioneert door middel van:
● Organen: Specifieke structuren die samen een taak vervullen.
● Samenwerking: Organen binnen hetzelfde stelsel werken samen, maar ook met
andere stelsels.
● Regulatie: De controle gebeurt door signalen van het zenuwstelsel en hormonen via
het endocriene systeem.
Belangrijke orgaanstelsels en hun functies (gezonde mens)
1. Het zenuwstelsel
○ Functie: Coördineren en aansturen van het lichaam door elektrische
signalen.
○ Belangrijke organen:
■ Hersen: Verwerken informatie en sturen functies aan.
■ Ruggenmerg: Verbinding tussen hersenen en perifere zenuwen.
■ Zenuwen: Geven prikkels door naar spieren en organen.
○ Link: Werkt nauw samen met het endocriene systeem voor hormoonregulatie
en met het spierstelsel voor beweging.
2. Het cardiovasculair stelsel (bloedvatenstelsel)
○ Functie: Transporteren van zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen door het
lichaam.
○ Belangrijke organen:
■ Hart: Pomp die bloed door het lichaam stuwt.
■ Bloedvaten: Slagaders, aders en haarvaten voor transport.
■ Bloed: Transporteert zuurstof en voedingsstoffen.
○ Link: Werkt samen met het ademhalingsstelsel om zuurstof op te nemen en
koolstofdioxide af te voeren.
3. Het ademhalingsstelsel
○ Functie: Zuurstof opnemen en koolstofdioxide uitscheiden.
○ Belangrijke organen:
■ Longen: Zorgen voor gasuitwisseling.
■ Luchtwegen: Neusholte, keelholte, luchtpijp en bronchiën.
○ Link: Werkt nauw samen met het bloedvatenstelsel om zuurstof via het bloed
te transporteren.
, 4. Het spijsverteringsstelsel
○ Functie: Voedsel afbreken, voedingsstoffen opnemen en afvalstoffen
uitscheiden.
○ Belangrijke organen:
■ Maag: Breekt voedsel af.
■ Darmen: Vertering en opname van voedingsstoffen.
■ Lever: Helpt bij ontgifting en productie van gal.
○ Link: Werkt samen met het bloedvatenstelsel om voedingsstoffen in het bloed
te transporteren.
5. Het bewegingsstelsel
○ Functie: Beweging mogelijk maken, lichaam ondersteunen en beschermen.
○ Belangrijke organen:
■ Spieren: Zorgen voor beweging.
■ Botten: Steun en bescherming.
■ Gewrichten: Beweging mogelijk maken.
○ Link: Werkt samen met het zenuwstelsel voor aansturing en controle van
beweging.
6. Het urinewegstelsel
○ Functie: Afvalstoffen uit het bloed filteren en uitscheiden.
○ Belangrijke organen:
■ Nieren: Filteren het bloed.
■ Blaas: Slaat de urine tijdelijk op.
■ Urethra: Voert urine af.
○ Link: Werkt samen met het bloedvatenstelsel om bloed te zuiveren.
7. Het endocriene stelsel
○ Functie: Hormonen produceren om processen in het lichaam te reguleren.
○ Belangrijke organen:
■ Hypofyse: Stuurt andere klieren aan.
■ Schildklier: Reguleert stofwisseling.
■ Alvleesklier: Produceert insuline en glucagon.
○ Link: Werkt nauw samen met het zenuwstelsel voor coördinatie.
8. Het lymfatische en immuunstelsel
○ Functie: Bestrijden van infecties en het afvoeren van overtollig vocht.
○ Belangrijke organen:
■ Lymfeklieren: Filteren lymfevloeistof.
■ Milt: Produceert afweercellen.
■ Lymfevaten: Voeren vocht af.
○ Link: Werkt samen met het bloedvatenstelsel voor afweer en vochtbalans.
Structuur en link met andere orgaanstelsels
De orgaanstelsels werken nooit los van elkaar, maar vormen een geïntegreerd netwerk.
Enkele belangrijke relaties: