Godsdienst
2 soorten geloofsopvoeding
Expliciete geloofsopvoeding : bewust en gepland over het geloof spreken in een
gezin, school ,…
o Voorlezen uit de kinderbijbel
o Thuis bidden
o Met school de kerk bezoeken
o Doopsel
Impliciete geloofsopvoeding : bepaalde dingen doen/ zien
o Iets nieuw zien in een ander huis ( kruis boven de deur)
o Als gezin vegetariër zijn
o Ziet zit bij je buren, school , media , reclame, cultuur , gezin ( gaat over
levensbeschouwing = wat mensen belangrijk vinden)
Moeilijkheden bij expliciete geloofsopvoeding volgens ouders in de 21 ste eeuw
Principiële bezwaren
We willen ons kind niet dwingen
We willen ons kind keuzenvrijheid laten
We willen dat ons kind tolerant is
We willen neutraal zijn
Omdenken : principiële bezwaren
Het moedertaalargument -> godsdienst geef je mee en daarna kunnen ze zelf kiezen
wat ze willen
neutraliteit bestaat niet -> neutraal opvoeden bestaat niet , je geeft altijd iets mee,
iedereen is anders
, juridische kader godsdienstonderwijs Vlaanderen
2 mensen rechten zijn relevant als basis
1) Vrijheid van onderwijs= vrije schoolkeuze door ouders en iedereen mag een school
oprichten ( volgens eigen visie en project)
2) Godsdienstvrijheid= mensen beleven godsdienst naar keuze
Effecten van de godsdienstvrijheid op scholen
Ik kan les volgen in mijn levensbeschouwing
• De overheid biedt op officiële (lager/ secundair) scholen zeven (bijna acht) erkende
levensbeschouwingen aan via een specialist (= leermeester)
• Of een vrijstelling
• In officieel kleuteronderwijs is er geen aandacht voor levensbeschouwelijke
ontwikkeling
De overheid is neutraal en kan dus zelf geen levensbeschouwelijke keuze maken. De
klasleraar mag niet over levensbeschouwelijke thema’s spreken tijdens de ‘gewone’ lestijden.
Effecten van de vrijheid van onderwijs op scholen
Ik kan een school oprichten volgens mijn eigen pedagogisch project (= levensbeschouwing).
• Eindtermen als kwaliteitscontrole van de overheid voor subsidies
• Maar er zijn ook privéscholen die geen overheidscontrole hebben
Ik kan een school kiezen die aansluit bij mijn eigen visie, vrije schoolkeuze
• Komt soms onder druk te staan door centraal aanmeldingssysteem
• Één onderdeel van het vrij onderwijs is het katholiek onderwijs
• Iedereen mag inschrijven, maar je weet dat je voor dat project kiest…
Wat met levensbeschouwelijke vakken op scholen
Officieel lager en secundair onderwijs
Zeven erkende levensbeschouwingen
OF vrijstelling
Aparte klassen met aparte leerkrachten
Geen eindtermen/ ontwikkelingsdoelen
Erkende instantie
Eigen inspectie
2 soorten geloofsopvoeding
Expliciete geloofsopvoeding : bewust en gepland over het geloof spreken in een
gezin, school ,…
o Voorlezen uit de kinderbijbel
o Thuis bidden
o Met school de kerk bezoeken
o Doopsel
Impliciete geloofsopvoeding : bepaalde dingen doen/ zien
o Iets nieuw zien in een ander huis ( kruis boven de deur)
o Als gezin vegetariër zijn
o Ziet zit bij je buren, school , media , reclame, cultuur , gezin ( gaat over
levensbeschouwing = wat mensen belangrijk vinden)
Moeilijkheden bij expliciete geloofsopvoeding volgens ouders in de 21 ste eeuw
Principiële bezwaren
We willen ons kind niet dwingen
We willen ons kind keuzenvrijheid laten
We willen dat ons kind tolerant is
We willen neutraal zijn
Omdenken : principiële bezwaren
Het moedertaalargument -> godsdienst geef je mee en daarna kunnen ze zelf kiezen
wat ze willen
neutraliteit bestaat niet -> neutraal opvoeden bestaat niet , je geeft altijd iets mee,
iedereen is anders
, juridische kader godsdienstonderwijs Vlaanderen
2 mensen rechten zijn relevant als basis
1) Vrijheid van onderwijs= vrije schoolkeuze door ouders en iedereen mag een school
oprichten ( volgens eigen visie en project)
2) Godsdienstvrijheid= mensen beleven godsdienst naar keuze
Effecten van de godsdienstvrijheid op scholen
Ik kan les volgen in mijn levensbeschouwing
• De overheid biedt op officiële (lager/ secundair) scholen zeven (bijna acht) erkende
levensbeschouwingen aan via een specialist (= leermeester)
• Of een vrijstelling
• In officieel kleuteronderwijs is er geen aandacht voor levensbeschouwelijke
ontwikkeling
De overheid is neutraal en kan dus zelf geen levensbeschouwelijke keuze maken. De
klasleraar mag niet over levensbeschouwelijke thema’s spreken tijdens de ‘gewone’ lestijden.
Effecten van de vrijheid van onderwijs op scholen
Ik kan een school oprichten volgens mijn eigen pedagogisch project (= levensbeschouwing).
• Eindtermen als kwaliteitscontrole van de overheid voor subsidies
• Maar er zijn ook privéscholen die geen overheidscontrole hebben
Ik kan een school kiezen die aansluit bij mijn eigen visie, vrije schoolkeuze
• Komt soms onder druk te staan door centraal aanmeldingssysteem
• Één onderdeel van het vrij onderwijs is het katholiek onderwijs
• Iedereen mag inschrijven, maar je weet dat je voor dat project kiest…
Wat met levensbeschouwelijke vakken op scholen
Officieel lager en secundair onderwijs
Zeven erkende levensbeschouwingen
OF vrijstelling
Aparte klassen met aparte leerkrachten
Geen eindtermen/ ontwikkelingsdoelen
Erkende instantie
Eigen inspectie