Inhoud
Hoofdstuk 1 ......................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 2 ......................................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 3 ......................................................................................................................................... 5
Hoofdstuk 4 ......................................................................................................................................... 6
Hoofdstuk 5 ......................................................................................................................................... 8
Hoofdstuk 6 ....................................................................................................................................... 10
Hoofdstuk 7 ....................................................................................................................................... 14
Hoofdstuk 8 ....................................................................................................................................... 16
Hoofdstuk 9 ....................................................................................................................................... 18
Hoofdstuk 10 ..................................................................................................................................... 20
Hoofdstuk 11 ..................................................................................................................................... 21
,Hoofdstuk 1
Wat kunnen doelstellingen zijn van een organisatie? Een organisatie = een samenwerkingsverband
van mensen en middelen gericht op het realiseren van doelstellingen. Deze doelstellingen kunnen
divers zijn, vaak zijn ze op winst gebaseerd. De doelstellingen zijn veelal afgeleid van de
belanghebbenden bij de organisatie, zoals de eigenaren, de afnemers en de overheid (fiscus).
Wie zijn belanghebbenden van een organisatie en waarom zijn zij geïnteresseerd in jouw
ondernemingsactiviteiten? Interne informatie is veel meer op detail gericht en wordt veel vaker
gedeeld dan externe informatie.
Interne verslaggeving Externe verslaggeving
- Aan het management - Jaarlijks of periodiek
- Doorlopend - Wettelijke voorschriften
- Zeer gedetailleerd - Kan sprake zijn van creative accounting
- Geen sprake van creative accounting - Aan belanghebbenden
Interne informatieverschaffing = gericht op de Externe informatieverschaffing = gericht op de
informatiebehoefte van de leiding voor het nemen van informatiebehoefte van derden voor hun
beslissingen. oordeelsvorming.
Je hebt drie soorten jaarrekeningen: intern, extern en fiscaal.
Het belangrijkste onderdeel van de externe verslaggeving is de jaarrekening. De kernfuncties van de
jaarrekening zijn verantwoording en informatie. Hiervoor moet de jaarrekening relevant en
betrouwbaar zijn. De jaarrekening bevat de balans, de W&V-rekening en de toelichting op beide
stukken. In de toelichting staat ook de niet uit de balans blijkende verplichtingen (nubbv). De balans
is een momentopname en de W&V-rekening gaat over een gehele periode. Het verschil in het begin-
en eindsaldo van het EV is het totale resultaat van de W&V-rekening.
Rentabiliteit = Geeft weer hoeveel winst een onderneming maakt met het geld dat het investeert.
Rentabiliteit totaal vermogen = RTV = winst vóór belasting en rente / gemiddeld totaal vermogen
Rentabiliteit eigen vermogen = REV = nettowinst / gemiddeld eigen vermogen
Rentabiliteit vreemd vermogen = RVV = rentelasten / gemiddeld vreemd vermogen
Een positief hefboomeffect komt voor als RTV hoger is dan RVV, hierdoor is REV namelijk hoger dan
RTV.
Solvabiliteit = Zegt iets over de mate waarin de onderneming in staat is aan haar verplichtingen te
voldoen jegens de schuldeisers.
Solvabiliteit = EV/TV, de norm is vaak rond de minimaal 20-25%.
Liquiditeit = de mate waarin de onderneming in staat is aan haar kortlopende
betalingsverplichtingen te voldoen.
Current ratio = vlottende activa/ kortlopende schulden
Het bezitsmodel
Het doel van de onderneming beperkt zich tot het vergroten van het kapitaal van de ondernemer.
Hieronder vallen bijvoorbeeld eenmanszaken en de V.O.F.
Het klassieke/gesloten model
Naast de fiscus en de eigenaar (zoals bij het bezitsmodel) zijn hier ook kapitaalverschaffer en de
kapitaalbeheerder met interesse in de jaarrekening. In de jaarrekening verantwoord de ondernemer
zich tegenover dezen.
, Het moderne/open model
Beursgenoteerde bedrijven zitten in deze groep. Er zijn veel belanghebbenden, naast de
eerdergenoemden zijn er ook vakbonden, werknemers, potentiële beleggers en het publiek. De
jaarrekening krijgt hierdoor een informatie- en beslissingsondersteunende functie. Ook niet-
financiële informatie is van belang in het open mode. Hierdoor komen er ook sociale jaarverslagen
Kernfuncties jaarrekening art. 362 (kapstokartikel) In dit artikel staat waar de jaarrekening aan moet
voldoen.
Kwaliteitskenmerken van de jaarrekening:
- Relevantie: de lezer moet informatie opleveren waar hij iets mee kan. Verantwoordings- en
informatiefunctie
- Betrouwbaarheid: de lezer moet erop kunnen vertrouwen dat de verstrekte cijfers een
getrouw beeld geven van de financiële positie
Creative accounting (creatief boekhouden)
Er zijn diverse keuzemogelijkheden over hoe de transacties te verwerken, er kan dus creatief met de
boekhouding om worden gegaan. Hiermee kan de directie het idee geven dat het allemaal geweldig
gaat met het bedrijf, terwijl dat in de realiteit niet zo hoeft te zijn. Dit kan bijvoorbeeld door de
manier waarop de posten gewaardeerd worden, tegen FIFO, LIFO of iets anders, te veranderen.
Aandelen op de beurs kunnen tegen nominale waarde op de balans worden gezet, of tegen de
beurswaarde. Tevens bestaat er de keuze voor het wel of niet opnemen van een voorziening. Ook
kan er gesjoemeld worden met de debiteuren, is er nou net wel of net niet in het oude boekjaar
betaald? Een vast activum kan ook korter of langer meegaan dan de verwachting, de verwachting
drukt de winst. Deze schattingen zijn dus zeer van belang. Als er iets langer geschat wordt, zijn er
minder afschrijvingskosten per jaar en als er iets korter geschat wordt, zijn er meer
afschrijvingskosten per jaar. Beleggers houden van een constant opgaande winststroom van het
bedrijf. Hierdoor kan de directie ervoor kiezen om betere jaren met slechtere jaren te compenseren
om zo winstegalisatie te creëren, dit is een vorm van creatief boekhouden.
De ‘taking a bath’-strategie is tevens een strategie die komt kijken bij creatief boekhouden. Als een
bedrijf al enorme verliezen leidt zullen veel directies ervoor kiezen om deze verliezen nog erger te
laten lijken dan ze al zijn. Dit doen ze met de gedachte dat 10M verlies of 15M verlies allebei even
negatief wordt ontvangen. Hierdoor kan in het nieuwe boekjaar weer met een schone lij worden
begonnen.
De wet heeft echter veel dingen vastgelegd, wat wel en niet mag tijdens creatief boekhouden.
Bijvoorbeeld in onderstaand artikel 362. Ook de RRJ (richtlijnen raad van jaarverslaggeving), de
accountant, het AFM en de Ondernemingskamer werken het creatief boekhouden tegen. De
accountant controleert vervolgens of het bedrijf zich aan de opgestelde regels heeft gehouden.