Inhoudsopgave
Inleiding verzekeringsrecht..................................................................................................5
Relevante factoren sluiten verzekeringsovereenkomst........................................................5
Wat is een verzekering........................................................................................................ 5
Indeling verzekeringen.........................................................................................................6
Land-, zee- en luchtverzekeringen...................................................................................6
Verplichte verzekeringen en niet-verplichte......................................................................6
Tot vergoeding van schade en tot uitkering van vast bedrag............................................7
Persoonsverzekering en schadeverzekering....................................................................7
Verzekeringstechniek........................................................................................................... 7
Invloed antidiscriminatiewet en genderwet.......................................................................8
Invloed Verzekeringswet..................................................................................................9
Regels toepasbaar op alle verzekeringsovereenkomsten...............................................10
Essentiële bestanddelen....................................................................................................10
Relevante partijen.......................................................................................................... 10
Verzekerbaar risico........................................................................................................ 10
Verzekerbaar belang......................................................................................................11
Premie............................................................................................................................ 11
Verzekeringsprestatie.....................................................................................................11
Totstandkoming................................................................................................................. 12
Regels uit verzekeringsrecht..........................................................................................12
Verzekeringsvoorstel..................................................................................................12
Verzekeringsaanvraag................................................................................................12
Voorafgetekende polis................................................................................................12
Verzekering voor rekening..........................................................................................12
Onrechtmatige bedingen................................................................................................13
Bewijs................................................................................................................................ 13
Interpretatie....................................................................................................................... 13
Verplichtingen verzekeringsnemer.....................................................................................14
1
, Mededelingsplicht.......................................................................................................... 14
Opzettelijke verzwijging of onjuist meedelen van gegevens.......................................14
Onopzettelijke verzwijging of onjuist meedelen van gegevens...................................15
Medische gegevens....................................................................................................16
Betalen premie...............................................................................................................16
Aangifte wijziging risico..................................................................................................16
Maatregelen met oog op voorkomen en beperken schade.............................................17
Melding van schadegeval...............................................................................................17
Verplichtingen van de verzekeraar.....................................................................................18
Informatieplicht...............................................................................................................18
Dekkingsverplichting......................................................................................................19
Bewijs schadegeval en dekking..................................................................................19
Verval recht................................................................................................................19
Opzet en grove schuld................................................................................................20
Oorlog, burgeroorlog en gelijkaardige feiten...............................................................20
Terrorisme.................................................................................................................. 20
Natuurrampen.............................................................................................................20
Termijnen uitbetaling prestaties en sancties...............................................................21
Looptijd, wijziging en einde van de overeenkomst.............................................................22
Vertrekpunt en looptijd...................................................................................................22
Uitzonderingen op looptijd 1 jaar................................................................................22
Wijzigingen tijdens de looptijd........................................................................................23
Premie........................................................................................................................ 23
Polisvoorwaarden.......................................................................................................23
Einde.............................................................................................................................. 23
Ontbinding..................................................................................................................23
Nietigheid................................................................................................................... 23
Opzegging..................................................................................................................24
Opzegging na schadegeval........................................................................................25
2
, Overlijden verzekeringsnemer....................................................................................25
Faillissement verzekeringsnemer...............................................................................25
Overdracht verzekerde zaak.......................................................................................25
Specifieke regels voor schadeverzekeringen...................................................................26
Specifieke regels voor alle schadeverzekeringen..............................................................26
Indemniteitsbeginsel......................................................................................................26
Subrogatie/indeplaatsstelling.........................................................................................26
Verbod op oververzekering............................................................................................27
Samenloop..................................................................................................................... 27
Verdeling schadelast..................................................................................................27
Verdeling op grond van artikel 99, §2.........................................................................28
Onderverzekering........................................................................................................... 28
Specifieke regels toepasselijk op zaakverzekeringen........................................................29
Plaatsgesteldheid........................................................................................................... 29
Overdracht verzekerde zaak..........................................................................................29
Specifieke regels toepasselijk op aansprakelijkheidsverzekeringen..................................30
Schadegeval..................................................................................................................30
Dekking in de tijd............................................................................................................ 30
Act committed system.................................................................................................31
Lost occurence system...............................................................................................31
Claims made system..................................................................................................32
Leiding van geschil.........................................................................................................32
Eigen recht van de benadeelde......................................................................................33
Verhaalsrecht verzekeraar.............................................................................................33
Tegenwerpelijkheid vonnis en tussenkomst in rechtspleging..........................................35
Schadevergoeding......................................................................................................... 35
Kostenverzekeringen en regels voor rechtsbijstandsverzekering.......................................36
Specifieke regels voor persoonsverzekeringen...............................................................37
Levensverzekeringen.........................................................................................................37
3
, Rechten verzekeringsnemer..........................................................................................38
Begunstigde................................................................................................................ 38
Afkoop en reductie......................................................................................................39
Recht op voorschot.....................................................................................................39
Recht op inpandgeving...............................................................................................39
Recht op overdracht...................................................................................................39
Rechten begunstigde.....................................................................................................39
Schuldsaldoverzekering.....................................................................................................40
Beschermingsmechanismes..........................................................................................40
Ziekteverzekeringsovereenkomsten..................................................................................41
Niet-beroepsgebonden...................................................................................................41
Beroepsgebonden..........................................................................................................42
Geschillenbeslechting (bevrijdende verjaring).................................................................43
Verzekeringstoezicht........................................................................................................... 45
Vormen toezicht: Twin Peaks-model..................................................................................45
Vormen regulering: Lamfalussy model...........................................................................46
Bevoegdheden NBB en FSMA.......................................................................................46
Prudentieel toezicht – NBB.........................................................................................46
Gedragstoezicht – FSMA – de IDD.............................................................................47
4
Inleiding verzekeringsrecht..................................................................................................5
Relevante factoren sluiten verzekeringsovereenkomst........................................................5
Wat is een verzekering........................................................................................................ 5
Indeling verzekeringen.........................................................................................................6
Land-, zee- en luchtverzekeringen...................................................................................6
Verplichte verzekeringen en niet-verplichte......................................................................6
Tot vergoeding van schade en tot uitkering van vast bedrag............................................7
Persoonsverzekering en schadeverzekering....................................................................7
Verzekeringstechniek........................................................................................................... 7
Invloed antidiscriminatiewet en genderwet.......................................................................8
Invloed Verzekeringswet..................................................................................................9
Regels toepasbaar op alle verzekeringsovereenkomsten...............................................10
Essentiële bestanddelen....................................................................................................10
Relevante partijen.......................................................................................................... 10
Verzekerbaar risico........................................................................................................ 10
Verzekerbaar belang......................................................................................................11
Premie............................................................................................................................ 11
Verzekeringsprestatie.....................................................................................................11
Totstandkoming................................................................................................................. 12
Regels uit verzekeringsrecht..........................................................................................12
Verzekeringsvoorstel..................................................................................................12
Verzekeringsaanvraag................................................................................................12
Voorafgetekende polis................................................................................................12
Verzekering voor rekening..........................................................................................12
Onrechtmatige bedingen................................................................................................13
Bewijs................................................................................................................................ 13
Interpretatie....................................................................................................................... 13
Verplichtingen verzekeringsnemer.....................................................................................14
1
, Mededelingsplicht.......................................................................................................... 14
Opzettelijke verzwijging of onjuist meedelen van gegevens.......................................14
Onopzettelijke verzwijging of onjuist meedelen van gegevens...................................15
Medische gegevens....................................................................................................16
Betalen premie...............................................................................................................16
Aangifte wijziging risico..................................................................................................16
Maatregelen met oog op voorkomen en beperken schade.............................................17
Melding van schadegeval...............................................................................................17
Verplichtingen van de verzekeraar.....................................................................................18
Informatieplicht...............................................................................................................18
Dekkingsverplichting......................................................................................................19
Bewijs schadegeval en dekking..................................................................................19
Verval recht................................................................................................................19
Opzet en grove schuld................................................................................................20
Oorlog, burgeroorlog en gelijkaardige feiten...............................................................20
Terrorisme.................................................................................................................. 20
Natuurrampen.............................................................................................................20
Termijnen uitbetaling prestaties en sancties...............................................................21
Looptijd, wijziging en einde van de overeenkomst.............................................................22
Vertrekpunt en looptijd...................................................................................................22
Uitzonderingen op looptijd 1 jaar................................................................................22
Wijzigingen tijdens de looptijd........................................................................................23
Premie........................................................................................................................ 23
Polisvoorwaarden.......................................................................................................23
Einde.............................................................................................................................. 23
Ontbinding..................................................................................................................23
Nietigheid................................................................................................................... 23
Opzegging..................................................................................................................24
Opzegging na schadegeval........................................................................................25
2
, Overlijden verzekeringsnemer....................................................................................25
Faillissement verzekeringsnemer...............................................................................25
Overdracht verzekerde zaak.......................................................................................25
Specifieke regels voor schadeverzekeringen...................................................................26
Specifieke regels voor alle schadeverzekeringen..............................................................26
Indemniteitsbeginsel......................................................................................................26
Subrogatie/indeplaatsstelling.........................................................................................26
Verbod op oververzekering............................................................................................27
Samenloop..................................................................................................................... 27
Verdeling schadelast..................................................................................................27
Verdeling op grond van artikel 99, §2.........................................................................28
Onderverzekering........................................................................................................... 28
Specifieke regels toepasselijk op zaakverzekeringen........................................................29
Plaatsgesteldheid........................................................................................................... 29
Overdracht verzekerde zaak..........................................................................................29
Specifieke regels toepasselijk op aansprakelijkheidsverzekeringen..................................30
Schadegeval..................................................................................................................30
Dekking in de tijd............................................................................................................ 30
Act committed system.................................................................................................31
Lost occurence system...............................................................................................31
Claims made system..................................................................................................32
Leiding van geschil.........................................................................................................32
Eigen recht van de benadeelde......................................................................................33
Verhaalsrecht verzekeraar.............................................................................................33
Tegenwerpelijkheid vonnis en tussenkomst in rechtspleging..........................................35
Schadevergoeding......................................................................................................... 35
Kostenverzekeringen en regels voor rechtsbijstandsverzekering.......................................36
Specifieke regels voor persoonsverzekeringen...............................................................37
Levensverzekeringen.........................................................................................................37
3
, Rechten verzekeringsnemer..........................................................................................38
Begunstigde................................................................................................................ 38
Afkoop en reductie......................................................................................................39
Recht op voorschot.....................................................................................................39
Recht op inpandgeving...............................................................................................39
Recht op overdracht...................................................................................................39
Rechten begunstigde.....................................................................................................39
Schuldsaldoverzekering.....................................................................................................40
Beschermingsmechanismes..........................................................................................40
Ziekteverzekeringsovereenkomsten..................................................................................41
Niet-beroepsgebonden...................................................................................................41
Beroepsgebonden..........................................................................................................42
Geschillenbeslechting (bevrijdende verjaring).................................................................43
Verzekeringstoezicht........................................................................................................... 45
Vormen toezicht: Twin Peaks-model..................................................................................45
Vormen regulering: Lamfalussy model...........................................................................46
Bevoegdheden NBB en FSMA.......................................................................................46
Prudentieel toezicht – NBB.........................................................................................46
Gedragstoezicht – FSMA – de IDD.............................................................................47
4