Inhoud
1. INLEIDING............................................................................................................................... 4
1.2 DOELEN BIJ DE CURSUS..................................................................................................... 4
1.2.1 OP VLAK VD LLN.......................................................................................................... 4
1.2.2 OP VLAK VAN DE OPLEIDING....................................................................................... 4
1.3 LEREN IN DRIEVOUD.......................................................................................................... 4
1.3.1 OP PERSOONLIJK VLAK................................................................................................ 4
1.3.2 OP LEVENSESCHOUWELIJK VLAK.................................................................................4
1.3.3 OP PEDAGOGISCH – DADCTISCH VLAK........................................................................4
2. Spiritualiteit als de motor van levensbeschouwelijk leren......................................................4
2.2 wat betekenent het om mens te zijn................................................................................. 4
2.3 Spiritualiteit....................................................................................................................... 5
2.3.1 definitie....................................................................................................................... 5
2.3.2 Het lichaam als startpunt (fysiek)............................................................................... 5
2.3.3 De kracht van emoties (emotionele poort v ons lichaam)...........................................6
2.3.4 Denken en begrijpen (ons intellectuele zijn)...............................................................6
2.3.6 Spiritualiteit : besluit................................................................................................... 7
2.4 Spiritualiteit en balans in ons leven met inspiratie vanuit de LB.......................................7
2.4.1 Balans ih leven............................................................................................................ 7
2.5 Spiritualiteit als basis van lb : 3 spilfiguren.......................................................................7
2.5.1 Jezus : de disbalans en vernieuwing............................................................................7
2.5.2 Boeddha : De disbalans en vernieuwing.....................................................................8
2.5.3 Al – ghazali : de disbalans en vernieuwing..................................................................8
2.6 Levensbeschouwelijke grondhouding..............................................................................10
2.6.1 Plaats in het onderwijs.............................................................................................. 10
2.6.1 Inzoomen op levensbeschouwelijke grondhouding...................................................10
2.6.3 Link met normatieve proffesionaliteit.......................................................................11
2.6.4 De 8 sub thema’s vd levensbeschouwelijke grondhouding.......................................11
2.7 levensbeschouwelijk leren............................................................................................... 12
3. Spiritualiteit en vieren.......................................................................................................... 13
Feesten uit het christendom.................................................................................................. 13
Pasen................................................................................................................................. 13
kerst................................................................................................................................... 14
Feesten en vieringen in de islam........................................................................................... 15
Suikerfeest (eerste dag van tiende moslimmaand)............................................................15
Offerfeest........................................................................................................................... 16
1. De christelijke traditie ; mensbeeld, wereldbeeld en godsbeeld..........................................16
1.1 het rooms-katholieke mensbeeld.................................................................................... 16
, 1.2 het rooms-katholieke wereldbeeld.................................................................................. 16
1.3 het rooms katholieke godsbeeld...................................................................................... 16
1.4 Conclusie......................................................................................................................... 17
2. de christelijke traditie : jezus als spilfiguur...........................................................................17
2.1 inleiding : jezus van nazareth.......................................................................................... 17
2.2 jezus de leider................................................................................................................. 17
2.3 Jezus Christus.................................................................................................................. 18
3.4 Jezus de rebel.................................................................................................................. 18
3.4.1 jezus en de naaste.................................................................................................... 18
3.4.2 jezus en de machthebber.......................................................................................... 18
3. De christelijke traditie : kernbegrippen................................................................................ 18
3.1 De rol en betekenis van Jezus’ boodschap......................................................................18
3.2 De droom van jezus : het rijk gods..................................................................................18
3.3 Rijk gods als kapstok : liefde........................................................................................... 19
Geweldloosheid.................................................................................................................. 19
Vergeving en verzoening = een proces..............................................................................19
gastvrijheid........................................................................................................................ 20
3.4 Rijk gods als kapstok : geloof.......................................................................................... 20
3.4.1 geloven is god, gebed en binnenwerk.......................................................................20
3.4.2 Unieke menswaardigheid.......................................................................................... 21
3.5 rijk gods als kapstok : hoop............................................................................................. 21
3.5.1 Rechtvaardigheid...................................................................................................... 21
4. De christelijke traditie : verwevenheid vd godsdiensten vh boek.........................................22
4.1 de wereldreligies : een tijdslijn........................................................................................ 22
4.2 de godsdiensten vh boek................................................................................................ 22
4.2.1 Het jodendom............................................................................................................ 22
4.2.2 Het christendom........................................................................................................ 22
4.2.3 De islam.................................................................................................................... 23
4.3 gemeenschappelijke elementen vd 3 godsdiensten vh boek..........................................23
5. Bijbel als spoor en bron........................................................................................................ 24
5.2 welk boek is de bijbel...................................................................................................... 24
5.3 De bijbelse verhalen zijn als spiegels..............................................................................24
5.4 De bijbel, een boek voor kinderen?................................................................................. 25
5.5 Misverstanden over de bijbel.......................................................................................... 25
5.5.1 De bijbel is één boek................................................................................................. 25
5.5.2 bijbel is het (letterlijke) woord van god.....................................................................25
5.5.3 De bijbel is geen geschiedenisboek maar storytelling..............................................25
5.5.4 de bijbel bevat het antwoord op alle menselijke vragen...........................................25
5.6 Dragende verhalen.......................................................................................................... 25
, 9. aan de slag met wijsheidsbronnen : de toolbox....................................................................26
1. interlevensbeshcouwelijk communiceren.............................................................................27
1.1 Inleiding op interlevensbeschouwelijk communiceren....................................................27
1. INLEIDING............................................................................................................................... 4
1.2 DOELEN BIJ DE CURSUS..................................................................................................... 4
1.2.1 OP VLAK VD LLN.......................................................................................................... 4
1.2.2 OP VLAK VAN DE OPLEIDING....................................................................................... 4
1.3 LEREN IN DRIEVOUD.......................................................................................................... 4
1.3.1 OP PERSOONLIJK VLAK................................................................................................ 4
1.3.2 OP LEVENSESCHOUWELIJK VLAK.................................................................................4
1.3.3 OP PEDAGOGISCH – DADCTISCH VLAK........................................................................4
2. Spiritualiteit als de motor van levensbeschouwelijk leren......................................................4
2.2 wat betekenent het om mens te zijn................................................................................. 4
2.3 Spiritualiteit....................................................................................................................... 5
2.3.1 definitie....................................................................................................................... 5
2.3.2 Het lichaam als startpunt (fysiek)............................................................................... 5
2.3.3 De kracht van emoties (emotionele poort v ons lichaam)...........................................6
2.3.4 Denken en begrijpen (ons intellectuele zijn)...............................................................6
2.3.6 Spiritualiteit : besluit................................................................................................... 7
2.4 Spiritualiteit en balans in ons leven met inspiratie vanuit de LB.......................................7
2.4.1 Balans ih leven............................................................................................................ 7
2.5 Spiritualiteit als basis van lb : 3 spilfiguren.......................................................................7
2.5.1 Jezus : de disbalans en vernieuwing............................................................................7
2.5.2 Boeddha : De disbalans en vernieuwing.....................................................................8
2.5.3 Al – ghazali : de disbalans en vernieuwing..................................................................8
2.6 Levensbeschouwelijke grondhouding..............................................................................10
2.6.1 Plaats in het onderwijs.............................................................................................. 10
2.6.1 Inzoomen op levensbeschouwelijke grondhouding...................................................10
2.6.3 Link met normatieve proffesionaliteit.......................................................................11
2.6.4 De 8 sub thema’s vd levensbeschouwelijke grondhouding.......................................11
2.7 levensbeschouwelijk leren............................................................................................... 12
3. Spiritualiteit en vieren.......................................................................................................... 13
Feesten uit het christendom.................................................................................................. 13
Pasen................................................................................................................................. 13
kerst................................................................................................................................... 14
Feesten en vieringen in de islam........................................................................................... 15
Suikerfeest (eerste dag van tiende moslimmaand)............................................................15
Offerfeest........................................................................................................................... 16
1. De christelijke traditie ; mensbeeld, wereldbeeld en godsbeeld..........................................16
1.1 het rooms-katholieke mensbeeld.................................................................................... 16
, 1.2 het rooms-katholieke wereldbeeld.................................................................................. 16
1.3 het rooms katholieke godsbeeld...................................................................................... 16
1.4 Conclusie......................................................................................................................... 17
2. de christelijke traditie : jezus als spilfiguur...........................................................................17
2.1 inleiding : jezus van nazareth.......................................................................................... 17
2.2 jezus de leider................................................................................................................. 17
2.3 Jezus Christus.................................................................................................................. 18
3.4 Jezus de rebel.................................................................................................................. 18
3.4.1 jezus en de naaste.................................................................................................... 18
3.4.2 jezus en de machthebber.......................................................................................... 18
3. De christelijke traditie : kernbegrippen................................................................................ 18
3.1 De rol en betekenis van Jezus’ boodschap......................................................................18
3.2 De droom van jezus : het rijk gods..................................................................................18
3.3 Rijk gods als kapstok : liefde........................................................................................... 19
Geweldloosheid.................................................................................................................. 19
Vergeving en verzoening = een proces..............................................................................19
gastvrijheid........................................................................................................................ 20
3.4 Rijk gods als kapstok : geloof.......................................................................................... 20
3.4.1 geloven is god, gebed en binnenwerk.......................................................................20
3.4.2 Unieke menswaardigheid.......................................................................................... 21
3.5 rijk gods als kapstok : hoop............................................................................................. 21
3.5.1 Rechtvaardigheid...................................................................................................... 21
4. De christelijke traditie : verwevenheid vd godsdiensten vh boek.........................................22
4.1 de wereldreligies : een tijdslijn........................................................................................ 22
4.2 de godsdiensten vh boek................................................................................................ 22
4.2.1 Het jodendom............................................................................................................ 22
4.2.2 Het christendom........................................................................................................ 22
4.2.3 De islam.................................................................................................................... 23
4.3 gemeenschappelijke elementen vd 3 godsdiensten vh boek..........................................23
5. Bijbel als spoor en bron........................................................................................................ 24
5.2 welk boek is de bijbel...................................................................................................... 24
5.3 De bijbelse verhalen zijn als spiegels..............................................................................24
5.4 De bijbel, een boek voor kinderen?................................................................................. 25
5.5 Misverstanden over de bijbel.......................................................................................... 25
5.5.1 De bijbel is één boek................................................................................................. 25
5.5.2 bijbel is het (letterlijke) woord van god.....................................................................25
5.5.3 De bijbel is geen geschiedenisboek maar storytelling..............................................25
5.5.4 de bijbel bevat het antwoord op alle menselijke vragen...........................................25
5.6 Dragende verhalen.......................................................................................................... 25
, 9. aan de slag met wijsheidsbronnen : de toolbox....................................................................26
1. interlevensbeshcouwelijk communiceren.............................................................................27
1.1 Inleiding op interlevensbeschouwelijk communiceren....................................................27