Opvoeden in Interactie en Exploratie
Werkcollege 1: Hoera, een activiteit
Enkele sleutelwoorden bij muzische activiteiten:
• VERWONDERING
• VERRIJKING/OUTSIDE-THE-BOX/ HET NIET-ALLEDAAGSE
• DE SPEELSE GEEST
• DE 100 TALEN : heel veel manieren om je uit te drukken (Lorris Malaguzzi)
• SPEELIDEEËN
• DE 5 MUZISCHE DOMEINEN: beeld, muziek, drama, beweging, media
• PEDAGOGISCH DOCUMENTEREN
1.1 Moeder, waarom spelen wij?
- fun
-ontspannend
MAAR ook van groot belang! -> in Freinetscholen: ‘Spelen is werken’
Spelen is het fundament van de ontwikkeling!
Voorbeeldje:
Voetballen is meer dan de vaardigheden oefenen, is creatief denken om de tegenstander te
doen foppen, is zelfvertrouwen winnen bij elk gejuich, wiskundige inzichten om de bal juist
te schieten,….
1.2 Spelen is…
Definitie van spelen: eerder een containerbegrip (kan zelf ingevuld worden) voor activiteiten
waar plezier in beleefd wordt.
Spelen is de tijd waarin plezier beleefd wordt, want:
1. Spelen is net echt. Kinderen imiteren in hun spel de echte wereld.
- hun manier om met de werkelijkheid om te gaan
- om te ervaren hoe de wereld in elkaar zit
- de echte wereld ‘maakbaar’ maken.
Bv: met een echte gsm spelen, zelf groentjes mogen snijden tijdens speelactiviteit, in de
krant staan, spelen met een echte oude kassa
2. Spelen is sociaal. Er zijn 2 basisthema’s in de speelculturen tussen kinderen:
Controle krijgen Controle delen
Een voetbalmatch winnen, een kamp bouwen. gewoon samen hetzelfde doen
Mopjes uithalen met iemand,…
Deze twee thema’s bepalen het speelgedrag van kinderen. Kinderen komen tot een succesvol
en interessant spel in interactie met elkaar= hoe meer kinderen hoe leuker.
Logische keerzijde van met elkaar spelen= UITSLUITING
, Deze in-en uitsluiting staan centraal in de beleving van spelen.
3. Spelen is experimenteren.
Materialen ontdekken en er creatief mee omgaan, situaties naar de hand zetten, iets
verbeteren naar eigen zin,… De ruimte om te experimenteren bepaalt het gebruik en
ontwikkelen van experimenteren.
Uit onderzoek: hoe meer uitleg kinderen krijgen, hoe minder ze spelen en omgekeerd.
4. Spelen is lichamelijk.
Kinderen ervaren hun lichaam als spelelement. Een lichamelijke sensatie kan leiden tot een
repetitief spel, enkel en alleen omdat ze een effect voelen: kriebels, ontlading, energie,… het
is fascinerend te ontdekken als ze sterker en sneller worden.
5. Spelen is vrijheid.
Het plezier die kinderen aan spelen beleven ligt voor een groot stuk aan de vrijheid die ze
ervaren. Het grootste plezier wordt beleefd als ze hun tijd zelf kunnen beheren en mogen
beheren. Regels, opdrachten, bevelen,.. vallen voor groot deel weg.
Moeten niet allemaal aanwezig zijn om van spelen te kunnen spreken. Ze dienen ter
verduidelijking van het begrip ‘spelen’.
- Niet altijd plezierig, soms ook ruzie of verveling
1.3 Voor elke leeftijd anders
Baby: voorkeur voor speelgoed dat beweegt, lawaai maakt, zacht is,… kiekeboespelletjes.
Peuters: lopen, op loopfietsje, bouwblokken, dozen, een bal, poppen,prentenboekjes, papier.
Ze houden van samen spelen met een volwassene, zoekt andere kinderen op, maar kan nog
moeilijk delen en compromissen sluiten en komt dus niet echt tot samenspelen.
Kleuter: spelen! Ze houden van mama,papa,doktertje. Spelen is belangrijk, ze oefenen
sociale vaardigheden en kunnen hun wensen en angsten in kwijt.
De kleutertijd= tijd van sprookjes, verhaaltjes, tekenfilms en poppenspel. Samenspelen,
maar met de nodige ruzie.
Beperkt in hun mogelijkheden van spelen en daarom:
- Kiezen voor korte, eenvoudige spelen
- Variatie, waardoor je hen langer kan boeien
- Fantasie, inleving, beleving, die de betrokkenheid van kinderen verhogen.
- Imitatie kan een uitgangspunt zijn voor spelletjes. Leren de wereld beter begrijpen
door imitatie van wat ze zien.
- Materiaalkeuze: ballonnen, knuffels, doeken. Algemeen: zacht, groot, kleurrijk
materiaal.
Lagereschoolkind: speelaanbod is eindeloos… van actiespel tot gezelschapsspel, fantasiespel
alleen of in groep, computerspelletjes,…
Werkcollege 1: Hoera, een activiteit
Enkele sleutelwoorden bij muzische activiteiten:
• VERWONDERING
• VERRIJKING/OUTSIDE-THE-BOX/ HET NIET-ALLEDAAGSE
• DE SPEELSE GEEST
• DE 100 TALEN : heel veel manieren om je uit te drukken (Lorris Malaguzzi)
• SPEELIDEEËN
• DE 5 MUZISCHE DOMEINEN: beeld, muziek, drama, beweging, media
• PEDAGOGISCH DOCUMENTEREN
1.1 Moeder, waarom spelen wij?
- fun
-ontspannend
MAAR ook van groot belang! -> in Freinetscholen: ‘Spelen is werken’
Spelen is het fundament van de ontwikkeling!
Voorbeeldje:
Voetballen is meer dan de vaardigheden oefenen, is creatief denken om de tegenstander te
doen foppen, is zelfvertrouwen winnen bij elk gejuich, wiskundige inzichten om de bal juist
te schieten,….
1.2 Spelen is…
Definitie van spelen: eerder een containerbegrip (kan zelf ingevuld worden) voor activiteiten
waar plezier in beleefd wordt.
Spelen is de tijd waarin plezier beleefd wordt, want:
1. Spelen is net echt. Kinderen imiteren in hun spel de echte wereld.
- hun manier om met de werkelijkheid om te gaan
- om te ervaren hoe de wereld in elkaar zit
- de echte wereld ‘maakbaar’ maken.
Bv: met een echte gsm spelen, zelf groentjes mogen snijden tijdens speelactiviteit, in de
krant staan, spelen met een echte oude kassa
2. Spelen is sociaal. Er zijn 2 basisthema’s in de speelculturen tussen kinderen:
Controle krijgen Controle delen
Een voetbalmatch winnen, een kamp bouwen. gewoon samen hetzelfde doen
Mopjes uithalen met iemand,…
Deze twee thema’s bepalen het speelgedrag van kinderen. Kinderen komen tot een succesvol
en interessant spel in interactie met elkaar= hoe meer kinderen hoe leuker.
Logische keerzijde van met elkaar spelen= UITSLUITING
, Deze in-en uitsluiting staan centraal in de beleving van spelen.
3. Spelen is experimenteren.
Materialen ontdekken en er creatief mee omgaan, situaties naar de hand zetten, iets
verbeteren naar eigen zin,… De ruimte om te experimenteren bepaalt het gebruik en
ontwikkelen van experimenteren.
Uit onderzoek: hoe meer uitleg kinderen krijgen, hoe minder ze spelen en omgekeerd.
4. Spelen is lichamelijk.
Kinderen ervaren hun lichaam als spelelement. Een lichamelijke sensatie kan leiden tot een
repetitief spel, enkel en alleen omdat ze een effect voelen: kriebels, ontlading, energie,… het
is fascinerend te ontdekken als ze sterker en sneller worden.
5. Spelen is vrijheid.
Het plezier die kinderen aan spelen beleven ligt voor een groot stuk aan de vrijheid die ze
ervaren. Het grootste plezier wordt beleefd als ze hun tijd zelf kunnen beheren en mogen
beheren. Regels, opdrachten, bevelen,.. vallen voor groot deel weg.
Moeten niet allemaal aanwezig zijn om van spelen te kunnen spreken. Ze dienen ter
verduidelijking van het begrip ‘spelen’.
- Niet altijd plezierig, soms ook ruzie of verveling
1.3 Voor elke leeftijd anders
Baby: voorkeur voor speelgoed dat beweegt, lawaai maakt, zacht is,… kiekeboespelletjes.
Peuters: lopen, op loopfietsje, bouwblokken, dozen, een bal, poppen,prentenboekjes, papier.
Ze houden van samen spelen met een volwassene, zoekt andere kinderen op, maar kan nog
moeilijk delen en compromissen sluiten en komt dus niet echt tot samenspelen.
Kleuter: spelen! Ze houden van mama,papa,doktertje. Spelen is belangrijk, ze oefenen
sociale vaardigheden en kunnen hun wensen en angsten in kwijt.
De kleutertijd= tijd van sprookjes, verhaaltjes, tekenfilms en poppenspel. Samenspelen,
maar met de nodige ruzie.
Beperkt in hun mogelijkheden van spelen en daarom:
- Kiezen voor korte, eenvoudige spelen
- Variatie, waardoor je hen langer kan boeien
- Fantasie, inleving, beleving, die de betrokkenheid van kinderen verhogen.
- Imitatie kan een uitgangspunt zijn voor spelletjes. Leren de wereld beter begrijpen
door imitatie van wat ze zien.
- Materiaalkeuze: ballonnen, knuffels, doeken. Algemeen: zacht, groot, kleurrijk
materiaal.
Lagereschoolkind: speelaanbod is eindeloos… van actiespel tot gezelschapsspel, fantasiespel
alleen of in groep, computerspelletjes,…
