GEDRAGSWETENSCHAPPEN
historische pedagogische modellen
1) Confucius
- Chinese filosoof
- carrière begonnen als ambtenaar
- startte een school op
-> minister van justitie -> erna weer gericht op onderwijs
- zijn leer werd in de 2e eeuw voor Christus tot staatsideologie verheven
● zijn leer gaat vooral over moraal
○ Hoe horen mensen zich in allerlei dagelijkse situaties te gedragen?
● zijn mening: China te veel chaos + anarchie heerste
● doel: orde en rechtvaardigheid herstellen
-> volgens hem zijn orde in het persoonlijke leven + harmonie in de
maatschappij verbonden
● fatsoenlijk gedrag = nodig -> maatschappij goed kan functioneren
○ gebruik van ritueel en omgangsvormen
○ kinderen: liefde en respect naar ouders
● onderwijs en opvoeding -> belangrijke middelen om harmonie te bereiken
○ leerkracht: goed voorbeeld geven
○ iedereen is gelijk ⇒ iedereen mag toegang hebben tot onderwijs
■ beperkt tot jongens !
○ leerkrachten ⇒ leerlingen: eerbiedigen + liefhebben
○ iedereen volgen hun eigen aard behandelen
■ geïndividualiseerde aanpak !
● kritiek: afwijkende denkbeelden worden niet getolereerd
⇒ hedendaags nog steeds het geval in de Chinese politiek
Leg uit dat Confucius’ ideeën aansluiten bij een collectivistische samenleving. Welk idee
past er minder in?
collectivistische samenleving:
- nadruk op harmonie, orde en sociale relaties
- respect voor ouderen
- rituelen en omgangsvormen
past minder goed in de collectivistische samenleving:
- iedereen zijn eigen aard moet volgen
- leerlingen een geïndividualiseerde aanpak verdienen
Wat te zien Confucius model ⇔ hedendaags onderwijssysteem België?
- Belang van onderwijs voor iedereen
- Respect tussen leerkracht en leerling – Net als bij Confucius wordt wederzijds
respect belangrijk gevonden.
, 2) Plato
- eerste filosoof die nadacht over onderwijs en opvoeding
- sofisten gaven (tegen betaling) les -> kinderen van aristocratie
- leren argumenteren ⇒ overtuigend overkomen ⇒ hun mening als de juiste
- Plato: ‘Sofisten zijn slechte leraars, enkel de echte waarheid geldt.’
● Plato’s ideeën over onderwijs lopen parallel met zijn visie op de ideale
samenleving
⇒ samenleving in 3 standen -> elk een specifieke deugd
○ filosofen: leiden de staat
■ kennis
■ wijsheid
○ wachters: ambtenaren en militairen: uitvoering van de wetten
■ moed
■ standvastigheid
○ handwerkers: produceren
■ voorzichtigheid
↳ iedereen draagt zo bij aan een harmonieuze maatschappij
rol van onderwijs? ⇒ zorgen dat iedereen op de juiste plaats terechtkomt
● opvoeding ≠ enkel voor de ouders
○ verplicht onderwijs
○ selectietests (-> te zien tot welke categorie die behoort)
○ elk kind (jongens!) moeten dezelfde basisopleiding krijgen
■ lezen
■ schrijven
■ luisteren
■ gymnastiek
● hedendaags: burgerschap -> als erfenis van Plato beschouwd kunnen worden
○ elke burger heeft de plicht naar best vermogen de staat te dienen
Wat te zien Plato model ⇔ hedendaags onderwijssysteem België?
- Verplicht onderwijs (leerplicht)
- Gelijke basisopleiding voor iedereen
- Aandacht voor talent en studiekeuze
- Burgerschapseducatie –
- Onderwijs is een taak van de staat, niet alleen van ouders – Scholen nemen een
belangrijke rol op in opvoeding en maatschappelijke vorming.
- Combinatie van fysieke en mentale vorming – Gymnastiek/lichaamsopvoeding is
net als bij Plato een vast onderdeel van het curriculum.
historische pedagogische modellen
1) Confucius
- Chinese filosoof
- carrière begonnen als ambtenaar
- startte een school op
-> minister van justitie -> erna weer gericht op onderwijs
- zijn leer werd in de 2e eeuw voor Christus tot staatsideologie verheven
● zijn leer gaat vooral over moraal
○ Hoe horen mensen zich in allerlei dagelijkse situaties te gedragen?
● zijn mening: China te veel chaos + anarchie heerste
● doel: orde en rechtvaardigheid herstellen
-> volgens hem zijn orde in het persoonlijke leven + harmonie in de
maatschappij verbonden
● fatsoenlijk gedrag = nodig -> maatschappij goed kan functioneren
○ gebruik van ritueel en omgangsvormen
○ kinderen: liefde en respect naar ouders
● onderwijs en opvoeding -> belangrijke middelen om harmonie te bereiken
○ leerkracht: goed voorbeeld geven
○ iedereen is gelijk ⇒ iedereen mag toegang hebben tot onderwijs
■ beperkt tot jongens !
○ leerkrachten ⇒ leerlingen: eerbiedigen + liefhebben
○ iedereen volgen hun eigen aard behandelen
■ geïndividualiseerde aanpak !
● kritiek: afwijkende denkbeelden worden niet getolereerd
⇒ hedendaags nog steeds het geval in de Chinese politiek
Leg uit dat Confucius’ ideeën aansluiten bij een collectivistische samenleving. Welk idee
past er minder in?
collectivistische samenleving:
- nadruk op harmonie, orde en sociale relaties
- respect voor ouderen
- rituelen en omgangsvormen
past minder goed in de collectivistische samenleving:
- iedereen zijn eigen aard moet volgen
- leerlingen een geïndividualiseerde aanpak verdienen
Wat te zien Confucius model ⇔ hedendaags onderwijssysteem België?
- Belang van onderwijs voor iedereen
- Respect tussen leerkracht en leerling – Net als bij Confucius wordt wederzijds
respect belangrijk gevonden.
, 2) Plato
- eerste filosoof die nadacht over onderwijs en opvoeding
- sofisten gaven (tegen betaling) les -> kinderen van aristocratie
- leren argumenteren ⇒ overtuigend overkomen ⇒ hun mening als de juiste
- Plato: ‘Sofisten zijn slechte leraars, enkel de echte waarheid geldt.’
● Plato’s ideeën over onderwijs lopen parallel met zijn visie op de ideale
samenleving
⇒ samenleving in 3 standen -> elk een specifieke deugd
○ filosofen: leiden de staat
■ kennis
■ wijsheid
○ wachters: ambtenaren en militairen: uitvoering van de wetten
■ moed
■ standvastigheid
○ handwerkers: produceren
■ voorzichtigheid
↳ iedereen draagt zo bij aan een harmonieuze maatschappij
rol van onderwijs? ⇒ zorgen dat iedereen op de juiste plaats terechtkomt
● opvoeding ≠ enkel voor de ouders
○ verplicht onderwijs
○ selectietests (-> te zien tot welke categorie die behoort)
○ elk kind (jongens!) moeten dezelfde basisopleiding krijgen
■ lezen
■ schrijven
■ luisteren
■ gymnastiek
● hedendaags: burgerschap -> als erfenis van Plato beschouwd kunnen worden
○ elke burger heeft de plicht naar best vermogen de staat te dienen
Wat te zien Plato model ⇔ hedendaags onderwijssysteem België?
- Verplicht onderwijs (leerplicht)
- Gelijke basisopleiding voor iedereen
- Aandacht voor talent en studiekeuze
- Burgerschapseducatie –
- Onderwijs is een taak van de staat, niet alleen van ouders – Scholen nemen een
belangrijke rol op in opvoeding en maatschappelijke vorming.
- Combinatie van fysieke en mentale vorming – Gymnastiek/lichaamsopvoeding is
net als bij Plato een vast onderdeel van het curriculum.
