INLEDING TOT DE ANTROPOLOGIE- 2025
INHOUD
Les 1 INLEIDING ........................................................................................................................... 6
Objecten van studie ......................................................................................................................6
Vertakkingen ................................................................................................................................6
Theoretische debatten ..................................................................................................................7
We doen nog steeds veldwerk, zelfkritisch en gepositioneerd ..........................................................7
De roots: interesse in “ de ander” ..................................................................................................7
Dubieuze Roots: de Cartesiaanse Wereld en de tweesplitsing .........................................................8
Racistische roots ..........................................................................................................................8
Cultureel Evolutionisme, Sociaal Darwinsten, Victoriaanse Etnologie/’Antropologie’: .......................8
Cultureel-/cultuurevolutionisme. Pseudowetenschappen zoals eugenetica, en craniometrie. ..........9
Onderzoek doen naar de oorsprong van de mens als soort is iets helemaal anders. Archeologie,
Paleontologie, paleoantrapologie ..................................................................................................9
Handel, kolonialisme en missionering ............................................................................................9
Vanuit de “ontdekking”, kolonisatie en missionering, vervolg: verzamelen ..................................... 10
Cultuurrelativisme ...................................................................................................................... 10
Etic en Emic................................................................................................................................ 10
Les 2: ‘Ontdekkingen’ (= invasies), reisverslagen en wetenschappelijke expedities.
Museumetnologie en -antropologie. .............................................................................................11
‘Ontdekkingen’: ‘Openbreken van de wereld’ ................................................................................ 11
In Engeland: The Ashmolean Museum, Oxford, 1683 ..................................................................... 11
Articiële curiositeiten-wordt (Wetenschappelijke) Specimens- wordt kunst.................................... 11
Het ‘laatste’ continent: de ‘ontdekking van Oceanië. Captain James Cook, 1768-71, 1772-75, 1776-
79+ ............................................................................................................................................ 11
Kolonisatie en Missionering en ‘Verzamelen’: in het zog van de ‘ontdekkingen’ ............................... 12
A’a van Rurutu, Austral Eilanden, nu in Britisch museum, ‘geschenk’ geven op Ra’iatea, Frans
Polynesië, 1821 .......................................................................................................................... 12
Museumperiode van de antropologie ........................................................................................... 12
Pitt Rivers Museum Oxford .......................................................................................................... 12
British museum, verlichtingsgallerij ............................................................................................. 12
Antropologie ontwikkelt in ‚settler colonies‘/ in de VS: de ‘native’ is close at hand & het Verenigd
Koninkrijk ................................................................................................................................... 12
Lewis Henry Morgan, VS .............................................................................................................. 13
& De Victorianen (Brits Sociaal Darwinisme, Victoriaanse (museum) etnologie) Edward Burnett Tylor
(1832-1917) ................................................................................................................................ 13
Sir James G. Frazer (1854-1941) ................................................................................................... 13
1
, (Duits) Diffusionisme .................................................................................................................. 13
Wetenschappelijke (veld-) interesse: expedities ........................................................................... 14
Wereldtentoonstelling: Parijs 1889, oa. Een ‘Village’: human zoos ................................................. 14
Saartjie Baartman en Oto Benga .................................................................................................. 14
Les 3: Antropologie: een wetenschappelijke basis voor een nieuwe discipline ...............................15
Culturele antropologie: Verenigde Staten met Franz Boas ................................................................. 15
Franz Boas (1858-1942) .............................................................................................................. 15
Historisch particularisme- Herder, Bastian- en cultuurrelativisme ................................................. 16
Wereldtentoonstelling van Chicago 1893 ..................................................................................... 16
The Jesup North Pacific Expedition 1881-1902 .............................................................................. 16
Noordwestkunstindianen ............................................................................................................ 17
“Propatriation: possibillities for art after NAGPRA” ....................................................................... 17
Studenten van Boas .................................................................................................................... 17
Frans Olbrechts (1889-1068) ....................................................................................................... 18
Sociale antropologie: Engeland met Malinowski ............................................................................... 18
Social antropologie ..................................................................................................................... 18
Functionalisme ........................................................................................................................... 19
Dagboek, postuum uitgegeven 1967 ............................................................................................ 19
Alfred Rodcliffe-Brown (1881-1955) ............................................................................................. 19
Citaten ....................................................................................................................................... 19
Les 4: sociologie en antropologie- materialisme en idealisme .......................................................20
Nog één keer terug naar de formatiejaren tussen 1850 en 1900 ..................................................... 20
Karl Marx (1818-1883) ................................................................................................................. 20
Marxistische antropologie wordt herdoopt tot politieke economie en gaat over het kapitalistische
wereldsysteem ........................................................................................................................... 20
Eric Wolf..................................................................................................................................... 21
De leer van Marx en Engels mondt uit in de sociologie van Max Weber en Emile Durkheim, en Marcel
Mauss ........................................................................................................................................ 21
3 founding fathers van de sociologie ................................................................................................ 21
Max Weber (1864-1920)............................................................................................................... 21
Emile Durkheim (1858-1917) ....................................................................................................... 21
Marcel Mauss (1872-1950) .......................................................................................................... 22
Van gift naar commodity in de economische antropologie- Van gift naar commodity exchange ....... 22
Naast Durkheim en Mauss, een buitenbeetje in de Franse sociologische traditie: Arnold van Gennep
(1873-1957) ................................................................................................................................ 23
Franse antropologie: het structuralisme ....................................................................................... 23
Verwantschap als fundamenteel organiserend principe in de maatschappij, maar Lévi-Strauss gaat
verder dan Morgan ...................................................................................................................... 24
2
, Cross-cousin marriage ................................................................................................................ 24
Het Ambrym six section marriage-system- Lévi-Strauss contra Sartre en Ambrym Kinship, Vanuatu 25
Tristes Tropiques , Lévi Strauss, 1955 ........................................................................................... 25
La voie des masques, Lévi-Strauss, 1975 ..................................................................................... 25
Structureel marxisme .................................................................................................................. 26
The enigima of the gift, Godelier, 1996 .......................................................................................... 26
Maurice Bloch (1939-) ................................................................................................................. 26
Philippe Descola (1949-) ............................................................................................................. 26
Les 5: Culturen en persoonlijkheid - Ruth Benedict en Margaret Mead............................................27
Inleidende slide .......................................................................................................................... 27
Ruth Benedict (1887-1948).............................................................................................................. 27
The Chrysanthemum and the sword, Benedict,1946 ..................................................................... 28
Kamizake etc, als je dat overleeft: schaamte-On: devotie voor de keizer en het collectief ................ 29
Margaret Mead (1901-1978) ............................................................................................................ 29
Sex and temperament in three primitive societies, 1935 ................................................................ 29
Foto 1934 ................................................................................................................................... 29
Derek Freeman (1916-2001) ........................................................................................................ 30
Naast het boek uit 83, de film uit 88 ............................................................................................. 30
Quest for the real Samoa, Lowell D. Holmes 1987 ......................................................................... 30
Documentaires ........................................................................................................................... 30
Hedendaags Samoa/hedendaags kunst Samoa/masculiniteit/gender ........................................... 30
Les 6: De Britse school - Eerste noties van sociale verandering ......................................................31
Raymond Firth (1901-2002) ......................................................................................................... 31
Polynesische ‘outlier’ Gekomen van Tonga? ................................................................................. 31
Reo Fortune (1903-1979) ............................................................................................................. 31
Gregory Bateson (1904-1980) ...................................................................................................... 32
Kaart van Nieuw Guinea en Sepik regio ......................................................................................... 32
Initiatie in Malingal ...................................................................................................................... 32
Paired brothers ........................................................................................................................... 33
Auto-etnografie ........................................................................................................................... 33
Samenvatting van de 3 vorige antropologen .................................................................................. 33
Edmund Leach (1910-1989) ......................................................................................................... 33
En dan Afrika .............................................................................................................................. 34
The Nuer 1940 ............................................................................................................................ 34
Mey Fortes (1906-1983) ............................................................................................................... 34
Max Gluckman (1911-1975) ......................................................................................................... 34
Rhodes must fall beweging .......................................................................................................... 35
3
,Les 7: film en visuele antropologie................................................................................................36
Jean Rouch (1917-2004) .............................................................................................................. 36
Marcel Griaule (1902-1956) ......................................................................................................... 36
Les maitres fous, 1955 ................................................................................................................ 36
Participatie en co-creatie in Jaguar .............................................................................................. 37
Chronique d’un été, 1960 ............................................................................................................ 37
Alain Resnais .............................................................................................................................. 37
De vroegste film: beeld als “registratie” van de werkelijkheid/de filmmaker als taxidermist ............. 37
Chez les mangeurs d’hommes, 1928 ........................................................................................... 38
Het ontstaan van de klassieke visuele antropologie: beeld in context ............................................. 38
Robert Gardner (1925-2014) ........................................................................................................ 38
Drie invloedrijke (Papua) documentaires ...................................................................................... 38
Postkoloniale film: the subjects speaks back................................................................................ 38
& Hedendaagse filmmakers ......................................................................................................... 39
Lili en Manakamana .................................................................................................................... 39
Voice over van Roy Villevoye, 2014 ............................................................................................... 39
Les 8 : symbolische antropologie interpretatieve en post modernisme en het einde van « cultuur » 40
Verenigd Koningkrijk ....................................................................................................................... 40
Mary Douglas (1921-2007) ........................................................................................................... 40
Victor Turner (1922-1983) ............................................................................................................ 40
Turner’s laatste fase in de VS ....................................................................................................... 41
Verenigde Staten ............................................................................................................................ 41
Clifford Geertz (1926-2006) ......................................................................................................... 41
…en Post Modernisme ................................................................................................................ 42
James Clifford (1945-) ................................................................................................................. 42
… en de Turns ............................................................................................................................. 42
De macht (van teksten/op het lichaam) ........................................................................................ 43
Wat ligt er aan de basis van postmodernisme: Vrouwen-en genderstudies en Marx ......................... 43
In de kunstantropologie ............................................................................................................... 43
Vanuit de “crisis of representation” en de “onhoudbaarheid” van “afgesloten” singuliere society
projecten.................................................................................................................................... 43
Voorbeeld nationalisme studie .................................................................................................... 44
Cultuur als fictie, antropologie als het schrijven van fictieverhalen ................................................ 44
Fenomenologie ........................................................................................................................... 44
Ontologie ................................................................................................................................... 44
Posthumane filosofie/antropologie, ecologische antropologie en multispecies ethnography .......... 44
De pionier van multispecies......................................................................................................... 44
4
,Les 9: Postkolonialisme en Dekolonisatie .....................................................................................45
“cultures on their own terms” en ook “the native’s point of vieuw” (citaten van Boas en Malinowski)
.................................................................................................................................................. 45
Valentine Yves Mudimbe (1941-2025) The invention of Africa, 1988 ................................................ 45
Achille Mbembe (1957-…)............................................................................................................ 45
Postkolonialisme............................................................................................................................ 46
Frantz Fanon (1925-1961) ............................................................................................................ 46
Stuart Hall over postkolonialisme en Fanon .................................................................................. 46
Edward Said (1935-2002) ............................................................................................................. 46
Postkolonialisme vanaf de jaren 1980 .......................................................................................... 46
Eric Wolf (1923-1999) .................................................................................................................. 46
What the rest think of the west, since 600 AD. Laura Nader 2015 ................................................... 47
& Dekolonisatie ( van de geest;cf. Fanon, en Ngugi) van de publieke ruimte, … ............................47
Bewegingen hedendaagse kolonisatie debatten ........................................................................... 47
Witte epistemologie, zijns-en kennisleer, filosfie= Witte versie ...................................................... 47
Mbembe ..................................................................................................................................... 47
Audre Lorde (1934-1992) ............................................................................................................. 47
Zwart Marxisme .......................................................................................................................... 47
Zora Neale Hurston (1891-1960) .................................................................................................. 47
Back to Belgium and the DRC, Ruanda-Urundi .............................................................................. 47
Les 10: documentaires bekekenen – First Contact (1983) en Voice-over (2018) ................................48
Les 11: Kunstantropologie............................................................................................................49
Kunstantropologie, museologie, dekolonisatie- en restitutiedebatten ............................................ 49
Case 1: War booty, oorlogsbuit .................................................................................................... 49
Case 2: War booty België- beeld Tabwa chef Lusinga .................................................................... 49
Case 3: Luba buffelmasker .......................................................................................................... 50
Bewijs voor de invasie van Luulu .................................................................................................. 50
Richting dekolonisatie: herkomstonderzoek ................................................................................. 50
Hoe dekoloniseer je een geklasseerd museum gebouw? Is het mogelijk? ....................................... 50
Laura Nsengiyumva .................................................................................................................... 50
Case Vanuatu: Artifak ................................................................................................................. 50
Examen .......................................................................................................................................52
De enige datum dat écht van buiten gekend moet zijn: 1922 Argonauts (zeevaarders) of the Western
Pacific= de antropologie is echt begonnen. Daarnaast ook (ongeveer) data van klassiek periode
antropologie, zoals het werk van Margaret Mead etc.
5
,Hoofstuk 8 en 10 uit boek zeker goed lezen!
LES 1 INLEIDING
Franz Boas was een Duitse Jood die naar de VS ging eind 19e eeuw vanwege het
antisemitisme. Hij werd professor antropologie in New York, hij was de curator van
de etnologie uit national museum natural history. Hij toon hier aan zijn personeel
hoe ze een pop moeten maken. Hij ontwikkelt vooral de culturele antropologie
“The founding father of American cultural anthropology”
Bronislaw Malinowski ontwikkelt de sociale antropologie in Verenigd Koninkrijk.
Hij was Pools van origine, een tijdje gestudeerd in Oostenrijk en uiteindelijk in
Londen. Vooral in de Angelsaksische wereld was en is antropologie heel groot.
Hij was in 1915 op de Trobriand Eilanden die behoren tot Papoea-Nieuw-Guinea.
Omdat hij Pool van origine was, was hij toegekomen en niet meer weg geraakt
voor 3 jaar (Eerste Wereldoorlog). Dit is echt de geboorten van de antropologie.
Traditioneel gaan antropologen alleen lang veldwerk doen en zo zich
onderdompelen in een bepaalde cultuur. Hij heeft zijn basis werk Argonauts (zeevaarders) of the Western
Pacific uitgegeven in 1922. Hij schreef “een antropoloog moet voor lange tijd alleen naar een cultureel
gaan en de taal leren en de cultuur”. Er gaan veel problemen mee gepaard zoals het gaat hier over witte
mannen, maar het is wel de eerste poging om reversing the gaze/ de blik om draaien. Er werd alleen maar
geschreven over andere plaatsen vanuit een zeer racistisch standpunt zonder enige inzicht in die lokale
plekken. Het is de eerste keer dat iemand ter plaatsen gaat en niet op voorhand het gedrag van die
mensen als ‘irrationeel/primitief’ zag. Hij legt in zijn boek uit dat je antropologie doet volgens etnografisch
veldwerk waarin je participeert en observeert. Antropologen zoeken informatie door een band op te
bouwen, door een lange tijd. Malinowski ontdekte de kula, het waren armbanden en halssieraden. Die op
eilandjes in uitwisselde werden op canos tussen de eilanden in twee verschillende richtingen (in en tegen
de klok. In die uitwisselingen vermeerder ze hun waarde en met die uitwisseling vermeerder de roem en
status van oorspronkelijke eigenaars. Het was een soort van basis van economie en politiek, je maakt
leiders door uitwisselingen aan sierraden in 1914-1918. Er is altijd een samenloop en er is altijd overal in
wereld contact en invloeden. De eilanden stonden in contact en vrede, om aan alle levensonderhoud te
kunnen voor zien (eten, drinken, huwelijksallianties). Er werd cultuur gemaakt door nieuwe clan
verbanden etc. ‘Fouding father of British social antropholgy’. En ‘founding father’ van de methodologie.
Objecten van studie
Kinship (verwachtschap, familieverbanden, clan) het is echt een traditionele basis visie. Kinship is
problematisch want het is heel hard aan basis van witte mensen. Lewis Henry Morgan was één van de
grote over kinship. In de jaren 1890-1920 was alle antropologie kinship en dan is het vertakt naar
kinshipology. Kinship is van voor Malinowski en Boas. Exchange (uitwisseling) en van daar uit ontstaat
economie, politieke en voor een stuk religie/ritueel. Materiële cultuur is ook een groot onderdeel geweest
van de opkomende antropologie, vooral in de 19e/begin 20e eeuw. Musea zitten vol met objecten van heel
de wereld rond door kolonisatie. Mensen konden zo objecten zien van plaatsen waar ze niet naar toe zijn
gegaan. Materiële cultuur was een belangrijk tijdens de vroege jaren van de antropologie tot Malinowski
en dan een heropkomst vanaf 1980.
Vertakkingen
6
,De sociale en culturele antropologie : Sociale antropologie is Engeland en Europa, ligt beetje basis
sociologie en de culturele in de VS door Boas. Sociale is meer abstraherend en meer denkprocessen en
culturele meer messy ethnography is.Het is beter om te hebben over een algemene overkoepelende
antropologie te spreken. Er zijn heel veel subdisciplines: wijsgerige antropologie, visuele antropologie…
Nancy Schepper-Huges is een voorbeeld van de medische antropologie. Laura Nader is een voorbeeld
van rechtsantropologie. (Moet titels boeken niet van buiten kennen, maar de context kennen).
Theoretische debatten
Antropologie gaat ofwel over dé maatschappij, (het is meestal ook meer Europees) of het gaat over
culturen. Vandaag zijn die opdeling meer vervaagd en dat overlapt. Debat over maatschappij vs cultuur.
Het grote debat in de jaren 1980 met de publicatie van Johannes Fabian Time and the other (1984), die
problematische categorie van de ander, mensen anders maken dan uzelf. Met notie tijd problematiseert
hij etnografische heden, hij gebuikt grotendeels het voorbeeld van Malinowski. Malinowski was
ahistorisch, zegt dat geschiedenis niks heeft te maken met antropologie. M. zegt een antropoloog komt
ter plaatsen en vanaf dan begint het werk, we gaan niet aan historische reconstructie. Hij wou dus in de
plek op het moment werken, wat problematisch is wanneer die witte mannelijke antropoloog aankomt
beschrijft hij dat moment, waardoor je mensen bevriest in tijd en ruimte. Het is problematisch om te
schrijven alsof mensen altijd zo geweest zijn en altijd zo zullen blijven bv Thé nuer,1940. Culturen zijn in
constanten beweging en veranderingen. Andere theoretische debatten gaan over macht, religie,
materialiteit, subjectiviteit en ‘leefwerelden’ (op individu spreken en niet algemeen grote conclusies)
Kunstenaar die theorie toepassen in hun werken. Zoals Aime Ntakiyca, we are the others 2001, waar hij
zichzelf afbeeld als Schot etc.
We doen nog steeds veldwerk, zelfkritisch en gepositioneerd
Er worden nog altijd veldwerk gedaan volgens Malinowski zijn participerende observatie gedaan wel met
updates. De term informant wordt nog gebruikt, maar er zit weinig agency in. De termen respondent,
interiocutor en co-researcher worden meer gebruikt. Ze zijn co-researchers, omdat het de mensen zijn die
de kennis hebben. Hedendaagse antropologie gaat in op individuele leefwerelden van mensen.
De roots: interesse in “ de ander”
De roots komen uit interesse in ander (problematisch term), die is geïnstrumentaliseert in de witte wereld
vooral sinds de invasieve ‘ontdekkingen’. Antropologie probeert die andere versies van de geschiedenis
een stem te geven. Oorspronkelijk noemde het ‘volksbeschrijvingen’. Herodutus in de 5e eeuw v.C maakte
een beschrijving van de skythen cultuur. Hij is daar hier dubbel aan een kant respect schoonheid
producten en tegelijk andere mensen beschrijving als barbaren/primitieven etc. Nadien wordt het de
volkenkunde en de etnologie, nog niet echt veel veldwerk wel problematische expedities. Het zijn
problematische vakgebieden verankerd in wetenschappelijk racisme, ze beschrijven mensen zonder
contact met hen. Culturen beschrijven via objecten dat toekomen via kolonies, via eugenetica
(rasverbetering, het geloof in aparte rassen en dat je rassen ‘puur’ moet houden, Boas was er tegen) en de
craniometrie ( een deel was van die ‘rasverbetering’, het verzamelen van menselijke resten, om hun
racistische pseudowetenschap te bewijzen). Volkskunde was ook 18 tot begin 20e eeuw is meer het
volkse leven in Europa. Uit die aspecten komt de antropologie. Ibn Khaldun heeft in de 14e eeuw
beschrijvingen gemaakt van wat nu Tunesië is toen de Arabische wereld aan de macht was. Ook zijn er
veel figuren van de niet Westerse wereld dat niet in de geschiedenis boeken staan zoals: Ibn Batutta in de
14e eeuw is naar China gegaan en de Swahilikust (Kenia, Tanazania, Zanzibar) in kaart gebracht. Ook was
Zheng He ,de Chinese admiraal, van China ook to Swahilikust is geraakt. Het toont aan dat we maar één
versie van de geschiedenis kennen die gekleurd is door de witte blik.
7
, Dubieuze Roots: de Cartesiaanse Wereld en de tweesplitsing
Het zijn vooral dubbele roots, met problematische dubbele denking de ander ik, de ander wij, zij; het zijn
foutieve splitsingingen. Die dubieuze roots komen vooral van René Descartes (17e eeuw), die radicale
opsplitsing van het ego, lichaam en geest (hij neemt het idee van oudheid en radicaliseert het). De
grootste is de mens product van de natuur of van de cultuur. De aanhangers van de natuur visie moet mee
opgelet worden want dan wordt er weel opgedeeld in rassen en theorieeën die racisme aanhangen. De
theorie van de cultuur wordt gepropageerd door de antropologen. Margaret Mead, de founding mother
van de antropologie, was veel aangevallen voor haar werk door een soicio-biologie die de natuur visie
aanhangt. Die binaire oppositie is nog altijd niet opgelost is. Ofwel is het nature vs nurture/culture, zijn we
al gedetermineerd bij geboorte of onbeschreven wit blad. De individu vs de samenleving. ‘Het zelf’ vs ‘de
ander’, lichaam vs geest, reëel vs ideëel. Rousseau (verlichtingsfilosoof) met het idee van de goede wil in
de 18e eeuw. In Discours… legt hij uit dat de mens van nature goed is, maar wordt slecht gemaakt door
structuren, leiders ,politiek ,oorlog. Het is een geromantiseerd idee. Hij heeft dat idee van Michel de
Montaigne, die in 1580 essay des cannibales schrijft. M. heeft daar de term le bon sauvage gebruikt, op
basis van de verhalen die door Franse ‘ontdekkingsreizigers’ (nu Canada) vertelt werden dat de bewoners
kannibalen waren. Hij zegt in zijn essay dat als hij geboren was in een maatschappij waar kanibalisme de
norm was dan was ik zelf ook een kanibaal. Het was radicaal om zo iets te zeggen in de Westerse wereld
waar de wetenschappen nog beheerst werden door Christendom. Daarom wordt Montaigne de eerste
cultuur relativist genoemd, relativeren door je in de schoenen van andere te plaatsen. Het compleet
omgekeerde zegt Thomas Hobbes: de mens is predetermineert, de mens is competitief, de mensheid is in
oorlog. Staat het idee van le bon sauvage volledig haaks. Hij werkt dat uit in Cive 1642 en Leviathan 1451.
Alle mensen constant in competitie en er is geen goede natuur vind hij. De cover van Leviathan is
herbruikt voor het boek On Kings 2017, over hoe we leiders maken via samenleving. Je ziet dat de oude
debatten nog steeds actueel zijn.
Racistische roots
Vanuit het dualistisch denken/ in binaire opposities, tegenstelling dat dat niet zou moeten zijn. Daaruit is
het problematisch categorie van ‘de ander’, het etnografisch anders maken een uitermate racistisch
onderwerp geworpen gestoeld op biologie en rassentheorieeën (van 18e en 19e). In de antropologie is de
foute culturele constructie van de notie ras gedeconstrueerd na WOII. (o.a. in marking time). Tegelijk is er
ook een positieve connotatie aan de notie ras bv in de black power bewegingen, waar mensen zwarte
mensen op een positieve manier verenigd worden. De afbeelding op pwp is een voorbeeld van zo een
racistische rastypes: bovenaan de ‘hogere’/notabelen anglosaksen, oost indië etc. de mensen die
klassen maatschappij hadden, wat als hoger werd gezien. De maori (Nieuw Zeeland) werden hoger gezien
dan aboriginals, het resultaat is andere koloniale geschiedenis. Onderaan zwarte mensen, die afgebeelde
leven in zelfde sociale culturelen ruimte als bovenste mensen, maar een als baas en andere als slaaf. De
pagina illustreet racisme via de ranschikking van ‘hoog naar laag’ gesteund via hun
pseudowetenschappen.
Cultureel Evolutionisme, Sociaal Darwinsten, Victoriaanse Etnologie/’Antropologie’:
In on the origin of species 1859 van Darwin. De leer van de evolutie van de natuur die van eerste keer los is
van godsdienst. Darwin die voor eerste keer leer van de evolutie van de natuur ontwikkelt, op basis van
zijn reizen op schip en zijn data van de galapagoseilanden (voor kunst van Chile) met de grote diversiteit
van dieren daar. Hij praat over mensen in the descent of the man 1871, maar daar heeft hij het enkel over
de evolutie van de mens als soort. Op dit vlak is de theorie niet mis, het wordt mis wanneer de evolutie
wordt toegepast op de contemporain levende mensen. Dat is wat de sociaal darwinisten hebben gedaan
of de cultureel evolutionisten, niet Darwin zelf. De eerste leerstoel in de ‘antropologie’ was in Engeland,
maar het was een cultuur evolutions= vergeten hem, telt niet als antropoloog. De tweede leerstoel in de
8
INHOUD
Les 1 INLEIDING ........................................................................................................................... 6
Objecten van studie ......................................................................................................................6
Vertakkingen ................................................................................................................................6
Theoretische debatten ..................................................................................................................7
We doen nog steeds veldwerk, zelfkritisch en gepositioneerd ..........................................................7
De roots: interesse in “ de ander” ..................................................................................................7
Dubieuze Roots: de Cartesiaanse Wereld en de tweesplitsing .........................................................8
Racistische roots ..........................................................................................................................8
Cultureel Evolutionisme, Sociaal Darwinsten, Victoriaanse Etnologie/’Antropologie’: .......................8
Cultureel-/cultuurevolutionisme. Pseudowetenschappen zoals eugenetica, en craniometrie. ..........9
Onderzoek doen naar de oorsprong van de mens als soort is iets helemaal anders. Archeologie,
Paleontologie, paleoantrapologie ..................................................................................................9
Handel, kolonialisme en missionering ............................................................................................9
Vanuit de “ontdekking”, kolonisatie en missionering, vervolg: verzamelen ..................................... 10
Cultuurrelativisme ...................................................................................................................... 10
Etic en Emic................................................................................................................................ 10
Les 2: ‘Ontdekkingen’ (= invasies), reisverslagen en wetenschappelijke expedities.
Museumetnologie en -antropologie. .............................................................................................11
‘Ontdekkingen’: ‘Openbreken van de wereld’ ................................................................................ 11
In Engeland: The Ashmolean Museum, Oxford, 1683 ..................................................................... 11
Articiële curiositeiten-wordt (Wetenschappelijke) Specimens- wordt kunst.................................... 11
Het ‘laatste’ continent: de ‘ontdekking van Oceanië. Captain James Cook, 1768-71, 1772-75, 1776-
79+ ............................................................................................................................................ 11
Kolonisatie en Missionering en ‘Verzamelen’: in het zog van de ‘ontdekkingen’ ............................... 12
A’a van Rurutu, Austral Eilanden, nu in Britisch museum, ‘geschenk’ geven op Ra’iatea, Frans
Polynesië, 1821 .......................................................................................................................... 12
Museumperiode van de antropologie ........................................................................................... 12
Pitt Rivers Museum Oxford .......................................................................................................... 12
British museum, verlichtingsgallerij ............................................................................................. 12
Antropologie ontwikkelt in ‚settler colonies‘/ in de VS: de ‘native’ is close at hand & het Verenigd
Koninkrijk ................................................................................................................................... 12
Lewis Henry Morgan, VS .............................................................................................................. 13
& De Victorianen (Brits Sociaal Darwinisme, Victoriaanse (museum) etnologie) Edward Burnett Tylor
(1832-1917) ................................................................................................................................ 13
Sir James G. Frazer (1854-1941) ................................................................................................... 13
1
, (Duits) Diffusionisme .................................................................................................................. 13
Wetenschappelijke (veld-) interesse: expedities ........................................................................... 14
Wereldtentoonstelling: Parijs 1889, oa. Een ‘Village’: human zoos ................................................. 14
Saartjie Baartman en Oto Benga .................................................................................................. 14
Les 3: Antropologie: een wetenschappelijke basis voor een nieuwe discipline ...............................15
Culturele antropologie: Verenigde Staten met Franz Boas ................................................................. 15
Franz Boas (1858-1942) .............................................................................................................. 15
Historisch particularisme- Herder, Bastian- en cultuurrelativisme ................................................. 16
Wereldtentoonstelling van Chicago 1893 ..................................................................................... 16
The Jesup North Pacific Expedition 1881-1902 .............................................................................. 16
Noordwestkunstindianen ............................................................................................................ 17
“Propatriation: possibillities for art after NAGPRA” ....................................................................... 17
Studenten van Boas .................................................................................................................... 17
Frans Olbrechts (1889-1068) ....................................................................................................... 18
Sociale antropologie: Engeland met Malinowski ............................................................................... 18
Social antropologie ..................................................................................................................... 18
Functionalisme ........................................................................................................................... 19
Dagboek, postuum uitgegeven 1967 ............................................................................................ 19
Alfred Rodcliffe-Brown (1881-1955) ............................................................................................. 19
Citaten ....................................................................................................................................... 19
Les 4: sociologie en antropologie- materialisme en idealisme .......................................................20
Nog één keer terug naar de formatiejaren tussen 1850 en 1900 ..................................................... 20
Karl Marx (1818-1883) ................................................................................................................. 20
Marxistische antropologie wordt herdoopt tot politieke economie en gaat over het kapitalistische
wereldsysteem ........................................................................................................................... 20
Eric Wolf..................................................................................................................................... 21
De leer van Marx en Engels mondt uit in de sociologie van Max Weber en Emile Durkheim, en Marcel
Mauss ........................................................................................................................................ 21
3 founding fathers van de sociologie ................................................................................................ 21
Max Weber (1864-1920)............................................................................................................... 21
Emile Durkheim (1858-1917) ....................................................................................................... 21
Marcel Mauss (1872-1950) .......................................................................................................... 22
Van gift naar commodity in de economische antropologie- Van gift naar commodity exchange ....... 22
Naast Durkheim en Mauss, een buitenbeetje in de Franse sociologische traditie: Arnold van Gennep
(1873-1957) ................................................................................................................................ 23
Franse antropologie: het structuralisme ....................................................................................... 23
Verwantschap als fundamenteel organiserend principe in de maatschappij, maar Lévi-Strauss gaat
verder dan Morgan ...................................................................................................................... 24
2
, Cross-cousin marriage ................................................................................................................ 24
Het Ambrym six section marriage-system- Lévi-Strauss contra Sartre en Ambrym Kinship, Vanuatu 25
Tristes Tropiques , Lévi Strauss, 1955 ........................................................................................... 25
La voie des masques, Lévi-Strauss, 1975 ..................................................................................... 25
Structureel marxisme .................................................................................................................. 26
The enigima of the gift, Godelier, 1996 .......................................................................................... 26
Maurice Bloch (1939-) ................................................................................................................. 26
Philippe Descola (1949-) ............................................................................................................. 26
Les 5: Culturen en persoonlijkheid - Ruth Benedict en Margaret Mead............................................27
Inleidende slide .......................................................................................................................... 27
Ruth Benedict (1887-1948).............................................................................................................. 27
The Chrysanthemum and the sword, Benedict,1946 ..................................................................... 28
Kamizake etc, als je dat overleeft: schaamte-On: devotie voor de keizer en het collectief ................ 29
Margaret Mead (1901-1978) ............................................................................................................ 29
Sex and temperament in three primitive societies, 1935 ................................................................ 29
Foto 1934 ................................................................................................................................... 29
Derek Freeman (1916-2001) ........................................................................................................ 30
Naast het boek uit 83, de film uit 88 ............................................................................................. 30
Quest for the real Samoa, Lowell D. Holmes 1987 ......................................................................... 30
Documentaires ........................................................................................................................... 30
Hedendaags Samoa/hedendaags kunst Samoa/masculiniteit/gender ........................................... 30
Les 6: De Britse school - Eerste noties van sociale verandering ......................................................31
Raymond Firth (1901-2002) ......................................................................................................... 31
Polynesische ‘outlier’ Gekomen van Tonga? ................................................................................. 31
Reo Fortune (1903-1979) ............................................................................................................. 31
Gregory Bateson (1904-1980) ...................................................................................................... 32
Kaart van Nieuw Guinea en Sepik regio ......................................................................................... 32
Initiatie in Malingal ...................................................................................................................... 32
Paired brothers ........................................................................................................................... 33
Auto-etnografie ........................................................................................................................... 33
Samenvatting van de 3 vorige antropologen .................................................................................. 33
Edmund Leach (1910-1989) ......................................................................................................... 33
En dan Afrika .............................................................................................................................. 34
The Nuer 1940 ............................................................................................................................ 34
Mey Fortes (1906-1983) ............................................................................................................... 34
Max Gluckman (1911-1975) ......................................................................................................... 34
Rhodes must fall beweging .......................................................................................................... 35
3
,Les 7: film en visuele antropologie................................................................................................36
Jean Rouch (1917-2004) .............................................................................................................. 36
Marcel Griaule (1902-1956) ......................................................................................................... 36
Les maitres fous, 1955 ................................................................................................................ 36
Participatie en co-creatie in Jaguar .............................................................................................. 37
Chronique d’un été, 1960 ............................................................................................................ 37
Alain Resnais .............................................................................................................................. 37
De vroegste film: beeld als “registratie” van de werkelijkheid/de filmmaker als taxidermist ............. 37
Chez les mangeurs d’hommes, 1928 ........................................................................................... 38
Het ontstaan van de klassieke visuele antropologie: beeld in context ............................................. 38
Robert Gardner (1925-2014) ........................................................................................................ 38
Drie invloedrijke (Papua) documentaires ...................................................................................... 38
Postkoloniale film: the subjects speaks back................................................................................ 38
& Hedendaagse filmmakers ......................................................................................................... 39
Lili en Manakamana .................................................................................................................... 39
Voice over van Roy Villevoye, 2014 ............................................................................................... 39
Les 8 : symbolische antropologie interpretatieve en post modernisme en het einde van « cultuur » 40
Verenigd Koningkrijk ....................................................................................................................... 40
Mary Douglas (1921-2007) ........................................................................................................... 40
Victor Turner (1922-1983) ............................................................................................................ 40
Turner’s laatste fase in de VS ....................................................................................................... 41
Verenigde Staten ............................................................................................................................ 41
Clifford Geertz (1926-2006) ......................................................................................................... 41
…en Post Modernisme ................................................................................................................ 42
James Clifford (1945-) ................................................................................................................. 42
… en de Turns ............................................................................................................................. 42
De macht (van teksten/op het lichaam) ........................................................................................ 43
Wat ligt er aan de basis van postmodernisme: Vrouwen-en genderstudies en Marx ......................... 43
In de kunstantropologie ............................................................................................................... 43
Vanuit de “crisis of representation” en de “onhoudbaarheid” van “afgesloten” singuliere society
projecten.................................................................................................................................... 43
Voorbeeld nationalisme studie .................................................................................................... 44
Cultuur als fictie, antropologie als het schrijven van fictieverhalen ................................................ 44
Fenomenologie ........................................................................................................................... 44
Ontologie ................................................................................................................................... 44
Posthumane filosofie/antropologie, ecologische antropologie en multispecies ethnography .......... 44
De pionier van multispecies......................................................................................................... 44
4
,Les 9: Postkolonialisme en Dekolonisatie .....................................................................................45
“cultures on their own terms” en ook “the native’s point of vieuw” (citaten van Boas en Malinowski)
.................................................................................................................................................. 45
Valentine Yves Mudimbe (1941-2025) The invention of Africa, 1988 ................................................ 45
Achille Mbembe (1957-…)............................................................................................................ 45
Postkolonialisme............................................................................................................................ 46
Frantz Fanon (1925-1961) ............................................................................................................ 46
Stuart Hall over postkolonialisme en Fanon .................................................................................. 46
Edward Said (1935-2002) ............................................................................................................. 46
Postkolonialisme vanaf de jaren 1980 .......................................................................................... 46
Eric Wolf (1923-1999) .................................................................................................................. 46
What the rest think of the west, since 600 AD. Laura Nader 2015 ................................................... 47
& Dekolonisatie ( van de geest;cf. Fanon, en Ngugi) van de publieke ruimte, … ............................47
Bewegingen hedendaagse kolonisatie debatten ........................................................................... 47
Witte epistemologie, zijns-en kennisleer, filosfie= Witte versie ...................................................... 47
Mbembe ..................................................................................................................................... 47
Audre Lorde (1934-1992) ............................................................................................................. 47
Zwart Marxisme .......................................................................................................................... 47
Zora Neale Hurston (1891-1960) .................................................................................................. 47
Back to Belgium and the DRC, Ruanda-Urundi .............................................................................. 47
Les 10: documentaires bekekenen – First Contact (1983) en Voice-over (2018) ................................48
Les 11: Kunstantropologie............................................................................................................49
Kunstantropologie, museologie, dekolonisatie- en restitutiedebatten ............................................ 49
Case 1: War booty, oorlogsbuit .................................................................................................... 49
Case 2: War booty België- beeld Tabwa chef Lusinga .................................................................... 49
Case 3: Luba buffelmasker .......................................................................................................... 50
Bewijs voor de invasie van Luulu .................................................................................................. 50
Richting dekolonisatie: herkomstonderzoek ................................................................................. 50
Hoe dekoloniseer je een geklasseerd museum gebouw? Is het mogelijk? ....................................... 50
Laura Nsengiyumva .................................................................................................................... 50
Case Vanuatu: Artifak ................................................................................................................. 50
Examen .......................................................................................................................................52
De enige datum dat écht van buiten gekend moet zijn: 1922 Argonauts (zeevaarders) of the Western
Pacific= de antropologie is echt begonnen. Daarnaast ook (ongeveer) data van klassiek periode
antropologie, zoals het werk van Margaret Mead etc.
5
,Hoofstuk 8 en 10 uit boek zeker goed lezen!
LES 1 INLEIDING
Franz Boas was een Duitse Jood die naar de VS ging eind 19e eeuw vanwege het
antisemitisme. Hij werd professor antropologie in New York, hij was de curator van
de etnologie uit national museum natural history. Hij toon hier aan zijn personeel
hoe ze een pop moeten maken. Hij ontwikkelt vooral de culturele antropologie
“The founding father of American cultural anthropology”
Bronislaw Malinowski ontwikkelt de sociale antropologie in Verenigd Koninkrijk.
Hij was Pools van origine, een tijdje gestudeerd in Oostenrijk en uiteindelijk in
Londen. Vooral in de Angelsaksische wereld was en is antropologie heel groot.
Hij was in 1915 op de Trobriand Eilanden die behoren tot Papoea-Nieuw-Guinea.
Omdat hij Pool van origine was, was hij toegekomen en niet meer weg geraakt
voor 3 jaar (Eerste Wereldoorlog). Dit is echt de geboorten van de antropologie.
Traditioneel gaan antropologen alleen lang veldwerk doen en zo zich
onderdompelen in een bepaalde cultuur. Hij heeft zijn basis werk Argonauts (zeevaarders) of the Western
Pacific uitgegeven in 1922. Hij schreef “een antropoloog moet voor lange tijd alleen naar een cultureel
gaan en de taal leren en de cultuur”. Er gaan veel problemen mee gepaard zoals het gaat hier over witte
mannen, maar het is wel de eerste poging om reversing the gaze/ de blik om draaien. Er werd alleen maar
geschreven over andere plaatsen vanuit een zeer racistisch standpunt zonder enige inzicht in die lokale
plekken. Het is de eerste keer dat iemand ter plaatsen gaat en niet op voorhand het gedrag van die
mensen als ‘irrationeel/primitief’ zag. Hij legt in zijn boek uit dat je antropologie doet volgens etnografisch
veldwerk waarin je participeert en observeert. Antropologen zoeken informatie door een band op te
bouwen, door een lange tijd. Malinowski ontdekte de kula, het waren armbanden en halssieraden. Die op
eilandjes in uitwisselde werden op canos tussen de eilanden in twee verschillende richtingen (in en tegen
de klok. In die uitwisselingen vermeerder ze hun waarde en met die uitwisseling vermeerder de roem en
status van oorspronkelijke eigenaars. Het was een soort van basis van economie en politiek, je maakt
leiders door uitwisselingen aan sierraden in 1914-1918. Er is altijd een samenloop en er is altijd overal in
wereld contact en invloeden. De eilanden stonden in contact en vrede, om aan alle levensonderhoud te
kunnen voor zien (eten, drinken, huwelijksallianties). Er werd cultuur gemaakt door nieuwe clan
verbanden etc. ‘Fouding father of British social antropholgy’. En ‘founding father’ van de methodologie.
Objecten van studie
Kinship (verwachtschap, familieverbanden, clan) het is echt een traditionele basis visie. Kinship is
problematisch want het is heel hard aan basis van witte mensen. Lewis Henry Morgan was één van de
grote over kinship. In de jaren 1890-1920 was alle antropologie kinship en dan is het vertakt naar
kinshipology. Kinship is van voor Malinowski en Boas. Exchange (uitwisseling) en van daar uit ontstaat
economie, politieke en voor een stuk religie/ritueel. Materiële cultuur is ook een groot onderdeel geweest
van de opkomende antropologie, vooral in de 19e/begin 20e eeuw. Musea zitten vol met objecten van heel
de wereld rond door kolonisatie. Mensen konden zo objecten zien van plaatsen waar ze niet naar toe zijn
gegaan. Materiële cultuur was een belangrijk tijdens de vroege jaren van de antropologie tot Malinowski
en dan een heropkomst vanaf 1980.
Vertakkingen
6
,De sociale en culturele antropologie : Sociale antropologie is Engeland en Europa, ligt beetje basis
sociologie en de culturele in de VS door Boas. Sociale is meer abstraherend en meer denkprocessen en
culturele meer messy ethnography is.Het is beter om te hebben over een algemene overkoepelende
antropologie te spreken. Er zijn heel veel subdisciplines: wijsgerige antropologie, visuele antropologie…
Nancy Schepper-Huges is een voorbeeld van de medische antropologie. Laura Nader is een voorbeeld
van rechtsantropologie. (Moet titels boeken niet van buiten kennen, maar de context kennen).
Theoretische debatten
Antropologie gaat ofwel over dé maatschappij, (het is meestal ook meer Europees) of het gaat over
culturen. Vandaag zijn die opdeling meer vervaagd en dat overlapt. Debat over maatschappij vs cultuur.
Het grote debat in de jaren 1980 met de publicatie van Johannes Fabian Time and the other (1984), die
problematische categorie van de ander, mensen anders maken dan uzelf. Met notie tijd problematiseert
hij etnografische heden, hij gebuikt grotendeels het voorbeeld van Malinowski. Malinowski was
ahistorisch, zegt dat geschiedenis niks heeft te maken met antropologie. M. zegt een antropoloog komt
ter plaatsen en vanaf dan begint het werk, we gaan niet aan historische reconstructie. Hij wou dus in de
plek op het moment werken, wat problematisch is wanneer die witte mannelijke antropoloog aankomt
beschrijft hij dat moment, waardoor je mensen bevriest in tijd en ruimte. Het is problematisch om te
schrijven alsof mensen altijd zo geweest zijn en altijd zo zullen blijven bv Thé nuer,1940. Culturen zijn in
constanten beweging en veranderingen. Andere theoretische debatten gaan over macht, religie,
materialiteit, subjectiviteit en ‘leefwerelden’ (op individu spreken en niet algemeen grote conclusies)
Kunstenaar die theorie toepassen in hun werken. Zoals Aime Ntakiyca, we are the others 2001, waar hij
zichzelf afbeeld als Schot etc.
We doen nog steeds veldwerk, zelfkritisch en gepositioneerd
Er worden nog altijd veldwerk gedaan volgens Malinowski zijn participerende observatie gedaan wel met
updates. De term informant wordt nog gebruikt, maar er zit weinig agency in. De termen respondent,
interiocutor en co-researcher worden meer gebruikt. Ze zijn co-researchers, omdat het de mensen zijn die
de kennis hebben. Hedendaagse antropologie gaat in op individuele leefwerelden van mensen.
De roots: interesse in “ de ander”
De roots komen uit interesse in ander (problematisch term), die is geïnstrumentaliseert in de witte wereld
vooral sinds de invasieve ‘ontdekkingen’. Antropologie probeert die andere versies van de geschiedenis
een stem te geven. Oorspronkelijk noemde het ‘volksbeschrijvingen’. Herodutus in de 5e eeuw v.C maakte
een beschrijving van de skythen cultuur. Hij is daar hier dubbel aan een kant respect schoonheid
producten en tegelijk andere mensen beschrijving als barbaren/primitieven etc. Nadien wordt het de
volkenkunde en de etnologie, nog niet echt veel veldwerk wel problematische expedities. Het zijn
problematische vakgebieden verankerd in wetenschappelijk racisme, ze beschrijven mensen zonder
contact met hen. Culturen beschrijven via objecten dat toekomen via kolonies, via eugenetica
(rasverbetering, het geloof in aparte rassen en dat je rassen ‘puur’ moet houden, Boas was er tegen) en de
craniometrie ( een deel was van die ‘rasverbetering’, het verzamelen van menselijke resten, om hun
racistische pseudowetenschap te bewijzen). Volkskunde was ook 18 tot begin 20e eeuw is meer het
volkse leven in Europa. Uit die aspecten komt de antropologie. Ibn Khaldun heeft in de 14e eeuw
beschrijvingen gemaakt van wat nu Tunesië is toen de Arabische wereld aan de macht was. Ook zijn er
veel figuren van de niet Westerse wereld dat niet in de geschiedenis boeken staan zoals: Ibn Batutta in de
14e eeuw is naar China gegaan en de Swahilikust (Kenia, Tanazania, Zanzibar) in kaart gebracht. Ook was
Zheng He ,de Chinese admiraal, van China ook to Swahilikust is geraakt. Het toont aan dat we maar één
versie van de geschiedenis kennen die gekleurd is door de witte blik.
7
, Dubieuze Roots: de Cartesiaanse Wereld en de tweesplitsing
Het zijn vooral dubbele roots, met problematische dubbele denking de ander ik, de ander wij, zij; het zijn
foutieve splitsingingen. Die dubieuze roots komen vooral van René Descartes (17e eeuw), die radicale
opsplitsing van het ego, lichaam en geest (hij neemt het idee van oudheid en radicaliseert het). De
grootste is de mens product van de natuur of van de cultuur. De aanhangers van de natuur visie moet mee
opgelet worden want dan wordt er weel opgedeeld in rassen en theorieeën die racisme aanhangen. De
theorie van de cultuur wordt gepropageerd door de antropologen. Margaret Mead, de founding mother
van de antropologie, was veel aangevallen voor haar werk door een soicio-biologie die de natuur visie
aanhangt. Die binaire oppositie is nog altijd niet opgelost is. Ofwel is het nature vs nurture/culture, zijn we
al gedetermineerd bij geboorte of onbeschreven wit blad. De individu vs de samenleving. ‘Het zelf’ vs ‘de
ander’, lichaam vs geest, reëel vs ideëel. Rousseau (verlichtingsfilosoof) met het idee van de goede wil in
de 18e eeuw. In Discours… legt hij uit dat de mens van nature goed is, maar wordt slecht gemaakt door
structuren, leiders ,politiek ,oorlog. Het is een geromantiseerd idee. Hij heeft dat idee van Michel de
Montaigne, die in 1580 essay des cannibales schrijft. M. heeft daar de term le bon sauvage gebruikt, op
basis van de verhalen die door Franse ‘ontdekkingsreizigers’ (nu Canada) vertelt werden dat de bewoners
kannibalen waren. Hij zegt in zijn essay dat als hij geboren was in een maatschappij waar kanibalisme de
norm was dan was ik zelf ook een kanibaal. Het was radicaal om zo iets te zeggen in de Westerse wereld
waar de wetenschappen nog beheerst werden door Christendom. Daarom wordt Montaigne de eerste
cultuur relativist genoemd, relativeren door je in de schoenen van andere te plaatsen. Het compleet
omgekeerde zegt Thomas Hobbes: de mens is predetermineert, de mens is competitief, de mensheid is in
oorlog. Staat het idee van le bon sauvage volledig haaks. Hij werkt dat uit in Cive 1642 en Leviathan 1451.
Alle mensen constant in competitie en er is geen goede natuur vind hij. De cover van Leviathan is
herbruikt voor het boek On Kings 2017, over hoe we leiders maken via samenleving. Je ziet dat de oude
debatten nog steeds actueel zijn.
Racistische roots
Vanuit het dualistisch denken/ in binaire opposities, tegenstelling dat dat niet zou moeten zijn. Daaruit is
het problematisch categorie van ‘de ander’, het etnografisch anders maken een uitermate racistisch
onderwerp geworpen gestoeld op biologie en rassentheorieeën (van 18e en 19e). In de antropologie is de
foute culturele constructie van de notie ras gedeconstrueerd na WOII. (o.a. in marking time). Tegelijk is er
ook een positieve connotatie aan de notie ras bv in de black power bewegingen, waar mensen zwarte
mensen op een positieve manier verenigd worden. De afbeelding op pwp is een voorbeeld van zo een
racistische rastypes: bovenaan de ‘hogere’/notabelen anglosaksen, oost indië etc. de mensen die
klassen maatschappij hadden, wat als hoger werd gezien. De maori (Nieuw Zeeland) werden hoger gezien
dan aboriginals, het resultaat is andere koloniale geschiedenis. Onderaan zwarte mensen, die afgebeelde
leven in zelfde sociale culturelen ruimte als bovenste mensen, maar een als baas en andere als slaaf. De
pagina illustreet racisme via de ranschikking van ‘hoog naar laag’ gesteund via hun
pseudowetenschappen.
Cultureel Evolutionisme, Sociaal Darwinsten, Victoriaanse Etnologie/’Antropologie’:
In on the origin of species 1859 van Darwin. De leer van de evolutie van de natuur die van eerste keer los is
van godsdienst. Darwin die voor eerste keer leer van de evolutie van de natuur ontwikkelt, op basis van
zijn reizen op schip en zijn data van de galapagoseilanden (voor kunst van Chile) met de grote diversiteit
van dieren daar. Hij praat over mensen in the descent of the man 1871, maar daar heeft hij het enkel over
de evolutie van de mens als soort. Op dit vlak is de theorie niet mis, het wordt mis wanneer de evolutie
wordt toegepast op de contemporain levende mensen. Dat is wat de sociaal darwinisten hebben gedaan
of de cultureel evolutionisten, niet Darwin zelf. De eerste leerstoel in de ‘antropologie’ was in Engeland,
maar het was een cultuur evolutions= vergeten hem, telt niet als antropoloog. De tweede leerstoel in de
8
