Management: college 5
1. Vennootschappen
1.1 Wat is een bedrijf
Betekenis
Firma, onderneming, vennootschap, organisatie, zaak, … à Synoniemen met verschillende
connotaties. Er is geen vaste definitie, er zijn altijd verschillende nuances. Er zijn echter 2
invalshoeken
Invalshoek 1: zaken doen
De eerste invalshoek bekijkt een bedrijf als een organisatie die zakendoet. Mensen werken
samen om iets te verwezenlijken. à Een formele (afspraken, statuten, … rond) organisatie
die erop gericht is om producten (goederen en diensten) te leveren aan derden en hiervoor
een vergoeding krijgt. Dit is economisch rationeel. Als ze niet economisch rationeel zijn, is
het geen bedrijf. Er zijn veel overheidsdiensten dei verlies lijden: vakbonden, politici,
gezondheidszorg, … Ze hebben een ander doel of zijn gewoon niet economisch rationeel. Ze
hebben (al dan niet gewenst) andere belangen.
Invalshoek 2: juridisch
Bekijkt een bedrijf als een aparte juridische entiteit met specifieke rechten en plichten
=vennootschap. Er zijn verschillende vormen (BV, NV, CV, VOF, COMV, (S)M, …) dit zijn
verschillende vormen van rechtspersonen met (al dan niet) een KBO-nummer, in
tegenstelling tot een particulier, dit is een “natuurlijk persoon” met rijksregisternummer. De
grote verschillen tussen rechts- en natuurlijke personen:
• Risicobeheersing (beperkte aansprakelijkheid)
• Apart belastingsregime (vennootschapsbelasting vs persoonsbelasting)
• Mogelijkheid tot het delen van eigenaarschap (aandeelhouders, bestuurders, …)
Grote verschillen tussen natuurlijke en rechtspersonen zijn:
• Risicobeheersing (beperkte aansprakelijkheid): personen die eigenaar zijn van een
vennootschap worden niet belast met alle schulden die ze aangaan, natuurlijke
personen wel.
• Apart belastingregime: persoonsbelasting vs vennootschapsbelasting
• Mogelijkheid tot delen van eigenaarschap: aandeelhouders.
1.2 Risicobeheersing
Zie vroeger: schepen kwamen binnen à mensen waren rijk want hun handel was gelukt,
soms kwamen schepen niet meer terug want vergingen op zee, … à uitdrukking “zijn schip
is binnen”.
Waarom?
Ondernemen maakt risico à je investeert en kan dus schulden maken. als het fout gaat is er
een schuldenput waar de ondernemer verantwoordelijk voor is. Gaat men alles kwijtraken
en dan levenslang een schuld afbetalen? Dit zou een te groot risico zijn voor de meeste
ondernemers. Men schermt dit risico af via een vennootschap: zo is men enkel het
geïnvesteerde kapitaal kwijt en is er wat reputatieschade. Alles wat de bank jou geleend
heeft is de bank kwijt. Er is beperkte aansprakelijkheid. Dit is echter niet bij elke
vennootschap (zie later).
1
,Management: college 5
Falen met/zonder vennootschap
FAILLISSEMENT ZONDER VENNOOTSCHAP
Idee Lening bij bank investeren Onderneming faalt
= failliet
Persoonlijke aansprakelijkheid
ondernemer Ondernemer moet Schuldeisers eisen (blote)
op zwarte lijst bij werken om schuld terugbetaling Schulden
kredietverstrekkers terug te betalen
Blote schulden= geen kapitaal meer, auto aangekocht, stock, … Als je geen vennootschap
13 Architectuur, Management, Markt en Economie
hebt moet de ondernemer de schuld afbetalen zolang de schuld openstaat. De schuldeisers
eigen een terugbetaling van de eigenaar.
FAILLISSEMENT MET VENNOOTSCHAP
Idee Lening bij bank investeren Onderneming faalt
= failliet
Een nieuw begin is mogelijk
Niet bij fraude,
bewust wanbestuur Ondernemer kan Ondernemer is Vereffening Schuldeisers zijn
of criminele feiten nieuwe zaak persoonlijk door curator (deels) hun geld
starten afgeschermd kwijt
Curator = externe bestuurder die maximaal de schulden afbetaalt met de gelden die in het
14 Architectuur, Management, Markt en Economie
vennootschap zitten. Als het maximale eruit werd gehaald, zijn de schuldeisers de rest kwijt.
Nieuw begin is mogelijk, maar niet bij fraude, bewust wanbestuur of het plegen van
criminele feiten. Als architect is een vennootschap zeker aan te raden!
1.3 Apart belastingsregime
Belastingen particulier
Men heeft inkomsten als particulier (arbeid, inkomsten uit kapitaal, uitkeringen, …), deze zijn
de basis voor belastingsheffing (RSZ, roerende voorheffing, …). Wat men na betaling van de
belastingen nog over heeft is het beschikbaar inkomen, dit kan men uitgeven of sparen.
2
, Management: college 5
Belastingen vennootschap
Een vennootschap start met een omzet (=inkomsten door bedrijfsomzet, dividenden,
intresten,… ), alle kosten worden betaald (grondstoffen, lonen, …), de rest is winst. Op deze
winst worden dan vennootschapsbelastingen betaald
Belastingen eenmanszaak
Hybride statuut: start ook met een omzet (=inkomsten door bedrijfsomzet, dividenden,
intresten,… ), alle kosten worden betaald (grondstoffen, lonen, …), de rest is winst.. Op deze
winst worden dan persoonsbelastingen betaald. er is hier ook geen risicobescherming, je
bent dus wel aansprakelijk.
Belastingregimes
bij personenbelasting verschillende belastingschijven op basis van het inkomen, deze
bedragen worden ieder jaar geïndexeerd, anders is er ‘bracket creep’ (= doet zich voor
wanneer de inflatie belastingbetalers in hogere belastingschijven duwt of de waarde van
kredieten, aftrekken en vrijstellingen vermindert. Bracket creep resulteert in een stijging van
de inkomstenbelastingen zonder een stijging van het reële inkomen.) De werkgever betaalt
deze belasting voor jou, bij een eenmanszaak is er geen werkgever, dus zeker geld opzij
zetten om later belastingen kunnen betalen.
Bij vennootschapsbelasting is het makkelijker: vanaf boekjaar 2020 is het belastingstarief
25%. Een boekjaar is een vaste periode van 1 jaar waar winst bepaald wordt. Dit valt meestal
samen met het kalenderjaar, maar dat is niet verplicht.
Wanneer heb je dan verlaagd tarief (voor vennootschappen)? Er zijn 4 voorwaarden:
• Enkel voor kleine vennootschappen
• Minimumbezoldiging voor de bedrijfsleider met uitzondering van startende
ondernemingen: belastingsontwijking tegengaan
• Financiële vennootschappen zijn uitgesloten
• Meer dan 50% van de aandelen is in het bezit van een natuurlijk persoon
Geld dat vastzit
Ondanks vennootschappen veel belastingsvoordelen hebben, is het niet per se handiger om
via een vennootschap te werken. Geld dat in een vennootschap zit zit daar ook vast. Het
vermogen van een natuurlijk persoon is daarentegen vrij beschikbaar ten allen tijde. Je kan
wel het geld uit de vennootschap halen door de winst uit te keren in de vorm van
dividenden, maar daar betaal je een roerende voorheffing op van 30%. Veel mensen sparen
in de vennootschap en herinvesteren met dat geld.
1.4 Delen van eigenaarschap
Eigenaarschap
Voor een natuurlijk persoon is er natuurlijk zelfbeschikking, je bent soeverein en ondeelbaar.
Een vennootschap daarentegen is anders, het eigenaarschap is vaak gedeeld. Er zij
bestuurders die daden stellen in naam van de vennootschap, en aandeelhouders die de
vennootschap bezitten.
3
1. Vennootschappen
1.1 Wat is een bedrijf
Betekenis
Firma, onderneming, vennootschap, organisatie, zaak, … à Synoniemen met verschillende
connotaties. Er is geen vaste definitie, er zijn altijd verschillende nuances. Er zijn echter 2
invalshoeken
Invalshoek 1: zaken doen
De eerste invalshoek bekijkt een bedrijf als een organisatie die zakendoet. Mensen werken
samen om iets te verwezenlijken. à Een formele (afspraken, statuten, … rond) organisatie
die erop gericht is om producten (goederen en diensten) te leveren aan derden en hiervoor
een vergoeding krijgt. Dit is economisch rationeel. Als ze niet economisch rationeel zijn, is
het geen bedrijf. Er zijn veel overheidsdiensten dei verlies lijden: vakbonden, politici,
gezondheidszorg, … Ze hebben een ander doel of zijn gewoon niet economisch rationeel. Ze
hebben (al dan niet gewenst) andere belangen.
Invalshoek 2: juridisch
Bekijkt een bedrijf als een aparte juridische entiteit met specifieke rechten en plichten
=vennootschap. Er zijn verschillende vormen (BV, NV, CV, VOF, COMV, (S)M, …) dit zijn
verschillende vormen van rechtspersonen met (al dan niet) een KBO-nummer, in
tegenstelling tot een particulier, dit is een “natuurlijk persoon” met rijksregisternummer. De
grote verschillen tussen rechts- en natuurlijke personen:
• Risicobeheersing (beperkte aansprakelijkheid)
• Apart belastingsregime (vennootschapsbelasting vs persoonsbelasting)
• Mogelijkheid tot het delen van eigenaarschap (aandeelhouders, bestuurders, …)
Grote verschillen tussen natuurlijke en rechtspersonen zijn:
• Risicobeheersing (beperkte aansprakelijkheid): personen die eigenaar zijn van een
vennootschap worden niet belast met alle schulden die ze aangaan, natuurlijke
personen wel.
• Apart belastingregime: persoonsbelasting vs vennootschapsbelasting
• Mogelijkheid tot delen van eigenaarschap: aandeelhouders.
1.2 Risicobeheersing
Zie vroeger: schepen kwamen binnen à mensen waren rijk want hun handel was gelukt,
soms kwamen schepen niet meer terug want vergingen op zee, … à uitdrukking “zijn schip
is binnen”.
Waarom?
Ondernemen maakt risico à je investeert en kan dus schulden maken. als het fout gaat is er
een schuldenput waar de ondernemer verantwoordelijk voor is. Gaat men alles kwijtraken
en dan levenslang een schuld afbetalen? Dit zou een te groot risico zijn voor de meeste
ondernemers. Men schermt dit risico af via een vennootschap: zo is men enkel het
geïnvesteerde kapitaal kwijt en is er wat reputatieschade. Alles wat de bank jou geleend
heeft is de bank kwijt. Er is beperkte aansprakelijkheid. Dit is echter niet bij elke
vennootschap (zie later).
1
,Management: college 5
Falen met/zonder vennootschap
FAILLISSEMENT ZONDER VENNOOTSCHAP
Idee Lening bij bank investeren Onderneming faalt
= failliet
Persoonlijke aansprakelijkheid
ondernemer Ondernemer moet Schuldeisers eisen (blote)
op zwarte lijst bij werken om schuld terugbetaling Schulden
kredietverstrekkers terug te betalen
Blote schulden= geen kapitaal meer, auto aangekocht, stock, … Als je geen vennootschap
13 Architectuur, Management, Markt en Economie
hebt moet de ondernemer de schuld afbetalen zolang de schuld openstaat. De schuldeisers
eigen een terugbetaling van de eigenaar.
FAILLISSEMENT MET VENNOOTSCHAP
Idee Lening bij bank investeren Onderneming faalt
= failliet
Een nieuw begin is mogelijk
Niet bij fraude,
bewust wanbestuur Ondernemer kan Ondernemer is Vereffening Schuldeisers zijn
of criminele feiten nieuwe zaak persoonlijk door curator (deels) hun geld
starten afgeschermd kwijt
Curator = externe bestuurder die maximaal de schulden afbetaalt met de gelden die in het
14 Architectuur, Management, Markt en Economie
vennootschap zitten. Als het maximale eruit werd gehaald, zijn de schuldeisers de rest kwijt.
Nieuw begin is mogelijk, maar niet bij fraude, bewust wanbestuur of het plegen van
criminele feiten. Als architect is een vennootschap zeker aan te raden!
1.3 Apart belastingsregime
Belastingen particulier
Men heeft inkomsten als particulier (arbeid, inkomsten uit kapitaal, uitkeringen, …), deze zijn
de basis voor belastingsheffing (RSZ, roerende voorheffing, …). Wat men na betaling van de
belastingen nog over heeft is het beschikbaar inkomen, dit kan men uitgeven of sparen.
2
, Management: college 5
Belastingen vennootschap
Een vennootschap start met een omzet (=inkomsten door bedrijfsomzet, dividenden,
intresten,… ), alle kosten worden betaald (grondstoffen, lonen, …), de rest is winst. Op deze
winst worden dan vennootschapsbelastingen betaald
Belastingen eenmanszaak
Hybride statuut: start ook met een omzet (=inkomsten door bedrijfsomzet, dividenden,
intresten,… ), alle kosten worden betaald (grondstoffen, lonen, …), de rest is winst.. Op deze
winst worden dan persoonsbelastingen betaald. er is hier ook geen risicobescherming, je
bent dus wel aansprakelijk.
Belastingregimes
bij personenbelasting verschillende belastingschijven op basis van het inkomen, deze
bedragen worden ieder jaar geïndexeerd, anders is er ‘bracket creep’ (= doet zich voor
wanneer de inflatie belastingbetalers in hogere belastingschijven duwt of de waarde van
kredieten, aftrekken en vrijstellingen vermindert. Bracket creep resulteert in een stijging van
de inkomstenbelastingen zonder een stijging van het reële inkomen.) De werkgever betaalt
deze belasting voor jou, bij een eenmanszaak is er geen werkgever, dus zeker geld opzij
zetten om later belastingen kunnen betalen.
Bij vennootschapsbelasting is het makkelijker: vanaf boekjaar 2020 is het belastingstarief
25%. Een boekjaar is een vaste periode van 1 jaar waar winst bepaald wordt. Dit valt meestal
samen met het kalenderjaar, maar dat is niet verplicht.
Wanneer heb je dan verlaagd tarief (voor vennootschappen)? Er zijn 4 voorwaarden:
• Enkel voor kleine vennootschappen
• Minimumbezoldiging voor de bedrijfsleider met uitzondering van startende
ondernemingen: belastingsontwijking tegengaan
• Financiële vennootschappen zijn uitgesloten
• Meer dan 50% van de aandelen is in het bezit van een natuurlijk persoon
Geld dat vastzit
Ondanks vennootschappen veel belastingsvoordelen hebben, is het niet per se handiger om
via een vennootschap te werken. Geld dat in een vennootschap zit zit daar ook vast. Het
vermogen van een natuurlijk persoon is daarentegen vrij beschikbaar ten allen tijde. Je kan
wel het geld uit de vennootschap halen door de winst uit te keren in de vorm van
dividenden, maar daar betaal je een roerende voorheffing op van 30%. Veel mensen sparen
in de vennootschap en herinvesteren met dat geld.
1.4 Delen van eigenaarschap
Eigenaarschap
Voor een natuurlijk persoon is er natuurlijk zelfbeschikking, je bent soeverein en ondeelbaar.
Een vennootschap daarentegen is anders, het eigenaarschap is vaak gedeeld. Er zij
bestuurders die daden stellen in naam van de vennootschap, en aandeelhouders die de
vennootschap bezitten.
3
