BEDRIJFSFISCALITEIT
LES 1: INTRODUCTIE EN ALGEMENE BEGINSELEN
1. Inhoud en voorwerp belastingrecht
Fiscaal recht domineert andere rechtstakken zoals bv publiek recht
Regelt samenwerking tussen rechtsonderhorigen bv individuen, ondernemingen,
entiteiten en de overheid
Fiscaal recht regelt de wijze waarop overheid een (financiële) prestatie kan vorderen
van de rechtssubjecten
(Financiële) prestatie = u als belastingsplichtige moet een bedrag betalen aan bv de
overheid gebruikt die som voor publieke doeleinden er ontstaat een
overeenkomst tss burger en overheid
Niet financiele prestatie vragen om mee te werken door te antwoorden op vragen
van fiscus enz
Belastingrecht omvat
Rechtsgrond van de belastingbevoegdheid
wat zijn de wvd’en en binnen welke grenzen kan belastingheffing
plaatsvinden?
vooral in Belgische grondwet, ook Europese en supranationale
rechtsbronnen
Toepassingsgebied van de belasting
o Subject: wie kan overheid verplichten om belastingen te betalen
o Object: wat wordt er belast en wat is de belastbare grondslag, zijn er
mogelijke verminderingen die toegepast worden
o Timing: periode waarbinnen je moet voldoen aan belastingsplicht
Dwangmaatregelen van overheid
Overheid kan u verplichten om fin bijdrage te betalen ter financiering van
publieke uitgaven dwangmaatregelen en boetes opleggen als je u
verplichting niet naleeft
Fiscale geschillenbeslechting: niet akkoord met feit dat je belasting moet
betalen of met inhoud ervan
o Belastingontwijking: inzetten van geoorloofde middelen om het bedrag
zo laag mogelijk te maken
o Belastingontduiking: fiscale fraude ongeoorloofde middelen om
bedrag dat men moet betalen te verminderen
2. Wordingsgeschiedenis van belastingen
, Vroeger goedereneconomie
Belasting op oogst enz
Cedulaire belasting: onderscheid tussen aantal zaken dat werd belast, puur op
materie
Introductie van inkomstenbelasting 1962:
Basis van stelsel dat vandaag de dag nog gebruikt wordt; belast op inkomsten
die een individu krijgt vanuit verschillende categorieën bv inkomsten uit
roerende (beleggingen) of onroerende goederen (hebben van eigendom)
Beroepsinkomen; divers inkomen
3. Heffingsbevoegdheid
bevoegdheid om belasting te introduceren
Elke materie kan belast worden bv beroepsinkomsten, voertuig, alles kan maar
moeten bevoegdheid hebben belangrijk beginsel: territorialiteitsbeginsel = je
wordt belast waar je als belastingsplichtige u domicilie hebt
Aanknopingspunt voor overheidspersonen
Personeel: domiciliebeginsel = een staat heft belastingen op het inkomen van
personen die in die staat wonen of gevestigd zijn
Zakelijk: als onderneming kan je ook activiteiten uitvoeren op andere plekken
dan waar je u domicilie heb = ligginsbeginsel of bronstaatbeginsel: waar de
bron is worden belastingen gehoffen
Rechtsgrond van de belastingsbevoegdheid
Overlap: je wordt hier belast omdat je hier woont maar ook belast in Amerika want je
hebt daar een aandeel en krijgt een dividend dubbele belasting
Oplossing: De heffingsbevoegdheid wordt beperkt door afspraken tussen België en
Amerika, zodat je toch niet aan dubbele belasting onderworpen wordt
,4. Definitie van functie belasting
Belasting creëert 4 zaken
Rechtsband
Tussen bepaalde partijen
Met bepaald voorwerp
En bepaald doel
1) Rechtsband
= ontstaan van een juridische relatie, nl de belastingschuld
Materiele belastingschuld
= bedrag dat je moet betalen kwantitatieve schuld
Formele belastingschuld
= bestaan, eisbaarheid en invordering van de belasting
2) Partijen: 2
Overheid
o Grondwetgever heeft aan overheid de bevoegdheid toegekend om
belasting te introduceren: federale staat, gewesten, gemeenschappen
o Iedere overheid kan belastingen heffen
Beperkingen
o De bevoegdheden van de Europese Unie op het vlak van (indirecte)
belastingen (bijv. coördinering en harmonisering van BTW, douane en
accijnzen)
o Door de Belgische federale wetgever met betrekking tot de
bevoegdheden van de deelstaten, provincies en gemeenten
bevoegdheid van ene overheid beperkt bevoegdheid van andere
Verschillende beleidsniveaus
1) Federale belastingen: BTW, inkomstenbelastingen, accijnzen
2) Gewestelijke of regionale belastingen: afvalheffing, leegstaande woning
3) Provinciale of gemeentebelastingen: 2de verblijven, belasting op reclame
Toegewezen belastingbevoegdheid
overheid kan zelf belastingen introduceren of bevoegdheid aan iemand
anders toewijzen
o Opcentiemen
= % bovenop onroerende voorheffing dat aan gemeente toekomt (786
opcentiemen: voor elke euro OV moet er 7,86 euro bijbetaald worden
aan gemeente)
o Aanvullende belastingen
Personenbelasting: gemeenten hebben bevoegdheid om op finale
bedrag nog een aanvullende belasting te heffen = % bovenop
personenbelasting door bepaling van aanslagvoet
, Belastingplichtige
o = diegene in wiens hoofde het belastbare feit zich voltrekt (natuurlijke
personen, rechtspersonen, entiteiten etc.)
o Belastingschuldige = diegene die gehouden is tot de betaling van de
belastingschuld
o Belastingplichtige en belastingschuldige zijn vaak zelfde personen,
kunnen verschillen bij bv Oprichtersaansprakelijkheid in het
vennootschapsrecht: oprichters zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de
belastingschuld indien:
De vennootschap failliet gaat binnen de vijf jaar na de
oprichting, EN
Het aanvangskapitaal van de vennootschap kennelijk
ontoereikend was voor een normale uitoefening van de
voorgenomen bedrijvigheid gedurende minstens twee jaar
(Kunnen ook andere partijen, derden, betrokken worden bv werkgever)
Indeling
Belasting op inkomen: Je hebt bepaald vermogen dat opbrengt bv dividenden
worden belast
o PB en VB (belasting op rechtspersonen)
o Rechtspersonenbelasting: belasting op bepaalde specifieke entiteiten
bv vzw entiteiten die geen winstoogmerk nastreven
o Belasting niet-INW: belasting voor niet inwoners
Gelijkstelling met inkomstenbelasting:
• Verkeersbelasting
• Inverkeersstelling
• Spel en weddenschappen
BTW: belasting op omzet: consumptie/verbruiksbelasting
LES 1: INTRODUCTIE EN ALGEMENE BEGINSELEN
1. Inhoud en voorwerp belastingrecht
Fiscaal recht domineert andere rechtstakken zoals bv publiek recht
Regelt samenwerking tussen rechtsonderhorigen bv individuen, ondernemingen,
entiteiten en de overheid
Fiscaal recht regelt de wijze waarop overheid een (financiële) prestatie kan vorderen
van de rechtssubjecten
(Financiële) prestatie = u als belastingsplichtige moet een bedrag betalen aan bv de
overheid gebruikt die som voor publieke doeleinden er ontstaat een
overeenkomst tss burger en overheid
Niet financiele prestatie vragen om mee te werken door te antwoorden op vragen
van fiscus enz
Belastingrecht omvat
Rechtsgrond van de belastingbevoegdheid
wat zijn de wvd’en en binnen welke grenzen kan belastingheffing
plaatsvinden?
vooral in Belgische grondwet, ook Europese en supranationale
rechtsbronnen
Toepassingsgebied van de belasting
o Subject: wie kan overheid verplichten om belastingen te betalen
o Object: wat wordt er belast en wat is de belastbare grondslag, zijn er
mogelijke verminderingen die toegepast worden
o Timing: periode waarbinnen je moet voldoen aan belastingsplicht
Dwangmaatregelen van overheid
Overheid kan u verplichten om fin bijdrage te betalen ter financiering van
publieke uitgaven dwangmaatregelen en boetes opleggen als je u
verplichting niet naleeft
Fiscale geschillenbeslechting: niet akkoord met feit dat je belasting moet
betalen of met inhoud ervan
o Belastingontwijking: inzetten van geoorloofde middelen om het bedrag
zo laag mogelijk te maken
o Belastingontduiking: fiscale fraude ongeoorloofde middelen om
bedrag dat men moet betalen te verminderen
2. Wordingsgeschiedenis van belastingen
, Vroeger goedereneconomie
Belasting op oogst enz
Cedulaire belasting: onderscheid tussen aantal zaken dat werd belast, puur op
materie
Introductie van inkomstenbelasting 1962:
Basis van stelsel dat vandaag de dag nog gebruikt wordt; belast op inkomsten
die een individu krijgt vanuit verschillende categorieën bv inkomsten uit
roerende (beleggingen) of onroerende goederen (hebben van eigendom)
Beroepsinkomen; divers inkomen
3. Heffingsbevoegdheid
bevoegdheid om belasting te introduceren
Elke materie kan belast worden bv beroepsinkomsten, voertuig, alles kan maar
moeten bevoegdheid hebben belangrijk beginsel: territorialiteitsbeginsel = je
wordt belast waar je als belastingsplichtige u domicilie hebt
Aanknopingspunt voor overheidspersonen
Personeel: domiciliebeginsel = een staat heft belastingen op het inkomen van
personen die in die staat wonen of gevestigd zijn
Zakelijk: als onderneming kan je ook activiteiten uitvoeren op andere plekken
dan waar je u domicilie heb = ligginsbeginsel of bronstaatbeginsel: waar de
bron is worden belastingen gehoffen
Rechtsgrond van de belastingsbevoegdheid
Overlap: je wordt hier belast omdat je hier woont maar ook belast in Amerika want je
hebt daar een aandeel en krijgt een dividend dubbele belasting
Oplossing: De heffingsbevoegdheid wordt beperkt door afspraken tussen België en
Amerika, zodat je toch niet aan dubbele belasting onderworpen wordt
,4. Definitie van functie belasting
Belasting creëert 4 zaken
Rechtsband
Tussen bepaalde partijen
Met bepaald voorwerp
En bepaald doel
1) Rechtsband
= ontstaan van een juridische relatie, nl de belastingschuld
Materiele belastingschuld
= bedrag dat je moet betalen kwantitatieve schuld
Formele belastingschuld
= bestaan, eisbaarheid en invordering van de belasting
2) Partijen: 2
Overheid
o Grondwetgever heeft aan overheid de bevoegdheid toegekend om
belasting te introduceren: federale staat, gewesten, gemeenschappen
o Iedere overheid kan belastingen heffen
Beperkingen
o De bevoegdheden van de Europese Unie op het vlak van (indirecte)
belastingen (bijv. coördinering en harmonisering van BTW, douane en
accijnzen)
o Door de Belgische federale wetgever met betrekking tot de
bevoegdheden van de deelstaten, provincies en gemeenten
bevoegdheid van ene overheid beperkt bevoegdheid van andere
Verschillende beleidsniveaus
1) Federale belastingen: BTW, inkomstenbelastingen, accijnzen
2) Gewestelijke of regionale belastingen: afvalheffing, leegstaande woning
3) Provinciale of gemeentebelastingen: 2de verblijven, belasting op reclame
Toegewezen belastingbevoegdheid
overheid kan zelf belastingen introduceren of bevoegdheid aan iemand
anders toewijzen
o Opcentiemen
= % bovenop onroerende voorheffing dat aan gemeente toekomt (786
opcentiemen: voor elke euro OV moet er 7,86 euro bijbetaald worden
aan gemeente)
o Aanvullende belastingen
Personenbelasting: gemeenten hebben bevoegdheid om op finale
bedrag nog een aanvullende belasting te heffen = % bovenop
personenbelasting door bepaling van aanslagvoet
, Belastingplichtige
o = diegene in wiens hoofde het belastbare feit zich voltrekt (natuurlijke
personen, rechtspersonen, entiteiten etc.)
o Belastingschuldige = diegene die gehouden is tot de betaling van de
belastingschuld
o Belastingplichtige en belastingschuldige zijn vaak zelfde personen,
kunnen verschillen bij bv Oprichtersaansprakelijkheid in het
vennootschapsrecht: oprichters zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de
belastingschuld indien:
De vennootschap failliet gaat binnen de vijf jaar na de
oprichting, EN
Het aanvangskapitaal van de vennootschap kennelijk
ontoereikend was voor een normale uitoefening van de
voorgenomen bedrijvigheid gedurende minstens twee jaar
(Kunnen ook andere partijen, derden, betrokken worden bv werkgever)
Indeling
Belasting op inkomen: Je hebt bepaald vermogen dat opbrengt bv dividenden
worden belast
o PB en VB (belasting op rechtspersonen)
o Rechtspersonenbelasting: belasting op bepaalde specifieke entiteiten
bv vzw entiteiten die geen winstoogmerk nastreven
o Belasting niet-INW: belasting voor niet inwoners
Gelijkstelling met inkomstenbelasting:
• Verkeersbelasting
• Inverkeersstelling
• Spel en weddenschappen
BTW: belasting op omzet: consumptie/verbruiksbelasting