HOOFDSTUK 4:
STRESSGERELATEERDE STOORNIS
TE KENNEN BEGRIPPEN
Aanpassingsstoorni Acculturatiestress Acute stress- Emotiegerichte
s stoornis coping
Endocriene systeem Eye movement Hormonen Immuunsysteem
desensitization and
reprocessing
(EMDR)
Locus of control Posttraumatische Probleemgerichte Stress
stressstoornis (ptss) coping
Stressor Vercht-of vlucht
reactive
WAT IS STRESS ?
- Letterlijk: druk / kracht die wordt uitgeoefend
- Stress is een reactie op de stressor
o Psychologie: stress is de druk die wordt uitgeoefend om zich aan te passen
o Reactie op verschillende bronnen die stress veroorzaken (stressoren)
- Psychosociale stressoren
o Examens, relatieproblemen
o Dagdagelijkse zorgen en irritaties
o Dood van een dierbare, echtscheiding, ontslag…
- Fysieke omgevingsstressoren
o Harde geluiden
o Extreem lage of hoge temperaturen
- Kortdurende stress of langdurige en herhaalde stress
- Positieve stress en negatieve stress
1
, - Stress speelt een belangrijke rol in ons leven
o Vrnl een belangrijke positieve rol
Wordt vergeten omdat men vertrekt vanuit stoornissen
Maakt het leven creatief, zorgt dat het geheugen beter functioneert,
maakt ons alert en creatief…
o Negatieve impact angst, totale ontregeling…
STRESSTOLERANTIEVENSTER
- Stresstolerantievenster = window of tolerance
- Uitgevonden door Daniel Siegle
o Mensen kunnen enkel binnen de groene zone effectief functioneren
o Regelmatig in hyper-arousal vecht / vluchtreactie, angst, paniek, woede
of hyperactiviteit
o Regelmatig in hypo-arousal depressie, vermoeidheid of emotionele
afvlakking
- Basis: bewustzijn dat door het meemaken van trauma het tolerantievenster
kleiner wordt
o Mensen schieten sneller uit naar hypo-of hyper-arousal
2
, STRESSMODEL
- Overzicht hoe mensen kunnen reageren op stress / bedreigingen
o Stress leidt tot responsen op alle vlakken
Fysiologisch
Gedragsmatig
Emotioneel
Cognitief
o Er wordt een cognitieve evaluatie door de persoon gemaakt
Cognitieve evaluatie: obv een wisselwerking tussen de stressor en
de hulpbronnen die de persoon tot zijn beschikking heeft
Fysiologische, psychologische en culturele kenmerken spelen een
rol
- Voorbeeld van een bio-psycho-sociaal verklaringsmodel met een nadruk op de rol
van cognitieve evaluatie
- Ja kan van buitenaf niet bepalen hoeveel stress een persoon ervaart door een
bepaalde stressor
EFFECTEN VAN STRESS
SITUERING
- Psychische bronnen van stress, psychische stressoren oefen druk uit op het
psychische aanpassingsvermogen en fysieke gezondheid
- Effecten van stress
o Hormonen: hypothalamus – hypofyse – bijnier – as
o Stress en het immuunsysteem
3
STRESSGERELATEERDE STOORNIS
TE KENNEN BEGRIPPEN
Aanpassingsstoorni Acculturatiestress Acute stress- Emotiegerichte
s stoornis coping
Endocriene systeem Eye movement Hormonen Immuunsysteem
desensitization and
reprocessing
(EMDR)
Locus of control Posttraumatische Probleemgerichte Stress
stressstoornis (ptss) coping
Stressor Vercht-of vlucht
reactive
WAT IS STRESS ?
- Letterlijk: druk / kracht die wordt uitgeoefend
- Stress is een reactie op de stressor
o Psychologie: stress is de druk die wordt uitgeoefend om zich aan te passen
o Reactie op verschillende bronnen die stress veroorzaken (stressoren)
- Psychosociale stressoren
o Examens, relatieproblemen
o Dagdagelijkse zorgen en irritaties
o Dood van een dierbare, echtscheiding, ontslag…
- Fysieke omgevingsstressoren
o Harde geluiden
o Extreem lage of hoge temperaturen
- Kortdurende stress of langdurige en herhaalde stress
- Positieve stress en negatieve stress
1
, - Stress speelt een belangrijke rol in ons leven
o Vrnl een belangrijke positieve rol
Wordt vergeten omdat men vertrekt vanuit stoornissen
Maakt het leven creatief, zorgt dat het geheugen beter functioneert,
maakt ons alert en creatief…
o Negatieve impact angst, totale ontregeling…
STRESSTOLERANTIEVENSTER
- Stresstolerantievenster = window of tolerance
- Uitgevonden door Daniel Siegle
o Mensen kunnen enkel binnen de groene zone effectief functioneren
o Regelmatig in hyper-arousal vecht / vluchtreactie, angst, paniek, woede
of hyperactiviteit
o Regelmatig in hypo-arousal depressie, vermoeidheid of emotionele
afvlakking
- Basis: bewustzijn dat door het meemaken van trauma het tolerantievenster
kleiner wordt
o Mensen schieten sneller uit naar hypo-of hyper-arousal
2
, STRESSMODEL
- Overzicht hoe mensen kunnen reageren op stress / bedreigingen
o Stress leidt tot responsen op alle vlakken
Fysiologisch
Gedragsmatig
Emotioneel
Cognitief
o Er wordt een cognitieve evaluatie door de persoon gemaakt
Cognitieve evaluatie: obv een wisselwerking tussen de stressor en
de hulpbronnen die de persoon tot zijn beschikking heeft
Fysiologische, psychologische en culturele kenmerken spelen een
rol
- Voorbeeld van een bio-psycho-sociaal verklaringsmodel met een nadruk op de rol
van cognitieve evaluatie
- Ja kan van buitenaf niet bepalen hoeveel stress een persoon ervaart door een
bepaalde stressor
EFFECTEN VAN STRESS
SITUERING
- Psychische bronnen van stress, psychische stressoren oefen druk uit op het
psychische aanpassingsvermogen en fysieke gezondheid
- Effecten van stress
o Hormonen: hypothalamus – hypofyse – bijnier – as
o Stress en het immuunsysteem
3