De vrouw met gezondheidsproblemen - Operatieve ingrepen
Toediening van zuurstof
Waarom gaan we O2 toedienen?
- Om hypoxemie te corrigeren in een acute situatie of bij chronische of palliatieve patiënten
- Hypoxemie wordt veroorzaakt door respiratoire insufficiëntie
= een verstoorde gasuitwisseling
o Type 1: enkel hypoxemie (acuut hypoxemisch respiratoir falen), verlaagd O2 in het
arteriële bloed, pO2 2<60 mmHg of <8 kPa
o Type 2: hypoxemie in combinatie met hypercapnie (ventilatoir falen), het
ademminuutvolume verminderd (= het volume dat per tijdseenheid wordt in- en
uitgeademd) en dat lokt alveolaire hypoventilatie uit
1. Basisprincipes
FiO2: Zuurstofgehalte bij inademing (Fraction of Inspired Oxygen = FiO2): Buitenlucht: 21% (FiO2 =
21%)
Maat om aan te geven hoeveel zuurstof in de lucht zit. 21% zuurstof in de lucht gaat
schommelen, bv in een lokaal als je daar heel de dag zit. We uiten dit in percentages.
Als je te veel zuurstof geeft kunnen er complicaties optreden.
Bevochtigen: Alleen zo nodig:
- Bij aanhoudende last van een droge of geïrriteerde slijmvliezen of taai sputum
- Als de zuurstoftoediening de normale bevochtigingsfunctie van de neus omzeilt (VB. naso-
faryngeale katheter)
- Als er >24u meer dan 5 tot 8 liter zuurstof per minuut wordt toegediend
- Bij een niet-invasieve geassisteerde beademing
Aquapack vervangen: <50ml en bij nieuwe patiënt.
Verbied roken en het gebruik van vuur.
Vermijd alcohol, vaseline en andere brandgevaarlijke producten. Want zuurstof is brandbaar
Zuurstof is op zich niet explosief, maar wel brand bevorderend en ontvlambaar wanneer het in
aanraking komt met vuur, vet of olie. Vet kan spontaan ontbranden bij rechtstreeks contact met
zuivere zuurstof, waardoor brandwonden kunnen ontstaan bij verzorging van neus of lippen met
vaseline of andere (te) vette crème. Gebruik alleen crème of zalf op waterbasis
1
, De vrouw met gezondheidsproblemen - Operatieve ingrepen
2. Praktische toepassing
Benodigdheden
- Zuurstofbronnen
o Zuurstof uit een cillinder*
o Zuurstof uit een concentrator
o Zuurstof uit een moedertank*
- Zuurstofklok = flowmeter
- Aquapack zo nodig
- Zuurstofslang
- Afhankelijk van toedieningsmethode: neusbril, katheter of masker
Werking
- Sluit een zuurstofklok aan op het centrale zuurstofsysteem
- Aquapack zo nodig aansluiten
- Bevestig neusbril/katheter of masker op de zuurstofslang en sluit ander uiteinde aan op
aquapack of zuurstofklok
- Stel op de zuurstofklok het voorgeschreven l/min. in:
o Zuurstofklok met bolletje: midden van bolletje op gewenste maatstreep
o Zuurstofklok met kegeltje met stip: bovenkant van kegeltje aanhouden
- Voel of er werkelijk O2 wordt uitgeblazen
- Verdere werkwijze afhankelijk van toedieningsvorm
3. Zuurstof toedienen 1-6 liter/minuut
Neusbril
- Twee uiteinden in de neusgaten plaatsen met kromming naar beneden
- Overige gedeelte over beide oren leggen en zacht aanspannen onder de kin
- Aandachtspunten/opmerkingen:
o Neusbril niet gebruiken bij obstructie van de neus (neusverkoudheid)
o Niet te strak aanspannen: cave drukplekken
o 1x/week vervangen
- Meest comfortabel vermits zorgvrager gewoon kan eten drinken en praten en het geeft geen
opgesloten gevoel
2
, De vrouw met gezondheidsproblemen - Operatieve ingrepen
Neuskatheter
- Neus laten snuiten, halfzittende houding
- Meet de afstand van het oor tot aan het puntje van de neus
o Breng je de katheter te ver in? Zorgvrager voelt koude lucht en moet continue
slikken
- Bevochtig de tip van de katheter met stromend water (makkelijker)
- Hoofd een beetje naar achteren buigen
- Breng de katheter voorzichtig in: langs de basis van de neusgang in neus-keelholte, tot aan
de gemeten lengte
o Stel de zuurstofklok in op 2-3l/min. om te kunnen observeren of katheter
doorgankelijk blijft bij inbrengen (gedeeltelijke verstopping? -> fluitend geluid)
- Aandachtspunten:
o Wel geschikt bij een verkoudheid
o Lager zuurstofdebiet nodig om dezelfde SaO2 te bereiken (in vergelijking met
neusbril)
o Let op mogelijke verstopping van katheter;
o Evalueer regelmatig op drukplekken bij de neusvleugels en irritatie van het
neusslijmvlies: Fixeer de katheter op de neus en wang
o Katheter elke dag vervangen: Wissel telkens van neusgat
4. Zuurstof toedienen > 6 liter/minuut
Zuurstofmasker
- Plaats het masker over de neus en mond, bevestig de elastiek boven de oren rond het hoofd
- Let op dat het masker goed aansluit op het gezicht
o Door de juiste maat te kiezen
o Via het metalen plaatje ter hoogte van de neus
o Door de lintjes aan te spannen
- Controleer regelmatig of de openingen aan de zijkant nog vrij zijn
o Belangrijk om voldoende omgevingslucht aan te voeren
o Belangrijk om CO2-rijke lucht af te voeren
- Aandachtspunten/opmerkingen
o Dagelijks spoelen met water en goed afdrogen
o In het ziekenhuis elke week te vervangen, thuis om de 3 maanden
o Let op voor drukplekken op de neus, wangen en kin
3
Toediening van zuurstof
Waarom gaan we O2 toedienen?
- Om hypoxemie te corrigeren in een acute situatie of bij chronische of palliatieve patiënten
- Hypoxemie wordt veroorzaakt door respiratoire insufficiëntie
= een verstoorde gasuitwisseling
o Type 1: enkel hypoxemie (acuut hypoxemisch respiratoir falen), verlaagd O2 in het
arteriële bloed, pO2 2<60 mmHg of <8 kPa
o Type 2: hypoxemie in combinatie met hypercapnie (ventilatoir falen), het
ademminuutvolume verminderd (= het volume dat per tijdseenheid wordt in- en
uitgeademd) en dat lokt alveolaire hypoventilatie uit
1. Basisprincipes
FiO2: Zuurstofgehalte bij inademing (Fraction of Inspired Oxygen = FiO2): Buitenlucht: 21% (FiO2 =
21%)
Maat om aan te geven hoeveel zuurstof in de lucht zit. 21% zuurstof in de lucht gaat
schommelen, bv in een lokaal als je daar heel de dag zit. We uiten dit in percentages.
Als je te veel zuurstof geeft kunnen er complicaties optreden.
Bevochtigen: Alleen zo nodig:
- Bij aanhoudende last van een droge of geïrriteerde slijmvliezen of taai sputum
- Als de zuurstoftoediening de normale bevochtigingsfunctie van de neus omzeilt (VB. naso-
faryngeale katheter)
- Als er >24u meer dan 5 tot 8 liter zuurstof per minuut wordt toegediend
- Bij een niet-invasieve geassisteerde beademing
Aquapack vervangen: <50ml en bij nieuwe patiënt.
Verbied roken en het gebruik van vuur.
Vermijd alcohol, vaseline en andere brandgevaarlijke producten. Want zuurstof is brandbaar
Zuurstof is op zich niet explosief, maar wel brand bevorderend en ontvlambaar wanneer het in
aanraking komt met vuur, vet of olie. Vet kan spontaan ontbranden bij rechtstreeks contact met
zuivere zuurstof, waardoor brandwonden kunnen ontstaan bij verzorging van neus of lippen met
vaseline of andere (te) vette crème. Gebruik alleen crème of zalf op waterbasis
1
, De vrouw met gezondheidsproblemen - Operatieve ingrepen
2. Praktische toepassing
Benodigdheden
- Zuurstofbronnen
o Zuurstof uit een cillinder*
o Zuurstof uit een concentrator
o Zuurstof uit een moedertank*
- Zuurstofklok = flowmeter
- Aquapack zo nodig
- Zuurstofslang
- Afhankelijk van toedieningsmethode: neusbril, katheter of masker
Werking
- Sluit een zuurstofklok aan op het centrale zuurstofsysteem
- Aquapack zo nodig aansluiten
- Bevestig neusbril/katheter of masker op de zuurstofslang en sluit ander uiteinde aan op
aquapack of zuurstofklok
- Stel op de zuurstofklok het voorgeschreven l/min. in:
o Zuurstofklok met bolletje: midden van bolletje op gewenste maatstreep
o Zuurstofklok met kegeltje met stip: bovenkant van kegeltje aanhouden
- Voel of er werkelijk O2 wordt uitgeblazen
- Verdere werkwijze afhankelijk van toedieningsvorm
3. Zuurstof toedienen 1-6 liter/minuut
Neusbril
- Twee uiteinden in de neusgaten plaatsen met kromming naar beneden
- Overige gedeelte over beide oren leggen en zacht aanspannen onder de kin
- Aandachtspunten/opmerkingen:
o Neusbril niet gebruiken bij obstructie van de neus (neusverkoudheid)
o Niet te strak aanspannen: cave drukplekken
o 1x/week vervangen
- Meest comfortabel vermits zorgvrager gewoon kan eten drinken en praten en het geeft geen
opgesloten gevoel
2
, De vrouw met gezondheidsproblemen - Operatieve ingrepen
Neuskatheter
- Neus laten snuiten, halfzittende houding
- Meet de afstand van het oor tot aan het puntje van de neus
o Breng je de katheter te ver in? Zorgvrager voelt koude lucht en moet continue
slikken
- Bevochtig de tip van de katheter met stromend water (makkelijker)
- Hoofd een beetje naar achteren buigen
- Breng de katheter voorzichtig in: langs de basis van de neusgang in neus-keelholte, tot aan
de gemeten lengte
o Stel de zuurstofklok in op 2-3l/min. om te kunnen observeren of katheter
doorgankelijk blijft bij inbrengen (gedeeltelijke verstopping? -> fluitend geluid)
- Aandachtspunten:
o Wel geschikt bij een verkoudheid
o Lager zuurstofdebiet nodig om dezelfde SaO2 te bereiken (in vergelijking met
neusbril)
o Let op mogelijke verstopping van katheter;
o Evalueer regelmatig op drukplekken bij de neusvleugels en irritatie van het
neusslijmvlies: Fixeer de katheter op de neus en wang
o Katheter elke dag vervangen: Wissel telkens van neusgat
4. Zuurstof toedienen > 6 liter/minuut
Zuurstofmasker
- Plaats het masker over de neus en mond, bevestig de elastiek boven de oren rond het hoofd
- Let op dat het masker goed aansluit op het gezicht
o Door de juiste maat te kiezen
o Via het metalen plaatje ter hoogte van de neus
o Door de lintjes aan te spannen
- Controleer regelmatig of de openingen aan de zijkant nog vrij zijn
o Belangrijk om voldoende omgevingslucht aan te voeren
o Belangrijk om CO2-rijke lucht af te voeren
- Aandachtspunten/opmerkingen
o Dagelijks spoelen met water en goed afdrogen
o In het ziekenhuis elke week te vervangen, thuis om de 3 maanden
o Let op voor drukplekken op de neus, wangen en kin
3
