ENCYCLOPEDIE VAN DE CRIMINOLOGISCHE WETENSCHAPPEN
DEEL 4: VINDPLAATSEN
HOOFDSTUK 6: ZOEKSTRATEGIEN
Waarom wetenschappelijke literatuur?
- Vertrouwdheid met je onderwerp
- Intellectuele en praktische waarde
- Verschillende informatiebehoeften/zoekstrategien
1. Exploratieve informatiebehoefte (heel globaal, ruim)
2. Gerichte informatiebehoefte (diepgaand,
Mogelijke struikelblokken bij zoeken
1. Ongeorganiseerde zoekmethode
2. Verkeerd of geen gebruik van ontsluitingsmiddelen (bronnen)
3. Balans zoeken tussen algemeen en specifiek zoeken
4. Relevante literatuur vs irrelevante literatuur
5. Kwaliteitscontrole literatuur
6. Volledigheid vs afbakenen en tijdig stoppen met literatuur zoeken
Probleem: men kan nooit alle literatuur die wereldwijd beschikbaar is rond een thema verzamelen
Oplossing:
1. Gebruik maken van een aantal selectiecriteria: onderwerp, tijd en ruimte
Onderscheid maken in tijd: vergelijken met vroeger en nu
2. Bepaalde systematiek in je zoeken steken
Technieken om trefwoorden te zoeken:
Booleaanse operatoren, trunceren, maskeren, vertalen, synoniemen, homoniemen, antoniemen
Exploratief systematisch zoeken
1) Orientatie/verkenning
Doel: onderwerp definieren, zoekopdracht
Bronnen: woordenboeken, handboeken, …
Resultaat: lijst trefwoorden, zicht krijgen op belangrijke auteurs
2) Achtergrondkennis (breed)
Doel: verkenning projectkader, achtergrondinformatie
Bronnen: encyclopedieën, handboeken
Resultaat: uiteenzetting thema, belangrijkste ideen
,Gericht systematisch zoeken
1) Bibliografische naslagwerken
Citatie-indexen: auteurs gaan een lijst geven van artikels die het meest gebruikt zijn voor dat specifieke
onderwerp
Webbibliografie: overzicht van websites die nuttig kunnen zijn voor dat bepaalde onderwerp
2) Databanken
Er wordt gekeken of er relevantie informatie is voor je paper, zeer kwaliteitsvol, team onderzoekers zitten
erachter
3) Catalogi van bibliotheken
Geen volledige teksten beschikbaar, gaan verwijzen naar vindplaats van bibliotheek waar werk ligt
Belangrijk: Antilope, Unicat
Via lib.ugent.be
4) Bibliografieën van de gevonden werken
5) Bibliotheek -> rekken overlopen
Zoekstrategie
Je zoekt naar makkelijk beschikbare bronnen van hoge kwaliteit. Je focust dus op de core literature. (Kern
literatuur)
Volgens welke criteria stel je je onderzoek op?
Zoekmethoden
Je geeft de kernbegrippen in in de databanken
Op voorhand bepaal je de sleutelwoorden en de trefwoorden
Zie voorbeeldje:
Welke sleutelwoorden gebruik ik hiervoor? Brussel, brand, datum, Inno,…
Hoe ga ik van deze sleutelwoorden naar een zoekterm?
Ik ga opzoek naar synoniemen van de sleutelwoorden
Beperkte term gebruiken
Verbrede term gebruiken
Gerelateerde term gebruiken
Vertaling: in dit voorbeeldje interessant, misschien eens in het Frans gaan opzoeken? In Duitsland
misschien gelijkaardige situatie
Meervoud: gebruik branden i.p.v. brand
,Technieken om zoektermen te combineren
Booleaanse operatoren: Operatoren die in elke zoekmachine worden gebruikt. Elke zoekmachine
werkt met deze operatoren
AND: toegepast op voorbeeld: ik wil artikels die zowel over de brand en over Brussel gaan
OR: ik wil artikels die zowel over Brussel en Bruxelles, alle werken van beide termen krijg je te zien. Handig
bij dit voorbeeld aangezien het over Brussel gaat.
NOT: ik ben geïnteresseerd in de brand van Brussel maar niet in die van Antwerpen.
Je kan deze Booleaanse operatoren ook gaan combineren.
Truncatietekens of wildcards:
o Je kunt een sterretje gebruiken om meerdere karakters te gaan vervangen. Hierdoor kun je
heel breed gaan zoeken en heb je een breed zicht op je onderwerp.
o Vraagteken: je wil 1 zoekopdracht ingeven maar wil bijvoorbeeld zowel Britse als Engelse
artikels vinden. Dit is ter vervanging van 1 karakter.
o Dollar teken: ter vervanging van één of geen karakter.
Exacte woordcombinatie of string search: je zet je termen tussen aanhalingstekens
Bijvoorbeeld:
Martin Luther King: opzoek naar artikels waar deze 3 woorden in voorkomen
“Martin Luther King”: artikels waar deze woorden in deze volgorde voorkomen
“Martin Luther” NOT “Martin Luther King”: ik ben op zoek naar een andere persoon
, HOOFDSTUK 1: ARCHIEVEN, BIBLIOTEKEN EN DOCUMENTATIECENTRA
Archieven en documentatiecentra
Statisch archief: deel van het archief dat afgerond is. documenten over een bepaald onderwerp van die tot
die periode. In tegenstelling dat het afgesloten is is het wel publiek toegankelijk. Vaak kan je elk werk gaan
inkijken.
Dynamisch archief: nog volop in beweging, stukken worden verzameld, werken verdwijnen en worden aan
toegevoegd.
Documentatiecentrum: je kunt bijvoorbeeld bij het Vlaams Parlement bronnen inkijken met als onderwerp
deelstaten, het parlement,… Zo heb je nog organisaties die een aantal documentatiecentra hebben
opgericht met als onderwerp hun bevoegdheid.
Private archieven
Voorbeeld 1: het rijksarchief (Brussel) bevat documenten die minstens 30 jaar oud zijn en die iets te maken
hebben met België zelf: de staatsstructuur, de rechtbanken,… Je kunt hier online dingen over opzoeken.
Voorbeeld 2: stadsarchief Antwerpen: artikels over het OCMW, over de Haven, private archieven,…
Voorbeeld 3: ROSA: kenniscentrum voor gender en feminisme. Ze hebben zelf werken geselecteerd en
verzameld. Vaak specifieke publicaties die niet vaak ergens anders te vinden zijn. ROSA heeft ook een
digitale catalogus.
Voorbeeld 4: liberaal archief: alles die met de liberale beweging te maken heeft.
HOOFDSTUK 3: ZOEKEN NAAR WETENSCHAPPELIJKE VINDPLAATSEN
Catalogi:
= een catalogus is een geordende lijst van publicaties die op een bepaalde plaats aanwezig zijn
= bijna nooit een full tekst, weinig inhoudelijke info, wel waar je het werk kunt vinden. Dit is het grote
verschil met een databank.
Stel dat we een heel overzicht willen van waar welke werken liggen kun je Unicat of Libis gebruiken.
Catalogus Unicat
= gaat kijken naar alle universitaire bibliotheken, Koninklijke Bibliotheken,…
Libis
= gaat kijken naar de Belgische wetenschappelijke bibliotheken
Databanken
= Een databank is en gestructureerde gegevensbron, samengesteld door specialisten, met informatie over
een bepaald vakgebied
Met behulp van databanken kan je artikels terugvinden die gepubliceerd zijn in tijdschriften,
congresbundels, …
De artikels kun je dus vertrouwen en je kunt er vrij zeker zijn dat deze artikels van hoge kwaliteit zijn.
DEEL 4: VINDPLAATSEN
HOOFDSTUK 6: ZOEKSTRATEGIEN
Waarom wetenschappelijke literatuur?
- Vertrouwdheid met je onderwerp
- Intellectuele en praktische waarde
- Verschillende informatiebehoeften/zoekstrategien
1. Exploratieve informatiebehoefte (heel globaal, ruim)
2. Gerichte informatiebehoefte (diepgaand,
Mogelijke struikelblokken bij zoeken
1. Ongeorganiseerde zoekmethode
2. Verkeerd of geen gebruik van ontsluitingsmiddelen (bronnen)
3. Balans zoeken tussen algemeen en specifiek zoeken
4. Relevante literatuur vs irrelevante literatuur
5. Kwaliteitscontrole literatuur
6. Volledigheid vs afbakenen en tijdig stoppen met literatuur zoeken
Probleem: men kan nooit alle literatuur die wereldwijd beschikbaar is rond een thema verzamelen
Oplossing:
1. Gebruik maken van een aantal selectiecriteria: onderwerp, tijd en ruimte
Onderscheid maken in tijd: vergelijken met vroeger en nu
2. Bepaalde systematiek in je zoeken steken
Technieken om trefwoorden te zoeken:
Booleaanse operatoren, trunceren, maskeren, vertalen, synoniemen, homoniemen, antoniemen
Exploratief systematisch zoeken
1) Orientatie/verkenning
Doel: onderwerp definieren, zoekopdracht
Bronnen: woordenboeken, handboeken, …
Resultaat: lijst trefwoorden, zicht krijgen op belangrijke auteurs
2) Achtergrondkennis (breed)
Doel: verkenning projectkader, achtergrondinformatie
Bronnen: encyclopedieën, handboeken
Resultaat: uiteenzetting thema, belangrijkste ideen
,Gericht systematisch zoeken
1) Bibliografische naslagwerken
Citatie-indexen: auteurs gaan een lijst geven van artikels die het meest gebruikt zijn voor dat specifieke
onderwerp
Webbibliografie: overzicht van websites die nuttig kunnen zijn voor dat bepaalde onderwerp
2) Databanken
Er wordt gekeken of er relevantie informatie is voor je paper, zeer kwaliteitsvol, team onderzoekers zitten
erachter
3) Catalogi van bibliotheken
Geen volledige teksten beschikbaar, gaan verwijzen naar vindplaats van bibliotheek waar werk ligt
Belangrijk: Antilope, Unicat
Via lib.ugent.be
4) Bibliografieën van de gevonden werken
5) Bibliotheek -> rekken overlopen
Zoekstrategie
Je zoekt naar makkelijk beschikbare bronnen van hoge kwaliteit. Je focust dus op de core literature. (Kern
literatuur)
Volgens welke criteria stel je je onderzoek op?
Zoekmethoden
Je geeft de kernbegrippen in in de databanken
Op voorhand bepaal je de sleutelwoorden en de trefwoorden
Zie voorbeeldje:
Welke sleutelwoorden gebruik ik hiervoor? Brussel, brand, datum, Inno,…
Hoe ga ik van deze sleutelwoorden naar een zoekterm?
Ik ga opzoek naar synoniemen van de sleutelwoorden
Beperkte term gebruiken
Verbrede term gebruiken
Gerelateerde term gebruiken
Vertaling: in dit voorbeeldje interessant, misschien eens in het Frans gaan opzoeken? In Duitsland
misschien gelijkaardige situatie
Meervoud: gebruik branden i.p.v. brand
,Technieken om zoektermen te combineren
Booleaanse operatoren: Operatoren die in elke zoekmachine worden gebruikt. Elke zoekmachine
werkt met deze operatoren
AND: toegepast op voorbeeld: ik wil artikels die zowel over de brand en over Brussel gaan
OR: ik wil artikels die zowel over Brussel en Bruxelles, alle werken van beide termen krijg je te zien. Handig
bij dit voorbeeld aangezien het over Brussel gaat.
NOT: ik ben geïnteresseerd in de brand van Brussel maar niet in die van Antwerpen.
Je kan deze Booleaanse operatoren ook gaan combineren.
Truncatietekens of wildcards:
o Je kunt een sterretje gebruiken om meerdere karakters te gaan vervangen. Hierdoor kun je
heel breed gaan zoeken en heb je een breed zicht op je onderwerp.
o Vraagteken: je wil 1 zoekopdracht ingeven maar wil bijvoorbeeld zowel Britse als Engelse
artikels vinden. Dit is ter vervanging van 1 karakter.
o Dollar teken: ter vervanging van één of geen karakter.
Exacte woordcombinatie of string search: je zet je termen tussen aanhalingstekens
Bijvoorbeeld:
Martin Luther King: opzoek naar artikels waar deze 3 woorden in voorkomen
“Martin Luther King”: artikels waar deze woorden in deze volgorde voorkomen
“Martin Luther” NOT “Martin Luther King”: ik ben op zoek naar een andere persoon
, HOOFDSTUK 1: ARCHIEVEN, BIBLIOTEKEN EN DOCUMENTATIECENTRA
Archieven en documentatiecentra
Statisch archief: deel van het archief dat afgerond is. documenten over een bepaald onderwerp van die tot
die periode. In tegenstelling dat het afgesloten is is het wel publiek toegankelijk. Vaak kan je elk werk gaan
inkijken.
Dynamisch archief: nog volop in beweging, stukken worden verzameld, werken verdwijnen en worden aan
toegevoegd.
Documentatiecentrum: je kunt bijvoorbeeld bij het Vlaams Parlement bronnen inkijken met als onderwerp
deelstaten, het parlement,… Zo heb je nog organisaties die een aantal documentatiecentra hebben
opgericht met als onderwerp hun bevoegdheid.
Private archieven
Voorbeeld 1: het rijksarchief (Brussel) bevat documenten die minstens 30 jaar oud zijn en die iets te maken
hebben met België zelf: de staatsstructuur, de rechtbanken,… Je kunt hier online dingen over opzoeken.
Voorbeeld 2: stadsarchief Antwerpen: artikels over het OCMW, over de Haven, private archieven,…
Voorbeeld 3: ROSA: kenniscentrum voor gender en feminisme. Ze hebben zelf werken geselecteerd en
verzameld. Vaak specifieke publicaties die niet vaak ergens anders te vinden zijn. ROSA heeft ook een
digitale catalogus.
Voorbeeld 4: liberaal archief: alles die met de liberale beweging te maken heeft.
HOOFDSTUK 3: ZOEKEN NAAR WETENSCHAPPELIJKE VINDPLAATSEN
Catalogi:
= een catalogus is een geordende lijst van publicaties die op een bepaalde plaats aanwezig zijn
= bijna nooit een full tekst, weinig inhoudelijke info, wel waar je het werk kunt vinden. Dit is het grote
verschil met een databank.
Stel dat we een heel overzicht willen van waar welke werken liggen kun je Unicat of Libis gebruiken.
Catalogus Unicat
= gaat kijken naar alle universitaire bibliotheken, Koninklijke Bibliotheken,…
Libis
= gaat kijken naar de Belgische wetenschappelijke bibliotheken
Databanken
= Een databank is en gestructureerde gegevensbron, samengesteld door specialisten, met informatie over
een bepaald vakgebied
Met behulp van databanken kan je artikels terugvinden die gepubliceerd zijn in tijdschriften,
congresbundels, …
De artikels kun je dus vertrouwen en je kunt er vrij zeker zijn dat deze artikels van hoge kwaliteit zijn.
