Kwalitatief onderzoek
,Samenvatting kwalitatief onderzoek
Empirisch onderzoek:
Bij empirisch onderzoek voer je zelf een onderzoek met dataverzameling
uit om nieuwe kennis op te doen.
Kwantitatieve methoden
- Verklaren
- Hypothesen toetsen
- Vaste onderzoeksopzet
- Gestandaardiseerde technieken
Kwalitatieve methoden
- Begrijpen
- Gedachten/ervaringen in kaart brengen
- Flexibele onderzoeksopzet
- Onderzoek in real-life setting
Ontologie: Wat is realiteit?
Gaat over de aard van de werkelijkheid en wat als ‘werkelijk’ wordt
beschouwd.
Voorbeeld: Een onderzoek naar kunstmatige intelligentie kan
ontologisch onderzoeken of een AI-systeem als een ‘denkproces’
beschouwd kan worden of slechts als een geprogrammeerd
algoritme.
Objectivistische benadering:
De werkelijkheid bestaat onafhankelijk van de menselijke waarneming of
interpretatie.
Voorbeeld: De wetten van de natuurkunde bestaan en zijn niet
afhankelijk van de waarneming van mensen. De aarde draait om de
zon, ongeacht of iemand daarin gelooft of het weet.
Subjectivistische benadering:
De werkelijkheid is afhankelijk van de waarneming of ervaring van een
subject. De manier waarop wij de wereld waarnemen en begrijpen is sterk
verbonden met onze persoonlijke ervaringen, percepties en culturele
context.
Voorbeeld: Het idee van schoonheid is subjectief, omdat wat de ene
persoon mooi vindt, een ander misschien niet zo ervaart.
Epistemologisch continuüm
De studie van kennis en hoe we iets kunnen weten.
, Voorbeeld: Een kwalitatieve studie over geluk onderzoekt niet alleen
wat mensen gelukkig maakt, maar ook hoe ze tot deze kennis
komen (door reflectie, gesprekken of culturele invloeden)
Paradigma: Hoe is kennis over de realiteit mogelijk?
Een geheel van aannames, theorieën, methoden en standaarden die de
manier bepalen waarop een bepaalde wetenschap naar een probleem kijkt
en onderzoek doet.
Positivisme
Fenomenologie
Sociaal constructivisme
Kritische theorie
Positivisme – Een wetenschappelijke benadering waarin objectieve
waarheid wordt gezocht via meetbare feiten en empirisch (wat direct
ervaren wordt) bewijs. Mortelmans benoemt dat kwalitatief onderzoek juist
vaak afstand neemt van positivisme, omdat het subjectieve beleving en
context als essentiële elementen van kennis ziet en de nadruk legt op het
interpreteren van betekenissen in plaats van op het zoeken naar algemene
wetten.
Voorbeeld: Een onderzoeker meet de relatie tussen stress en
werkprestaties met een gestandaardiseerde vragenlijst en
statistische analyses, waarbij wordt aangenomen dat er één
objectieve waarheid is.
Fenomenologie – Richt zich op hoe mensen ervaringen subjectief
beleven en begrijpen. Het gaat erom dat de onderzoeker zich verplaatst in
de leefwereld van de deelnemers, zodat de ervaring van binnenuit wordt
begrepen. De onderzoeker streeft naar een onbevooroordeelde en open
houding tijdens het interviewen en analyseren.
,Samenvatting kwalitatief onderzoek
Empirisch onderzoek:
Bij empirisch onderzoek voer je zelf een onderzoek met dataverzameling
uit om nieuwe kennis op te doen.
Kwantitatieve methoden
- Verklaren
- Hypothesen toetsen
- Vaste onderzoeksopzet
- Gestandaardiseerde technieken
Kwalitatieve methoden
- Begrijpen
- Gedachten/ervaringen in kaart brengen
- Flexibele onderzoeksopzet
- Onderzoek in real-life setting
Ontologie: Wat is realiteit?
Gaat over de aard van de werkelijkheid en wat als ‘werkelijk’ wordt
beschouwd.
Voorbeeld: Een onderzoek naar kunstmatige intelligentie kan
ontologisch onderzoeken of een AI-systeem als een ‘denkproces’
beschouwd kan worden of slechts als een geprogrammeerd
algoritme.
Objectivistische benadering:
De werkelijkheid bestaat onafhankelijk van de menselijke waarneming of
interpretatie.
Voorbeeld: De wetten van de natuurkunde bestaan en zijn niet
afhankelijk van de waarneming van mensen. De aarde draait om de
zon, ongeacht of iemand daarin gelooft of het weet.
Subjectivistische benadering:
De werkelijkheid is afhankelijk van de waarneming of ervaring van een
subject. De manier waarop wij de wereld waarnemen en begrijpen is sterk
verbonden met onze persoonlijke ervaringen, percepties en culturele
context.
Voorbeeld: Het idee van schoonheid is subjectief, omdat wat de ene
persoon mooi vindt, een ander misschien niet zo ervaart.
Epistemologisch continuüm
De studie van kennis en hoe we iets kunnen weten.
, Voorbeeld: Een kwalitatieve studie over geluk onderzoekt niet alleen
wat mensen gelukkig maakt, maar ook hoe ze tot deze kennis
komen (door reflectie, gesprekken of culturele invloeden)
Paradigma: Hoe is kennis over de realiteit mogelijk?
Een geheel van aannames, theorieën, methoden en standaarden die de
manier bepalen waarop een bepaalde wetenschap naar een probleem kijkt
en onderzoek doet.
Positivisme
Fenomenologie
Sociaal constructivisme
Kritische theorie
Positivisme – Een wetenschappelijke benadering waarin objectieve
waarheid wordt gezocht via meetbare feiten en empirisch (wat direct
ervaren wordt) bewijs. Mortelmans benoemt dat kwalitatief onderzoek juist
vaak afstand neemt van positivisme, omdat het subjectieve beleving en
context als essentiële elementen van kennis ziet en de nadruk legt op het
interpreteren van betekenissen in plaats van op het zoeken naar algemene
wetten.
Voorbeeld: Een onderzoeker meet de relatie tussen stress en
werkprestaties met een gestandaardiseerde vragenlijst en
statistische analyses, waarbij wordt aangenomen dat er één
objectieve waarheid is.
Fenomenologie – Richt zich op hoe mensen ervaringen subjectief
beleven en begrijpen. Het gaat erom dat de onderzoeker zich verplaatst in
de leefwereld van de deelnemers, zodat de ervaring van binnenuit wordt
begrepen. De onderzoeker streeft naar een onbevooroordeelde en open
houding tijdens het interviewen en analyseren.
