Parlementaire democratie Samenvatting Maatschappijleer kwartaal 4
Paragraaf 1 ‘wat is democratie?’
Politiek = de manier waarop een land bestuurd wordt. Politieke beslissingen over Nederland
worden op vijf verschillende niveaus gemaakt.
1- Mondiaal (VN), Europees (Europees Parlement), Landelijk (tweede kamer),
Provinciaal (provinciale staten), Gemeentelijk (gemeenteraad).
Deze beslissingen worden genomen door volksvertegenwoordigers, dat zijn politici die
stemmen over wetsvoorstellen. Ze worden gekozen door de kiesgerechtigde bevolking van
(in dit geval) Nederland.
Nederland is een democratische rechtsstaat (overheid is gebonden aan wetten, die de
burgers bescherming geeft.), constitutionele monarchie (koning moet zich houden aan de
grondwet.), parlementaire democratie (democratie+ parlement zie hieronder)
1. Democratie
Letterlijk: demos kratein (gr) = het volk regeert.
Alle burgers (18+) hebben politieke macht (de mogelijkheid om invloed uit te
oefenen op politieke besluiten) voorbeelden:
Stemrecht, jezelf verkiesbaar kunnen stellen, een politieke partij oprichten
2. Parlement
Door de bevolking gekozen via verkiezingen, is dus de volksvertegenwoordiging.
Parlement = 1e kamer + 2e kamer = statengeneraal
Regeert samen met kabinet (ministers+ staatssecretarissen = onderminister).
Regering= koning + ministers
Koning helemaal geen politieke macht (meer)
Taken parlement:
Controlerende taak (controleert kabinet door kritische vragen)
Medewetgevende taak (stemt voor/tegen een wetsvoorstel van het
kabinet en bepaald dus of een wetsvoorstel een wet wordt.)
-wetsvoorstellen eerst langs 2e kamer, daarna langs 1e kamer, twee
pyjama kamers zorgen voor extra goede controle.
Naast parlementaire democratie ook presidentiële democratie (president + parlement +
democratie) president heeft meer bevoegdheden dan premier (veto).
Verschil democratie en dictatuur
Democratie Dictatuur
Individuele vrijheid (meningsuiting, Geen/ minder vrijheden oa. Censuur
godsdienst, politieke partij oprichten)
Onafhankelijke media Media gecontroleerd door regering
Actief en passief kiesrecht bij vrije en Oppositie verboden, schijnverkiezingen, geen
geheime verkiezingen politieke grondrechten
Politie + leger beperkte bevoegdheden Veel overheidsgeweld
Trias politica: machtenscheiding en Geen trias politica, rechts beïnvloed door/
Paragraaf 1 ‘wat is democratie?’
Politiek = de manier waarop een land bestuurd wordt. Politieke beslissingen over Nederland
worden op vijf verschillende niveaus gemaakt.
1- Mondiaal (VN), Europees (Europees Parlement), Landelijk (tweede kamer),
Provinciaal (provinciale staten), Gemeentelijk (gemeenteraad).
Deze beslissingen worden genomen door volksvertegenwoordigers, dat zijn politici die
stemmen over wetsvoorstellen. Ze worden gekozen door de kiesgerechtigde bevolking van
(in dit geval) Nederland.
Nederland is een democratische rechtsstaat (overheid is gebonden aan wetten, die de
burgers bescherming geeft.), constitutionele monarchie (koning moet zich houden aan de
grondwet.), parlementaire democratie (democratie+ parlement zie hieronder)
1. Democratie
Letterlijk: demos kratein (gr) = het volk regeert.
Alle burgers (18+) hebben politieke macht (de mogelijkheid om invloed uit te
oefenen op politieke besluiten) voorbeelden:
Stemrecht, jezelf verkiesbaar kunnen stellen, een politieke partij oprichten
2. Parlement
Door de bevolking gekozen via verkiezingen, is dus de volksvertegenwoordiging.
Parlement = 1e kamer + 2e kamer = statengeneraal
Regeert samen met kabinet (ministers+ staatssecretarissen = onderminister).
Regering= koning + ministers
Koning helemaal geen politieke macht (meer)
Taken parlement:
Controlerende taak (controleert kabinet door kritische vragen)
Medewetgevende taak (stemt voor/tegen een wetsvoorstel van het
kabinet en bepaald dus of een wetsvoorstel een wet wordt.)
-wetsvoorstellen eerst langs 2e kamer, daarna langs 1e kamer, twee
pyjama kamers zorgen voor extra goede controle.
Naast parlementaire democratie ook presidentiële democratie (president + parlement +
democratie) president heeft meer bevoegdheden dan premier (veto).
Verschil democratie en dictatuur
Democratie Dictatuur
Individuele vrijheid (meningsuiting, Geen/ minder vrijheden oa. Censuur
godsdienst, politieke partij oprichten)
Onafhankelijke media Media gecontroleerd door regering
Actief en passief kiesrecht bij vrije en Oppositie verboden, schijnverkiezingen, geen
geheime verkiezingen politieke grondrechten
Politie + leger beperkte bevoegdheden Veel overheidsgeweld
Trias politica: machtenscheiding en Geen trias politica, rechts beïnvloed door/
